Li
d 'B'
-
VOORGEVEL.
ACHTERGEVEL.
BEGANE GROND.
Kamers. B. Slaapkamers. C. Keukens. D. Gang.
Naar aanleiding van de hangende plan-
u voor den bouw van arbeiderswoningen
urd door een architect in de buurt een
zer lezers gewezen op de woningen, die
heer Van Zetten indertijd te Beune-
rek bouwde en welke in de praktijk uit-
mend voldoen. Wij vinden daarin aan-
Jing hiervan iets bekend te maken, op-
t de betrokken personen hiermede zoo
gelijk alsnog hun voordeel doen.
De woningen beslaan alle eene gelijke
pervlakte, zij verschillen wat betreft de
eeling op den beganen grond.
Het type van woningen met de drie be-
Jenvertrekken heeft beneden een voor-
iner ter oppervlakte van 15 ML', een
pkamer van 8.75 M2 en nog een keu-
n van ongeveer 8.75 M2 grondopper-
iakte.
KELDERPLAN. ZOLDERPLAN.
B. Slaapkamers. E. Zolders. F. Kelders.
Het tweede type van woning heeft be
neden een voorkamer groot 13 M2 en een
achterkamer of kamerkeuken groot onge
veer 19 M-'. Behoudens deze verschillen
zijn de beide woningtypen aan elkaar gelijk.
Iedere woning heeft n.l. een kelder, in de
voorkamer twee kasten en schoorsteen,
in de keuken en kamerkeuken een aanrecht
met twee onderkastjes, een glaskast en
schoorsteen, en in het achterportaal een
gootsteen voor afvoer vuil water met wa
terleiding en een privaat. Op den zolder
bevinden zich in iedere woning twee slaap
kamers groot ieder 9 M2 met openslaande
ramen (deze slaapkamers kunnen naar ver
kiezing aan de voor- of achterzijde komen
te liggen) en het overige gedeelte der zol
derverdieping kan voor berging worden
gebruikt of kan door afscheiding nog als
slaapkamer worden ingericht.
Het verdient overweging, voor elk paar
woningen een gemeenschappelijke regen
bak te maken, voor werk- en waschwater.
De bouwprijs dezer woningen bedraagt
1950,voegt men hierbij de kosten
van grondaankoop a 500,— per woning,
dan zal eene eengezins-woning geheel kant
en klaar kosten 2450,
De huur van deze woningen behoeft, in
dien de gelden voor den aankoop van den
grond en voor het bouwen worden ver-
kregen volgens artikel 29 der Woningwet,
niet meer bedragen dan 2,70 per week,
welk bedrag nog verlaagd wordt, wanneer
de gronden door de gemeente in erfpacht
worden uitgegeven.
ie moet weten, lezers, dat in een vorige
gadering met algemeene stemmen be
ten was, Speenhoff voor de vereeniging
ii liederavond te doen geven, maar nadat
:i de ,,N. Haarl. Courant" een stuk tegen
i besluit had gestaan, verzetten 22 room
ie leden zich plotseling tegen Speenhoff's
reden, gelukkig nog bijtijds. Vandaar
'e spoed-avond.
De voorzitter der vereeniging, de heer
lieer, deelt mede, dat er anonieme brie-
■n zijn ingekomen, waarbij hij echter ver
uit te vermelden, dat schrijvers van
ke brieven, geen knip voor hun neus
rd zijn. Voorts verdedigt de heer
Leer Speenhoff op gepaste wijze. De
Henning zegt, dat de heer Wester-
ip zei, dat zijn vrouw zei, dat een gees-
ke zei, dat Speenhoff eens op een
ad, toen zij onder zijn gehoor waren,
s onbetamelijks zei. Maar de heer
sterkamp zegt, dat zijn vrouw zei, dat
betamelijke man Speenhoff niet ge
est was, maar een ander. De heer Holt
,t, dat Speenhoff „nu eenmaal'' de man
er roomschen niet is, q. e. d. De heer Van
i int zegt, dat Speenhoff plat en gemeen
en uit beginsel dient geschuwd. De heer
Van Liemt vraagt, of het bestuur wel weet,
w lo en wat Speenhoff is, en leest dan cita
ten uit rechtsche bladen voor, waaruit
blijkt, dat Speenhoff voor de vrije liefde
en de lieve vrijheid is. Velen der roomsche
leden worden hierdoor van walging bevan-
;eii, en de heer Ganzenboom spreekt tot
stichting de onvergetelijke woorden, welke
boven dit verslag staan, maar dat kon de
beer Ganzenboom toen niet weten, anders
had hij uit het ophanden nummer van „Het
Bloemendaalsch Weekblad" niet geciteerd.
Na eenige verstandige en nog meer onver
standige vragen en antwoorden, besluit de
vergadering met 31 tegen 18 stemmen, den
Spcenhoff-avond te laten doorgaan, waarop
de heer Ganzenboom de bloedverstijvende
niededecling doet, dat hij, natuurlijk schrif
telijk, voor het lidmaatschap bedanken zal.
hen aantal andere leden voegt zich bij hem.
Men vreest, dat Speenhoff een spotlied op
de Groote-Houtstraat-vereeniging maken
zal, en dat lijkt ons ook niet heelemaal on
mogelijk.
/Ie vierde kunstlezing door het comité-
Bierens de Haan c.s. werd Woenslag 1.1. in
•De Kroon'' gegeven.
Het was thans de beurt aan dr. Jan Veth
met het onderwerp „Vredes-verwoestingen.
Die verwoestingen iii vredestijd worden
aangericht door de toomelooze slooppar-
tijen, welke den laatsten tijd niet van de
lucht af zijn. Te Amsterdam houdt de ver
nielzucht geducht huis, en de mooiste stuk
ken stadsschoon vallen vaak ten offer, zon
der dat vrijwel iemand daartegen in verzet
komt. Het heet altijd: de uitbreiding van
het verkeer eischt het. Of er veel aan te
doen zal wezen Ach, gesteld er kwam
een wet tegen het euvel tot stand, dan
zouden wellicht daardoor afgelegen dorps-
hoeken hier en daar gespaard blijven, maar
in de groote steden, waar die eischen van
het verkeer, soms schromelijk overdreven,
zich doen gelden, zou die wet maar luttel
uitwerken. Spreker meent, dat het bijbren
gen van eerbied voor oude bouwwerken,
aan de jeugd reeds, later invloed hebben
kon; museumwandelingen, besprekingen
van oude bouwkunst op school, goede re
clame, in den geest der Verkade-albums
met afbeeldingen van mooie bouwwerken
en b. v. daaraan verbonden prijsvragen,
wellicht kon dat uitkomst geven.
Het Nederlandsche volk weet niet welk
een schat van steden-schoon het bezit.
Spreker voelde in het buitenland herhaal
delijk bij de aanschouwing van leelijke nieu
were gebouwen, hoe veel schooner en in
niger het in ons vaderland toch is gesteld
met de oude schilderachtige bouwkunst.
Met een aanhaling uit Ruskin verdedigt
Spreker het denkbeeld, dat niemand het
recht heeft, schoone oude gebouwen af te
breken. Van den kant der goede bouwmees
ters dreigt het gevaar niet. Het zijn ech
ter de mannen der uitsluitend practische
bouwerij, die de schoonheid niet eerbiedi
gen en geen gelegenheid om te sloopen on
benut laten. Hierin moet verandering ko
men. Men beroept zich steeds maar bij het
afbreken op de dwingende eischen eener
zich steeds vergrootende welvaart, maar
wat ter wereld hebben we aan een wel
vaart, die toch nooit geluk geven kan, wijl
ze zonder schoonheid is.
Ziehier de korte inhoud van dr. Veth's
rede. Wij moeten.er bij voegen, dat dit alles
op een onovertrefbaar saaie manier werd
voorgelezen, met niet meer geestdrift dan
een gramophoon. Gaarne gelooven wij dat
dr. Veth een zeer knap man is, en uitge
breide studies heeft gemaakt over dit en
nog een veelheid van andere onderwerpen;
wat hij zeide, was grootendeels ook waar,
doch daarvoor behoeven, dunkt ons, geen
lezingen te worden gehouden; het be
schaafde publiek, dat deze kunstvoordracht
bijwoont, leerde weinig of geen nieuws;
daarop had Spreker het in zijn inleiding
ook voorbereid. Maar waartoe dient zoo'n
lezing dan? Zouden we haast vragen.
Te veel vocht is onaangenaam, dat on
dervinden de geteisterde polderbcwoners
in Noord-Holland, maar zoo droog als het
Woensdagavond in de schouwburgzaal van
„De Kroon" was,.neen, daar voel je je
toch ook niet op je gemak. S.
Museum van Kunstnijverheid. In het
museum van kunstnijverheid is de verza
meling houtsneden met eenige stukken uit
gebreid.
De volgende week zal eene tentoonstel
ling van reproducties naar werken van
Quinten Matsijs gehouden worden.
Zondag is de toegang kosteloos.
RECHT EN WET.
Vonnis van de Arrondissements-Recht-
bank te Haarlem, gewezen tusschen: Pie-
ternella Helena Rijkers, zonder beroep,
wettig gedomicilieerd te Haarlem, verblijf
houdende te Rotterdam, echtgenoote van
Pieter Johannes van Bodegom, eischeres,
procureur mr. M. Slingenberg; en Pieter
Johannes van Bodegom, laatstelijk gedomi
cilieerd te Haarlem, aan het Nieuw Heilig
land n". 15, thans zonder bekende woon- of
verblijfplaats binnen het koninkrijk, ge
daagde, niet verschenen.
De arrondissements-rechtbank te Haar
lem; gezien de dagvaarding, overwegende
dat in deze is gedagvaard een gedaagde,
die geene bekende woon- of verblijfplaats
binnen het koninkrijk heeft, door aanplak
king van een afschrift van het exploit van
dagvaarding aan de hoofddeur van de ge
hoorzaal der arrondissements-rechtbank te
Haarlem, terwijl een 2e afschrift door den
exploiteerenden deurwaarder is overgege
ven aan den officier van justitie van ge
noemde rechtbank, die het origineel voor
gezien heeft geteekend;
overwegende dat echter het exploit van
dagvaarding niet is aangekondigd in een
der dagbladen van de plaats, waar de
rechtbank zitting houdt, welk voorschrift
bij art. 4, sub 7jto. 94 B. R. op straffe van
nietigheid moet worden nagekomen;
overwegende dat de procureur van ei-
scher aan de rechtbank heeft medegedeeld,
dat de nakoming van dit voorschrift in deze
onmogelijk was, nu de te Haarlem verschij
nende dagbladen weigeren het exploit van
dagvaarding kosteloos te plaatsen)
overwegende dat dit echter niet weg
neemt dat aan het wettelijk voorschrift in
deze niet is voldaan, zoodat de Rechtbank
genoodzaakt is, de dagvaarding nietig te
verklaren en het gevraagde verstek te wei
geren;
Rechtdoende;
verklaart de dagvaarding nietig;
weigert het gevraagde verstek te verlee-
nen.
Aldus gevonnist bij de rechtbank voor
noemd, den 10 Januari 1916, door de hee-
ren mrs. Losecaat Vermeer, president, Van
Nes van Meerkerk, en Dorhout Mees, rech
ters enz.
t
Uit bovenstaand stuk kunnen de betrok
ken partijen en alle kosteloos rechtzoeken-
den in Haarlem e. o. opmaken, hoe de te
Haarlem verschijnende dagbladen hun so
ciale roeping opvatten; de spraakmakende
menigte, die den ondergrond vormt van de
bestaansmogelijkheid van ieder blad, moge
ook hieraan aandacht schenken. T.
VAN HIER EN DAAR.
Het woord „Oorlog". Oorlog is afge
leid van het oud-Germaansche Urlog of
Godsgericht.
Ordel is Urthel is (gods)oordeel, vandaar
den naam Ordaliën of gerechtelijke gods
gerichten. die in vroegere tijden werden
ingeroepen als de rechters een geval niet
konden uitmaken. Hierbij speelde ook het
tweegevecht een groote rol; de overwon
nene werd voor schuldig gehouden.
Het Engelsche War is afgeleid van het
laag-Latijnsche warra en het oud-Duitsche
werra (het Duitsche Wirren beteekent ver
warring).
Het oud-Duitsche wer en het Latijnsche
wir beteekent zoowel „man" als krijgs
man.
Ook het Fransche „guerre" is van „war
ra" afgeleid.
De belangstelling der pers voor de vrouw.
Van verschillende zijden heeft men mij
meer dan eens gevraagd naar een goed
tijdschrift voor dames. Nu. daar zijn er
verscheidene. Om ze alle op te noemen in
de volgorde waarin ik ze onlangs aantrof:
als nummer een komt het maandblad
„De Vrouw en Haar Huis", waarin de geest
van Elis. M. Rogge leeft. „De Hollandsche
Lelie" is het bekende orgaan van Anna de
Savornin Lohman. „De Vrouw" is het
sympathieke 14-daagsch blad van Ida
Heijermans. Ook „Voor Moeders" heeft
onze volle achting, evenals „Martha". Luch
tiger van kout is de Haagsche Dameskro
niek. Wil men zwaardere en ernstiger lec
tuur. dan leze men „De Vrouw in de 20ste
Eeuw" of „Evolutie". Belang en Recht" is
ook al aan de emancipatie der vrouw ge
wijd, evenals het „Maandblad van de Ver
eeniging voor Vrouwenkiesrecht". Ver
meldenswaard zijn verder: „De Hol
landsche Huisvrouw", en dan „Onze
Kleeding", het orgaan der Vereeniging tot
verbetering van Vrouwen- en Kinderklee-
ding". „Ons Kind", het orgaan van de Ne
derlandsche Vrouwenbond tot verhooging
van het zedelijk bewustzijn, zijn met hun
vele manlijke medewerkers niet zuiver als
damesblad te noemen. Er zijn dus niet
minder dan vijftien periodieken, die ge
regeld voor de vrouw verschijnen. Of de
vrouw om al die lectuur gevraagd heeft, of
zwijgend in al die ballast berust Het laat
ste lijkt meer op de waarheid. Wat de uit
gevers er dan toch toe mag brengen, tel
kens weer een uitgaaf aan te vragen? Wel,
de reden ligt niet diep. De vrouw is de-
geen, die de portemonnaie in de hand
heeft, die vaak alleen te beslissen heeft over
de uitgave van eenige duizenden guldens
inkomen, en die dus als het meest „koop
krachtig" te boek staat. Vandaar de
graagte, waarmee heeren adverteerders
toehappen op een aanlokkelijk advertentie
contract. En wie slechts even een kijkje
achter de schermen der kranten-uitgeverij
genomen heeft, weet, dat een krant veelal
van zijn annonces bestaat.
De bacteriën-doodende werking van lino
leum. De bovengenoemde eigenschap is
door dr. Ludwig Bitter aangetoond. Lino
leum kan voortdurend het groote aantal
micro-organismen, dat hoofdzakelijk door
de schoenen er op wordt gebracht, vernieti
gen; vooral bij bevochtiging gaan deze kie
men snel te gronde. De typhusbacillen heb
ben over het algemeen geen levensvatbaar
heid op een linoleumbodem. Op 'n 's avonds
druk beloopen linoleumvlak, vond Bitter des
morgens geen kiemen van bacteriën. Deze
kiemdoodende werking moet, volgens Bit
ter, aan de geoxydeerde lijnolie worden
toegeschreven. Deze kan rijkelijk met zuur
stof verzadigd zijn en daarom een groot
aantal oxyde-groepen bevatten, die een
verdere ontwikkeling van de bacteriën zeer
waarschijnlijk onmogelijk maken.
In tegenstelling met lijnolie toonde olijf
olie een geringe werkzaamheid; in proeven
met olijfolie konden bacteriën aangetoond
worden en een reeks van pathogene-bac-
teriën kon 10 dagen levensvatbaar gehouden
worden.
Het oxydatie-proces van vette oliën gaat
gepaard met het ontwijken van zure gas
sen, vooral mierenzuur, die aan deze ver
schijnselen zeker een aandeel hebben.
De ondermijning van het godsdienstig
bewustzijn in het nederlandsche volk door
het materialisme van een vijftig jaar gele
den, is de schuld van de tegenwoordige
naar beneden wijzende geestesrichting.
Wie roomsch is geweest, kan niet zon
der de pijnlijkste innerlijke hervorming de
waarheid van het protestantsche Godsbe
grip gevoelen.
H. A. Ritter.
EMS ER WATER.
Met warme melk het vanouds bekende
meest doeltreffende middel tegen Hoest
en Verkoudheid. Alleen echt met dit
Handelsmerk 29 cent per heele kruik.
