AGENDA.
BLOEMENDAAL.
„Rusthoek", taterdag 15 Januari, 8| uur,
Dr. A. Pannekoek.
H VARLEM.
Bureau van Consultatie tot verleenen van rechts
bijstand aan onvermogenden. lederen Vrij
dag houdt het bureau des namiddags ten half-
twee zitting in liet gerechtsgebouw aan de
Jansstraat.
Koloniaal Museum (Paviljoen.) Dagelijks ge
opend van 104 ure.
Museum van Kunstnijverheid. (Paviljoen.)
Dagelijks geopend van 104 ure.
Gemeentelijk Museum. Dagelijks geopend van
104 ure. Entree f 0.25 p.p. Ie Woensdag
van de maand vrij. Zondags van 10—3 vrij.
H t,ad s-B i b 1 iQ„,t hee k. (Prinsenhof.) Dagelijks ge
opend (behalve Zondags) van 104 uur.
Groote Kerk. Dinsdags van 12 ure, en
Donderdags van 2—3 ure. Orgelbespeling.
Teyler's Stichting. (Spaarne.) Geopend (be
halve Zaterdags en Zondags) van 11 3 ure.
De bibliotheek alle werkdagen van 14 ure.
Bisschoppelijk Museum. (Jansstraat 79.) Ge
opend behalve Zondags en R.-K. feestdagen
van 105 ure. Toegang 25 cents.
Schouwburg Jansweg: Zondag 16 Jan., 8 u.,
Duo de Cock Maandag. 17 Jan., 8 u Het Witte
Paard; dinsdag 18 Jan., 8 u., Dansavond
Meina Irwen; Donderdag 20 Jan., 8 u., De
Duivel in de VrouwVrijdag 21 Jan., 8 u.,
De Schuilplaats; Dinsdag 25 Jan., 8 u.. The
Timhertown FolliesWoensdag 26 Jan., 8 u.
Lente Wolken.
Schouwburg de Kroon; Zondag 16 Jan.,
8 u.La Traviata.
„De Nijverheid." Donderdag 20 Jan. 8 u.,
Vergadering A. N. V. B.
KERK-AGENDA, Zondag 16Januari.
Haarlem: Ver. van Vrijz. Herv. (Gebouw Prot.)
10 u. Ds. Wanting, pred. te PurmerendEglise
Wallonne, 10j heures du matin, Mons. S. Cler,
Pasteur a LeydeRem.-Ger. Gem., 10 u., Prof.
Groenewegen, Hoogleeraar te LeidenEv. Luth.
Gem., 10 u. Ds. Schade van Westrum; 11J u,
Ds De MeijereVer. Doopsgez. Gem., 10 u., Ds.
Plantenga5 u. Ds. Binnerts.
BloemendaalNed. Herv. Gem., 10 u., Ds. Van
Leeuwen 6^ u„ de lieer Koopman.
Heemstede: Ned. Herv. Gem., 10 u., Ds. Ober
man.
Houtrijk en Polanen Ned. Herv. Gem., 10 u..
Ds. B. Baljon.
Santpoort: Ned. Herv. Gem. 10 u., Ds. Van
den Bergh van Eijsinga.
Spaarndam Ned. Herv. Gem., 10 u., Ds. S. A.
Baljon.
UmuidenNed. Herv. Gein., 10 u., Ds. Voors,
van Alfen a. d. Rijn5 u., Ds. Le Roy, van
Sloterdijk.
ZandvoortNed. Herv. Gem10 u., Ds. Pos
thumus Meijjes.
eert, hetwelk wegens ziekte van Klicka
moest worden uitgesteld, nu op Maandag
31 Januari plaats heeft, in hotel „Duin en
Daal'' des avonds ten 8 uur. Voor de toe
gangskaarten enzoovoorts zie men de ad
vertentie in dit nummer.
Geslaagd. Naar wij vernemen, is de
heer P. A. Kok geslaagd voor het examen
in de heilgymnastiek en massage.
Stoop's Bad. Op het terrein, waar
deze inrichting komen moet, zagen we
reeds werklieden bezig met het maken
der eerste toebereidselen voor het grond
werk.
Herijk. Voor Bloemendaal heeft de
herijk der maten en gewichten op 29 Juni,
voor Overveen op 28 Juni plaats.
We vernemen, dat er nu ook te Bloemen
daal bij verscheidene winkeliers regee-
ringsboonen en erwten verkrijgbaar zijn.
Lezingen van dr. Bierens de Haan. De
belangstelling voor deze lezingen was,
zooals dat behoort, wederom zeer groot.
De zaal was Woensdagavond weer nage
noeg geheel vol. Ons verslag komt, zooals
dr. Bierens de Haan na afloop den toe
kom ders reeds mededeelde, in het nummer
van 22 Januari.
Clir. van Abcoude in Bloemendaal.
Woensdag 12 Jan. heeft Chr. van Abkoude,
Je bekende kindervriend, een voorstelling
gegeven in hotel „Vreeburg". In de aardige
zaal waren ruim 250 stoelen bezet.
Chr. van Abkoude wil een duidelijk beeld
geven van zijn bedoelingen en opvattingen
omtrent hetgeen hij voor de jeugd als ge
zond vermaak geschikt acht. In zijne wer
ken zit veel humor; het is frissche en le
vendige kost. Dat is wat onze kinderen
noodig hebben.
Zijn programma viel zeer in den smaak
van de jeugd. Eerst een paar bekende Hol-
landsche liedjes door allen gezongen en
daarna eenige liedjes uit het welbekende
kinderbundeltje „Jolige liedjes". De ver
tooning van de Poppenkast was wel het
allermooiste, dat kon men wel zien aan de
vroolijke gezichtjes van onze jeugd. Einde
April hopen we Chr. van Abkoude weer in
B'oemendaal te zien. We verheugen ons
alvast weer op zoo'n gezelligen middag.
C.
Wielrijders. Lantaarns deze week aan
steken 4.40 uur.
Woningbouwvereeniging. Bij de
„Staatscourant" van 13 Januari vindt men
de statuten van de woningbouwvereeniging
„Bloemendaal", alhier.
Het doel is in het belang van de verbe
tering der'volkshuisvesting in de gemeente
werkzaam te zijn. De vereeniging tracht
dit doel te bereiken door binnen de ge
meente Bloemendaal hygiënisch inge
richte woningen te stichten, ten einde die
te verhuren aan personen uit de arbeidende
klasse of daarmede gelijk te stellen perso
nen, en andere handelingen te verrichten
die bevorderlijk kunnen zijn ter bereiking
van het bovenomschreven doel.
Ter verzekering van de nakoming harer
verbintenissen wordt door de vereeniging
een waarborgkapitaal gevormd, groot ten
minste 20(10,Bij de oprichting is ge
plaatst een bedrag van 1000,-
Voordrachten dr. Pannekoek. Voor
een 40-tal toehoorders hield dr. Panne
koek Zaterdagavond zijn eerste sterrekun-
dige voordracht. Inhoud en vorm waren in
één woord uitnemend en wij hebben dan
ook geen vrees, dat de 4 volgende avonden
(steeds Zaterdags om 8K uur), minder
bezet zullen zijn.
Dr. Pannekoek had zich tot taak gesteld
zijn gehoor een overzicht te geven van de
ontwikkeling der sterrekunde van de
vroegste tijden af. Tot ruim 4000 jaar v.
Chr. reiken de eerste overleveringen. De
menschheid, toen nog in haar kindsheid,
had ook de kinderlijke opvatting van het
heelalzij dacht zich de aarde als een plat
vlak en de hemel er als een kaasstolp
overheen. De opgaande zon kwam door de
oostelijke hemelpoort binnen en verdween
in de westelijke om dan op de eene of
andere manier (hoe, daar maakte men 't
zich niet moeilijk mede), 's nachts weder
naar het oosten getransporteerd te wor
den. Van deze opvatting tot het stelsel
van Aristoteles (c.a. 500 v. Chr.), waar
mede de avond besloten werd, was een
heele stap voorwaarts en men kan zich
denken dat met de allergebrekkigste hulp
middelen, die men' voor de hemelstudie
had, daar heel wat scherpte van denken
en opmerken voor is noodig geweest.
Aristoteles zeide, de aarde staat stil in
het midden van het heelal; zon, maan en
sterren rangschikken zich in bolvorm er
omheen en bewegen zich met enorme snel
heid in 24 uur om de aarde. Reeds toen
waren er heldere koppen die beweerden
dat niet de hemel om de aarde draaide,
maar dat de hemel stil stond en de aarde
zich wentelde. Aangezien de oppervlakkige
verklaring der verschijnselen echter vol
gens het systeem van Aristoteles gemak
kelijker was, dan volgens de opvatting met
de draaiende aarde, won de eerste het
pleit en bleef hij duizenden jaren het sterre-
kundig denken beheerschen.
De practische toepassingen die reeds de
ouden maakten van de sterrekundige
waarnemingen bij hun reizen door woestijn
en over zee, alsook het onmisbare voor de
tijdrekening, waarmee men reeds in de grij
ze oudheid voornamelijk in Babyion aan
ving, hield de belangstelling steeds leven
dig en toen na de veroveringen van
Alexander de Qroote, Alexandrië het mid
denpunt van Oostersche en Qrieksche
wijsheid werd, deed ook de sterrekunde
een flinke stap voorwaarts, zoodat men
reeds toen kon berekenen den omtrek en
middellijn van de aarde, de afstand van
maan en aarde, ja zelfs de afstand van de
zon tot de aarde; het is wel later gebleken
dat deze afstand veel te klein werd ge
vonden, maar het feit dat men dit vraag
stuk aandurfde en er een methode op
vond, is toch reeds een bewijs van diep
astronomisch denken.
Volgende Zaterdag „Ptolemaeus" belooft
zeer belangrijk te worden.
Voor kaarten en programma's vervoege
men zich bij den heer D. de Clercq, Bloe
mendaal.
Het filiaal der Haarlemsche Brood- en
Meelfabriek te Bloemendaal verspreidde in
de gemeente een aardigen kalender, waar
bij een prijscourant gevoegd was.
BURGERLIJKE STAND.
Van Vrijdag 7 tot en met Donderdag 13
Januari.
Geboren; z. van B. H. L. E. Walker
en P. Schoot; z. van A. J. Hekker en A. B.
Lensen.
Ondertrouwd: B. Mijwaard en M.
Schaap.
Overleden in het gesticht Mee-
renberg: M. Groen, 80 j.; E. Schipper,
73 j.; A. E Heckman, 49 j.; N. Helt, 41 j.;
J. Muis, 61 j.
Uit het p o 1 i t i e-r a p p o r t.
P rocessen-verbaal zijn opgemaaki
wegens: overtreding der arbeidswet; open
bare dronkenschap; diefstal van een rij
wiel; loopen over verboden grond.
Gevonden en terug te bekomen bij
P. Loerakker, Boschlaan 39, te Bloemen
daal, een sleutel; Beekman, Bloemendaal-
scheweg, te Bloemendaal, een broche met
drie koppen; aan het bureau van politie te
Overveen, een zilveren armband en een
heerenparapluie.
V erloren: twee renteboekjes ten na
me van de weduwe C. H. G. Sprengers en
De Vries—Hoogkamer; een zilveren me
daillon; een handmof.
K o m en aanloope n bijH. Slot,
Bloemendaalscheweg 148, te Bloemendaal,
een Russische hazewindhond; Vuijk, villa
„Buitentwist" te Overveen, een jonge her
dershond.
UIT ANDERE GEMEENTEN.
Museum van Kunstnijverheid. De le
zing van den heer Httib Luns in dat mu
seum zal niet, zooais wij vorige week
schreven 18 Februari, maar op 18 Januari
plaats hebben, en wel des namiddags ten
2K uur.
Museum van Kunstnijverheid. De ten
toonstelling van houtsneden van Huib Luns
zal Zondag nog tentoongesteld blijven.
Zondag is de toegang kosteloos.
De lezing door dr. Van den Bergh van
Eysinga, te Santpoort, gehouden met den
titel roomsch en onroomsch, bevatte eene
heldere zoowel geschiedkundige als dog
matische uiteenzetting van het eigenaar
dige standpunt dat de roomsche kerk
ingenomen heeft en inneemt ten opzichte
van de zelfstandigheid der menschelijke
persoonlijkheid, hare verhouding tot ker
kelijke machthebbers en tal voor ons pro
testanten verbazende bizonderheden,
waarin die verhouding zich afteekent. De
rede was één doorloopende wetenswaar
digheid vooral voor hen, die door over
maat van materieelen arbeid of door hun
verschil van richting, den kijk op grond
slag, bedoeling en organisatie van de r.-k.
kerk verloren. Eene opwekking tot aan
sluiting bij de Evangelische Maatschappij,
besloot de rede, die door allen met gespan
nen aandacht werd gevolgd. Wij kunnen
niet nalaten hieraan toe te voegen, dat
men ten onrechte de Evangelische Maat
schappij houdt voor eene tegen de katho-
heken of hun godsdienst gericht genoot-
schap. De Evangelische Maatschappij is
voortgekomen uit ultramontaansche arro
gantie, en zij zal in gelijken tred met die
aanmatiging aan kracht en invloed winnen.
Zoodra, wat eenmaal moge gebeuren, de
macht in de r.-k. kerk door de drijvers
wordt afgestaan aan de zedelijk hoogst
staande krachten, wordt de werkzaamheid
der Evangelische Maatschappij overbodig.
Het Alg. Ned. Verbond houdt Donderdag
20 Januari 1916 in „De Nijverheid", Jans
straat, Haarlem, eene ledenvergadering,
waarin ook opbeuring van Vlaanderen
(eigenlijk staat er volksopbeuring voor
Vlaanderen, wat wij niet duidelijk vinden),
ter sprake komt. De vergadering vangt
aan te 8 uur.
VAN HIER EN DAAR.
Nog weer: de pro's. - Onder dezen
titel schrijft „Ons Land" o. m. het vol
gende;
Naar aanleiding van een paar brieven, zij
het ons nog eens vergund terug te komen
op de meening van prof. Barrau, neerge
legd in deze zinsnede:
„en een leger, welks officieren,
verbitterd door jarenlange verguizing,
meer of min uitgesproken verlangen
naar, voor 't minst niet zouden hebben
tegen „aansluiting" bij het land en 't
regime, waarvan ze waardeering ver
wachten."
Vele officieren zouden niet veel anders
dan landverraders zijn, volgens den geach-
ten inzender.
Wij zijn daartegen opgekomen. Wij heb
ben gesteld, dat de schrijver overdreef, dat
vermoedelijk velen min of meer sympathie
hebben met 't bedoelde land, doch des
alniettemin toch ook zoo noodig tegen dit
land hun neutraliteit tot het uiterste zou
den willen verdedigen.
In de bovengenoemde brieven verzeke
ren ons nu een paar zeer gezaghebbende
militairen, dat wij gelijk hebben, dat van
landverraad geen sprake is, doch dat men
inderdaad veel sympathie heeft voor het
land, waar is eerbied voor het gezag, zin
voor orde en groote vaderlandsliefde, maar
dat die sympathie niets afdoet aan den
nationalen zin dezer officieren.
Wij maken met instemming van deze
brieven melding. En toch, als men ons
vraagt of de verklaring ons geheel bevre
digt, dan antwoorden wij vierkant: neen.
Wij stellen liooge eischen aan de man
nen, die geroepen zijn onze defensie te
leiden. Zij vooral moeten nationaal den
ken. En het is niet mogelijk ten onzent
werkelijk nationaal te denken als men niet
eerst in zichzelf de voorkeur voor land A
of B zoover bestreden heeft, dat men
daardoor niet meer bezeten wordt. Wij
vinden iemand, die vooral pro-dit of pro
dat is, in den regel een slecht burger en
een slecht vaderlander. Want deze man zal
in den regel eischen, dat ons land met het
land zijner keus zal samengaanomdat
hij daar sympathietjes heeft.
Welnu Nederland kan zich zulk een
luxe niet permitteeren. Het kan zijn lot
niet laten beslissen door zijn sympathieën.
Het verstand moet op het beslissende mo
ment uitmaken aan welke zijde wij ons
moeten scharen als de keuze eens, wat
verhoed moge worden, noodzakelijk zou
zijn. Eu dan mag het hart het verstand niet
in den weg staan.
Dat zou het doen, wanneer ons aller
hart voor één richting klopte. Doch dat
zal het in tiendubbele mate doen, wanneer
degeen die beslist, te maken zoude hebben
met allerlei verschillende preferenties.
In „Zonneschijn", het bekende populaire
maandblad voor verzekering, weldadigheid
en hygiëne, onder hoofdredactie van den
heer W. Gosler, wordt diens 25-jarige
werkzaamheid als zoodanig herdacht en
de jubilaris vau verschillende zijden gehul
digd. Het eerste nummer van 1916 bevat
zijn portret en de foto's van eenige merk
waardige documenten uit het redactieleven.
De vereeniging Oost en West. Het is
reeds meer dan een week geleden, dat deze
vereeniging haar propaganda-avond hield
in „De Kroon" te Haarlem, met den heer
Sibinga Muller uit Hoorn, suiker-adminis
trateur, als spreker. Wij kunnen de ken
nismaking met deze vereeniging en dezen
spreker warm aanbevelen.
Het lidmaatschap van Oost en West kost
2,50 in het jaar, waarvoor men ook het
Koloniaal Weekblad ontvangt.
De redenaar gaf een overzicht van rijst-
en rietsuikercultuur, toegelicht door licht
beelden, die wij bij wijlen aandoenlijk von
den, waarschijnlijk door die eigenaardige
verhouding van overheerscher en vriend
waarin wij tot de bevolking van Java staan.
Terwijl wij ons voorbehouden op dezen
avond terug te komen, is onze raad: sluit
u aan bij Oost en West; deze vereeniging
vormt den schakel tusschen oud-Indisch-
gasten en Nederlanders die nimmer in In-
dië waren, een schakel onmisbaar om
elkaar te begrijpen en om samen te wer
ken in het belang der bevolking in Oost
en West aan onze zorg toevertrouwd.
Vraagstukken betreffende den duurza-
men Vrede. De redactie van het tijd
schrift „Vrede door Recht" heeft gemeend,
dat het op haren weg kon liggen, een ge
heel nummer te wijden aan de vraagstuk
ken, die met den duurzamen vrede ver
band houden en daarbij te trachten de ver
schillende onderdeden dier vraagstukken
door bij uitstek deskundige personen te
doen uiteenzetten en toelichten.
Dat heeft de redactie ertoe gebracht om
in het zoo juist uitgekomen nummer van
bizonderen aard, dat nog in het einde van
December 1915 had moeten verschijnen,
maar door ongewone omstandigheden eerst
in Januari 1916 het licht heeft kunnen zien.
bijeen te brengen een lange reeks van op
stellen, gewijd aan de verschillende pun
ten, die op het minimum-programma van
de Centrale Organisatie voor den duurza
men vrede voorkomen.
Wij vestigen gaarne de aandacht onzer
lezers op dit belangrijke nummer, waarin
een reeks van begaafde mannen hunne
meening neerschreven omtrent de groote
vraagstukken, die betrekking hebben op de
groote, goede zaak.
ONTVANGEN BOEKEN, ENZ.
Bij de firma G. B. van Goor Zonen te
Gouda verscheen de elfde druk van gene
raal Quanjer's bewerking „Eerste hulp bij
ongelukken", een werkje dat wij hier graag
opnieuw bij onze lezers aanbevelen. De
prijs is slechts 65 cents.
„De Gezondheid" is de titel van een „po
pulair geneeskundig blad voor het huis
gezin, waarvan het eerste nummer dezer
dagen bij den uitgever Johs. Morks, Den
Haag, verscheen. Wij kunnen de uitvoering
van dit blad niet overmatig prijzen; ja, als
het nu nog heel goedkoop was, zoodat
het volk het voor eenige centen per week
in handen krijgen kon...., maar de prijs
is nog 3,per jaar.
Bij den uitgever C. Morks Czoon, Dord
recht, verscheen weer een van die handi
ge, kleine boekjes, welke wij al meer van
deze firma zagen, en die, verkrijgbaar voor
slechts 25 cents, den liefhebber van natuur
en sport velerlei lessen geven. Het boékje,
dat wij op het oog hebben, behandelt „Het
aquarium" en geeft na een algemeen be-
schouwinkje over dit onderwerp, verschei
dene wenken voor de keuze van diertjes en
waterplanten, het voederen der diertjes,
het schoonhouden van het water, enzoo
voorts. Het boekje is aardig geïllustreerd:
ter kennismaking geven wij onzen lezers
hierbij een paar proeven van de illustratie.
Het is een even billijk als handig en leer
zaam werkje.
