De 3loemendaalsche
12e Jaargang.
ZATERDAG 16 MAART 1918.
No. 11.
J(ct Bloemcndaalsch Weekblad.
Redactie en Administratie: Prijs per jaar f2,60 Advertentiën 10 cents per regel.
Ged. Oude Gracht 63 Telefoon 141 Haarlem. Afzonderlijke nummers 10 cent
ten daarvan onderscheiden; zij willen de
taal reinigen, welker onzuiverheid steeds
hinderlijk is voor wie er niet op gevat
zijn. Sommige wijsgeeren spreker haalt
Bolland als een voorbeeld aan zoeken
het in een veelheid van woorden, welke
spreker niets zegt, slechts verbaast. OoK
deze ziet niet in, dat zuiver denken niet
een kwestie is van omschrijving, maar het
taalkritisch waardeeren van ieder woord.
Als belangrijke oorzaak van taalverwar
ring noemt spreker ook onjuiste beeld
spraak, welke veelal verouderd is en steunt
op wanbegrippen, welker onhoudbaarheid
reeds eeuwen geleden ingezien is.
Thans trachten de beoefenaars der syg-
nifica te komen tot aaneensluiting, tot stich
ting eener academie, een groep van de
meest bevoegde personen, die den eersten
steen zullen leggen voor de eenheid van
verstandhouding. Hun eerste taak zal zijn
de samenstelling van een sygnifisch woor
denboek, hetwelk vooral de diepe sociale
beteekenis der begrippen tot haar recht
zal moeten brengen.
Spreker besloot met de woorden: Voor
dat er iets kan komen van duurzamen we
reldvrede, broederschap, is zuivering van
de taal noodig.
Gecontroleerde Nachtveiligheidsdienst belast
zich met de nachtbewaking van bewoonde
villa's, dag en nacht controle van villa's bij
tijdelijke afwezigheid, bewaking van bouw
werken enz. Alles onder behoorlijke contróle.
Aanbevelend,
J. D. TOEBES, Bloemendaal.
PLAAISELIJK NIEUWS.
Vergadering. Woensdag 20 Maart
houdt de Ned. Bond voor Vrouwenkies
recht eene bijeenkomst in het hotel „Vree
burg" (tegenover de kerk), 's avonds S
uur. Als spreekster treedt op mevr. H. van
KielSmeenge, de nieuw benoemde presi
dente van den Bond en candidate voor de
Tweede Kamer, Waar mevr. Van Riel
Smeenge met haar onderwerp „Nieuwe ba
nen" aan het woord is, belooft het zeker
een mooie avond te worden.
Daar, waar zij de vrouw den weg wil
wijzen, dien zij moet bewandelen om ten
volle berekend te zijn voor de taak, die
haar wacht, zullen zeker velen met blijd
schap de komst van deze begaafde spreek
ster tegemoet zien.
Komt en wekt allen iu uwen kring be
langstelling op.
Dit nummer bestaat uit vier bladzijden.
Advertenties, berichten, enz., worden
aangenomen in den boekhandel van den
heer CORN. M. BLADERGROEN, Bloe-
mendaalsche weg 53, Telefoon 2413,
Bloemendaal. Ook zijn daar steeds afzon
derlijke nummers van ons blad verkrijg
baar.
WIJSBEGEERTE.
Dr. Frederik van Feden luxft voor het
onlangs te Amsterdam opgerichte Interna
tionaal instituut voor Wijsbegeerte een
rede gehouden over het onderwerp: Intuï
tieve sygnifica. Hij wees op het ten eeiien-
male ontoereikende van de taal om de
waarde der begrippen te bepalen, aangezien
voor zeer verschillende begrippen en nu
ances daarvan dikwijls slechts één woord
bestaat. Het gevolg daarvan is de grootste
verwarring, waarin verbetering moet bren
gen een taalkritische bezinning, een taal
kritisch inzicht, hetwelk door gevoelswer-
king veeleer dan door betoog is te verkrij
gen en te verdiepen. De zegswijze der wij
zen is vrij van taalverdoling; zij laat zich
door de taal niet op een dwaalspoor leiden.
Men er muit elkaar ''kvijls beter door
stilzwijgen dan door spreken. Om elkaar
goed te begrijpen, is in de eerste plaats
liefde noodig; een emotioneele band, niet
alleen in de politiek, in den handel, in de
diplomatie, enz., maar ook in de weten
schap, misschien allereerst in de mathesis.
De niet taalkritisch aangelegde gelooft
in de taal als in een hoog gebouw; hij re
kent er niet mee, dat taal en woorden vlot
tende dingen zijn; dat de beteekenis van
een woord dikwijls bepaald wordt door al
lerlei omstandigheden, door het individu,
dat het spreekt, den toon waarop, het ver
band en de omgeving van andere woorden,
waarin hij het zegt, en dat voelt de taalkri
tische mensch bij alles wat hij zegt.
De sygnifica omschrijft spreker als de
leer der beteekenissen, of, met Jacob Is
raël de Haan, als de stelselmatige leer der
verstandhoudingsgrondslagen. De groote
missie van lady Welby, door wie spreker
het eerst in aanraking is gebracht met bet
groote vraagstuk, dat hij thans behandelt,
is geweest om de erkenning te brengen
van de ondeugdelijkheid van ons verstand
houdingsmiddel; te brengen de overtuiging,
dat de menschheid op een dwaalspoor is
door kritiekloos te gelooven aan taal en
rede. Zij was de eerste, die geloofde aan
de mogelijkheid der schepping van een
oneindig meer volmaakte taal, welke stond
tot de onze als de onze tot die van de Hot-
tentotten of die van de dieren.
Het zijn de intuïtieve, wel te onderschei
den van de philologische significa, welke
zulk een nieuwe taal voor een betere ver
standhouding zouden scheppen; zij willen
zorgvuldig elk woord ontleden, alle elemen
Zaterdag 9 Maart 1.1. heeft te Amers
foort de jaarlijksche vergadering van leden
der Vereeniging tot Instandhouding dezer
Stichting plaats gehad.
Uit het verslag van den secretaris bleek,
dat het bestuur in het afgeloopen jaar een
wijziging onderging. De heeren J. D. Rei-
man Jr. en J. F. Tromp Meesters bedank
ten als bestuurslid; in hun plaats werden
benoemd mevr. C. H. Gravin van Ranü-
wijck en de heer J. C. de Wijs, terwijl de
heer D. N. H. Patijn het voorzitterschap
op zich nam.
Het aantal leden steeg tot 272, terwijl de
zomerleergangen in 1917 door ongeveer
300 personen bezocht werden.
Van vele volgers der leergangen kwamen
blijken van groote waardeering van hetgeen
de School hun had gegeven.
Uit het verslag van den penningmeester
bleek, dat in 1917 werd ontvangen aan
contributie 3839,73 en aan giften
30101,43. Bovendien werden eenige giften
direct aan den penningmeester der Stich
ting gezonden.
Ook voor dit jaar is groote belangstel
ling te verwachten, daar van de 12 14-
daagsche leergangen er thans reeds 3 vol-
teekend zijn. Het Internaat is gedurende
deze leergangen ook reeds geheel bespro
ken.
In ons volgend nummer komt een verslag
van dr. Ariëns Kappers" voordracht over
Bergson.
Drinkbakken voor Trekhonden. De Ne-
derlandsche Vereeniging tegen Trekhonden-
misbruik is doende in verschillende ge
meenten van ons land drinkbakken voor
trekhonden te plaatsen, en hoopt daarmede
in een behoefte, die zich zeer sterk doet
gevoelen, vooral met 't oog op de hitte der
zomermaanden, te kunnen voorzien.
Onze plaatsgenoot, de heer H. Hulslioif
Pol Jr., voorzitter der afdeeling Haarlem
en Omstreken van de Ned. Vereeniging
tegen Trekhondermrisbruik. zond aan de
colleges van burgemeester en wethouders
der gemeenten, die Haarlem omringen, een
schrijven, met verzoek om vergunning tot
en het verstrekken van faciliteiten bij het
plaatsen van deze zoo practische drink
bakken. Ren uitnemende daad, lijkt ons
dit.
Vergadering „Het Witte Kruis". Don
derdagavond vergaderde de afdeeling Bloe
mendaal van „Het Witte Kruis" in hotel
..Van ouds het Raadhuis" te Overveen.
Als de voornaamste behandelde punten
vermelden wij de herkiezing als bestuurs
leden van de heeren A. F. Bijvoet en Van
Twisk en de verkiezing van dr. Van Beu-
sekom in de plaats van dr. Rootlieb; ars
leden der commissie voor wijkverpleging
werden de heer en mevrouw Buijs—Schou
wenburg herkozen. Uit de rekening en ver
antwoording van den penningmeester bleek
er een batig saldo in kas, doch uiterst
klein. De vereeniging kan wel wat geld
