Abonnementen
Eerste Kamermuziekavond.
VIJF LETTERKUNDIGE
VOORDRACHTEN
Woensdag 27 October.
plaatsen van Advertentiën
A. H. VAN DER STEUR Jr.,
LUNCHROOM
Aanbev., J. DE VOGEL,
ZIJLWEG 93 bij de Julianalaan
Instituut voor Muziek.
JOHAN DE VEER (Klavier),
H. LEIJDENSDORFF (Viool),
Th, CANIVEZ (Cello).
t
liederen duidelijk klonken in stem en voor
dracht, 'tween op de meeste aanwezigen ook
et indruk maakte. Misschien hebben de
drie laatste liederen van Ph. Loots. Cath.
van Rennes en Anton Averkamp een deel
der toehoorderessen en hoorders 't meest
„etroffen; mij gaven de drie Aria's van
I ch het hoogste en meest geestelijk genot.
W eer anderen zullen misschien 't meest- ge
en hebben van het „Weihnachtslied" aus
di i 14en Jahrhundert of van de 16e en 17e
wsche muziek; dit is zeer persoonlijk en
hoeren velen 't zelfde, dan hoort ieder
li h niet 'tzelfde. Voor de getrouwe be-
ckers van de orgelbespelingen is 't een
rrecht om meermalen dezelfde werken
noren. Een „opinie" over deze uitvoe-
r geven of een „kritiek" Dezen avond
li den we „1. Passacaglia" van Qirolamo
'I scobaldi (1587 -1654). N". 3. „Praeludi-
t Fuga e. kl. t." van J. S. Bach en N°. 5
e Heroïque" van C. Franck.
aarlijk veel hebben de afwezigen ge
mist
■lituut voor muziek. Dinsdag a.s.
het Instituut voor muziek in de boven-
Jer „Vereeniging", te Haarlem, zijn
n kamermuziekavond. Medewerkers
Ie heeren Johan de Veer. directeur van
1 stituut, (piano), H. Leydensdorff (vi-
;n Th. Canivez (cel). Wij wenschen
stituut met deze kamermuziekavonden
oed succes toe. Voor toegangsprijzen
i voorts, zie men de advertentie in dit
r mer.
•mg en Vriendschap". Vrijdag 15 Oc-
geeft ,„Zang en Vriendschap" haar
e uitvoering in dit seizoen. Het con-
heeft plaats in de muziekzaal der „Ver
ing". te Haarlem, aanvang des avonds
halfaeht. Het programma, uit te voe-
door het Utrechtsch stedelijk orkest
Wouter Hutschenruijter en door de
-soliste Sepha Jansen, bevat verschei--
belangwekkende werken.
LKSGEZONDHEID.
'e gelaatskleur. Niemand beter dan
practicus, die dag aan dag en jaar in
uit met menschen van allerlei slag
,aat en altijd antwoorden moet op hun
.hten, doorgronden moet de oorzaken
ucr gebreken, kan een oordeel vellen
r de verandering der tijden en men- J
„Terwijl ik zoo meer dan twintig
cn een „bus" bedien," schreef dr. Re-
„moet ik de nieuwste leden vóór hun
ding keuren. In de eerste jaren van
vverkzaamheid waren het plompe, vier-
kerels met smerige tronies en han-
de jeneverlucht verpestte hun omge-
Door het vuil hunner huid scheen
de blos der gezondheid; zij hadden
ige knoken aan het lijf. Met stuitende
licid antwoordden zij op mijne vragen
menigeen moest ik de deur wijzen, om
l afschuwelijke ongemanierdheid. Hoe
icel anders is het thans! Nu zitten
-stal „heeren" in mijne wachtkamer, pro-
r en aangedirkt met ringen en vergulde
-ttingen; een phantasiehoed in de hand en
cu phantasiepak om de leden, zit hij met
ekere nonchalance zijn Christuskop in
en spiegel te bewonderen en zijn haar
n zakdoek geuren van welriekende oliën
en pomaden. Ze zijn welgemanierder,
maar minder goed gemoed. De zwarte
snor of kinbaard maakt de vale gelaats
trekken nog bleeker; de oogen staan flauw;
hun geheel uiterlijk duidt op bleekzucht;
bloedarmoede, stempelt menigeen tot
een candidaat voor de tering."
De prijzen zijn in de laatste jaren ver
drievoudigd; de loonen zijn in die mate
niet toegenomen, maar wel de weelde en
genotzucht. En wat vroeger uit de geld
beurs naar de maag wandelde, gaat nu uit
de portemonnaie naar de huid. Het geldt
thans: zeg me wat je aan en niet wat .ie in
het lijf hebt, en ik zal u zeggen wat ge
zijt. En hierin wedijveren de minder- met
de meergegoeden: „eerst het gewaad, dan
het gelaat."
De gelijkheid, waarnaar de Fransche re
volutie eens streefde, is, ten minste naar
het uiterlijke, een feit geworden. Slechts
de scherpe blik van een menschenkenner is
in staat den pi ert van den echten gentle
man te onderscheiden: gewaad en gelaat
zijn bij beiden eenerlei, het tweede kleur
loosheid. het eerste kleurrijkdom.
Tegen den stroom is moeilijk op te
roeien. Ieder wordt in den maalstroom
meegesleurd en zelfs de verkondiger der
gezondheidsleer vermag den tijdstroom
niet aan banden te leggen. Maar wel kan
hij de middelen tot genezing aanwijzen.
En tot deze laatste behooren: doelmatige
huidverpleging, zuivere lucht en oefening
der spieren. Worden deze middelen goed
aangewend, dan is men al een goed eind
op den goeden weg.
Een goede huidverpleging staat bij velen
daarom terecht op den voorgrond, omdat
zij niet alleen de gezondheid ten goede
komt, maar ook aan de schoonheid bevor
derlijk is. dat zij niet enkel aan het uiter
lijk. maar ook aan het gfiheele lichaam
frischheid schenkt; lieftalligheid en gezond
heid worden door haar tot tweelingzusters
gemaakt.
Vergeet toch niet. dat de menschelijke
huid een „orgaan", geen kleedingstuk is.
Zij is nu wel het ons door de natuur ver
strekte kleed, maar een kleed dat geheel
andere eigenschappen heeft, -dan dat uit
de werkplaatsen onzer kleedermakers en
modisten komt: zij is de rok zonder naad
van Trier, geen kleed uit lappen samen-
genaaid, maar een kleed uit één stuk, dat
ten nauwste met ons lichaam en al zijne
verrichtingen samenhangt. Een geheel,
welks deelen onderling in het nauwste ver
band staan, kan niet als een kleed her
steld worden. Is het eene deel aangedaan,
dan lijdt het geheel, en zoo moeten dan
ook de middelen tot herstel op dat ge-
lieele weefsel worden toegepast.
Een slechte huidkleur is altijd een bewijs
van een ongezonden toestand der huid, -
een gezonde huidkleur daarentegen is een
goede maatstaf voor de goede gesteldheid
van alle levensverrichtingen. Tot deze
laatste moeten vooral gebracht worden de
spanning en veerkrachtigheid der huid.
Het tegendeel maakt haar flets en rim
pelig. Bij snel vermagerde personen, b. v
die aan een ziekte hebben geleden, waar
door veel stofverbruik heeft plaats gehad,
wordt de oppervlakte der geheele huid
niet slechts bleek, maar ook flets en
schijnt daarom „losser" te zitten Men kan
haar gemakkelijk in een plooi vatten, die
niet snel terugspringt en weinig roodheid
achterlaat. Daarentegen kost het bij krach
tige. welgevulde personen met een leven
dige huid vrij wat moeite zulk een plooi
te maken en laat zij al spoedig een levendig
rood spoor achter.
Een dorre huid kan men zweetend ma
ken, door te zorgen, dat er meer bloed
doorstroomt. Daarvoor bestaan twee mid
delen: een sterke lichaamsbeweging en
gymnastiek, loopen, dansen in de vrije lucht
(niet in de benauwde balzaal), het schaat
senrijden en de moderne skating-rinks. Het
andere middel bestaat in h.et versterken
der huid door middel van baden en was-
schingen. Daardoor vermeerdert de hoe
veelheid bloed in de haarvaten der huid.
en worden de roodheid, spanning, veer
kracht en krachtige werkzaamheid bevor
derd. Zij verhoogen ook de derde verrich
ting: de fijnheid van het tastgevoel en van
de warm te-gewaarwording. Indien men
schen met een levendige huidwerkzaamheid
dus die gemakkelijk zweeten minder
dan anderen verkouden raken, dan moet de
oorzaak daarvan worden gezocht in de
omstandigheid, dat zij aan hun gevoelige
huid den graad van koude lichter gewaar
worden, welke zij nog ongestraft kunnen
doorstaan en derhalve zich voor dien graad
wachten, welke hun kan schaden.
Een rijkelijk zweetende huid is daarom
niet een onvoorwaardelijk teeken van ge
zondheid. Zij, die hunne huid verwend heb
ben door het verblijf in gesloten vertrek
ken, waar sterk wordt gestookt, en zij die
dikke wollen onderkleeJeren dragen, zwee
ten -overmatig.
Dc geschiedenis heeft ons een voorbeeld
achter gelaten van het schadelijke van
overmatig zweeten en van de doelmatigste
wijze cm dat tegen te gaan De Romeinscite
keizer Augustus had zich door het mis
bruik der toenmaals algemeen gebruikte
heeté baden verweekelijkt. De prachtige Rc-
meinsche dampbad-inrichtingen waren ge
liefkoosde vereenigingsplaatsenhet waren
hunne sociëteiten. Men besprak daar de
nieuwtjes van den dag, phiiosofeerde en
politiseerde in de met warm water gevulde
bassins cf in dekens gehuld op de zweet-
bank liggende. Ais vele anderen maakte
ook Augustus van die gezellige oorden
twee- of driemaal daags gebruik. Daar
door vertroeteld rilde hij van koude in zijne
paleizen, waarin daarom dag en nacht ge
stookt moest worden. In zijn draagkoets
was hij, behalve in zijn wollen onderklee
deren, nog in een wollen toga en mantel
gewikkeld. Zoo leefde hij geruimen tijd
tusschen de badstoof en de dichte omhul
ling zijner kleederen; hij werd echter zoo
gevoelig voor koude, dat het minst/» tochtje
hem hinderde, zoodat hij niet meer in het
open amphitheater kon toeven. Maar dat
ging toch wat te ver voor een Romeinsch
keizer! Het baatte niets, of zijne lijfartsen
hem inwrijvingen voorschreven. Daar deed
zich een vrijgelatene op, die vrij wat meer
gezond verstand scheen te bezitten dan die
geleerde heeren. en met een scherpen blik
den zetel der kwaal doorgrondde. In plaats
van de huid nog meer te verweekelijken.
ried hij aan haar te harden door „koude
wasschingen". die van lieverlede koeler
werden aangewend. Wanhopig door vroe
gere vergeefsche kuren, onderwierp de des
poot zich nu gewillig aan het voorschrift
van den vrijgelatene (geen ongewoon ver
schijnsel in die dagen evenals in de onze)
en met gunstig gevolg. Die Priesnitz
van het oude Rome werd daarop de aan
zienlijkste persoon van het hof en kreeg, in
plaats van liet kommandeurskruis einer
keizerlijke orde, een gouden eerzuil in den
tempel van Apollo, en door zijn toedoen
werd de stand der geneesheeren meer in
eere gebracht en van alle lasten vrijge
maakt. Laat ons een duizend jaren later
zijn voorbeeld volgen! („Moleschott
LETTEREN EN KUNST.
Bij den uitgever C. A. J. van Dishoeck
te Bussum, verscheen Cyriel Buysse's „Zo
merleven", een zomcr-dagboek van den
schrijver, dat reeds in „Qroot-Nederland"
werd gepubliceerd, zoo we ons wel her
inneren.
Prettig, hoor, allerprettigst, dat dagboek.
Het is weer een soort van blijmoedige
manifestatie van kracht, gezondheid en
levenslust, gelijk wij er ons meer uit Buys
se's werken herinneren. Steeds doet het
weer genoegen, schrijfselen van dit genre
aan te treffen. Verre van kleumerig of
kliemerig is de geest die er uit spreekt; en
daarbij hcelemaal niet banaal, in dien zin.
dat het uitsluitend gezellig en aardig, een
soort van burgerlijke ede aan de natuur
CYRIEL BUYSSE
zou zijn, neen, het is vol van een mooi, lief
natuurgevoel, de stemmingen ervan zijn
vaak zeer pakkendzoo het openbloeien van
den zomer in de lente, zijn prijkende, rijke
leven in al zijn volheid, zijn droeven dood
in het herfstgeti.i. Het is een boek van
dagen met zoo van elkaar verschillend
uitspansel, licht en weder, met zoo zeer
van elkaar verschillende kleuren en stem
mingen; nu eens is de beschrijving van
een avondval prachtig, dan weer die van
een roodgouden dag vol zonnegloed, een
andermaal weder is het de teedere ochtend,
dien de schrijver voor ons liefelijk leven
doet; een processie van dagen. lichte en
donkere, minnelijke en booze dagen. En
Buysse zou Buysse niet moeten zijn, wan
neer in dien dagen-optocht ook geen ge
zellige kornuiten met reêen kwinkslag en
luimigen lach medeliepen, en ons op on
schuldige, jolige wijze vermaakten. Dit
boek is weer een stuk gezelligheid, goede
en gezonde gezelligheid in de Nederland-
sche literatuur. Eu iets van dien aard
kunnen we best plaatsen; te veel is daar
niet van voorhanden ten onzent. Een ple
zant man, die Buysse.
Oude Kunst. Bij den uitgever J. A.
Boom, te Haarlem, verscheen een maand
schrift voor verzamelaars en kunstzinnigen.
getiteld „Oude Kunst". Redacteur is dr. N.
Q. van Huffel. Onder de medewerkers von
den wij verscheidene bekende schrijvers op
kunstgebied.
De Nederlandsche Commissie voor de
tentoonstelling van het boek en de graphi-
sche vakken, die in 1914 te Leipzig gehou
den werd, heeft een verslag van hare ver
richtingen uitgegeven en aan den minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel aan
geboden. Het is een pleizier, dit verslag
eens door te zien, het dwingt den lezer
waardeering en respect af voor de ijverige
en bekwame commissie, die ervoor zorgde
dat ons land ook op dit gebied in het bui
tenland weder een goed figuur sloeg. Hulde.
Bij den uitgever S. L, van Looy zal bin
nenkort verschijnen: „Melati-knoppen", een
bundel Nederlandsche gedichten in proza
van den jongen Javaanschen dichter Raden
Mas Noto Soeroto. Dit werk wordt als echt
en zuiver geprezen; deze verzen, kunnen,
naar Van Eeden's oordeel, naast het beste
staan wat onze jonge Nederlandsche dich
ters maken.
EIKELS, KASTANJES en
BE1TKENOTEN
worden tegen liooge prijzen ge
kocht door LIMBACH Co., te
Santpoort. Voor Bloemendaal
te bezorgen bij den heer ZWART,
Stalhouder, Zaterdags tusschen 3
en 4 uur.
in de Bovenzaal van de „Vereeni-
giug" op Dinsdag 2 Nov. en
Vrijdag 7 Dec., 7 Jan., 11
Febr. en 10 Maart, des avonds
8 uur,
van Dr. ER. v. EEDEN over „Le
ven na Sterven"; RENÉ DE
CLERCQ, Voordracht uit eigen
WerkMevr.W. L. BOLD 1NGH—
GOEMANS (Haarlem), litéraire
inleiding over P. C. Boutens en
eenige zijner dichtwerken; FRANS
HULLEMAN (Amst.) over „Het
leven van Shakespeare" en Mr. P.
W. DE KONING (Amst.) over
A irgilius en zijn hoofdwerk Aene'is.
Abonnementskaarten voor de vijf
lezingen a f 4,zijn verkrijgbaar
bij do firma DE HAAN ZOON.
Ged. Oude Gracht 35.
De cursus „INLEIDING
TOT SHAKESPEARE", te
geven door ANNA VAN GOGH
KAULBACH, begint, wat Bloe
mendaal betreft,
des avonds te 8 uur, in hotel
„Welgelegen".
Vervolgens om de 14 dagen.
Toegangskaarten, a f 5,voor
de 8 voordrachten, worden op aan
vraag toegezonden door
Mevr. A. VAN GOGH—
KAULBACH.
Frans-Halsstraat 8, Haarlem.
Voor Haarlem vervoege
men zich voor het
en het opnemen van
aan het Bureau van dit Blad,
Oude Gracht 63.
Heeren- en Dameskleermakerij,
Barteljorisstraat 22. Tel. 303.
heeft voorradig
Stoffen voor Demi-Saisons, Ulsters, Winter
jassen en Mantels.
Levering van alle Bont- en Pelswerken.
Prijzen billijk. Bekende elegante coupe.
ZIJLWEG 93. OVERVEEN
Handel in Zuivel- en Melkproducten,
Comestibles en Delicatessen.
Speciaal adres voor Roomboter.
Roombotermelange en Keukenboter.
GS
D. MIEZERUS, Kleèrmaker,
Leidschevaart 92. Telefoon 815.
Z ij 1 w e g 87. Telefoon 2016.
Dinsdag 12 October 1915 - 8 uur.
Bovenzaal Sociëteit „VEREENIGING",
te geven door
PLE YEL-Concertvleugel J. HESLENFELD, Rokin 86,
Amsterdam.
Abonnement voor de 3 avonden f 3,75. Introduetiekaart voor
1 avond ƒ1,50, verhoogd met 5 pCt. auteursrecht.
Kaartverkoop en plaatsbespreking van af heden dagelijks van 95
uur bij het Concertbureau A. VERNOUT, Warmoesstraat 10.