Dieren1 Stekelbaarsjes met nest. 2 links: Poecilia mexicana, rechts:
Tienvlekkarper (Girardinus decemmaculutus). 3 Roode tandkarper (Haplo-
cbilus latipus). 4 Chromis tristami. 5 Onder: goudzeelt; boren: goudorf;
linksalvcrtje. 6 Bittervoorntje. 7 Veehtviseh (Betta pugnax). 8 Groote
watersalamander. 9. Zebravisch (Danio rerio).
Planten: bij 1 (links en rechts) en bij 4: Vallisneria spiralis; bij 1 (in
't midden): duizendblad; bij 7: Cabomba carolinianabij 9Heteranthera
zosterifoliabij 2 Amerikaansche waterpest (Elodea densa).
Bij den uitgever A. H. Kruyt, te Amster-
nn verscheen een boekje over „De Dood
n miss Cavel." Het boekje bevat een
ensbeschrijving en een verslag van haar
■oordeeling, terdoodbrenging en de in
hand daarmede gevoerde briefwisselin-
De prijs van dit boekje, met een tee
ing van Louis Raemaekers op den om-
is 20 cents.
lij dc N. V. Expl. Maatschappij van
gbladen, Prinsengracht 16, Den Haag,
■scheen in de Nederlandsche en de
nsche taal een geschriftje, getiteld „Zijn
Belgische Priesters franc-tireurs
De N. O. T. Er verscheen een boekje
r den oorsprong en de werkwijze van
„Nederlandsche Overzeetrust Maat-
ppij" (Amsterdam, Ipenbuur &Van Sel-
i). Mr. G. Keiler schreef hare geschie-
is en ondervond daarbij de medewer-
van het bestuur der „N. O. T.", en
r voorzitter, de heer Van Aalst, schreef
een voorwoord bij. Daarin gewaagt hij
het publiek, „dat wel dagelijks hoort
ken enmopperen over de N. O.
Joch van den aard der instelling dik-
slechts vage noties heeft, waarschijn-
iiet begrijpt de hoogst gewichtige rol,
e zij in deze ontzettende dagen ver-
len bate van het economische leven
>ns vaderland; waarschijnlijk niet in-
Jat zonder de N. O. T. handel en nij-
id ten onzent plat- en lamgeslagen
neder zou liggen."
AN HIER EN DAAR.
llunders en Vlamingen. Uit een
f van een Vlaamschen voorman tee
lt „Neerlandia" op:
ie twisten doen de Vlaamsche zaak en
i. e taal schromelijk veel kwaad. Ik be-
r vooral de inmenging van Hollanders
de Belgische zaak, die ze als blinden
-Kijken, want ze kennen evenmin de inge-
ikkelde Belgische en Vlaamsche toestan-
i'vü als wij de uwe. Die moeiallerij verdra
gen wij niet. En u ook niet, moesten wij
r keukenpiet spelen.
i.miel Hullebroeck. „Het Soer. Nieuws
led" geeft een geestdriftig verslag van
'•et optreden van Emiel Hullebroeck te
Soerabaja.
Emiel Hullebroeck heeft blijkbaar ook
weer de harten der Soerabajanen gewon
nen, en als de ontvangst elders in Indië
zal zijn, gelijk die te Soerabaja is geweest
en daaraan twijfelt niemand dan zal
Hullebroeck wel geen spijt van zijn bezoek
aan Ned.-Indië hebben.
De vereeniging tot behoud van natuur
monumenten in Nederland, gevestigd te
Amsterdam, Rokin 69, gaf een tweetal
reeksen prentbriefkaarten in het licht, wel
ke gewoon-weg prachtig zijn. Het zijn alle
opnamen van bezittingen der vereeniging.
Een der reeksen heeft betrekking op het
Naardermeer, de andere op Oisterwijk.
De eerste reeks bevat enkele gezichten
uit het Naardermeer, waaronder het vis-
schershuis en een open plek, begroeid met
waterlelies en verder enkele in dit gebied
broedende vogelsoorten.
Het Naardermeer, ruim 700 H.A. groot
en de oudste bezitting der vereeniging, ging
in haar handen over in 1906.
Van de bezittingen te Oisterwijk, in 1913
verkregen en in 1915 uitgebreid met Dui
velsberg, Diaconie en Brandoen, geeft de
tweede reeks een tiental zeer schilderach
tige afbeeldingen.
Dc prijs dezer fraaie albums van elk 10
briefkaarten is slechts 25 cents per stuk;
tegen toezending van 27 cents zendt de
vereeniging ze u toe.
Vervalsching Victoria-water. Met ge
noegen lezen wij, dat de rechtbank in Den
Haag den man, die namaak-Victoriawater
als echt verkocht, tot een boete van
50,subs. 20 dagen hechtenis veroor
deelde.
Gedenkteeken generaal De Wet. Ter
eere van generaal Chr. de Wet, zal me
vrouw Kröller op de Veluwsche heide bij
Hoenderlo een gedenkteeken doen ver
rijzen.
Zij droeg het ontwerp op aan den uit-
nemenden beeldhouwer Mendes da Costa.
Kinderboeken. Bij den uitgever Meyer
te Haunover verschenen leesboekjes van
de rectoren te Hildesheim H. Kappey en
H. Koch. Daarin komt o. m. voor een ge
dicht van luitenant Hoppe van het 79e
regiment, getiteld: „Regiment greift an":
Da driiben, da drüben liegt der Feind
In feigen Schützengraben,
Wir greifen ihn an, und ein Hund, wer
Heut würde Pardon gegeben. [meint,
Schlagt alles tot, was um Gnade fleht,
Schiesst alles nieder wie Hunde,
Mehr Feinde, mehr Feinde! sei euer Gebet
In dieser Vergeltungsstunde!
De boekjes zijn bestemd voor gebruik op
de lagere scholen en in schoolbibliotheken.
Het is werkelijk zeer fraai.
Zonkoralen. (aquariumversiering)
Men spreekt van samenwerking der „in-
tellectueelen", maar dat is een misleidend
woord. Het komt niet vooral aan op intel
lect, op verstand. Dat is er genoeg. De
verstandelijke functie is onevenredig ver
hoogd, en daardoor het evenwicht in onze
maatschappij verstoord. Hetgeen ontbreekt
of te kort komt, is karakter, intuïtie, heilig
rechtsgevoel, geestelijke vrijheid.
Aldus Van Eeden in zijn dezer dagen
verschenen „Bij 't Licht van de oorlogs
vlam.''
Wij lazen dezer dagen een oorlogsge
dicht van den Duitscher Johann Beyer,
„Nach der Schlacht'' getiteld. Ziehier een
strofe er uit:
Der schwere Tag, er sank hinab;
Die Kameraden graben das Grab
Fiir ihn, den jtingsten vom Regiment.
Wie's tief in ihrer Seele brennt:
Was wird seine Mutter sagen.
In de bittere ure. die elk mensch heeft,
kan niets hem helpen dan vaste zedelijke
beginselen.
H. A. Ritter.
VOLKSGEZONDHEID.
De hedendaagsche voeding. Eten wij
beier dan vroeger is de vraag die Claude
in een artikel in de „Revue" opwerpt en
met een volmondig „ja" beantwoordt.
Ja, ook de keuken is meegegaan met de
hedendaagsche ontwikkeling, zij is door de
wetenschappelijke ontdekkingen, door de
snelheid der verkeersverbindingen, door
de verfijning onzer gansche cultuur ver
rijkt en tot een door onze voorouders nim
mer bereikte hoogte gestegen. Dit is reeds
overduidelijk aan te toonen door eens
een aantal voedingsmiddelen nader te be
schouwen.
De menschen uit dén „goeden ouden
tijd" moesten nevens andere belangrijke
zaken olie, specerijen, suiker en aardap-
relen ontberen bij het opmaken van het
dagelijksch menu. Reeds het zout werd door
de belastingen buitengewoon duur ge
maakt. Suikerwaren kostten nog in de 19e
eeuw zooveel geld, dat zij alleen door apo
thekers verkocht werden. Een kilo saffraan
kostte bij de 120 guldens, en met peper,
notemuscaat, gember, kaneel, kruidnage
len, enz., was het niet veel beter gesteld.
Wat de groenten betreft, was men nog
niet eens zoo heel ver verwijderd van het
tijdperk der oude Egyptenaren, die zich
met linzen voedden. De voornaamste
groente onzer voorouders was de tuin
boon, die pas door den aardappel onttroond
werd, en toen schandelijk aan de minach
ting werd prijs gegeven.
Het fijne, zuivere meel, waaruit thans
ons brood bestaat, is een verovering der
hedendaagsche nijverheid, en in de huis
houdens van den goeden ouden tijd w.erd
zijn plaats ingenomen door de meelsoep.
Vroeger kende men slechts ransige en
gezouten boter; ook de melk was duur.
Van de beginselen der hedendaagsche vee
teelt was tot aan 't einde der 18e eeuw
niets te bespeuren. En evenmin als wij
thans iederen dag varkensgebraad zouden
lusten, zouden wij als vischgerecht bruin-
visschen of walvischmootjes op onze tafel
wenschen.
Tot in het begin van de 18e eeuw was
er niet eens men bedenke het toch eens
goed! ingelegde haring te krijgen! De
zeetongen, makreelen, elften en al de fijne
vischjes, die thans onze tafel sieren, zouden
voor den rijksten grand seigneur van de
„groote eeuw" slechts met de grootste
moeite en offers te krijgen zijn geweest.
Dit geldt ook voor gevogelte en wild. Het
beroemde „hoentje in de pan", hetwelk de
goede koning Hendrik IV ieder zijner on
derdanen toewenschte, was een doodmager
kippetje. Men at vroeger vogels, die ons
thans waarschijnlijk minder goed zouden
smaken, als zwanen, pauwen, ooievaars,
raven, valken en kraanvogels. En hoe bui
tengewoon is onze spijskaart in de laatste
halve eeuw verrijkt, b. v. door de tomaten,
sinaasappels en bananen. De spercieboo-
nen, asperges en meloenen zijn weliswaar
reeds langer dan 400 jaar bij ons geaccli
matiseerd, maar pas in den jongsten tijd
meer algemeen als spijs gebruikt. Bloem
kool en wortelen schonk ons de 18de eeuw
pas, evenals de peultjes.
Champignons kennen wij pas een eeuw
en de andijvie is ook niet veel ouder, even
min als andere fijne groenten.
TOONEEL.
Schouwburg Jansweg. „Die Haghe-
spelers". „Zijn eenige Vrouw",door
Magnussen.
Eerst zouden ze met „De Schuilplaats"
komen; het werd door omstandigheden .De
eenige Vrouw". Een aardig stuk is het wel.
Peter Andreas Bent, door Dirk Verbeek
gespeeld, in plaats van door Van der Lugt
Melsert, die ziek was, is de echtgenoot
van de lieve, aardige Helene, die op haar
manier „modern" loszinnig is, maar als het
er op aankomt, een waschechte fatsoen
lijke ega blijkt, waar in den grond niet dat
op valt te zeggen, zoodat Peter, na een
Hertskoornkoraal (aquariumversiering).
heel hoopje verwikkelingen tot de blijde er
kenning komt, dat zijn vrouw èetiig is.
Gewoon ienig, zèg. En zulk een waardee
ring van een man voor zijn wettige echt-
genoote, is een verblijdend verschijnsel en
een bevredigend slot voor dit gezellige en
leizierige stuk.
MUZIEK.
Concert-Vereeniging „Haariem's Mu
ziekkorps", directeur de heer Ch.
P. W. Kriens; concert op Dins
dag 4 Januari 1916, 8 uur, met
medewerking van den heer Jac.
Ph. Caro, concerlzanger, Utrecht.
Als opening van 't concert werd de zeer
bekende Ouverture zu dein Schauspiel
„Egmond" vanL. van Beethoven uitge
voerd, vervolgens zong de heer Caro „4
Lieder eines fahrenden Gesellen'' van Gus-
tav Maliler; die woorden en muziek zijn
een harmonisch geheel, maar een zeer
weemoedigen indruk maakt deze „reizi
ger". Daarna gaf 't orkest dc „Symphonie
pathétique N". 6" van P. Tschaïkowsky
geen kleinigheid voorwaar!
Na de pauze „Vorspiel zu Lohengrin"
van R. Wagner, over- en overbekend bij
vele bezoekers. De heer Caro zong daarna
het bizonder mooie gedeelte uit die Wal-
küre „Wotan's Abschied und Feuerzauber"
en om in de Wagnersfeer te blijven, was
het slotnummer de ouverture „Tannhau-
ser", die ook ditmaal niet naliet de bezoe
kers te pakken. In hoeverre het goed en
gewenscht is grootsche, dramatische en
verheven werken van verschillende or
kesten te hooren, laat ik aan elks oordeel
over. Vergelijkingen maken de hoorders
natuurlijk (bewust of onbewust) men be-
oordeele echter niet met dezelfde maatstaf,
maar „objectief" en naar verhouding, dus
„relatief".
Haarlemsche Bachvereeniging. Vier
de concert op Dinsdag 11 Januari
1916, 's avonds 8 uur. Orkest van
het Concertgebouw te Amsterdam
(wegens ziekte van den heer W.
Mengelberg, onder leiding van den
heer Cornelis Dopper). Soliste:
mevrouw Charles Cahier, zang.
Vóór de pauze hoorden we alleen de
eerste symphonie (c. kl. t. op 68) van Joh.
Brahms (18331897). Voor bizonderheden
leze men, wat het boekje omtrent deze
symphonie meldt. Wat de muziek en de
uitvoering zelf betreft? Mij dunkt dat. de
overgroote meerderheid der hoorders nog
met bewondering en dankbaarheid terug
zullen denken aan de vele en schoone ge
dachten, die Brahms hierin geuit heeft.
Na de pauze zong mevrouw Cahier drie
(van de vijf) liederen van R. Wagner; n.l.
a. „Im Treibhaus", b. „Schmerzen" en c.
„Traume". Daar deze zangeres als uitste
kende Wagner-zangeres bekend is, behoef
ik geen uitvoerige kritiek over haar ver
tolking te geven.
Hierna gaf het orkest: „Prélude du poè
me biblique Le Déluge" van C. Saint Saëns,
zeer fijne muziek, en een treffend-schoone
viool-solo, uitgevoerd door den heer Louis
Zimmermann. Deze Prélude wekte sterk
het verlangen oin ook het geheele werk te
leeren kennnen. Wie weet wat de toekomst
nog brengen zal?! De zangeres zong ver
volgens nog een mij onbekend lied „La
Captive" van H. Berlioz (of St. Heller?!)
waarin veel zeer schoone eigenaardigheden
voorkwamen. Eenigszins misplaatst vond
ik daarna „Die Allmacht" van Schubert;
voor de stem leek mij die muziek ook niet
zoo geschikt. In het boekje kan men over
deze kunstenares meer lezen. Het slot van
dit concert was ook de Ouverture „Tann-
hauser" hoe men daarvan genoot is te
begrijpen!! Zouden er nu heusch nog velen
zijn geweest, die zeggen, dat het „toch geen
Mengelberg-directie" was
Alleen bedenke men, dat Wagner zelf
voor verzonken, gedeeltelijk overdekt or
kest schreef!!
De volgende \yeek 17 en 18 Januari ge
nerale repetitie en uitvoering van Toon
kunst, waar uitgevoerd zullen worden;
„Ein Deutsches Requiem" en „Nanie" van
Joh. Brahms en Chor-Phantasie mit Piano
solo van L. van Beethoven.
ONTVANGEN KALENDERS.
De Hollanclsche Sociëteit van Levens
verzekeringen geeft een eenvoudigen, op
grijs papier gedrukten kalender in het licht.
Ook de Levensverzekering-maatschanp i
Arnhemgaf een smakelijk uitgevoerden
kalender uit. De boek- en kunstdrukkerij
Roeloffzen, Hiibner en Van Santen zond
ons een bizonder fraaien kalender, een der
mooiste van dit jaar.
EMSER WATER.
Met warme melk het vanouds bekende
meest doeltreffende middel tegen Hoest
en Verkoudheid. Alleen echt met dit
Handelsmerk 20 cent per keele kruik.
