LWATERBRONNEN
WEEK.
,Het Handelsblad" vinden
e merkwaardige ingezón-
K. Vos uit Middelstum:
de voorgestelde belasting
ren in de doode hand.
elft van het jaar 1916 zijn
3men op kloostergoederen
Overijsel ƒ40.000,—, Gel-
Noord-Brabant in vier
Limburg in zeven pos-
samen ƒ575.000,
Juni worden de volgende
kloostergoederen aange-
e provincie Gelderland
iord-Brabant 200.000,
n 45.000,Limburg
70.000,—, 240.000,— en
zamen f 855.000,
thans bekend, dat voor
lus 855.000,dat is
itheken genomen zijn of
posten zijn mij uit aanvra-
vorden. Allicht is het hier
er veel te laag, want waar-
r méér aanvragen gedaan,
;end werden.
er verband tusschen deze
hypotheek en de voorge-
op de goederen in de doode
het ontwerp mogen van het
itaal de hypotheken worden
let bewijs, dat een klooster
n den vorm van effecten of
zal dikwijls moeilijk te le-
arom mag het wetsontwerp
de bepaling, dat aan stich-
ds het verschijnen van het
ypotheken hebben afgeslo-
iting wordt opgelegd aan te
t dit verkregen geleende ka-
:ht, en dat deze nieuwe hy-
mogen worden afgetrokken,
ende aangewezen werd waar
leven.
'aderlandsche Club" richt 'n
len minister van Buitenland-
laar aanleiding van de offi-
!eling der regeering betref-
nd der „Tubantia"-zaak.
dien brief der „Vaderland-
m.
che mededeeling betreffende
wordt wel gezegd, dat „vol-
eepsjournaal de torpedo n".
n 6en Maart door een Buit
eer is afgeschoten", maar dit
toegelicht door een authen-
van het journaal,
ichten juist, dan is op het van
zijde gedane verzoek, inzi
en van het journaal zelf, dit
eigerd, hoewel daarop nog is
tschland niet bereid mocht
iden het onderzoek te herope-
te zetten onder de door Ne-
kerwijze te verlangen waar
volledigheid en doeltreffendi
ide de zaak moeten worder.
etzij aan het Hof van Arbi-
aan een bizonderen met vol
gdheid toegeruste internatio-
sïe van arbitrage. Daartoe
een kan door Duitschland niet
/orden geweigerd.
Lord Selborne, minister van
Engeland, treedt af wegens
:hil in zake de Home Rule-
)e Entente stemt er in toe aan
opnieuw een voorschot te ge-
roeger gesloten Grieksche lee-
let Groot Auditorium van de
Hoogeschool heeft de plechti-
plaats van den componist
naar tot doctor honoris causa
landsche Letterkunde.
sevelt heeft een schrijven ge
it Progressieve Nationale Co-
n hij beslist een candidatuur
wijst en zich tevens verklaart
ellen van een anderen progres-
daat. Hij voegde daaraan toe,
lughes krachtig zal steunen.
Te Berlijn hebben bij gelegen-
retooging ten gunste van Lieb-
eregeldheden plaats gehad. Op
mmer Platz was een groote
enigte bijeen gekomen. Er wer-
eidene personen gevangen ge
kt de drinkhal van de
t Fredenikspark te
k_ .A. IR X-j IB 3VT-
ijks geopend van 7^—10
35 uur.
Een telegram uit Shangai meldt:
gschin, de opperbevelhebber van de
Cliineesche vloot, seinde aan den president,
namens zichzelf en den geheelen staf, dat
hij herstel vraagt van de voorloopige con
stitutie, van de conventie en het oude par
lement, benevens optreden van een nieuw
kabinet. Zoo deze eischen niet worden
ingewilligd, zal de marine zich onafhanke
lijk verklaren.
28 Juni. Het vonnis in het proces-Lieb-
knecht luidt: twee jaar, zes maanden en
drie dagen tuchthuisstraf; verwijdering uit
het leger wegens poging tot verraad in
oorlogstijd, ongehoorzaamheid onder ver
zwarende omstandigheden, verzet tegen
het staatsgezag.
Het met redenen omkleede vonnis werd,
na opheffing van de zitting met gesloten
deuren, tegen- vier uur hedenmiddag be
kend gemaakt.
De Tweede Kamer neemt het
wetsontwerp tot heffing eener Verdedi-
gingsbelasting aan, nadat een amende
ment, strekkend om de grens van belast
baarheid op 1200,— jaarlijksch inkomen
te stellen, door den minister is overge
nomen.
Wij vernamen, dat onder de poli
tieke partijen het voornemen bestaat, het
daarheen te leiden, dat er in 1917, voor
zooveel het van die partijen afhangt, feite
lijk geen periodieke Kamerverkiezingen
zullen worden gehouden, omdat er dan
toch, althans wanneer de Grondwetsherzie-
ring haar beslag krijgt, verkiezingen moe
ten volgen na de ontbinding. Met het oog
daarop zou men, om dubbele moeite en
k isten te sparen, bij de periodieke verkie-
ziogen elkanders candidaten niet willen
bestrijden. De onderhandelingen tusschen
de partij-besturen zouden reeds gaande
zijn.
29 Juni. We vinden in „Het Handels
blad" de vertaling van een open brief, door
den Duitschen sociaal-democraat Adler aan
den Belgischen sociaal-democraat Huys-
mans. Het gaat over de houding der soci
aal-democratie in den huidigen oorlog. We
ontleenen er het volgende aan:
De inwendige tegenspraak in de Inter
nationale blijkt hieruit, dat de socialisten
niet slechts passief tegen hun wil de werk-
"aigen van de imperialistische machtspoli
tiek zijn geworden, maar dat hun politieke
praktijk ook actief de gedachte der lands
verdediging (landsverdediging is een door
het Stuttgarter' Congres erkend principe.
BI. W.), heeft overschreden.
De landsverdediging is afweer; dus iets
zuiver negatiefs. Doordat de socialisten in
L de verschillende landen de grenzen van
at gebied van het zuiver negatieve verlie-
i! en positieve oorlogsdoeleinden stelden,
eesten zij met elkander in tegenspraak
I men.
De gewichtigste consequentie van het
len van positieve oorlogsdoeleinden
v, -, dat men zich niet meer met het al
lien van de nederlaag tevreden kan
len, maar het behalen van de overwin-
:hï op den vijand moest helpen bevorde-
Daardoor was men, wat het meest
- s.utieele punt betreft, op één lijn geko-
met de heerschende klassen
PLAATSELIJK NIEUWS.
Het komt nogal eens voor, dat aan den
lioek van het Kinheimplein kleinere of groo-
tere botsingen tusschen fietsrijders plaats
hebben. Reeds meer dan eens hebben die
daar al builen, schrammen en kleine ver
wondingen opgeloopen. De oorzaak der
botsingen is altijd dezelfde: fietsers in de
richting van Bloemendaal rijden, van de
Kleverlaan komend, de linkerzijde van het
Kinheimplein, zoodat zij onverwacht de
naar Haarlem rijdenden op den hoek van
den Kinheimweg en dat plein overvallen.
Tot wederzijdsch ongemak en levensgevaar
zelfs.
Dus, vrienden fietsers, houdt den rechter
kant van Kinheimplein, en ge voorkomt de
kans op ongelukken. En houdt op alle we
gen en paden evenzeer rechts, alsjeblieft.
Het aantal menschen, die elkaar elk oogen-
blik noodeloos in de wielen rijden, lijkt ons
waarlijk groot genoeg.
Een bekend plaatsgenoot, de heer W. J.
H. Bake, is overleden. De heer Bake was
hoofdambtenaar van de H. IJ. S. Het heen
gaan van den zeer beschaafden, zeer inne-
menden man zal in ruimen kring als een
groot verlies gevoeld worden.
De crematie heeft Woensdag te Wester-
veld plaats gehad.
De openlucht-voorstelling, Zondag door
„Dc Schouwspelers" in de Elswoutsche dui
nen te Overveen gehouden, vond veel bij
val. Hot weer was goed gunstig gestemd,
en de ertooners zetten hun beste beentje
let opgevoerde stuk „Ruth" werd
l t de aanwezigen gewaardeerd.
Tentoonstelling. Het staat vrijwel
vast, dat binnenkort door de Gooische
schildersclub „De Tien" ook te Bloemen
daal eene tentoonstelling gehouden worden
zal en wel in hotel „Zomerzorg". Er zal
een tamelijk groot aantal schilderijen wor
den ingezonden.
Notaris Wildervanck de Blécourt ontving
Vrijdag bij gelegenheid van zijn zilveren
ambtsfeest vele blijken van waardeering en
genegenheid. De Broederschap van Nota
rissen, personeel, vrienden en collega's bo
den den jubilaris menig fraai geschenk en
verscheidene bloemstukken aan.
Uit het p o 1 i t i e-r a p p o r t.
Processe n-v e r b a a 1 zijn opgemaakt
wegens: rijden zonder licht; twee perso
nen op een rijwiel vervoeren; loopen over
verboden grond; rijden door bosch; plaat
sen van steenen op den openbaren weg
zonder vergunning.
Gevonden en terug te bekomen bij
J. Westerman, Genestetweg 12, te Bloe
mendaal, een riem; Van Noggeren, Cronjé-
straat 7rood, te Schoten, een kinderporte-
monnaie; C. van Zoelen, Maarten-van-
Heemskerkstraat 60rood, te Haarlem, een
gouden manchetknoop; Smits, Schulpweg
6, te Aerdenhout, een zwart zeiltje; aan
het bureau van politie te Overveen, een
witte zak waarin een vragenboekje, een
hangslot en een rozenkrans.
Verloren: een abonnement E. S. M.;
twee beitels; een lorgnet; een zilveren bro
che; een lorgnet in étui; pen- en potlood
houder; een zilveren dameshorloge.
BURGERLIJKE STAND.
Van Vrijdag 23 Juni tot en met Donder
dag 29 Juni.
Geboren: z. van P. Verdegaal en M.
Kors; d. van N. van Keulen en I. van dei-
Meer; d. van C. Jansen Hendriks en A. E.
Heere.
Getrbuwd: H. Wezenaar en M. de
Waal.
Overleden: A. de Wit, 71 j.
Overleden in het gesticht Me e-
renberg: J. H. J. Santing, 28 j.
UIT ANDERE GEMEENTEN.
Dc Haarlemsche vereeniging „De Am
bachtsschool", thans genaamd „Vereeni
ging voor ambachts- en middelbaar tech
nisch vakonderwijs" verspreidt een om
zendbrief, waarin allen, die, direct of indi
rect, betrokken zijn bij naar de eischen
des tijds ingericht ambachts- en middelbaar
technisch onderwijs, worden opgewekt om
toe te treden tot deze vereeniging. Leden
zijn zij, die zich verbinden tot een jaarlijk-
sche bijdrage van minder dan 10,—, do
nateurs zij, die jaarlijks 10,of meer
geven. Men kan zich opgeven bij den pen
ningmeester, den heer H. J. Geijl J.Czn.,
Wilhelminastraat 9, Haarlem.
Men zal met ons instemmen, wanneer we
zeggen, dat de tijden er niet naar zijn om
grapjes te verkoopen. En toch, van den
anderen kant, het ook wel weer met ons
eens zijn, dat, mits zulks met mate ge
schiedt, het beproefde menschdom wel eens
ter opbeuring nu en dan een aardigheidje
lezen mag. Zoo schijnt ook het dagblad „De
Stads-Editie" der O. H. Ct. er over te den
ken; men kon daar althans dezer dagen de
volgende leuke mop als een Bennebroeksch
nieuwsbericht in lezen: „Z. D. H. de r.-k.
bisschop van Haarlem heeft tot geestelijk
adviseur van de r.-k. geitenfokvereeniging
alhier benoemd kapelaan E. J. Helmer."
Hij is verduiveld aardig bedacht, daar
gaat niets van af. Wij van „Het Bloemen-
daalsch Weekblad", dachten, dat wij op
dat terrein ook nu en dan wel eens iets
voor den dag brachten, maar bekennen eer
lijk, dat wij tegen zöö iets niet op kunnen.
We zijn gelegd, formeel gelégd op beide
schouders. Ja, zoo'n „Stads-Editie", zoo
langs haar neus weg, niet „Uit den mop
pentrommel" of „Onze Lachhoek" of met
een dergelijke waarschuwing er boven,
neen, zoo spelenderwijs, met een stalen
gezicht. Hij is raak, hoor. De betreffenden
kunnen het in hun zak steken; öf ze
Bioscoop. In den schouwburg Jans-
weg, gaat de film „Jane Shore de koningin
van èen nacht."
VAN HIER EN DAAR.
De Internationale school voor wijsbe
geerte te Amersfoort. Bij K. B. van 23
Juni, n°. 60, zijn goedgekeurd de statuten
van en is mitsdien als vereeniging erkend
de „Vereeniging tot instandhouding der
„stichting Internationale school voor wijs
begeerte", gevestigd te Amersfoort.
Het Fransche België. Merkwaardig is
wat René de Clercq in het laatste nummer
van het weekblad „De Toorts" onder bo-
venstaanden titel schrijft:
Wie Rodenbachs dappere en alleszins
merkwaardige voorrede tot zijn Gudrun
gelezen heeft, weet hoe het in arm Vlaan
deren met de verfransching van het mid
delbaar onderwijs, in zijnen tijd, gesteld
was, en ondanks een paar lapwetten, ge
bleven is tot dezen dag.
Van mijn lang verblijf in de kostschool,
een door den staat aangenomen bisschop
pelijk college, houd ik met haat en liefde,
in vaste herinnering bewaard, hoe wij
daar, door en door Vlaamsch voelend en
denkend, in 't Fransch leerden, speelden,
wandelden, zongen, aten, baden, biechtten,
en om maar het minste woordeke te zeg
gen, gelijk moeder het zei, werden beke
ven, aangesnauwd, gestraft en bekeurd.
Aan dergelijke boeten heb ik mijn eerste
zakgeld verloren en mijn laatste Vlaamsch
geduld. Met Fransch gingen we slapen,
met Fransch stonden wij op. In 't Vlaamsch
konden we alleen droomen van verbetering
en zoete wraak.
Onze boeken waren niet alleen Fransch,
wat de taal betreft, maar door en door
Fransch in den geest. Van de buurvolken
scheen enkel 't Fransche het kennen
waard; de andere staten dienden tot pun
ten van vergelijking met de groote repu
bliek, die men zoo vurig tot een koningdom
wenschte gerestaureerd. Aardrijkskundig
en geschiedkundig onderwijs stond ge
wrongen in de engste klem van zuidelijke
eenzijdigheid. En de letterkunde! Terwijl
ons de kleinste Parijsche rijmelaar ter be
wondering werd voorgesteld, zweeg men
Multatuli dood, bleef Shakespeare haast
onvermeld en kregen wij in een nota van
onze „Histoire moderne" over Goethe het
volgende te lezen: II a laissé trois romans
célèbres: Werther, Hermann et Dorothée,
et surtout Faust qui se moque de toute
vertu. Faust, een roman! Wel, bij Me-
phisto! Zelfs de godsdienst werd aan dit
fraaie stelsel gewaagd. Want niet alleen
moest er in een vreemde taal gepredikt en
gebeden, maar onze vroomste vaderlijke
erfenis leerden wij te verdedigen in een of
andere „Vie de Jésus" of een handboek
voor „Apologétique". De verfranschte
hoogere geestelijkheid bleek meer liefde te
voelen voor de „civilisation francaise", dan
voor 't eigen oude, goede geloof.
Aldus werd het Nederlandsche Vlaande
ren, van Holland gescheiden, sinds 1830
geestelijk aan het Latijnendom gean
nexeerd. Wederkeerig zorgde men er in
Parijs voor, dat België doorging als een
stuk Franschen grond, liggend buiten de
staatkundige grens. Niemand geeft het
wonder te hooren, hoe een Fransch minis
ter er in een volle kamer op roemde aan
de tentoonstelling van Gent millioenen be
steed te hebben met het doel om er de ver-
vlaamsching van de hoogeschool te helpen
verhinderen, wanneer men bedenkt hoe
ook daar de mannen van thans gevormd
zijn naar de leer van toen, n.l. dat België
een aanhangsel is van Frankrijk.
Het Belgisch Roode Kruis richt zich in
een omzendbrief tot allen, die het willen
helpen met geldelijke bijdragen, die thans
meer dan ooit noodig zijn. Gaarne onder
steunen wij dit sympathieke verzoek, en
wekken onze lezers op eene geldelijke bij
drage te sturen naar het secretariaat,
Lange Voorhout 86, Den Haag.
ONTVANGEN BOEKEN, ENZ.
In het laatste nummer van „De Protes
tant" vindt de lezer het algemeen regle
ment der Evangelische Maatschappij, zoo-
als dit in de vergadering van 22 Maart 1.1.
i gewijzigd werd. In deze aflevering is ge
legd de „Evangelische Almanak", tevens
jaarboekje voor 1916. Wij vonden in dezen
almanak onder meer een belangwekkend
artikel over „België en het ultramontanis-
me" van de hand van mevrouw dr. J. van
den Bergh van EysingaElias.
„Spelen en kunstjes", is de titel van een
boekje vol aardige gezelschapsspelletjes,
door de firma J. F. v. d. Ven te Baarn dezer
dagen in het licht gegeven. Voor gezinnen
met kinderen is het een heele pret, zoo'n
boekje altijd bij de hand te hebben. Er
staat menig vermakelijk kunststukje in. De
prijs is 45 cents.
Handleiding voor gemeenteraadsleden en
allen die belang stellen in de gemeentehuis-
houding. Het boekje met dezen titel is
samengesteld door den rijksontvanger te
Grave, den heer G. P. J. van Hellemondt.
Het is de tekst van de gemeentewet, door
loopend verteld. Uit dit boekje blijkt weer
hoe duidelijk de taal is van onze gemeente
wet, want terwijl de zinbouw en woorden
keus der wet zelve is gebezigd, laat het zich
vlot lezen en is het voor ieder begrijpelijk.
Hier en daar heeft de steller aardige op
merkingen uit de praktijk of de rechtspraak
ongemerkt ingelascht, b.vdat over candi
daten wier benoeming met gesloten briefjes
geschiedt, dus vooraf niet mag worden be
raadslaagd. De schrijver toont ook een
goed begrip te hebben van zijn onderwerp,
door voorop te stellen dat de raad (niet
zooals velen meenen de burgemeester), aan
het hoofd der gemeente staat en dat open
baarheid een der beginselen is, waarop dc
gemeentehuishouding steunt. Het voor
woord luidt aldus:
Het blijkt uit de ondervinding, dat vele
personen, die uit verschillende klassen der
maatschappij tot lid van den raad werden
gekozen, niet die voldoende kennis bezitten
van de gemeentewet, als wel voor eene be
hoorlijke uitoefening van hun ambt dient te
worden gevorderd. Het doel van deze
handleiding is, hen daarin behulpzaam te
zijn. Ook adspirant-gemeenteambtenaren
en allen, die belangstellen in de gemeente-
huishouding, zullen er met vrucht gebruik
van kunnen maken.
Men vindt in het boekje alle wetenswaar
digs op het gebied van de instelling ge
meenteraad, van het burgemeesters-, wet
houders-, secretaris- en ontvangers-ambt,
omtrent verordeningen, handhaving der or
de, begrooting, openbare werken, belastin
gen, enzoovoorts.
De druk, waarbij een oordeelkundig ge
bruik is gemaakt van wijduitdrukken, is
zeer goed te overzien.
Barones„Is mijnheer thuis
Bediende: „Mijnheer de baron is in de
bibliotheek."
Barones: „Nu, maak mijnheer dan gauw
wakker; want er is bezoek."
ONDERWIJS.
Fröbel.
Het toeval bracht ons weder eens het
werk van Friedrich Fröbel in handen. We
konden de lust niet weerstaan, Fröbel's
voornaamste grondstellingen voor de eer
ste opvoeding der jonge kinderen hier
eens voor onze lezeressen af te drukken.
De opvoeding moet den natuurlijken ont
wikkelingsgang zoodanig ondersteunen,
dat deze tot zijn doel en bestemming komt.
Daar de zintuigelijke ontwikkeling met
den eersten ademtocht begint, zoo vangt
de opvoeding hier tevens aan.
De eerste indrukken zijn beslissend voor
de richting die de verdere ontwikkeling
neemt daarom is het eerste tijdperk het
gewichtigste.
De geestelijke en lichamelijke ontwikke
ling is in de kindsheid niet gescheiden
maar ten nauwste verbonden.
Waarneembaar is in den beginne alleen
de ontwikkeling der stoffelijke organen als
de werktuigen des geestes, doch met en
door de ontwikkeling der organen ontlui
ken ook de geestelijke krachten.
Daarom moet de eerste opvoeding zich
onmiddellijk aan de lichamelijke ontwikke
ling vastknoopen, om bij de vrije beweging
der leden de zielskrachten gelegenheid te
geven in werking te treden.
De aard der aan te wenden oefeningen
der leden en organen, als het eenige mid
del der eerste opvoeding, wordt door de
natuur zelve ons in kinderlijke neigingen
aangewezen en in het opvolgen daarvan
vindt de opvoeding een natuurlijk uitgangs
punt en vasten'grondslag.
De aandrift des kinds als redelijk wezen
openbaart nimmer alleen lichamelijke,
maar tegelijk geestelijke eischen. De op
voeding moet beide gelijktijdig bevredigen.
Want de ziel heeft al spoedig evenveel be
hoefte aan nieuwe indrukken als het li
chaam aan nieuw voedsel.
De ontwikkeling der ledematen tracht in
de eerste plaats tot haar recht te komen,
en wel door onbelemmerde beweging. Het
kind zoekt blijkbaar de gelegenheid tot
krachtsinspanning en bezigt de voorwer
pen, die onder zijn bereik komen om er te
gen te trappen, te duwen of er mede te
trekken of te werpen. Tot al deze nood
zakelijke oefeningen moet hem gelegenheid
geboden worden om zijne spieren te ont
wikkelen.
De vorm van de eerste oefening der or
ganen is het spelen De eerste spelletjes
moeten dus tot oefening voor armen en
beenen dienen en de werking van gehoor,
gezicht en spraak geleidelijk uitlokken,
daar dit tegelijk ook oefeningen voor de
zielsvermogens zijn.
De lichamelijke indrukken zijn in den
aanvang des levens de eenige weg tot op
wekking en openbaring van het zieleleven.
Daarom moeten die indrukken even regel
matig en bedachtzaam gegeven worden, als
het lichamelijk diëet des kinds wordt op
gevolgd, dat niet aan het toeval overgela
ten is maar regelmatig wordt behandeld.
De spelen moeten de instinktmatige werk
zaamheid der leden en der zinnen zoo
danig regelen en aanvullen dat het dooi
de natuur bedoelde oogmerk daardoor be
reikt wordt.
Door de allengs toenemende wilskracht
des kinds wordt zijn beweeglijkheid al
meer zelfwerkzaamheid, die in hare verde-
- re ontwikkeling tot de voortbrengende en
nabootsende werkdadigheid klimt, welke
wij spel noemen, doch die eigenlijk het
werk des kincjs is zijn arbeid tot zelf
onderricht en krachtsontwikkeling.
Het is een eisch van zijne fantasie om
