ALGEMEEN, WEEKBLAD
s
N
,de Sierkan'
(9
4
9
B
£9
P
D
d
N
H
P
H
IE EXPEDITIE.
LEGOl - L.ISSE,
EER (Hoofddorp)
straatweg 69.
Uitgave der N. Vennootschap „HET MIDDEN".
Gedempte Oude Gracht 63.
Kantoor voor redactie en administratie:
Telephoon 141. HAARLEM.
Abonnement voor Militairen
H
01
ven, zoó fijn en lieflijk; of 't
bedoeld was, doet niets aan 't
tweede deel kan ik geen oor-
lemselie Bachvereeniging; eer
ie eoneert Dinsdag 3 November
H4, des avonds 8 uur; orkest
m het Concertgebouw te Am-
erdatn, onder leiding van den
-er Evert Cornelis. Solist; de
;er Louis Zimmermann, violist,
jk mooi programma met maar
maar wat voor werken en hoe
Ouverture n°. 3 groote'terts)
•a Leonore van L. van Beet-
een waardig begin van de
-n; hierin openbaart Beethoven
zaglijke dramatische kracht en
ft de .muziek in alle opzichten,
ldt ook van het viool-concert
n Beethoven, waarvan alle drie
n hun soort „meesterstukken"
tvoering door het Concertge-
onder de zeer bekwame lei
heer Evert Cornelis, was ge
ordende aan de verwachtingen.
1 hoorden we nog: symphonié
a César Franck (1822—1890);
was het geheel „verschillen-
ipzichten van deze symphonié
't men in Franck dadelijk een
:r. Het eerste en laatste deel
s vreemde klank-combinaties;
leerlijk werk om te dirigeeren.
1 in te hooren, dat de herinne-
:n avond (en van 't slot niet het
ïoogst aangename zal blijven
lolist en dirigent.
Kleêrmaker,
Telefoon 815.
Telefoon 2016.
8e Jaargang.
ZATERDAG 14 NOVEMBER 1914.
No. 46
-OEMENDAAL
ZANDVOORT
iRDAM
K, VISSER,
v/h. Lucas Verboog.
OUT DE CLERCQ.
Prolongatie.
Bewaring.
(Loketten)
Hillegom.
:EK KEER
nze geurige en smakelijkf
J»5 Hofleveranciers,
Elïl. Telefoon 1543.
i^— iia 1
Prijs per
halfjaar fl.®®
by vooruitbe
taling.
Prijs pei
nummer fü.10
Advertentiën
10 cents per
regel
bij herhaalde
plaatsing
korting.
r
Dit nummer bestaat uit 2 bladzijden.
In dit weekblad is tijdelijk opgenomen
HET MIDDEN", waarvan de eerste afzon
derlijke reeks is afgesloten met No. 34
van 24 Januari l.l.
Vaar wij ons blad gaarne veel in ijanben
pa'\ militairen widen zien, Redden wij oanaf
Ij p/; voor onder-officieren en minderen
abonnement van 20 cent per maand
'slefb.
Onze Oorlogsprijsvraag.
1 redelijk antwoord op onze prijsvraag:
arom wil Engeland ons in Duitsch-
s armen drijven?" is: Om dezelfde
n als waarom ieder die eenzijdig en par-
handelt, vaak dingen wil, d. w. z. tracht
eeg te brengen, die hij zelf niet wenscht.
geland wenscht niet ons in Duitsch-
's armen te drijven, maar het doet,
baar zonder zich daarvan volledig re-
ichap te geven, al zijn best om dit te
te brengen. Dit onverstandig, ten
wellicht zelfs slaapwandelend1 en in-
tmatig handelen, is redelijk te verkla-
it de eenzijdigheid en partijdigheid, die
geest van een oorlogvoerende maken
i en doof.
aar aanleiding in het bizonder van de
chting op onze vraag ontvingen wi.i
twee jonge vaderlanders van 8 en 10
gedichten, die wij ter wille van onze
nliteit, stoppen in onzen hoogen hoed,
orfs 2 ingezonden stukken, waarvan
iet den geringsten omvang hieronder
li plaats vindt. Het andere plaatsen wi.i
Igende week met ons anwoord.
bi der door ons nog ontvangen beant-
1 dingen: „om een voorwendsel te heb-
L zich te kunnen meester maken van
koloniën," geeft meer een politiek en
praktisch dan een redelijk antwoord
onze vraag. De overige antwoorden wa
ren niets.
Om onze lezers in staat te stellen te be-
ordcelen of koopvaardijschepen op de
'dzee door de Engelsehen, gelijk wij in
1 /e toelichting stelden, feitelijk vogelvrij
on verklaard, geven wij hieronder de tekst
ui de bekendmaking der Engelsche admi-
'tiite.it, in de vertaling van de „Nieuwe
K'ort.- Ct." van 4 November, ochtendblad A.
He cursiveeringen en tusschenvoegselen
zijn van ons. De verklaring begint uiteen
te zetten, welke beweegredenen de admi
raliteit hebben geleid en vervolgt dan
aldus:
„Daarom geeft zij (de Engelsche admi
raliteit) kennis dat de GEHEELE Noordzee
moet worden beschouwd als militair ge
bied. Binnen dat gebied (dus op de geheele
Noordzee) zullen koopvaardijschepen van
alle laudenvisschersvaartuigen en alle
andere schepen aan de ernstige gevaren
zijn blootgesteld, wegens de mijnen die uit
gezet zijn moeten worden (dus Engelsche
mijnen) en wegens oorlogsschepen die dag
en nacht IJVERIG zoeken naar verdachte
vaartuigen.
Alle koopvaardijschepen en visschers
vaartuigen worden hierbij gewaarschuwd
voor de gevaren, die zij in dit gebied loo-
pen, behalve wanneer zij zich strikt hou
den aan de aanwijzingen van de admirali
teit.
(In hoeverre de aanwijzingen van de ad-
mbaliteit eenige verandering in den ge-
1 'lijken toestand van koopvaardijsche-
1 oor en na 5 November 1914 zouden
gei, wordt dan als volgt beschreven:)
pogingen zullen worden gedaan, om
■loze waarschuwing ter kennis te brengen
neutrale landen en van schepen op
doch van den 5den November af, zul-
rule schepen," die een van den noordpunt
der Hebriden over de Faroër van IJsland
lijn o\ erschrijden, dit op eigen
ls,.o doen, (d. w. z. worden beschouwd,
en wanneer zulks in het hoofd van een of
'-ngelsch zeeofficier opkomt, wor-
en behandeld als een vagebond die wordt
van
z»
In
opgebracht, als spion die wordt geïnter
neerd om terecht te staan, of als te over
varen of tot zinken te brengen voorwerp
indien n.l. eenige krijgshandelingen tegen
derden dit gewenscht maakt). Aan sche
pen van alle landen, die handel wenschen
te drijven op Noorwegen, de Oostzee, Dene
marken en Nederland1, wordt den raad ge
geven. om indien zij door het Engelsche
Kanaal binnenkomen over straat Dover te
gaan. Daar zal hun verder de koers wor
den aangewezen, waarmede zij, voorzoover
het Groot-Brittanië betreft, veilig langs de
oostkust van Engeland tot de Farne-eilan-
den (niet ver van de Schotsche grens)
zullen kunnen opstoomen. Van hier zal,
indien mogelijk, een veilige koers worden
aangegeven naar den vuurtoren van Lin
desnas (zuidkust van Noorwegen). Van daar
moeten zij naar 't zuiden of noorden, in
verband met hun bestemming, zoo dicht
mogelijk( onder de kust houden.
Dezelfde route, in omgekeerde volgorde,
is aangewezen voor schepen die in tegen
gestelde richting varen.
Door deze aanwijzingen stipt op te vol
gen, zullen de koopvaardijschepen van alle
landen hun bestemming veilig kunnen be
reiken, voorzoover het Groot-Brittanië be
treft, doch elke (d. i. ook iedere onwille
keurige en zelfs iedere gedwongen) afwij
king, zelfs weinige mijlen, van de aange
duide koers, kan tot noodlottige gevolgen
leiden.
Deze officieele verklaring van de Engel
sche admiraliteit is tot dusver niet door
eenige even officieele tegenverklaring ge
heel of ten deele te niet gedaan.
!n verband met ons betoog van de vol
gende week, geven wij onze lezers in over
weging kennis te nemen van de rede door
mr. G. M. W. Jellinghaus Woensdagavond
voor „Hou' en Trouw" te Amsterdam ge
houden over „Internationaal oorlogszeerecht
voor neutrale staten", opgenomen in ver
schillende ochtendbladen van Donderdag 12
dezer.
ZONDER VERANTWOORDELIJKHEID DER
REDACTIE.
Geachte redacteur,
Met eenige bevreemding las ik uw „ooiv
logsprijsyraag", waarin alsof dit als een
paal boven water staat, maar eenvoudig
gezegd wordt, dat Engeland ons in Duitsch-
lands armen wil drijven.
Dit komt mij zeer vreemd voor: 1". in
verband met de bewering van Engeland
I toen Duitschland het traktaat, dat Bel-
gië's neutraliteit verzekerde eenvoudig
brak, dat Engeland niet zou dulden dat
België en Nederland Duitschland ten buit
vielen. 2°. in verband met het feit, dat
Denemarken in de gedeeltelijke afsluiting
der Noordzee geen vijandelijke bedoeling
I speurt. 3°. In verband met de mogelijkheid
dat het inderdaad voor neutrale schepen vei
liger is op een bewaakt gedeelte der zee.
dan een dat her- en derwaarts met Duit-
sche mijnen is bestrooid.
Voorts komt het mij voor, dat een „oor-
logs-prijs,vraag" als de uwe, niet veel an
ders doet, dan onnoodige opgewondenheid
teweegbrengen en verreweg het grootste
deel van ons Nederlandsche volk in zijn
rechtsgevoel kwetsen.
Uw abonné,
C. H. R. L.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Adressen.
Wij verzoeken allen, wier zaken niet
uitdrukkelijk in ons vorig jaarboekje staan
vermeld, ons hun adressen, aard van be
drijf, enzoovoorts, thans dadelijk even te
willen opgeven.
Belangstellenden, die mochten worden
overgeslagen bij het rondzenden der pros
pectussen, gelieven die even aan te vra
gen aan ons kantoor.
Verloting schilderij.
Met toestemming ,van den burgemeester
wordt een verloting gehouden van een
fraai schilderij van onzen plaatsgenoot,
den kunstschilder A. J. Grootens. Dames
zullen de loten langs de huizen der inge
zetenen aanbieden. De prijs van een lot
is i__ Het schilderij wordt uitgestald
bij den heer J. A. van 't Riet, Bloemen-
daalscheweg 80.
Vergadering.
Dinsdagavond hield de Bloemendaalsche
amateur-photografen-yereeniging in „Wel
gelegen" een algemeene vergadering. Bij
deze gelegenheid vertoonde de heer De
Kruyff een partij fraaie koperdrukken, wel
ke zeer in den smaak vielen. Na eenige
mededeelingen van huishoudelijken aard.
hield de heer Adriaan Boer een voordracht
over portret-opnamen door amateurs bin
nenshuis. Deze voordracht was uiterst leer
zaam, en werd verduidelijkt door lichtbeel
den van door amateurs gemaakte opnamen.
Daarna vertoonde de heer Bispinck nog
een aantal fraaie lantaarnplaten.
Het was wederom een welgeslaagde ver
gadering.
V erwarmingsgord els.
Bij mevrouw H. WallerPierson, Vij-
verweg 4, zijn voor hen, die bereid zijn
verwarmingsgordels voor de militairen te
maken, geknipte gordels van baai, tegen
vergoeding der kosten, te bekomen.
Men deelt 011s mede, dat de geuite mee
ning als zouden dergelijke gordels niet nut
tig zijn, onjuist is, en ze zelfs algemeen door
geneesheeren worden aanbevolen.
Raadsvergadering.
Op Donderdag den 19den
1914, des namiddags ten 2 ure,
onze gemeenteraad.
November
vergadert
Lezingen.
De prospectussen voor de twee lezingen
van Dirk Coster over Fransche litera
tuur, op Maandag 30 November en Maan
dag 14 December, worden dezer dagen
rondgezonden. De toegangskaart voor de
beide lezingen te zamen kost 1.50.
De lezingen vinden plaats in de bekende
zaal van hotel „Welgelegen", Bloemendaal
sche straatweg, ingang Zomerzorgerlaan.
Uit het p 0 1 i t i e-r a p p o r t.
Processe n-v e r b a a 1 zijn opgemaakt
wegens: rijden zonder licht; loopen over
verboden grond; diefstal van sieraden.
Gevonden en terug te bekomen bij
P. van Essenberg, huisknecht bij den heer
De Stoppelaar, Potgieterweg n". 5, te Bloe-
mendaal, een fietspomp; C. Grootegoed,
Bloemendaalscheweg n". 75, te Bloemen-
daal, een ceintuur; Ba'rnhorn, Zijlweg n°. 7,
te Overveen, een rozenkrans; H. van den
Berg, te Haarlem, Spaarne n°. 6, een gems
lederen handschoen; aan het bureau van
politie, te Overveen, een kinderportemon-
naie met inhoud; een sleuteltje; een witte
kinderhandschoen en een zwarte kwast; B.
Faase, Binnenpad n°. 9, te Overveen, een
wit kinderbontje; Van Varreveld. Rinperda-
straat n°. 16, te Haarlem, een gouden ring.
Verloren: een fietslantaarn, een da-
mesDortemonnaie met Belgisch geld; een
schort; een gouden lorgnet in étui.
BURGERLIJKE STAND.
Van Vrijdag 6 tot en met Donderdag 12
November.
Geboren: d. van jhr. E. H. E. Teding
van Berkhout en S. W. C. J. C. Camerling
Helmolt; z. van J. H. Th. van Hooff en
H. M. Homburg.
Ondertrouwd: G. Schreurs en L. M.
Warmenhoven.
Getrouwd: J. Dedding en A. M. van
den Bunt.
Overleden in het gesticht Mee-
renberg: M. van Wilsum, 66 j.; J. Zijl
stra, 48 j.
UIT ANDERE GEMEENTEN.
Cursus Aesthetica.
Woensdagavond woonden wij de tweede
les van den Cursus Aesthetica door den
heer H. C. Verkruysen bij.
In het kort ging spreker nog eens na wat
hij den vorigen Woensdag gezegd had.
Eerst door de tegenstelling krijgt eene denk
baarheid zin. Als men van licht spreekt,
denkt men niet aan duisternis, en toch is
het eene niet zonder het ander. Een schep
ping zonder God is geen schepping, en een
God zonder schepping is geen God. God
moet ook niet éénzijdig worden gedacht.
God is de zuiverheid. God denken is het
zuivere denken, wil zeggen: zélf zuiver
denken. Goddelijk alleen in zijn zuiverheid
gedacht, is het zuivere denken zelf. Men
denke het denken zelf, het denken, dat eigen
mogelijkheid nagaat in een denkbaarheden
stellenden en opheffenden ontwikkelings
gang. Ziehier de logica. Hare begrippen
zijn die van het denkend Ik, en dus van
alles de waarheid. Zij die zeggen; alles is
voorstelling, zeggen een eenzijdigheid, en
wie zeggen naar materialistischen aard;
„alles is zakelijkheid", zijn niet minder een
zijdig, beiden geven de waarheid niet; de
waarheid is de eenheid van beide. De een
heid is het goddelijke. Als ge logisch
denkt, zijn er momenten van de eeuwigheid
in u denkend, denkt het goddelijke in u.
Indien het denken de natuur tegenover
zich denkt, zullen het logische begrip en de
natuur, beide op zichzelf niet het ware,
samen tot het ware worden, en hier is een
derde denkbaarheid, die van den Geest,
waarin de twee andere denkbaarheden ver
ondersteld zijn, doch opgeheven. Het be
ginsel van alles is hier aangegeven. Moge
lijk zijn, gesteld zijn, opgeheven zijn, of
subjectief, objectief en absoluut zijn. Deze
verhouding bespeurt men in alles; in de
leer van den Geest b.v. als eene leer der
persoonlijkheid, een leer der samenleving,
een leer van den opgeheven, of absoluten
geets. Deze laatste leer omvat in eenzelfde
verhouding: kunst, religie, wijsheid.
Kunst is een vervloeiend begrip, het ont
wikkelt zich uit de zakelijkheid als die der
samenleving en is boven de dadelijke doel
matigheid als van deze uit. Aldus zonder
doel eerst komt het hoogere in ons aan den
dag: kunst, religie, wijsheid. Zoo is de
kunst het goddelijke in ons, dat, wijl hoven
de alledaagsche doelmatigheid uit, geen
doel meer heeft. De kunst openbaart in
tuïtief gevoelde waarheid, schoongevoelde
waarheid, of waar en zuiver gevoelde
schoonheid.
Die schoonheid en kunst stelselmatig te
doordenken nu, is de taak der aesthetica.
Schoon en leelijk is betrekkelijk; wat zich
stellen laat, moet verkeeren, en aan hun
grens zijn beide begrippen èèn.
Kunst is, als gezegd, boven het zakelijke,
met de kunst heft de mensch zich het eerst
boven de samenleving uit. Kunst is de idea
liteit in ons. Deze idealiteit moet zich ver-
naturen om kunst te zijn (wat men uitdruk
ken kan door te zeggen: de kunstenaar
moét scheppen): de idee wordt pas werke
lijk door hare realiseering. Het kunstwerk
is de eenheid van idee en verschijning, en
wordt aldus, naar Bolland's woord, tot
schoonheid.
De aesthetische idee is de inwikkeling tot
eenwording van het ik en het andere, op
de manier der schoonheid. In schoonheid
wordt de idee. begrip van eenheid en tegen
strijdigheid, niet begrepen, doch aangevoeld
als het hoogere. Eenerzijds is zij dus in
verband met onze natuurlijkheid en ander
zijds met het religieuze.
Van nature, in zijn geslachtsleven zoekt
de mensch het natuurlijke schoone, het
schoone natuurlijke, het schoone lichame
lijke, door den mensch op zichzelven ter
wereld medegebracht. De lijdelijkheid van
den mensch zeiven bij dit alles is echter
eene èenzijdigheid, en het schoonheids
leven moet zich in bedrijvigheid verkeeren:
in het scheppen zelf van schoonheid. De
ware schoonheid nu, zakelijk gesteld, is
kunstschoon. Doch ook dit zonder meer is
noe slechts een eenzijdigheid, en zoo wor
den het onmiddellijk gegeven schoone en
het kunstschoon beide opgeheven in een
derde denkbaarheid: de geestelijke schoon
heid.
Een eerste denkbaarheid van schoonheid
is de lichamelijke bevrediging van den
mensch, en hierbij komt de smaak reeds te
pas. Deze kiest namelijk tusschen het ge-
wenschte en het ongewenschte, evenals het
