KERK-AGENDA, Zondag 22 Augustus.
Haarlem Rem.-Ger. -Gem. 10 u., Ds. Oldeman,
Em, pred. te Rotterdam; Ev. Luth. Gem. 10 u.,
Ds. De Meijere; Ver. Doopsgez, Gem. 10 u., Ds.
Koster, Doopsgez. pred. te Den Helder.
Bloemendaal: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds.
Muller, Pred. te Dieren.
Heemstede: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds Canne-
gieter, Pred. te Uitgeest.
Houtrijk en Polanen Ned. Herv. Gem., 10 u„
Ds. B. Baljon.
Santpoort: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. Van
den Bergh van Eijsinga.
Spaarndam Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. S. B.
Baljon.
IJmuiden: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. C'oolsma,
Pred. te Groningen, 5 u., Ds. Coolsma; Doopsgez.
gem. en Ned. Prot. Bond, 10j u. Ds. Plantenga.
Doopsgez. pred- te Haarlem.
Zand voort: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. Pos
thumus Meijjes
AGENDA.
BLOEMENDAAL.
Café „Rusthoek" iederen Zondagmiddag en avond
concert.
Hotel „Duin en Daal". Gedurende de maand Augus
tus Schilderijen tentoonstelling van Haarlemsche
Schilders.
HAARLEM.
Bureau van Consultatie tot verleenen van rechts
bijstand aan onvermogenden. lederen Vrij
dag houdt het bureau des namiddags ten half-
twee zitting in het gerechtsgebouw aan de
J ansstraat.
Koloniaal Museum (Paviljoen.) Dagelijks ge
opend van 104 ure.
Museum van Kunstnijverheid. (Paviljoen.)
Dagelijks geopend van 104 ure.
Gemeentel ij k Museum. Dagelijks geopend van
104 ure. Entree f 0.25 p.p. Ie Woensdag
van de maand vrij. Zondags van 10—3 vrij.
Btads-Bibliotheek. (Prinsenhof.) Dagelijks ge
opend (behalve Zondags) van 104 uur.
Groote Kerk. Dinsdags van 12 ure, en
Donderdags van 2—3 ure. Orgelbespeling.
Teyler's Stichting. (Spaarne.) Geopend (be
halve Zaterdags en Zondags) van 11 3 ure.
De bibliotheek alle werkdagen van 14 ure.
Bisschoppelijk Museum. (Jansstraat 79.) Ge
opend behalve Zondags en R.-K. feestdagen
van 105 ure. Toegang 25 cents.
Schouwburg Jansweg: Dagelijks toten met
Donderdag 26 Augustus: 8V4 u. Cleopatra.
Schouwburg „De Kroon": Zaterdag 21, Zon
dag 22 en Maandag 23 Augustus8 u.
Bioscope- Voorstellingen.
en Niet-Ik. Het lk nu voelt zich gebonden
door het Niet-Ik en wil vrij worden. Dit
gelukt door middel van de Stoïcijnsche
wijsbegeerte, die door Epictetus en andere
slaven naar Rome gebracht wordt en daar
onder de uitnemendste menschen aanhan
gers wint, o. a. keizer Marcus Antonius.
Men zie „Karakterbeelden" van P. H. Hu-
genholtz.
Het geheele stuk over M. A. Antonius
zou ik hier feitelijk wel kunnen aanhalen,
want leer en gedrag dezer Stoïcijnen zijn in
onze dagen nog onbereikbare idealen. Epic
tetus leert: „dat het innerlijke leven zich
aan geen dwang laat onderwerpen: de go
den immers zouden niet langer goden zijn.
indien het goddelijke niet boven allen dwang
verheven was", en in zijn leven toont deze
slaaf zich even vrij als John Knox op de
galeien. Dat hij als vrijgelatene niet in Ro
me kon blijven, maar verbannen moest wor
den. is volkomen begrijpelijk.
Voorloopig stap ik hiermede van de Stoï
cijnen af. Later hoop ik Mare. Aurelius
wederom tegen prof. Jonker in het veld te
brengen.
Een tweede verschil tusschen de opvat
tingen van den heer Bierens de Haan en de
mijne is dat ik meen, dat met het Christen
dom reeds een synthese gegeven is, gelijk
wij die wenschen, doch dat het Christen
dom, juist zoo majestueus door zijn alzijdig
heid, aan een ieder gelegenheid heeft gege
ven het te interpreteeren en te fatsoenee
ren naar zijn eigen behoeften. Waar nu de
slavenzielen van het Romeinsche keizerrijk
dezelfde waren als die der Aziaten, hebben
zij er een Christendom van gemaakt, waarin
wel aan Joodsche en niet-Joodsche Aziati
sche behoeften werd voldaan, doch juist
niet aan Orieksche.
Het Christendom te vinden, dat ook den
Qriekschen geest bevredigen zou, dat is het
wat ik nu van de Germanen verwacht. Dat
het hen tot dusver niet gelukte, schrijf ik
toe aan geestelijke overheersching der Ro-
manen.
Keeren wij terug tot Azië. Wat was het
verschil tusschen de Joden en de andere
volken Dit, de Joden zijn het volk van de
bespiegeling, de ethika, die altijd éénzijdig
is, de andere zijn de volken van de Daad,
die altijd amoraal is moraliteit of im
moraliteit schuilt steeds in de motieven
en die gelijk het leven, gelijk elke bewe
ging, de resultante, een compromis indien
men wil. is van 2 tegenstrijdige kracht
systemen, evenals de baan der hemellicha
men een resultante is van middelpunt zoe
kende en middelpunt vliedende krachten.
De Grieken hebben getracht beide Azia
tische tegenstellingen te verwerken tot een
nieuwe synthese. Het is hun slechts gedeel
telijk gelukt. Thans zullen de Germanen
beter gewapend als zij zijn hetzelfde
trachten en ik meen dat wij hun „geluk en
voorspoed" moeten wenschen en niet gelijk
de heer Fr. Coenen in de „Nieuwe Amster
dammer" van 10 Juli doet, hun hun veelzij
digheid als een fout aanrekenen.
W i e d e m a n.
6) De heer Coenen schrijftMaar dat men nu
de Daad, het van natuur onredelijke en moraal-
looze, in een soort philosophie tracht redelijk
en moreel te maken, is een veeg teeken voor
den staat des benuls in het land van Hegel.
Men kan daar bovendien toch niet alles hebben.
Hunner is nu eenmaal, en in niet geringe mate,
het Doen. Zoo moesten zij aan anderen het
Denken overlaten en geen dwaasheden schrijven
over de „juiste eenzijdigheid". Laten zij zich
houden aan het eenvoudig doch practisch dogma,
dat, wie de macht heeft, ook het recht heeft en
wie doet, goed doet.
GEMEENTEBESTUUR.
Donderdagmiddag vergaderde de raad.
Voorzitter was de burgemeester. Afwezig
waren de heeren Laan en Van Stolk.
De zitting werd door mooi weer begun
stigd.
Begonnen werd met het onderzoek der
geloofsbrieven der nieuwgekozenen, dat is
de herkozen leden. Het zijn, zooals ge u
herinnert, de heeren J. C. Laan, dr. J. Th.
Bornwater, C. J. van Tienhoven en C. D.
van der Vliet. Genoemde heeren, voor zoo
ver aanwezig, verlaten de raadszaal, echter
niet dan om met des te meer vreugde even
later daar' weder te worden binnengehaald.
Want mr. Jacometti had tijdens hun af we-
zigheid gerapporteerd, dat de geloofsbrie
ven in orde waren. Wederom gezeten op
de hun zoo gemeenzame en voor hen gaarne
door de kiezers weder beschikbaar gestelde
plaatsen, genoten zij van een stemming
over hun weder-toelating als raadslid,
welke stemming uitmuntend voor hen uit
viel. Allen zonder onderscheid werden met
vreugde begroet, en de Voorzitter verklaar
de de heeren als herbenoemd. Korte feli
citatie door den Voorzitter. Zacht, doch
welgemeend handgeklap.
Onder de ingekomen stukken werd al
dadelijk gewaagd van een voorstel door
de Commissie van beheer der Duinwater
leiding gedaan, om het batig saldo van het
waterleidingbedrijf in 1914 als extra re
serve voor dat bedrijf te reserveeren. Met
genoegen herinneren wij aan den bloei
dezer instelling, en spreken de verwach
ting uit, dat ook het jaar 1915 daarbij, om
zoo te zeggen, niet moge achterblijven.
Wij hebben trouwens allen grond voor
deze goede verwachting; alleen reeds de
aanblik der goedgevulde karaffen op de
raadstafel droeg niet weinig tot die ver
wachtingen bij.
Wij vernamen nu, dat de heer Doemen
een keukentje bij zijn woning wil bouwen,
en er niet van buiten kan. daarbij de door
het befaamde artikel der bouwverordening
gestelde grens met 2 meter te overschrij
den. De raad kon hierin komen, en ver
gunde den heer Doemen in dit geval de
gevraagde ontheffing.
De afdeeling Haarlem van den Alge-
meenen Aannemersbond had een schrijven
ingezonden, waarbij zij aan den raad ver
zocht, zijne opvattingen kenbaar te maken
omtrent haar gedragslijn bij yerdere in
schrijvingen voor de gemeente Bloemen
daal. (Men herinnert zich, dat bij de open
bare inschrijving voor de bebouwing dei
nieuwe begraafplaats het werk gegund was
aan de firma Rijnierse, ofschoon deze
200hooger dan de laagste inschrijvei
bleek.) De afdeeling wenschte die opvat- 1
tingen te kennen, opdat inschrijvers zich
bij verdere aanbestedingen voor teleurstel
lingen zouden kunnen vrijwaren.
De Voorzitter herinnert er aan, dat het
verschil tusschen de firma Rijnierse en den
laagsten inschrijver slechts 200,was,
en het besluit toch het werk aan den plaats
genoot te gunnen door de overweging der
moeilijke tijdsomstandigheden beïnvloed
werd. Hij stelde voor, in het vervolg aar
den laagsten inschrijver onder de soliede
aannemers het werk te gunnen, zonder in
aanmerking te nemen of deze plaatsgenoo-
ten zijn of niet.
En alle raadsleden vielen hem bij.
Thans is er een voorstel van B. en W„ om
aan enkele bezwaren der N. Z. H. T. te
gemoet te komen, door de bijdrage der
gemeente in het aanleggen van den tram
weg te verhoogen tot 37500,en te
bepalen dat de van de wegen komende
klinkers voor de nieuwe bestrating gebe
zigd zullen mogen worden, mits daartoe
geschikt bevonden.
Dr. Bornwater stelt de bepalingen als
volgt voor:
de breedte van den Zijlweg en den Bloe-
mendaalschen weg worde van 11 op 10 me
ter gebracht met aan weerszijden 3 meter
breede voetpaden;
de van de wegen afkomende steenen wor
den opnieuw gebezigd;
de gemeente betale een derde der kosten
van de verlegging der Haarlemsche water
leidingbuizen, tot hoogstens de som van
2500,—.
Dr. Bornwater dringt er bij zijn mede
leden op aan, hiervoor te stemmen, opdat
de zaak van den nieuwen tramweg toch
eindelijk in orde komen moge.
De heer Koolhoven ondersteunt deze op
wekking.
De Voorzitter heeft geene bezwaren, en
wijst erop dat aan deN.Z.H.T. dus 37500,
door de gemeente wordt verstrekt.
De heer De Roo, die tegen deze uitgave
is, wil stemming over elk der drie onder
deden van het voorstel afzonderlijk, maar
vindt geen bijval en het driedeelig voorstel
komt in stemming. Allen, behalve de heer
De Roo, blijken er voor.
Aan de orde is thans de voorloopige vast
stelling der gemeente-rekening over 1914.
De heer Teding van Berkhout leest het
proces-verbaal van den accountant bij op
neming van kas en boeken voor. Behou
dens eenige opmerkingen over niet voldoen
de controle, gaat de accountant accoord
met de cijfers der ontvangsten en uitgaven.
De heer Teding van Berkhout, aan het slot
van zijn verslag gekomen, adviseert dus uit
naam der financieele commissie, tot goed
keuring der gemeente-rekening.
De Voorzitter vindt de gedane opmer
kingen juist, verklaart, dat. teneinde aan
het gewraakte tekort aan controle tege
moet te komen, het dagelijksch bestuur
voortaan omtrent alle ontvangsten van de
betreffende ambtenaren nadere mededee-
lingen verlangen zal. Nog worden eenige
kleine aanmerkingen uit het proces-verbaal
besproken. Daarna wordt de gemeente-re-
-kening voorloopig vastgesteld als volgt:
Inkomsten 322.663,09
Uitgaven 372.514,97
Nadeelig saldo 49.851,88
De Voorzitter komt hierna met het
voorstel, aan den heer Stoop den ge
meentegrond aan den Kleverparkweg, be
stemd voor het bebouwen met een gas
fabriek, te verkoopen voor de som van
23425,ten einde daar ter plaatse het
genoeglijke en schoone plan van een bad
en zwem-inrichting te verwezenlijken.
De Voorzitter wijst erop hoe het plan
van den heer Stoop de algemeene sympa
thie heeft, en brengt het voorstel in stem
ming. Het wordt aangenomen met alge
meene stemmen, met uitzondering van den
heer De Roo, die zich van deelneming ont
hield.
De Voorzitter stelt nu voor, een ander
stuk grond, aan de Kleverlaan bij de Delft,
van den heer Stoel voor de gasfabriek te
koopen. De prijs is 36525,—. En de raad
keurt dit met algemeene stemmen goed.
De snpplctoire begrooting dienst 1915 wordt
nu vastgesteld op 53.361,97.
Bij de rondvraag komt dr. Bornwater met
een voorstel, dat hij, ofschoon het eerst
voor de eerstvolgende raadszitting bedoeld
is. gaarne thans reeds aan zijn medeleden
ter overdenking wil aanbieden, en, nadat
hij van den voorzitter verlof ontvangen
heeft, het voor te lezen, vangt hij daarmede
aan. Het betreft de volkshuisvesting, en
komt hierop neer, dat het dagelijksch be
stuur met aandrang verzocht wordt, de
zaak der verbetering en uitbreiding der
volkshuisvesting krachtig ter hand te ne
men, en binnen zes maanden aan den raad
voorstellen hieromtrent te doen.
De Voorzitter sluit nu de openbare zit
ting en opent de geslotene ten einde in
laatstgenoemde de kohieren inzake plaatse
lijke belastingen te gaan vaststellen.
S.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Met veel pleizier hebben we gezien, dat
de weg tusschen Korten Zijlweg en Duin-
lustweg zoo opgeknapt is. We hadden hem
den laatsten tijd gekend, bestrooid met puin.
dat onzen fietsbanden met een vroegtijdi-
gen dood bedreigde en we zagen kort
daarop den veelbesproken stoomwals zijn
machtige taak verrichten. De weg werd
gladder en prettiger voor gummi-band en
schoenzool, en thans verkeert hij in een
staat, die sympahie en eerbied van den
wandelaar afdwingt; de meest argelooze
fietser of wandelaar, ja, het keurigste juf-
frouwtje, geschoeid met klinkklaar linnen,
behoeft voor dezen weg om zoo te zeggen,
niet uit den weg te gaan; zonder een zweem
van boosaardigheid, hobbeligheid of weer
barstigheid laat hij den menschen toe over
zijn gladden rug te gaan naar de Elswouts-
laan, het Kolkje, Kraantie-Lek. Zandvoort
en wat daar nog meer te genieten is.
Uit het politie-rapport.
Processe n-v e r b a a 1 zijn opgemaakt
wegens: loopen over verboden grond; rij
den zonder licht; openbare dronkenschap.
Gevonden en terug te bekomen bij
Van Bommel, Raamgracht te Haarlem, een
damesparapluie; P. Bcrsee, Kinheimweg 95,
te Bloemendaal, een hondenhalsband; Bloe-
mendaalscheweg n°. 70, te Bloemendaal, een
étui met inhoud; J. Lindeman. Bloemendaal-
scheweg 170, te Bloemendaal, een zeiltje;
J. Vermeer, Bloemendaalscheweg 233, te
Overveen, een koperen moer van auto-as;
S. J. Heeres, Roosveldstraat 13, te Haarlem,
een schildersezel; aan het bureau van politie
te Overveen, een r.-k. kerkboekje; een gou
den broche; een zakmesje; een huissleutel
en een lorgnet (vermoedelijk goud), Bloe
mendaalscheweg 216, een snoekkleurige
herdershond.
Verloren: een wandelstokeen da
meshorloge; een damestaschje met inhoud;
een groen taschje met inhoud; een wit kan
ten sjaal; een zwart fluweelen damestasch
met inhoud; een ceintuur.
BURGERLIJKE STAND.
Van Vrijdag 13 Augustus tot en met Don
derdag 19 Augustus.
Geboren: z. van W. D. G. Reinders en
H. A. Mus; z. van J. van den Brink en M.
Polman.
Ondertrouwd: H. Th. Vermaas en
P. J. G. Huskes; L. H. Koolhoven en M. C.
Petri.
Overleden in het gesticht Moe-
renberg: B. Scherpenseel, 44 j.; J. A.
Brand, 54 j.
UIT ANDERE GEMEENTEN.
In hotel Royal. Zaterdag werd de nieu
we receptie- en eetzaal van het hotel Royal
te Haarlem, met eenige feestelijkheid geo
pend. In het keurige en gezellig ingerichte
lokaal stonden fraaie bloemstukken. De heer
Stinis sprak eenige hartelijke woorden tot
den heer Meijer, den eigenaar van hotel
Royal, die indertijd de ruimte, die thans
receptie-zaal is, aan het comité voor Bel-
gische-vluchtelingen afstond. De heer Meijer
bedankte, en verklaarde zijn nieuwe zaal
officieel voor geopend.
Het is werkelijk een genoegen te zien, hoe
de heer Meijer in betrekkelijk korten tijd
het café en hotel Royal tot zulk een kranige
inrichting heeft gemaakt als het thans is.
Museum van kunstnijverheid. De ten
toonstelling der werken van Toorop, die in
het museum van kunstnijverheid te Haar
lem geopend is, wordt op verzoek van ver
schillende begunstigers van genoemd mu
seum tot 30 Augustus verlengd. De werken
van den bekenden kunstenaar hebben onder
het kunstlievend publiek groote belangstel
ling gewekt, zoodat deze verlenging voor
velen zeker zeer aangenaam zal zijn.
Zondag is het museum geopend van 10—
4 uur.
VAN HIER EN DAAR.
A'. A. O. R. De Nederlandsche Anti-
oorlcgsraad zendt ons hare vlugschriften
„Wat de Nederlandsche Anti-oorlogsraad
gedaan heeft" en „Een jaar oorlog".
In eerstgenoemd vlugschrift wordt ons
een indruk gegeven van de groote sym
pathie, welke de Anti-oorlogsraad onder
vond, het aantal organisatiën en leden, dat
toetrad, en lezen wij hoe de propaganda
werkt, enzoovoorts.
Het vlugschrift „Een jaar oorlog" wijst
erop, hoe in de oorlogvoerende landen de
een-jarige herdenking van den oorlog op
plechtige wijze werd gevierd, en hoe bij
deze gelegenheid menig w.oord van onver
zoenlijke haat vernomen werd.
De A.O.R. schrijft echter:
„Tegenover de nog altijd ontelbare en
schier tot wanhoop stemmende uitingen van
ocrlogswil en vijandschap, worde niet ver
geten, dat diep in het bewustzijn der volke
ren toch ook leeft een andere stroom van
gedachten en dat deze andere gedachten
langzamerhand beginnen tot uiting te ko
men: in alle landen zijn geestelijke krach
ten werkzaam, om de stemmen, welke aan
de andere zijde tot verzoening en tot groot
moedige samenwerking prediken, op te van
gen en een gelijk geluid van toenadering
en vertrouwen te doen hooren."
Deze stemmen aan te moedigen zij het
streven.
Tegen het verwijt, dat een vredesbond als
deze vrede tot eiken prijs zou wenschen,
verweert Anti-oorlogsraad zich als volgt:
„Geen verwijt is onbillijker dan juist dit.
Er zijn ongetwijfeld velen, die verbijsterd
en versuft door al deze ellende, nog slechts
één wensch hebben: vrede. Hoe die vrede
zal zijn, is hun onverschillig. Voor ons ech
ter. die ons georganiseerd hebben, omdat
wij ons bewust zijn dat ook een vrede
moet worden voorbereid om duurzaam te
kunnen zijn, voor ons is het woord vrede
identiek met „duurzame, rechtvaardige"
vrede. Het is ons, om een voorbeeld te
noemen, ondenkbaar, dat regeering of volk
van een land, dat op beschaving prijs stelt,
eenigen steun zou willen verleenen tot een
vrede, die niet gepaard ging met de vol
strekte onafhankelijkheid, zoowel staatkun
dig als economisch, van België.
Iedere onzijdige staat zoo betoogt
schrijver heeft er belang bij het zijne tot
bemiddeling bij te dragen, en aan dit be
lang ontleent hij ook het recht daartoe. Het
opzet is, dat regeering en neutrale landen,
allen officieele vertegenwoordigers zenden
naar een te beleggen vredesvergadering.
We lezen:
„Wat wij hier bepleit
xiidige machten wij
plaats aan de Vereenig
rika, Denemarken. Ned
-panje, Zweden. Zwits
den Paus bizondere
anwijzen, om samen t
het einde van den oorli
ten einde aldus werkza
lang van den wereldvi
voor te bereiden en te z
Een Permanente Cor
ion dus. Met het ondul
doelhet voorbereide
Met groote vrijheid, 0
middelen, hoe hiertoe,
heïd zich voordoet, het
Het voorstel beoogt
een voorbereiding tot
En verder
„Allerminst zal het
onzijdigen door een der
een „onvriendelijke da
beschouwd. Op de Vrt
ben alle oorlogvoerend
aanbieden van bemidd
eten nimmer als een 2
lijke daad kan worden
te minder zou dit dan 1
met deze eenvoudige 1
middeling
MUZIEK.
Orgelbcspclinge
op Dinsdag 1
derdag 12 Au;
J. C. van Ape
Het is altijd zeer I
instrument door versi
te hooren bespelen
iets anders uit," w<
daarin is ook veel wa;
orgel beschouwt als vf
veelheid èn eenheid, o
tegendeelen. Het is d
veel belang dat men V
een uitvoering af en
zooveel mogelijk gerf
Al spoedig blijkt dat 1
orgel, n.l. éénheid en 1
heid van onze denkre
schillende organisten e
duidelijk uitkomt. (Mi
leen maar gevoelssnar
de orgelbespeling var
veel genoten en bewo
In n°. 1. „Konzert-
Riemenschneider viel
gin: ff maestoso, ver
zachte gedeelten, de
ties, een zeer zangri
crescendo naar het
maestoso. N". 2 Trai
Nordzaak (Norwegisi
E. Grieg. klonk nati
met mooie modulatii
tion" Fantasie über
ral: Ein feste Burg is
Rudnick. Dit werk bi
len: I. Maestoso, met
selend sterk; II. „Ar
bile e dolce. III. „All
cato ed energico, belli
dia. N". 4. „Chant du
mant, dat vond ik mo
