KERK-AGENDA, Zondag 26 September.
Haarlem: Vereen, van Vrijz. Iierv. (Geb. Prot.)
10 u., Ds. Riepma, l'red. te Ëdam; Eglise Wallonne,
10J heures du matin, Mons. Chouillet, Pasteur a
la HaveRem.-Ger. Gem. 10 u., Ds. Hoevers,
Luth. pred. te Rotterdam; Ev. Luth. Gem. 10 u.,
Ds. Schade van Westi'um Ver. Doopsgez. Gem.
10 u., Ds. Binnerts.
BloemendaalNed. Herv. Gem. 10 u., Ds.
Visser, Pred. te Zwolle.
Heemstede: Ned. Herv. Gem. 10 u., Dr. Oberman.
Houtrijk en Polanen Ned. Herv. Gem., 10 u.,
Ds. B. Baljon.
Santpoort: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. Van den
Bergb van Eijsinga.
Spaarndam Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. S. A.
Baljon.
ijmuiden: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. Creutz-
berg, 5 u., Ds. Creutzberg; Doopsgez. gem. en
Ned. Prot. Bond, 10j u., Ds. Westra, Pred. te
Alkmaar.
Zandvoort: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. Pos
thumus Meijjes.
AGENDA.
BLOEMENDAAL.
Café „Rusthoek" iederen Zondagmiddag en avond
concert.
HAARLEM.
Bureau van Consultatie tot verleenen van rechts
bijstand aan onvermogenden. lederen Vrij
dag houdt het bureau des namiddags ten half-
twee zitting in het gerechtsgebouw aan de
J ansstraat.
Koloniaal Museum (Paviljoen.) Dagelijks ge
opend van 104 ure.
Museum van Kunstnijverheid. (Paviljoen.)
Dagelijks geopend van 104 ure.
Gemeentelijk Museum. Dagelijks geopend van
104 ure. Entree f 0.25 p.p. Ie Woensdag
van de maand vrij. Zondags van 10—3 vrij.
8 tad s-B ibliot heek. (Prinsenhof.) Dagelijks ge
opend (behalve Zondags) van 104 uur.
Groote Kerk. Dinsdags van 12 ure, en
Donderdags van 2—3 ure. Orgelbespeling.
Teyler's Stichting. (Spaarne.) Geopend (be
halve Zaterdags en Zondags) van 11—3 ure.
De bibliotheek alle werkdagen van 14 ure.
B i s s c li o p p e 1 ij k Museum. (J ansstraat 79.) Ge
opend behalve Zondags en R.-K. feestdagen
van 105 ure. Toegang 25 cents.
Schouwburg Jansweg: Zondag 26 Septem
ber: 8 u. Humoristische Gabaret- en Speciali
teitenvoorstelling Maandag 27 Sepiember:
8 u. Binnen de Wet: Woensdag 29 Septem
ber: 8 u. De Familie Lehman; Woensdag 12
October: Lezing.
Woensdag 29 September: 1 u. Militair Sport f eest,
H. E. C.-terrein, Spanjaardslaan.
INQEZONDE N.
Geachte redacteur,
Sta mij toe. dat ik terugkom op uw stuk
van de vorige week: „Van den uitkijk- en
luisterpost." Het is niet mijne bedoeling
met u te polemiseeren, maar, waar u in dat
stuk afrekent met lien, die als minder
waardigen niet meetellen, wanneer ons j
land in oorlog mocht komen, u te herin
neren, dat er ook menschen zijn, die gewe
tensbezwaren hebben tegen het dooden van
hun incdemensch in den oorlog, menschen,
voor wie er nog iets hoogers is dan staat
en vaderland, n.l. hun geweten. Zij zijn
volstrekt geen lafaards en minderwaardi
gen, en m. i. moesten alle ive/denkende en
gevoelende menschen medewerken, dat zij,
die om Christus' en des gewetenswille de
gruwelen van den krijg niet mee kunnen
uitvoeren, in oorlogsdagen niet werden
doodgeschoten, alsof het de grootste mis
dadigers waren. Als ik mij niet vergis, ge
beurt dat alleen in Frankrijk niet meer.
Daar gebruikt men ze voor de verpleging
en geeft hun wel levensgevaarlijk werk
heel terecht, zij zijn immers geen dienst
weigeraars uit vrees voor den dood
maar dwingt hen niet om tegen hun ge
weten in hun handen met bloed te be
vlekken.
Met dank voor de opname.
Hoogachtend,
Musselkanaal. E. H. W i e r i n g a.
Wij hopen gelegenheid te hebben binnen
kort op dit, een christelijken hoogmoed
ademende stuk terug te komen. (Red.)
PLAATSELIJK NIEUWS.
Een afschrikkend voorbeeld. Een on
zer lezers zond ons onderstaand vers. Wij
plaatsen het. Echter geenszins, zooals zulks
gewoonlijk geschiedt, om den maker aan
te moedigen. Integendeel, wij nemen het
op. opdat hij. het in onze kolommen afge
drukt vindend, eerst recht bemerken zal
hoe leelijk het is en voortaan van gedichten
en dergelijke onverstandigheden moge af
zien. Ook anderen zij dit gedicht ten af
schrikkend voorbeeld:
Ode aan het mooie najaar.
De zomer wordt al ouder,
De ochtenden worden kouder.
De avonden ook reeds,
Maar de middagen zijn nog als een höoi-
[kist steeds.
Het is een prettig seizoen
Voor ons doen.
Was de zomer een mislukking te noemen.
Het najaar is als een „Schlager" te roe-
En of 1 En öf 1 En óf! [men.
Dus zingen wij zijn lof.
Wij verheugen ons volkomen
Rij het zien der groene hoornen,
We vinden het nog maar wat fijn
Bij den warmen zonneschijn
In bosch en straat en duin,
In keuken, huis en tuin.
We wandelen meer dan ooit.
De straat is met fietsers als bestrooid,
We zitten op bank en berm,
En trachten te rusten ondanks den zwerm
Van auto's met hun bloedverstijvend ge-
Terwijl wij met onze telgen [kerm,
Het opgejaagde stof als brood verzwelgen.
Wat hindert een eetlepel of wat?
Gezondheid is de grootste schat,
En wat is gezonder dan te löopen?
De smalste paadjes zijn voor je open.
In duin en bosch. te voèt kan je overal
[terecht.
En waar is de auto, die me dat nazègt
We zetten ons op 't Italiaansch terras
Van „Duin en Daal", dat er vroeger niet
[was,
We nestelen ons in het groene gras
Van „Zomerzorg" en drinken een glas,
We gaan eens even bij Reinders zitten.
En drinken een kwast vanwege de hitte,
We zien nog het vroolijk dorpsvertier
Met een blik aan vol innig plezier,
Want al was de zomer wat van de wijs,
En reeds opgeslokt door de geschiedenis,
Wij troosten ons met den poedelprijs,
Die dit mooie najaar is.
Rijden zonder licht. Dit booze bedrijf
maakte deze week weder een slachtoffer.
Een jonkman reed bij het Binnenpad tegen
een hek op, en bezeerde zich knapjes. Dit
ongeval, hoe naar ook voor den getroffene,
heeft echter een lichtzijde, indien deze uit
drukking bij een ongeval wegens rijden zon
der licht gebezigd worden mag. Men kan
hier bijna van een leerrijk voorbeeld spre
ken, ja, van een propaganda-ongeval, om
zoo te zeggen. Want het gebeurde moet
zekerlijk het inzicht verbreiden, dat het
rijden zonder licht niet slechts voor anderen
gevaarlijk is, maar ook voor den rijder
zeiven. Bedenkt dit, gij weinigen onder
onze lezers, die, onze waarschuwingen ten
spijt, zich nog wel eens bezondigen aan
rijden zonder licht.
Door de politie alhier is aangehouden
zekere W. v. d. Z„ die gesignaleerd stond
in het Algemeen Politieblad voor het onder
gaan van 3 maanden gevangenisstraf, we
gens mishandeling van een ambtenaar.
Uit het p o I i t i e-r a p p o r t.
Processe n-v e r b a a 1 zijn opgemaakt
wegens: diefstal van peren; in verboden
richting weg berijden; rijden zonder licht;
loopen over verboden grond.
Gevonden en terug te bekomen bij
H. B. Schoenmaker, Rollandstraat 48, te
Haarlem, een damesmantel; J. Iioffslag,
Zijlweg 61, te Overveen, een kinderbontje;
aan het bureau van politie te Overveen, een
haarspeld; een blauw koralen halsketting
met gouden slotje; een blauwe strik.
Verloren: een gouden armband; een
gouden broche; een zweep; een zilveren
dames-horloge; een zilveren heeren-horlo-
ge; een gouden potloodhouder.
BURGERLIJKE STAND.
Van Vrijdag 17 September tot en met
Donderdag 23 September.
Geboren: d. van J. Hoogewerf en R-
Alberts; d. van C. Craije en M. M. van Een
denburg; z. van M. A. Evers en A. M.
Franse.
Getrouwd; J. P. Koeiemij en J. M.
Preenen; G. Bouwhuizen en A. G. van den
Berg.
Overleden: C. Sprokkelenburg, 40 j.
M. Maas, 83 j.; M. S. van der Meij, 2 j.
UIT ANDERE GEMEENTEN.
Museum van Kunstnijverheid. In de
rotonde van het museum van kunstnijver
heid zullen Woensdag a.s. de Javaansche
gebatikte doeken, waarin de rijke ornamen-
tale motieven van het oude Java zijn neer
gelegd, voor het laatst tentoongesteld zijn.
Een tentoonstelling van door artistieke
krachten nieuw ontworpen en uitgevoerd
speelgoed is in voorbereiding.
Zondag is de toegang kosteloos.
Kunstnijverheidschool. In de aan het
museum van kunstnijverheid verbonden
school zal, bij genoegzame deelneming,
dezen winter weder de gelegenheid wor
den opengesteld om gedurende drie avon
den in de week naar het levend model te
teekenen. Zij, wier voorstudiën nog niet
voltooid zijn, kunnen zich onder leiding
van den heer Kamp oefenen, terwijl meer
gevorderde artiesten in volkomen vrijheid
kunnen werken. De teekenzaal is nieuw
georganiseerd, terwijl de electrische ver
lichting zoo doelmatig mogelijk is ingericht.
Bloemenwedstrijd. ln den te Haarlem
gehouden bloemenwedstrijd kreeg de fir
ma Krelage een zestal onderscheidingen
voor hare fraaie dahlia-variëteiten.
Ned. Protestantenhond. Het bestuur
der afdeeling Haarlem van den Ned. Pro
testantenbond bericht, dat tot het vervul
len van spreekbeurten in het bondsgebouw,
gedurende het aanstaande seizoen, zich be
reid hebben verklaard de heeren: ds. N.
Blokker, prof. H. IJ. üroenewegen; dr. A.
H. Haentjens, ds. S. K. Bakker en ds. I. C.
Voorduin.
Militair Sportfeest. Op 29 Septem
ber zal ook te Haarlem een militair sport
feest plaats hebben, en wel op verzoek van
inej. Mary Fleischmann. De sportcommis-
sie in den groep Halfweg heeft de leiding
van het feest, dat zal plaats vinden op het
terrein der H. F. C. aan de Spanjaardslaan,
door deze club belangeloos afgestaan voor
dien middag. Het programma omvat aller
lei wedstrijden, als hardloopen, springen,
discus-, speer- en granaatwerpen en nog
veel meer. Reeds melden vele honderden
deelnemers zich aan.
Ten één uur aanvang van het feest.
VAN HIER EN DAAR.
A.O.R. Door den „Nederlandsche
Anti-Oorlog Raad" is samengesteld een
„Overzicht van de 1000 aangesloten ver
eenigingen", waarin deze naar den aard
harer werkzaamheden systematisch zijn
gerangschikt.
Voor vereenigingen, die aansluiting bij
den Raad overwegen, zijn op aanvrage
exemplaren van dit „Overzicht van de
1000 Aangesloten Vereenigingen" gratis
aan het secretariaat (Theresiastraat 51,
's-Gra\ enhage) verkrijgbaar.
Tucht-unie. Deze sympathieke instel
ling verspreidt thans een omzendbrief,
waarin zij verzoekt, haar stoffelijk te
steunen. Bij een jaarlijksche bijdrage van
minstens 1,krijgt men het maandschrift
der Unie, „De Gong" kosteloos toegezon
den. Het bureel der Tucht-unie is Spuiweg
88F, te Dordrecht.
In „De Bandelier" schreef Si-Anoe on
langs de volgende woorden, welke als voor
den tegenwoordigen tijd en voor ons ge
schreven zijn:
Uit het in de Natuur heerschende recht
van den sterkste volgt onverbiddelijk dat
het zwakke tot ondergang is veroordeeld of
tot eene verschuiving naar een lager plan.
Het zwakke, niet het kleine. Want zwakte
is niet het noodwendig gevolg van geringe
uitgebreidheid. Wat klein is zorge er dus
voor niet tevens zwak te zijn, en dit is
mogelijk, want behalve brute kracht is er
nog iets van hoogere orde in de wereld:
den geest.
Een klein volk bezield met een sterken
drang om te bestaan onder de gunstigste
omstandigheden, d. i. vrij en onafhankelijk
en met den wil om, naar kracht en vermo
gen, dat bestaan te handhaven, staat sterk
zelfs tegenover het groote.
Contre la force il n'y a pas de resistance.
Neen. Maar als het dan om onafwijsbare
levensbelangen van het groote in een on-
vermijdelijken loop der dingen liggen mocht
dat dit kleine zich gedwongen ziet tot op
offeringen, dan zal het door zijn wil om te
bestaan gehuld in een naar vermogen
krachtig physiek, zich eene plaats kunnen
verwerven naast en niet veroordeeld wor
den tot een bestaan onder dat groote, en zoo
dan toch het doel bereikt hebben, n.l. een
bestaan onder de gunstigste omstandig
heden.
SI-ANOE.
Algemeen Nederlandsch Verbond. Het
A. N. V. had verscheidene aanvallen te ver
duren vanwege het adres door hare Utrecht-
sche studenten-afdeeling bij de herdenking
van den Guldensporenslag aan den Belgi
schen koning gezonden, en waarin ae
wenscli werd uitgesproken, dat „onder Z.
M.'s rechtvaardige en wijze leiding uit den
huidigen baaierd geboren zal worden
Vlaanderens volkomen geestelijke vrijwor
ding."
Het hoofdbestuur van het A. N. V. heeft
aan den koning van België een schrijven
gericht, waarin het elke aansprakelijkheid
van zich wierp voor een daad als deze.
waarbij het afdeelingsbestuur hare be
voegdheid had overschreden, daar het A.
N. V. in zijne statuten alle inmenging op
kerkelijk of staatkundig gebied verbiedt.
Oostenrijk en België. In „Vrij België"
schrijft Frans van Cauwelaert over Oosten-
rijk's afschuwelijk cynische handelwijze te
genover het toch reeds in den greep van
Duitschland bloedende België. Hij herinnert
eraan, hoe Oostenrijk medegarant was van
België's onzijdigheid sedert 19 April 1839.
Hij gaat dan verder:
„Geen sprake van oorlogsnoodzaak.
Geen kwestie, dat het tegenwoordige Oos-
tenrijk-Hongarije niet de volgerechtigde
voortzetting zou wezen, in rechte lijn, van
denzelfden staat in 1839, zooals wel een
enkele schrijver, zij 't ook zonder eenigen
bijval, voor Duitschland heeft beweerd.
Niets ter vergoelijking, zelfs geen schijn.
Het geval van Oostenrijk-Hongarije be
wijst ten duidelijkste, dat bij de militaire
aanvoerders van de centrale mogendheden
elk rechtsbesef ontbreekt. Het geringste
krijgskundig voordeel, ik zou haast zeggen
elke militaire liefhebberij, is voldoende om
de grofste rechtsschendingen te bedrijven.
Want Oostenrijk-Hongarije heeft niet enkel
zijn woord verkracht, het heeft België over
vallen op de meest verraderlijke wijze, en
zonder voorafgaande oorlogsverklaring.
Reeds den 16 Augustus trok de Oosten-
rijksche overste Albert Langen (zie zijn
eigen verhaal in de „Neue Freie Presse"
van Weenen op 18 Februari 1915) met zijn
batterijen van motor-mortieren over onze
grens bij Verviers; den 21sten Augustus
rukte hij aan op Namen, den 23sten om 1
uur had hij de vesting van Cognelée ver
nield. Gedurende dien tijd genoot graaf
Clary nog alle voorrechten van het ge
zantschap van een bevriende natie bij ons
hof en eerst op 28 Augustus volgde de
oorlogsverklaring, toen de Oostenrijksche
batterijen reeds ons land hadden verlaten!"
SPREUKEN.
Wij leven met eeuwig hier. Maar lang
genoeg om te zien, dat niets geschiedt zon
der bedoeling, maar de besturende hand
blijkt op wegen, die niemand kan voorzien.
De nood roept de edelste krachten op
zoo van een volk als van een persoon. Een
groote ramp werkt veredelend op een volk.
H. A. Rit ter.
ONTVANGEN BOEKEN, ENZ.
„Gelderland", door D. J. van der Ven.
In de goedkoope en toch zeer degelijke
Meulenhoff-editie verscheen van den sympa
thieken schrijver Van der Ven een werkje,
dat als al wat wij van dezen schrijver ken
nen een zeer goeden indruk maakt. Dit
„Gelderland" is het eerste uit een reeks,
„Ons mooie Nederland", (Natuur- en Ste
denschoon"), en dit eerste specimen bevat
nu al eventjes 80 afbeeldingen naar photo's
en teekeningen, en deze afbeeldingen zijn
allerkeurigst, .ia, er zijn meesterstukjes van
teeken- en photografeerkunst onder. Ach
tereenvolgens behandelt schrijver hier: „In
en om Arnhem"; „Van Arnhem tot Dieren,
d.i. Ncerland's Lustwarande"; „Langs den
zelfkant der Veluwe"; „Van Arnhem tot Wa~
geriingen"; „Nijmegen en mooi Nederland";
„In Gelre's Bongerd" en „Tusschen Rijn en
Waal". Een tweede deel „Gelderland" za!
over den Achterhoek en de Veluwe handelen
Als zeer aantrekkelijk loven wij gaarne di
boekje, en zulks in de eerste plaats om he-
streven van den schrijver: de oogen van het
publiek te openen voor het schoon van ons
eigen prachtige land.
„We mogen reizend in den vreemde ge
troffen worden door machtige natuurtafc
reelen, omdat deze ons boeien door de for-
sche tegenstelling met het karakter van
onze Nederlandsche natuur, teruggekeerd
zullen we tot de erkenning komen, dat het
schoon van eigen bodem ons liever is, om
dat we het intenser aan ons leven verbon
den weten.
Heemschut, dat met een beminnelijk op
timisme de jonge schoonheidsbeweging in
stad en land voortplant, heeft het Neder
landsche volk wakker geschud, zóó krach
tig zefs, dat de lauwen, die voor immer
schenen te zijn ingedut, zich afvroegen,
wat er dan toch gaande was in het land der
molens en schildersluchten, der Friesche
meren, Oeldersche bosschen, Brabantsche
vennen en Limburgsche heuvelen. Doch
eens klaar wakker, voelden ook zij, dat er
een groot sociaal werk te verrichten was,
namelijk belangstelling op te wekken voor
Neerlands eigen schoon. Zoo is reeds eenige
jaren bewezen, dat de zich immer uitbrei
dende beweging geen opgeblazen hersen
schim als doel voor oogen stelt, maar dat
het streven, gesteund door heel de pers.
achter de enthousiaste voorstanders niet en
kelen, maar duizenden belangstellenden
heeft."
Van der Ven is een ondierlegd, prettig
pratend en recht gezellig leidsman. Wie een
blik in de groote schoonheid van ons land
willen werpen, zij kunnen zich gerust aan
dezen gids toevertrouwen. En moeilijk
wordt u dat niet gemaakt. Het keurig uit
gevoerde boekwerkje kost, smaakvol inge
bonden. niet meer dan 95 cent.
Men zond ons een boekje, getiteld Van
Roomsch naar Protestant; het is „een Bel
gisch vluchteling", die in deze bladzijden
van zijne bekeering tot het protestantisme
verhaalt. Het boekje wordt verkocht voor
15 cents ten bate van het Evangelisatie
werk. Uitgeefster Is de firma J. Amesz, te
Rotterdam.
De Noordliollandsche Vereeniging tot be
strijding der tuberculose, zendt ons haar
jaarverslag over 1914. Het boekje bevat
een lijst der aangesloten leden, en een kort
overzicht der jaarverslagen door deze le
den uitgebracht. De staat van ontvangster
en uitgaven over 1914 wijst op een batig
saldo van 481,94.
