Corsetten
Dames!
WATER
STAAL
uit de Wilhelminabron te Haarlem
tegen bloedarmoede.
uitsluitend naar maat.
KERK-AGENDA, Zondag 15 Augustus.
Haarlem Vereen, van Vrijz. Herv. (Geb. Vrot.)
10 u., Ds. Kater, l'red. te Sliedrecht; Ev. Luth.
Gem. 10 u., Ds. Lohr; Ver. Doopsgez. Gem. 10
u., Ds. Plantenga.
BloemendaalNed. Herv. Gem. 10 u., Ds.
Posthumus Meijjes, Pred. te Zandvoort.
Heemstede; Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds Sam-
plonius, Pred. te Blankenham.
Houtrijk en Polanen Ned. Herv. Gem., 10 u.,
Ds. B. Baljon.
Santpoort: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. Van
den Bergh van Eijsinga.
Spaarndam Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. S. B.
Baljon.
Umuiden: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. Doeven-
dans, Pred. te Amsterdam, 5 u., Ds. Ledeboer,
Directeur v. d. Reclasseeringsarbeid te Amsterdam;
Doopsgez. gem. en Ned. Prot. Bond, 10j u. Ds.
Van der Vegte, Doopsgez. pred te Drachten.
Zandvoort: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. Van
Leeuwen, Pred. te Bloemendaal.
AGENDA.
BLOEMENDAAL.
Café „Rusthoek" iederen Zondagmiddag en avond
concert.
Hotel „Duin en Daal". Gedurende de maand Augus
tus Schilderijeu tentoonstelling van Haavlemsehe
Schilders.
HAARLEM.
Bureau van Consultatie tot verleenen van rechts
bijstand aan onvermogenden. iederen Vrij
dag houdt het bureau des namiddags ten half-
twee zitting in het gerechtsgebouw aan de
Jansstraat.
Koloniaal Museum (Paviljoen.) Dagelijks ge
opend van 104 ure.
Museum van Kunstnijverheid. (Paviljoen.)
Dagelijks geopend van 104 ure.
Gemeentelijk Museum. Dagelijks geopend van
10—4 ure. Entree f 0.25 p.p. Ie Woensdag
van de maand vrij. Zondags van 10—3 vrij.
Stads-Bibliotheek. (Prinsenhof.) Dagelijks ge
opend (behalve Zondags) van 104 uur.
Groote Kerk. Dinsdags van 12 ure, en
Donderdags van 2—3 ure. Orgelbespeling.
Teyler's Stichting. (Spaarne.) Geopend (be
halve Zaterdags en Zondags) van 11 3 ure.
De bibliotheek alle werkdagen van 14 ure.
Bisschoppelijk Museum. (Jansstraat 79.) Ge
opend behalve Zondags en R.-K. feestdagen
van 105 ure. Toegang 25 cents.
BELEEFD BE
VEEL IK MIJ
AAN VOOR
de leer van Henri IV
messe." 5).
(Wordt vervolgd.)
„Paris vaut bien nne
Wiederaan
DE LEVERING
UWER
MEVR. G. v. d. BRINK, Cor-
setière, KEIZERSGRACHT 717,
AMSTERDAM. - ELKENVRIJDAG
AANWEZIG IN „H O T E L CEN
TRAL", - LANGE POTEN,
DEN HAAG.
den Germaan daarentegen door zijn inner-
lijken geestestoestand een type van vrijheid.
Even scherp wordt het verschil in opvat
ting gevoeld, indien wij ons de vraag voor
leggen of onze vrijheid door bezit van aard
sche goederen vermeerderd dan wel ver
minderd wordt. „Waar uw schat is, daar zal
uw hart zijn en de rijke jongeling kan juist
vanwege zijn rijkdom geen volgeling van
Christus worden, en deze weet het wel. Het
is gemakkelijker dat een kemel gaat door
het oog van een naald. enz. Ook Luther
weet het wel. „Ego nihil timeo", schrijft hij
aan Reuchlin: „quia nihil habeo." Hij heeft
dan ook gemakkelijk dichten:
Nehmen sie uns den Leib.
Gut. Ehr', Kind und Weib,
Lasz fahren dahin.
Toch nemen de nog betrekkelijk arme
Noordelijke Nederlanden zijn leer aan. In dc
zuidelijke is het aantal van hen, die aan
weelde gewend zijn, te groot en wint het dus
dwingeland lof heb toegezwaaid. Op den
verjaardag van koning Louis heb ik meer
malen een toepasselijke predikatie gehouden
zonder mijne voorliefde voor Oranje geweld
aan te doen, immers de man had het goede
met ons land voor. Laat ik mijn preeken-
bundel maar eens nazien en de lof, welke
op zeer bescheiden wijze er in voorkomt,
geldt dan dién vorst en niét den tiran, wiem
naam gevormd wordt door de eerste letters
van het Latijnsche versje:
Nihil fuit
Augustus evenit;
Populos seduxit;
Orbem disturbavit;
Libertatem oppressit;
Ecclesiam distraxit;
Omnia esse solvit;
Nihil erit.
Onder den bundel preeketi van den domi-
né is er later een gevonden, welke den 'tekst
behandelde: „Oeef den keizer, wat des kei
zers is" en waarin de naam van koning Lo-
dewijk Napoleon geschrapt is; of hij die ver
andering voor dit doel heeft aangebracht,
dan wel voor eene latere gelegenheid of
Ik kon hier ook Chantepie de la Saussaye
aanhalen die van Renan zegt„bet veelzijdige
van zijn persoon, de zwevende omtrekken van
zijn gestalte zijn ruim zoozeer uit zijn ontwikke
ling als uit zijn afstamming te verklaren" doch
ik beroep mij, wat ons heden aangaat, niet
gaarne op geesten niet geschoold in het natuur
wetenschappelijk denken en natuurlijk vooral niet
op een terrein gelijk dit.
-) Heel interessant is het feit, dat ik voor
gaand jaar een brief ontving van een hoogleeraar
in de mathematische physica, van Joodsclie
origine waarin hij verklaart, dat hij in God gelooft
en niet in de causaliteit.
Heel leerrijk is het, van uit dit oogpunt
Goethe en Nietzsche te beschouwen alsook de
aanvallen, die gedurende dezen oorlog van de
zijde der geallieerden op deze beide denkers
gedaan zijn.
J) Onbegrijpelijk is het mij, dat de heer Ritter
verleden week nog eens weder geheel het ver
langlijstje van Fruin liet drukken. Aan N". 1, 2,
3 is toch door geen mensch te voldoen, terwijl
N". 4 voert tot het summum van huichelarij. Men
denke aan: „Toen sprak de God van Neerland,
ik." H. Chamberlain, die onderwijs ontving in
Engeland, Frankrijk en Duitschland, verklaart, dat
het nationale geschiedenisonderwijs overal gelijk
staat met systematisch liegen. Vooral wat hij in
Frankrijk te hooren kreeg is in deze dagen he
nalezen overwaard.
5) Met het instroomen van rijkdom zien wij
ook in de Noordelijke gewesten naast het
regoristische calvinisme een eudaemonistische
concurrent opgroeien, het remonstrantisme. Zie
brief III. Noot 3, Dit eudaemonisme was de
bron van Hugo de Groot's natuurrecht, hetzelfde
recht, dat de Fransche revolutie rechtvaardigen
moest. Zie brief II. Noot 3. Het geheeie verloop
is uitvoerig geschilderd in F. J. Stahl, Geschichte
der Rechtsphilosophie.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Verloting. Een gedeelte der fraaie col
lectie schilderijen en teekeningen, thans in
hotel „Duin en Daal" tentoongesteld, wordt
verloot ten bate der kunstenaars. Ten
kantore van het hotel zijn de loten ver
krijgbaar tegen 1,— per stuk. Wij her
inneren onze lezeressen en lezers aan het
feit, dat deze verzameling een aantal zeer
aantrekkelijke stukken telt, welker bezit
menigeen verheugen zou; wij wekken dus
gaarne een ieder op, zich écn of liefst meer
loten te verschaffen. Niet slechts dat men
dc kans heeft voor een gering bedrag een
fraai kunstwerk te verkrijgen, maar boven
dien steunt men daardoor de kunstenaars,
die zulke moeilijke tijden doormaken. Dus.
lezeressen en lezers, laat er geen gras over
groeien, en gaat na lezing van deze opwek
king vlug op „Duin en Daal" u van één of
meer loten voorzien.
Geslaagd. De heer T. Popma te Bloe
mendaal. slaagde, zoo vernemen wij met ge
noegen, voor zijn examen in de Engelsche
taal.
Met postkantoor te Overveen. „De
Staatscourant" bevat het volgend bericht:
Het post-, telegraaf- en telephoonkantoor
te Overveen, zal van 1 Sept. tot en met 30
Nov. 1915, op werkdagen zijn opengesteld
van 8 uur v.m. tot 1 uur n.m.; 2.3.30 uur
n.m. en 6.7.30 uur n.m.
„De vacantie is kort". Het is aan dezen
regel van een gedicht in ons vorig num
mer. dat een onzer inteekenaren zich stoot,
en naar aanleiding daarvan schrijft hij ons
een brief. De strekking van zijn schrijven
is, aan te toonen, dat de vacanties niet
kort, maar lang zijn; „betrekkelijk" lang,
schrijft hij. Nu is betrekkelijk lang iets zeer
betrekkelijks; en wat is op het gebied
van lengte al niet betrekkelijk Men zegt
ook wel „het leven is kort", en dat is. gauw
gezegd, niet waar Maar bewijzen, zeggen
wij. dat is andere koffie. Ja, betrekkelijk
kort is het leven natuurlijk, of betrekkelijk
lang. wat ongeveer hetzelfde is; bij feeste
lijke gelegenheden zingt men ook wel:
„Lang zal hij leven!" Lang?Ja, wat is
dat hij de preek genomen heeft naar den
tekst: „Vreest God en vreest den koning"
of „Vreest God en eert den koning" hier
over zwijgt de historie en schrijvers herin
nering kan er ook geen antwoord op geven,
evenmin als de nagelaten geschriften, ad-
versaria en fainilie-aanteekeningen. Maar
dat de man zich uit de moeiijkheid gered
meende te hebben, staat vast.
De psalmen en welilcht een enkel gezang
zullen hem minder moeilijkheid opgeleverd
hebben en waar er. ook in zijn gebed, van
heerscher of vorst gesproken mocht zijn. zal
hij aan geen aardsehen potentaat gedacht
hebben.
De optocht naar de kerk had in optima
forma plaats: onder tromgeroffel schreden
commandant en dominé derwaarts en de
dienst verliep zonder eenig incident. Dr
kérk was nog voller dan gewoonlijk; met
groote aandacht luisterde de schare. Zelfs
bleef de lodderijndoos bij de vrouwen in
hare réticule en de snuifdoos, gevuld met
welriekende rappé en macuba, ging niet
rond bij de waardigheidsbekleders in 't
hekje.
lang? 60 jaar? 70 jaar? Gunst, dat is nog
niets vergeleken bij de boerin, die onlangs
108 jaar geworden is, gezond en bij de
pinken en voor het eerst van haar leven
gephotografeerd op kosten en ten dien
ste van de geïllustreerde bladen.
Maar om bij de vacantie te blijven, de
dichter meende met te zeggen: „De vacan
tie is kort", niets anders dan een aanspo
ring om van dien vrijen tijd te profiteeren, en
zijn opmerking is ook al weer in zoover
juist, dat die vacantie betrekkelijk ook wer
kelijk kort is, b. v. vergeleken met het aan
tal dagen, dat de kinderen werkelijk naar
school gaan: er zijn tot nog toe, meenen
wij, altijd nog meer schooldagen dan va-
cantiedagen in een jaar. Wel moeten wij
den inzender toegeven dat vele kinderen in
den vacantietijd al spoedig naar de school
verlangen, en de ouders niet minder, met
uitzondering van de meer gegoeden, die
met hun kinderen op reis gaan. of hun kin
deren op reis kunnen sturen.
Het niet naar school behoeven te gaan
op zichzelf is voor de kinderen geen plei-
zier meer; in onzen tijd was het zulks wel,
maar de tegenwoordige onderwijzers heb
ben nu eenmaal den slag ervan, den kinde
ren het schoolgaan aangenaam te maken,
en we beseffen nog op geen stukken na, hoe
veel dat waard is, hoe zeer dat de lust tot
leeren vergroot. De kinderen zijn tegen
woordig liever op de school dan thuis, en
dat pleit zeer voor de hedendaagsche on-
derwijs-methode en voor den omgang der
onderwijzers met hun leerlingen. Een niet
genoeg te waardeeren verbetering bij vroe
ger, dunkt ons.
Gemeenteraadsvergadering. Donder
dag 19 Augustus ten 2 ure vergadert onze
Raad.
Agenda:
1. Onderzoek geloofsbrieven van de nieuw
inkomende leden.
2. Ingekomen stukken.
3. Voorloopige vaststelling der gemeente
rekening over 1914.
4. Vaststelling suppletoire begrooting,
dienst 1915.
5. Vaststelling kohieren inzake plaatse
lijke belastingen.
Uit het politi e-r a p p o r t.
Gevonden en terug te bekomen bij
A. G. van Wijk, Zijlweg 5, Overveen, een
gouden dames-horloge; Hoffschlag, Zijlweg
Overveen, een handschoen; W. van Nieu-
wenburg, Anthoniestraat 57, te Haarlem,
een groene kindermuts; G. v. d. Veldt, Mar-
celisvaart 7, te Overveen, een zilveren
armband; J. L. Droste, Emmastraat 5, te
Haarlem, een gouden dames-horloge in
armband; T. van Rixel, Kleverlaan, te Bloe
mendaal, een klein hondje; aan het bureau
van politie te Overveen, een grijs kinder-
jas.ie en een rozenkrans in étui.
V e r 1 o r e neen bolrond gouden broche
met gouden puntjes; een damestasch.ie
waarin gouden horloge, benevens portemon-
naie met inhoud; een r.-k. kerkboekje; een
rood wollen kindermanteltje; een lange gou
den speld met jaartal 1913; een kindercape;
een wandelstok.
BURGERLIJKE STAND.
Van Vrijdag 6 Augustus tot en met Don
derdag 12 Augustus.
Geboren: d. v. D. Blankevoort en A. J.
Stephen; d. van A. Heijstek en H. van
Wijk; z. van A. G. Roozen en J. F. A. Hei
ligers; d. van G. Visser en N. van der Oord.
Ondertrouwd: Q. D. Smitshuijsen en
G. Bakker.
Getrouwd: J. N. Hendrix en A. M. W.
Rijnierse; A. de Waal Malefijt en H. A.
Bersee.
Overleden in het gesticht Mee-
renberg: M. Q. Stoetman, 62 j.
Bij het uitgaan der kerk gaven enkelen
reeds blijk van hunne tevredenheid door
uitingen: „dat heeft onze dominé er netjes
afgebracht!"; ,,'t Was fijn hoor!"; „Ja, hij
weet zijn weetje wel!" en dergelijke ont
boezemingen meer.
Wimpie wenschte Do thuis geluk met den
afloop, gaf hem een extra-zoen en trac-
teerde op een krentebrood.ie bij de koffie of
bij het surrogaat, dat er voor doorging.
De kapitein echter was minder voldaan
en ging 's Maandags den herder interpellec-
ren. Daar hij geen Hollandsch verstond, had
hij vooraf geïnformeerd, ook bij Jean, doch
was niet veel wijzer geworden; zijn hoofd
grief was, dat hij de namen van Napoleon en
Bonaparte zoo weinig had gehoord.
Met aanhalingen uit de preek lichtte de
predikant zijne verdediging toe; hij had ge
sproken van en laten zingen over den
„leeuw der woestijn", een eeretitel, die toch
den keizer na zijn tocht naar Egypte was
toegekend, terwijl de beteekenis van het
woord Napoleon in 't Grieksch ook zoo is en
Bonaparte in onze taal wordt weergegeven
door „goede deel". Als de kapitein meende
UIT ANDERE GEMEENTEN.
Crematie. Donderdag werd op „Wes-
terveld" het stoffelijk overschot van den
bekenden tooneelspeler Clous verbrand;
vele kunstbroeders van den overledene
woonden de plechtigheid bij.
Ned. Natuurhistorische Vereeniging.
Woensdag heeft de afdeeling Haarlem de
zer zoo sympathieke vereeniging een tocht
je gehouden naar Wijk aan Zee. Het was
fraai weder. Er werden zwammen en plan
ten gezocht, en wat meer is, ook gevonden
en door bevoegden mond verklaard.
Het was weer een even prettig als leer
zaam uitstapje.
VAN HIER EN DAAR.
De Landstormwet. Het te Groningen
verschijnend nationaal tijdschrift „Ons
Land", schrijft een heftig artikel naar aan
leiding der verminking van het landstorm
wetsontwerp.
Wij ontleenen er een en ander aan:
„Wijze mannen hebben ons gewaar
schuwd, dat wij tegen het volkskarakter
ingingen als wij, als wijja, als wij
vertelden dat je een parapluie moet mede-
nemen, indien het regent.
Doch wij begrijpen nog altijd maar niet
wat die parapluie met ons volkskarakter te
maken heeit."
De schrijver betoogt: Nederland had een
parapluie noodig. En deze parapluie de
eenige! is een sterke weermacht. De
regeering diende het landstormwetsont
werp in ende Tweede Kamer, de volks
vertegenwoordiging, maakte dit ontwerp to1
een aanfluiting. „Wij hebben ten minstt
500.000 man nieuwe soldaten noodig. Hel
ontwerpje geeft er ons na een .iaar nog
geen 50.000. En in plaats dat er een storm
van verontwaardiging losbreekt, zwijgt de
pers in hoofdzaak of kapittelt zij het
stoute „militarisme".
En verder over de Kamerleden heet het:
„Het zijn hoogedelgestrenge heeren, zegt
onze omslachtige titulatuur. Doch wat is
er hoogs, wat edels in deze houding? Zij
zijn ongetwijfeld gestreng. Maar ook te
genover zichzelf en hun kiezer
Maar zullen wij dan heusch doen alsoi
wij niet wisten, dat er something rotten i<
op het Binnenhof
Wij hebben onlangs een brief gelezen van
een zeer deskundig iemand, die deze hee
ren als geheel heter kende dan men dat in
den regel kan doen. Het was over de wen-
schelijkheid om kamerlid te worden. En de
brief was één requisitoir tegen u en uw poli
tiek gedoe, tegen zekere onfrischheid ook
in zekere vergaderzaal in Den Haag.
Dat zegt men in Holland niet in het open
baar. Wij houden van deftigheid en van
het buiten beschouwing laten van het par
ticuliere leven. Doch iedereen weet het. En
wij hebben geen oogenblik geloofd, dat de
Kamer grooter zou zijn dan zij geweest is:
heel klein.
Klein en.... erger. Wij willen vooral
geen groote woorden gebruiken en geen
martelaar zijn. Voor een groote zaak te
lijden schijnt ons mooi, vechten tegen de
bierkade belachelijk.
Want gij kunt het heelemaal niet helpen,
Tweede Kamer, dat gij niet grooter zijl
Gesteld eens, gij waart „anders" geweest.
De regeering komt met een wetsontwerp
om het leger uit te breiden. Eerst met d
landstorm, dan op andere wijze.
Gij zoudt aldus geredeneerd hebben:
Doen wij genoeg voor onze verdediging?
Het antwoord zou natuurlijk geweest
zijn: neen. Wij, Nederlanders, zijn per in
dividu niet meer waard dan elk ander land,
wij moeten ons dus ten minste naar ver
houding zoo goed wapenen als de anderen,
Nemen wij ter vergelijking Duitschland,
Frankrijk en Zwitserland. Niet in dezen tijd,
maar voor den schrikkelijken oorlog. Nor
maal bleek toen te zijn, dat in geval van
den naam des keizers te weinig gehoord te
hebben, was dit te wijten aan zijn gebrek
aan kennis onzer taal, maar hij als voorgan
ger had voldaan aan hetgeen van hem fc
worden verwacht.
Tegen 'smans woordenrijkheid was
krijgsman niet opgewassen, maar onvoldaan
eindigde het onderhoud en de kapitein ga1
in zijn rapport zijn oordeel te kennen, mei
dit gevolg, dat de dominé nu werkelijk op
de lijst werd geplaatst van de personen, d'
onbetrouwbaar waren en in aanmerkin!
kwamen, om als gijzelaars naar Frankrijk"
worden overgebracht.
Zoover is het echter niet gekomen.
bezetting bleef niet lang meer in het dorf
en door den spoed, waarmede de Fransche®
in 1813 Zuid-Holland verlieten, vergat mi'
de straf, aan velen toegedacht, waaronde'
de held van dit verhaal, te voltrekken.
Het hierin verhaalde staaltje van dwinge
landij gedurende de Fransche overheb
sching. berust op waarheid: alleen de name®
worden verzwegen.
