!^Yictoriawater
KERK-AGENDA, Zondag 20 Juni.
Haarlem: \ereen. van Vrijz. Herv. (Geb. I'rot.)
10 u., Ds. Niemeüer, Pred. te Bolsward; Rem.
Ger. Gem. 10 u„ Ds Haentjens; Iïv. Luth. Gein.
10 u., Ds. Schade van Westrum; Ver. Doopsgez.
Gem. 10 u., Ds. Hylkema.
BloemendaalNed. Herv. Gem. 10 u., Dr. De
Visser, te 's-Gravenbage.
Heemstede: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. Pos
thumus Meijjes, Pred. te Zandvoort.
Houtrijk en Polanen Ned. Herv. Gem., 10 u.,
Ds. B. Baljon.
Spaarndam Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. S. B.
Baljon.
Santpoort: Ned. Herv. Gem. 10 u., Dr. Nie-
weg, Em. pred. te Bloemendaal.
IJmuiden: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. Creutz-
berg, 5 u., de heer Brörens, Godsdienstunderw.
te Amersfoort; Doopsgez. gem. en Ned. Prot. Bond,
10J u. Ds. v. d. Meulen, van West-Terschelling.
Zandvoort: Ned. Herv. Gem 10 u„ Ds. Vunde-
rink, Pred. te Haarlem.
AGENDA.
BLOEMENDAAL.
Café „Rusthoek" iederen Zondagmiddag en avond
concert.
SANTPOORT.
Zaterdag 26 Juni: Vergadering van den Ned. Bond
voor Vrouwenkiesrecht op „Duin-en-Kruidberg".
HAARLEM.
Bureau van Consultatie tot verleenen van rechts
bijstand aan onvermogenden. lederen Vrij
dag houdt het bureau des namiddags ten half-
twee zitting in liet gerechtsgebouw aan de
J ausstraat.
Koloniaal Museum (Paviljoen.) Dagelijks ge
opend van 104 ure.
Museum van Kunstnijverheid. (Paviljoen.)
Dagelijks geopend van 104 ure.
Gemeentelijk Museum. Dagelijks geopend van
104 ure. Entree f 0.25 p.p. Ie Woensdag
van de maand vrij. Zondags van 10—3 vrij.
St ad s-B iblio theek. (Prinsenhof.) Dagelijks ge
opend (behalve Zondags) van 10—4 uur.
«Iroote Kerk. Dinsdags van 12 ure, en
Donderdags van 2—3 ure. Orgelbespeling.
Teyler's Stichting. (Spaarne.) Geopend (be
halve Zaterdags en Zondags! van 11—3 ure.
De bibliotheek alle werkdagen van 14 ure.
Bisschoppelijk Museum. (Jansstraat 79.) Ge
opend behalve Zondags en R.-K. feestdagen
van 105 ure. Toegang 25 cents.
mate dat het aanschouwen er van hem
brengt tot spontane actie. Als men het cri
terium van Goethe aanvaardt, nl. dat ware
beschaving daardoor gekenmerkt wordt,
dat zij leert eerbied te hebben, zoo laat zich
de stelling verdedigen, dat de r.-k. kerk nu
weder, evenals in de middeleeuwen, de
vluchtheuvel der ware beschaving is.
Mijn beantwoording van de vragen en
opmerkingen, die mijn schrijven tot dusverre
uitlokte, moet natuurlijk ditmaal heel kor»
zijn. Inderdaad, mijnheer S. ik ben veelei-
schend. Niet zoo veeleischend als Christus,
die zegt„weest volmaakt, gelijk uw vader
in den hemel volmaakt is," maar toch ge
makkelijk ben ik niet. Zoo eisch ik b. v.
voordat ik met iemafid een eerlijken strijd
aanga van man tegen man, dat hij afstand
doe van elke restrictio mentalis, een eisch.
die voor een Romaan, dank zij zijn aange
boren eigenschappen, wel te zwaar zal zijn.
Bij wien zich verdekt opstelt, werp ik luk
raak misschien eenige bommen in zijn loop
graven, mijn hartebloed uitstorten op het
papieren slagveld, doe ik alleen tegen hen.
die zich zelf daartoe ook bereid toonen.
Ziehier eenige bommen-') R. Eucken, zur
Sammlung der Geister; Houston Chamber
lain, Grundlagen, Kant en Neue Kriegs-
aufsiitze; Goethe en Const, v. Wessem;
Goethe en wij; Schiller, speciaal zijn: Et-
was ueber die erste Menschengesellschaft
nach dem Leitfaden der mosaischen Ur-
kunde, maar bovenal deze Luther, de Ger
maan bij uitnemendheid, hoewel hij, wat zijn
opvoeding aan hem verknoeid had. nooit
geheel te boven gekomen is.
Als Luther spreekt: „het is niet geraden
iets tegen het geweten te doen." dan ziet
u de Germaansche vrijheid levend voor u
staan.
De Romaansche vrijheid wordt afgeleid
van een usurpatio, de declaratie van de
Rechten van den Menschen leidt daarom
tot een chaos, waarin homo homini lupus.
[ie Germaansche vrijheid predikt de sou-
vcreiniteit van het individueele geveten en
wordt afgeleid van een vrijwillige overgave
aan datgene wat met de Kiem geschapen en
bedoeld is, terwijl het ook anderen vrijheid
laat tot realiseering van deze idee. De Ger
maansche vrijheid leidt aldus tot een einde-
looze differentiatie, doch deze verscheiden
heid moge strijd met zich brengen, het einde
is een geweldige symphonie; elk individu is
in harmonie met het oneindige, doordien het
in het oneindige zijn aanvang genomen
heeft. Het koninkrijk der hemelen ligt bin
nen in u.
„De Marseillaise van het Protestantisme",
zoo noemt H. Heine het lied van Luther en
dat bij den aanvang van dezen oorlog de
volksmassa te Berlijn het spontaan aanhief
is geen toeval.
W i e d e m a n.
i) Het brengt natuur en waarheid weer. Een
R.K. Germaansch kerkvorst wordt aangegrepen
door een gloeiend enthousiasme voor de strijders
voor het protestantisme, terwijl Fransche katho
lieken hun Duitsche geloofsgenooten verketteren.
(Zie Prof. v. d. Wvck, Toekomst No. 11 —een
uitstekend nummer tusschen twee haakjes.)
We! maakt de R -K. kerk een crisis door'
Reeds voor 3 weken wees ik ook daarop.
Zeer opmerkelijk is ook een correspondentie
in het Handelsblad gedateerd 6. 6 '15. Een
Fransch reserve-luitenant, in gewone dagen
Ieeraar in de economie, verklaardeHij had door
den oorlog vele dingen anders leeren zien. Hij
was nu overtuigd, dat een gewennen aan ge
zamenlijk handelen (militarisme? W.) een groot
voordeel is. Niet alles is te verwerpen, wat de
overburen te zien geven. Men zou na den oor
log gunstiger over elkaar oordeelen dan voorheen.
De Duitschers moesten wat van hun stramheid
verliezen, de Franschen wat van hun individua
lisme Men moest elkaar wederkeerig
kunnen inenten.
-) Ik vergat Carlyle.
Van juridische zijde heb ik wel eens de
opmerking gehoord, dat deze declaratie juist aan
Germaansche invloeden te danken zou zijn ge
weest. Ik verwerp dit absoluut om tweeërlei
redenen:
1". Is wat wij in de 18de eeuw in Frankrijk
zien gebeuren, het propageeren van een natuur
recht, een algemeen menschelijk verschijnsel.
Zie F. Oppenheimer, Der Slaat, p. 54 en verv.
2°. De Germaan had van huis uit geen recht,
hoogstens een adat en dat is voor menschen,
voor wie trouwe gerechtigheid vanzelfsprekend
zijn, ook volkomen voldoende. Het Recht is
gekomen uit Italië. Zie de Götz v. Berlichingen.
Toen de Romeinen hun gerechtigheid verloren,
hebben zij het Recht uitgevonden, evenals wij
margarine gebruiken wijl er geen natuurboter
genoeg is en nu wil het ongeluk dat vele
menschen zoolang margarine gebruikt hebben,
dat de smaak van natuurboter hun tegenstaat.
Zoroaster zegt volkomen terecht: „Het Recht
is de godsdienst van alle booze geesten". Legi-
timismus of natuurrecht het is koekoek eenzang,
alleen is het eerste gewoonlijk offensief, het
2de defensief.
Het missie-wetje.
Of de Paus neutraal is? Hij heeft Von
Biilow gecomplimenteerd voor hetgeen hij
v( or zijn vaderland heeft gedaan. Geeste
lijken te Rome beweren de oorlog is in
Italië door enkele anti-clericalen, vrijmet
selaars en Janhagel aangestookt. (Zie „De
Tijd".) De verhouding van Vaticaan en Ita-
liaansche regeering is nog steeds dezelfde,
vijandig als vroeger. (Zie ook hiervoor
„De Tijd".) Nederlanders, met name Neder-
landsche r.-k. geestelijken gevoelen zich
te Rome niet veilig. Toch denkt onze re
geering er nog over nu het missie-wetje
(is hier niet een i te veel in het woord
doorgedreven is, iemand, waarschijnlijk
nog wel een r.-k„ naar het Vaticaan te zen
den, dat (zie „De Tijd") Nederland natuur
lijk .niet noodig" heeft, om aldaar te....
ia, wat eigenlijk te doen? Het te doen
voorkomen of Nederland bezig is roomsch
te worden Het te doen voorkomen of
Nederland „onder de auspiciën van het Va
ticaan" aan de komende vredesonderhan
delingen zou willen deelnemen
Maar geëerbiedigde regeering, Neder
land, dat is toch nog altijd het Nederland-
sche volk als eenheid beschouwd, als een
heid. welke gij bewaren wilt! Dit Neder
land wil dit niet. Dit Nederland is in ziin
denkende meerderheid wel overtuigd, dat
het zedelijke recht in den staat slechts is
en slechts kan zijn het feitelijk uitwerksel
van wat het grondbeginsel is der religie,
maar nooit zal een Germaansch volk als
het Nederlandsche terugkomen van de
meening, dat in het oude Rome het christen
dom zijn werkelijken bodem niet heeft en
nooit zal kunnen vinden, om daar een
w aarlijk zedelijk Rijk te stichten.
De Evangelische Maatschappii kan met
voldoening terugzien op de afgeloopen we
ken; zij heeft als echo op hare actie, die
overtuiging als levend bestanddeel van de
Nederlandsche volks-overtuiging overal
aangetroffen. Daarnaast vond zij. vooral
in de regeeringskringen wel veel onwe
tendheid, en in kerkelijke kringen hier en
daar halfheid, maar in het volk zelf leeft de
overtuiging: .van Rome kan het niet en
nooit meer komen", zoo sterk, dat met ver
trouwen de toekomst kan worden tege
moet gegaan. Dat de Evangelische Maat
schappij daarbij aan miskenning heeft bloot
gestaan, het is haar adelstitel, zij zal ook
in dit of dat opzicht wel hebben gefaald,
wie faalt niet Maar zij heeft zich doen
gelden als eene oud-Nederlandsche kracht
die helpt het volkskarakter voor het be
derf door leugen, schijnvroomheid en half
heid te bewaren. T.
PLAATSELIJK NIEUWS.
K. M. Aan het jaarverslag der Ken-
nemer Electriciteits-maatschappij over 1914
•ontleenen wij
De werkzaamheden beperkten zich, wat
het oude geconcessioneerde net betreft, in
de gemeenten Bloemendaal. Velsen en
Zandvoort, hoofdzakelijk tot kleinere net-
uitbreidingen, ombouwen van oude transfor
matorhuisjes in meer bcdrijfszekeren zin.
het maken van aansluitingen en het gewone
onderhoud en reparatiewerk aan het ge-
heele net, alsmede ook aan de publieke ver
lichting van de gemeenten Bloemendaal.
Velsen en Zandvoort. Wat de Centrale te
IJmuiden betreft, kwam de bouw dier Cen
trale geheel gereed, met name ook de kolen
bunkers, de terreinafscheiding, de tunnel
van de Centrale naar het Noordzeekanaal,
dienende voor diverse pijpleidingen, als
mede ook de tunnel voor het aseh-transport
en de asch-lift. Hoewel vele moeilijkheden
werden ondervonden met den oorlog, is het
toch gelukt de derde stoomturbine met ge
nerator te plaatsen en zal het proefbedrijf
van deze turbine weldra kunnen plaats
hebben.
Gedurende het bedrijfsjaar 1914 was de
invloed van den oorlog in de maand Augus
tus het sterkst. De badplaatsen liepen plot
seling leeg, er viel dan ook naar schatting,
alleen in de maand Augustus i 5000,a
6000,inkomsten weg. Na Augustus her
stelde zich de toestand gaandeweg hoewel
deze nooit weer geheel normaal werd. Op
merkelijk is het. dat ondanks de oorlogstoe
tand, zoo weinig slechte betaling voorkomt.
De industrie ondervond den uadceligen in
vloed van den oorlog en er had dus ook voor
de K. E. M. een.merkbare uitval plaats van
inkomsten uit stroornlevering aan industri-
eelen. Daar het bouwbedrijf grootelijks stil
ligt, heeit dit het tijdelijk stop zetten van
enkele aan het net der K. E. M. aangesloten
fabrieken tengevolge gehad, hetgeen voor de
K. E. M. wederom een vrij aanzienlijken uit-
al van inkomsten beteekende. Dat ondanks
deze storende invloeden de inkomsten nog
oortdurend stijgende blijven, vindt zijn oor
zaak in het gaandeweg aansluiten van
meerdere gemeenten en in de vermeerde
ring van afzet aan iedere gemeente in het
bizonder.
Kabel uit Engeland blijft aankomen.
Het verkrijgen van koper voor de boven-
grondsche netten levert moeilijkheden
op, terwijl ook de koperprijs van vóór den
oorlog gestegen is van ongeveer 0,85 tot
1,15 per K.G.
Ook installatiedraad is aanzienlijk in prijs
gestegen en het komt zoodoende voor dat
installateurs, die voor een bepaalden prijs
per lichtpunt hebben aangenomen gemeen
ten te installeeren, hierdoor niet onaan
zienlijk nadeel lijden of het' werk moeten
staken door gebrek aan draad.
De stijging der kolenprijzen voor de
K. E. M. in 't jaar 1915, bedraagt ongeveer
20 pCt.
Wat het geldelijk resultaat betreft.
Het exploitatieoverschot bedraagt na af
trek van renten, enz. 156.495,6314.
Voorgesteld wordt 5 pCt. dividend uit
te keeren.
Naar wij vernemen, is onze plaatsgenoot
de heer S. W. de Clercq, benoemd tot
heemraad van den Haarlemmermeerpolder.
Geslaagd. Wij ontvangen een opgave
der geslaagden bij de examens van de
Rijkstuinbouw-winterschool te Lisse. On
der hen die voorwaardelijk bij het over-
gangs-examen slaagden, vinden wij de na
men der plaatsgenooten H. C. Neelissen te
Overveen en A. H. M. Roozen te Bloemen
daal.
Maandag is een vrachtwagen van den ex
pediteur Visser aan den overweg van de j
electrische tram Sparrenlaan te Aerden-
hout, door een tramwagen aangereden en
nogal gehavend. De voerman werd licht
gewond. Het blijft daar maar een gevaar- j
lijk hoekie: wij ondervonden het zelf her
haaldelijk. Is er nu niets te bedenken voor
de veiligheid van passeerende voetgangers
en voertuigen; zoon tram waarschuwt
wel wanneer ze aankomt, maar ze is er
vóór je het weet.
INGEZONDEN.
Wij ontvingen aan het adres van onzen f
hoofdredacteur het volgende schrijven
Weledelgestrenge heer,
Aangezien u destijds als raadslid mijne
ontslagkwesties dd. 10 Juni 1910, als ad
junct-commies ter secretarie en dd. 6 Oc
tober 1910 als ambtenaar van den burger
lijken stand van Bloemendaal bijwoonde
welke kwesties met „onverkwikkelijke ru
zie" gepaard gingen. zoo werd ik b._v.
ten onrechte door den burgemeester be
schuldigd, al dan niet te goeder trouw
4,17 of 4.13 te veel uit de gemeentekas
genoten te hebben, na opzettelijk foutieve
invulling van een mandaat, waarbij als ver
goelijking in aanmerking scheen te komen,
dat sommige gemeentebestuursleden aan
mijn verstand twijfelen verzoek ik u be
leefd. als abonné van uw blad. daarin te
vermelden, dat het gemeentebestuur vergat.
me ontslag te verleenen als tijdelijk ge
meente-secretaris, waartoe het bij verschil
lende gelegenheden en om verschillende
redenen had kunnen of moeten besluiten,
daarbij de verbijsterende inconsequentie
hebbende, mij te dwingen tot het nemen van
ontslag uit twee ambten en mij, tegen mijn
wensch. te handhaven in een derde, waar
van ik heeren Gedeputeerde Staten heb
kennis gegeven.
Hoogachtend,
Uw dienstvaardige,
S. A MESSCHAERT.
Uit het politie-rapport.
P r o c e s s e n-v e r b a a 1 zijn opgemaakt
wegens: rijden zonder licht; overtreding
der wapenwet; loopen over verboden
grond; rijden over de voetpaden en twee
personen vervoeren op een rijwiel.
Gevonden en terug te bekomen bij
Schuurman, Kinheimweg n". 57. te Bloe
mendaal, een bruin hondje; Hoogenbijl,
Roosveldstraat n". 35, te Haarlem, een
zilveren broche; L. Prins, Leidsche-
vaart n". 28/, drie medaillons met
kruis; B. Cassee, Korte Zijlweg n". 19. te
Overveen, een wit beenen rozenkrans; J.
van der Meij, Leiweg n". 13, te Vogelen
zang, een zilveren dameshorloge: W. Va
der, Rampelaan n". 25, te Overveen, een
tres van een aanspreker; H. G. de Rooij,
Rollandspad n". 45, te Overveen, een knip
mes en een veldflesch; J. Prenen, Domp-
vloedslaan n". 5, te Overveen, een gouden
medaillon met portretjes; aan het bureau
van politie te Overveen, een rozenkrans:
een lap katoen; een hondenriem; een
springtouw; een hondenpenning met slot
je; een koralen beursje; twee manchetten
met knoopen.
Verloren: een ovaal gouden broche
met steen; een paarlen collier; een honden-
riem; een gouden broche met paarlen; een
koralen armband met gouden slot; een
rijwielketting; een blauw zijden taschje
met inhoud.
BURGERLIJKE STAND.
Van Vrijdag 11 Juni tot en met Donder
dag 17 Juni.
Geboren: z. van J. W, Mulder en W.
Boomsma.
Ondertrouwd: W. van Bork en G.
Blankevoort.
Getrouwd: W. J. Hessels en C. J.
Beijerbergen van Henegouwen.
Overleden: J. Wesseling. 70 j.
Overleden in het gesticht Mee-
renberg: J. L. van Nieukerk, 36 j.; C.
Althof, 65 j.; E. van Diemen, 44 j.; J.
Brandts, 52 i.; H. M. Kruckeberg, 73 j.
Voetballers, hockeyspelers, korfballers,
roeiers en cricketers, waarom oefent gi.i
niet bij den „Vrijwilligen Landstorm"??
U OBE.RLAH NSTEIN j
UIT ANDERE GEMEENTEN.
Legaat. Men bericht ons, dat mevrouw
de wed. Luttenburg, geb. Guichet, 11 Juni te
Haarlem overleden, aan de vereeniging van
Vrijzinnige Hervormden, te Haarlem, ƒ4000
heeft vermaakt.
De tentoonstelling. Hen onder onze
lezers, die er wellicht nog niet geweest zijn.
herinneren wij aan de Tentoonstelling van
Oude Kunst, in het Frans Halsmuseum te
Haarlem, ingericht ten bate van het steun
comité. De verzameling is heel belang
wekkend en een bezoek overwaard.
Openlucht-vergadering van den Ned.
Rond voor Vrouwenkiesrecht. Op 26
dezer zal een aantrekkelijke openlucht
vergadering plaats vinden in het schoone
park van Duin en Kruidberg, daartoe gast
vrij door den heer en mevrouw J. T. Cre-
mer aangeboden met middagthee.
De vergadering gaat uit van het hoofd
bestuur van den Bond voor Vrouwenkies
recht, die tegen 25 ets. voor zitplaatsen
zorgt. Tallooze aanvragen kwamen reeds
bij de secretaressen van Haarlem en Bloe
mendaal binnen, zoowel van leden als van
belangstellenden alhier, evenals uit vele
andere gemeenten.
De toespraken zullen gehouden worden
door mevrouw BoissevainPijna^nel, den
heer Smeenge e. a.
De samenkomst vindt plaats op dezelfde
idyllische plek onder het sparreloover.
goed tusschen de duinen beschut uitste
kende accoustiek waar eenige jaren ge
leden „Lioba" werd gespeeld, welke uit
voering nog in veler gedachtenis leeft.
De trein om 12.55 uit Haarlem vertrek
kende, zal op verzoek aan de halte van
Duin en Kruidberg stoppen, evenals die van
5.10 voor het heengaan der gasten.
Benoeming. Tot len secretaris van de
concertvereeniging Haarlemsch Muziek
korps is benoemd mr. J. H. J. Simons.
De „Vrijwillige Landstorm" roept u op
tot deelname.
VAN HIER EN DAAR.
Proeftocht met cle J.-Pz.-Coen.
Het was een uitgezochte mooiweersdag.
Zaterdag jl„ toen wij den proeftocht met het
nieuwe schip van de maatschappij „Neder
land" meemaakten. De lucht was smette
loos, de zon stoofde zachtkens de aarde, en
een luchtig briesje fronste, zonder een
zweem van hardhandigheid, de zee.
Amsterdam, 15 Juni 1915.
P. C. Hoofdstraat 125.
