ALGEMEEN WEEKBLAD
OPTISCHE ARTIKELEN
Gedempte Oude Gracht 63.
Telefoon 141. HAARLEM.
bij DIRK HÜTTER. Opticien.
12 TAKSTEEG 12, AMSTERDAM.
lie Jaargang.
ZATERDAG 17 Maart 1917.
No. 11
Het
Vrijs per jaar
2,60
Prijs
per nummer
25 cents.
UeekMmL
Uitgave der N. Vennootschap „HET MIDDEN'
Kantoor voor redactie en administratie:
AdTerteutiën
10 cents per
regel;
bij contract
belangrijke
korting.
Dit nummer bestaat uit vier bladzijden.
Bestelt onze Telefoongids gerangschikt
naar de nummers.
Wie ons™ 25 cent in postzegels stuurt,
krijgt deze franco toegezonden.
PRIJSVRAAG.
Wie van onze lezeressen of lezers kau
ons den dichter noemen van de ode op
Oud-Holland, waaruit we de hierna volgen
de regels aanhalen:
Toen trotsch de roem des wouds gleed over
['t vlak der zee,
Kn 't rommelen van 't kanon deed daveren
[de ree.
Rn van dit specimen van meer burgerlijke
stichtelijke dichtkunst:
Morren, klagen
Bij de slagen
Van het leven,
Zal 't bedroefden
Zwaar beproefden
Uitkomst geven
Niet versagen.
Stil verdragen
Elke ramp op aard,
Is er streven,
Meer verheven,
Meer den christen waard
Ter vergemakkelijking willen wij er nog
bijvoegen, dat het beiden dichters zijn uit
de laatste 150 jaar.
Antwoorden moeten ons bereiken vóór
31 Maart. Voor de juiste oplossing, of die,
welke naar ons oordeel daaraan het meest
nabij komt. stellen wij als prijs eenige fraaie
boekwerken beschikbaar.
GRENSVERANDERING
III.
Len voorloopig welgelukte manoeuvre ol
ile kolendistributie door Haarlem.
Het is ons welbekend, dat Haarlem gaar
ne allerlei sprieten uitsteekt in het Bloe-
mendaalsche, misschien ook in liet Heem-
steedsche leven, om zich daaraan en daar
in vast te zetten; wij Bloemendalers zijn
als dorpelingen altijd nog ietwat ouder-
wetsch, gemoedelijk en laten ons dat doen,
wat onverstandig is, maar met onze ge
aardheid nu eenmaal niet geheel te vermij
den. In plaats van b. v. een groot dagblad
te lezen en „Het Bloemendaalsch Week
blad", zijn er zoo waarlijk lieden alhier, die
Haarlemsche bladen lezen, alsof het voor
de hier wonenden van belang is te weten
op welken dag de een of andere Haarlemiet
zijn linkervoet verzwikte of hoeveel Bloe-
tnendaalsche en Heemsteedsehc ingezete
nen hebben bijgedragen aan liet Haarlem
sche Vorstcomité, waarvan de Bloemen-
daalsche of Heemsteedsche bevrorenen niet
genieten; alsof het in 't bizonder voor de
Bloemendalers en Heemsteeders van be
lang ware, geregeld liet grenswijzigings
serum, dat de heer Peereboom dagelijks
vcrsch bereidt, door lezing van het Haar
lem's Dagblad" in te nemen in tusschen-
zinnetjes als: „Grooter Haarlem is aan
staande" „eindelijk is er stellig een nieu-
„we lijn (tramlijn) in het verschiet over
„den aan te leggen zeeweg naar Zand-
voort", enz., enz., enfin men is op een
dorp nu eenmaal niet slimmer en zelfs ons
blad is uitgenoodigd, geen melding te ma
ken van het verhandelde in de laatste ver
gadering van Bloemendaal's Bloei". Maar
wat nu met de kolendistributie gebeurde,
is. voor zoover wij het hebben begrepen, al
te kras. Dit is het volgende: het Rijks-
kolendistributie-burean is gevestigd te
's-Gravenhage; voor dit bureau is liet ge
makkelijker met weinig gemeentebesturen
in betrekking te staan. Dies werd de bur
gemeester van Haarlem uitgenoodigd zich
te willen belasten met de taak van direc
teur van een onder-distributie-kantoor
Haarlem, waarop dan de omliggende ge
meenten zouden zijn aangewezen. Hoewel
hierop niet happig, nam de Haarlemsche
burgervader deze functie aan. En nu komt
hetmaar in stede van zich nu eerst te
verstaan met degenen, voor wie hij die
functie aannam, alvorens die distributie te
doen ingaan, loopt Z.E.A. vooruit op aller
lei grootscheepsche uitbreidingswenschen
zijner gemeente, uit zicli en gedraagt zicli
alsof hij reeds burgemeester van een groot-
Haarlem is, en iaat opnemingen doen en
bevelen uitdeelen door een Haarlem-
schen kolenhandelaar in Bloemendaal en
Heemstede, en distribueert over het ge
bied, waarover hij geen zeggingschap hoe
genaamd heeft, met het noodzakelijk ge
volg, dat de plaatselijke controle, die alleen
kan worden uitgeoefend door de plaatse
lijke autoriteiten, ontbreekt. Zeker ook om
dien schakel in te lasschen .werden de
burgemeesters van den omtrek later uitge
noodigd samen te komen te Haarlem, onze
burgemeester zendt den directeur van ons
distributiekantoor, docli deze wordt niet
toegelaten. Op die bijeenkomst zijn na
tuurlijk allerlei zaken besproken, die wij
niet weten, maar wat wij wel weten is, dat
thans algemeen zeer sterk de indruk in de
omstreken van Haarlem lieerscht. dat de
bu/gemeester van Haarlem van al deze
betrekkelijk toevallige omstandigheden ge
bruik maakt om zich bij verschillende
soorten ingezetenen van den omtrek een
wit voetje te verschaffen en om de ge
meentebesturen van den omtrek zooveel
mogelijk uit te schakelen. Wij achten dit
een zeer ongerechte handelwijze; hier
wordt dan ter toekomstige verrijking van
de eigen gemeente gebruik gemaakt van
treurige omstandigheden, aan welker ont
staan dc gemeentebesturen .van den om
trek part nocli deel hebben. Op deze wijze
brengt Haarlem ons allen tot de overtui
ging dat het de grensverandering met alle
ten dienste staande middelen wil forcee-
ren.
Zoolang Nederland zich het tot een eer
rekent een rechtsstaat te zijn, is van for-
ceeren geen sprake. En met kleine midde
len te trachten een groot doel na te stre
ven. vestigt den indruk, dat men over een
groot middel niet beschikt.
Onze aanstaande?
(Wordt vervolgd
HET DAGHET iN DEN OOSTEN.
L'histoire est en marche
De oorlog is ontbrand door de indus-
trieele en handels-concurrentie tusschen
Engeland en Duitschland, door de botsing
van Oostenrijksche en Russische belangen
op den Balkan, de Duitsche expansie die
zoekt naar afzetgebieden en landen, die
grondstoffen voortbrengen, het Duitsche
economische leven, dat zich een koren
schuur buiten bereik der Engelsche marine
wilde verzekeren in Mesopotamië. De tot
het uiterste opgevoerde geest van concur
rentie, eigenbelang en uitsluiting deed den
strijd ontbranden, naar aanleiding van 't
Balkan-vraagstuk, maar op zijn beurt heeft
de oorlog de sluimerende krachten der his
torie ontketend: de Arabieren komen in
verzet tegen de Turksche heerschappij, die
sinds 5 eeuwen hun cultuur heeft ver
woest. die indirect de opkomst van West-
Europa tot wereldbeheerscheres heeft be
werkt. Amerika wordt wereld-mogendheid,
laat zijn terughoudendheid varen, de revo
lutie tegen het Russisch ancien régime is
losgebarsten: en de oorlog is méér dan
aanleiding, de oorlog zal de revolutie mo
gelijk maken.
Het groote bezwaar voor de revolution-
naire partij was de uitgestrektheid en
daardoor de afgeslotenheid van het Rus
sische platteland: deze is opgeheven door
den oorlog, die den boerenstand concen
treert in de geweldige legers.
Het daghet in den Oosten: in Rusland de
revolutie in gang, dat beteekent de moge
lijkheid eener federatieve republiek of
monarchie, dat beteekent vrijheid in 't
grootste land van Europa. En zooals West-
Duitschland is ontwaakt door de Fransche
revolutie, zoo kan Duitschland thans gered
worden door de bevrijding van Rusland.
Frankrijk heeft ruim een eeuw geleden
Spanje en Italië meegesleept, een door
eigen krachten bevrijd Rusland kan ook
de vrijheidlievende, democratische elemen-
ZEER RIJKE COLLECTIE
(bij 't SPUI).
TEL. 8829
ten in Pruisen en Oostenrijk wekken. De
perspectieven die zich in deze historische
maand openen zijn geweldig: Turkije
wankelt, Rusland ontwaaktdat kunnen
de hechtste waarborgen worden voor een
duurzamen vrede.
KRONIEK DER WEEK.
9 Maart. „Vrij België" ontleent aan kar
dinaal Mercier's vastenbrief het volgende:
„Wij hebben de machtige stem van de
echtgenooten en moeders vernomen; onder
haar snikken smeekten zij God den moed
en de eeretrouw hunner mannen en zonen,
met geweld weggevoerd naar de werkplaat
sen van den vijand, hoog te houden. Men
heeft die dapperen op het oogenblik van
hun vertrek, hun krachten zien verzamelen
om hunne gezellen moed in te spreken of
om. met een uiterste inspanning, het natio
naal lied aan te heffen; wij hebben hen, na
hunne terugkomst, gezien, bleek, uitgemer
geld, menschelijke wrakken gelijk; terwijl
onze oogen, door de tranen bevochtigd,
hunne uitgedoofde blikken trachtten te ont
moeten, bogen wij diep voor hen neder,
want. zonder dat zij het zelf wisten, ver
toonden zij ons een nieuwen, onvermoeden
kant van de heldhaftigheid onzes volks.
10 Maart. Een Havas-bericht uit Parijs
luidt: De prefectuur van de Somme heeft
in dc bladen eene waarschuwing aan de
kinderen geplaatst, om vooral geen bon
bons van de straat op te rapen, omda
onderzoek aan het licht heeft gebracht, dat
herhaaldelijk vliegmachines boven Amict-
gevlogen hebben, die met culturen van
cholera, pest en dysenterie gevuld suiker
goed lieten vallen.
(Dit is wellicht het weerzinwekkendst
van alles wat deze oorlog heeft ver
toond.)
11 Maart. Een Duitsche duikboot torpe
deert wederom een Belgisch reliefschij.-.
Aan een beschouwing daarover in „Hl
Handelsblad" ontleenen wij:
De Duitsche regeering ried de commissie
in hare waarschuwing, de bedoelde scha en
de noordelijke route te laten nemen, die vei
lig heette te zijn. Op 5 Maart, dus meer
dan een maand later, berichtte Duitschland
de commissie, dat de noordelijke route nog
niet veilig was.
Duitschland moet nu openlijk verklaren
of het de voortzetting van het ondersteu-
ningswerk al dan niet wil mogelijk maken,
of het zijn eigen onderzeeërs al dan niet
controleeren kan, of neutrale schepen, die
iti dienst van de commissie varen, al dan
niet veilig de route kunnen volgen, die vol
gens de Duitsche verklaring begin Febru
ari reeds gevaarloos heette te zijn en die
nu weder in begin Maart onveilig wordt
genoemd.
11 Maart. De Engelschen bezetten Bag
dad.
12 Maart. De Franschen maken plaat
selijke vorderingen aan het westelijk front.
13 Maart. Naar aanleiding van Zeppe
lin's dood schrijft een Berlijnsche corres
pondent in „Het Handelsblad" o. in.
Graaf Zeppelin is gestorven, nadat hij zijn
levenswerk bekroond gezien had. Misschien
zelfs op het goede tijdstip: vóór hij zijn
levenswerk overvleugeld zag.... Want in
aëronautische kringen twijfelt men er vaak
aan of de toekomst wel zal zijn aan de
bestuurbare luchtschepen de vreedzame
toekomst, waarin de techniek weer ten
dienste van dc menschheid komt. niet van
de vernietiging der menschheid. De reus
achtige vliegmachines, die nu allerwege ge
bouwd worden, met een spanwijdte van
veertig en meer meter, met drie, vier mo
toren, elk van een paar honderd paarden
krachten, met cabines voor een dozijn pas
sagiers, een draagvermogen dus van dui
zenden kilo's, moeten liet van de bestuur
bare luchtschepen winnen in snelheid, iii
veiligheid, vooral bij opstijgen en landen,
en in aanschaffings-, onderhouds- en be
drijfskosten.
Men kan uit deskundigen mond thans
vaak iiooren, dat de toekomst in de lucht
aan het systeem „zwaarder dan de lucht"
en niet aan het stelsel „lichter dan de lucht"
is. En daarom is misschien Zeppelin door
zijn dood een teleurstelling bespaard, wree-
der dan één van de vele vroegere.
li Maart. Het Landbouw Export-Bureau
ontvangt bericht, dat de vanwege de En
gelsche regeering aangehouden schepen
met voedingsmiddelen en kunstmest zullen
w orden vrijgelaten.
14 Maart. China verbreekt de diploma
tieke betrekking met Duitschland.
15 Maart, in Rusland breekt een revo
lutie uit. Een comiteit uit de Doema neemt
liet landsbestuur ter hand; de voornaam
ste legeraanvoerders en legertroepen val
len den revolutionnairen bij. De politieke
gevangenen worden vrijgelaten. De Tsaar
doet afstand van den troon. Grootvorst
Michael Aiexandrowits is benoemd tot
regent.
PLAATSELIJK NIEUWS.
In liet nummer van Zondag 11 Maart
van „De Zondagsbode voor Zandvoort, Aer-
denhout, Bloemendaal en Overveen", haalt
ds. Van Leeuwen ons blad aan als „een
der plaatselijke bladen", zonder het met
name te noemen. Wij verstouten ons, deze
uitdrukking niet hartelijk te noemen tus
schen twee bladen, die in wederzijdsche
waardeering naast elkander hun taak ver
vullen in ons geliefde Bloemendaal. Als
de Haarlemsche bladen zoo iets nog doen,
lijkt ons tot daaraan toe; immers te Haar
lem wordt de eenheid tusschen bewoners
van op zichzelf staande gemeenschappen
niet zoo gevoeld en geëerbiedigd. Maar
Bloemendaal voelen wij ons Teil k i.
deren van eenzelfde gezin. Laat ons dus
steeds die gezinshartelijkheid onderling be
trachten ten voorbeeld van anderen.
Vergadering. Maandag 19 Maart ten
8 uur houdt de afdeeling Bloemendaal van
liet „Centraal Genootschap voor Kinder-
herstellings- en vacantiekolonies een alge-
meene vergadering in „Rusthoek".
Op de agenda staat o. m. een bestuurs
verkiezing. De aftredende bestuursleden
zijn Mevrouw Jacometti en de heeren H. L.
van Beusekom en S. P. Rijnierse.
Lezing te Bloemendaal. Dinsdag 27
Maart des avonds ten 8 uur, zal de heer
Remko ter Laan een lezing houden over
den Engelschen dichter Shelley. Naar wij
vernemen vond de heer Ter Laan met zijne
letterkundige lezingen ook elders veel
bijval.
Dr. H. Bitter.f Ons vorig nummer was
juist ter perse als ons het bericht van den
dood van dr. Bitter bereikte. Gedurende
eenige jaren was dr. Bitter voorzitter van
„Bloemendaal's Bloei", voor welke veree-
niging hij zeer veel gedaan heeft.
Een nieuwe stationschef te Bloemendaal.
De heer J. A. Koch, stationschef te Bloe
mendaal. wordt met 1 April e.k. bevorderd
tot controleur van den loopenden dienst
ter inspectie Winterswijk, standplaats Win
terswijk. In zijne plaats wordt benoemd
tot stationschef te Bloemendaal de heer
S. van Gijn, thans commies le kl. bij den
stationsdienst te Scheveningen. Kurhaus.