VICTORIA-WATER
A.H.VAN DER STEUR Jr.
Zomerstoffen.
KERK-AGENDA.
Zondag 21 Juli.
BLOEMENDAAL.
Ned. Herv. Gein., voorm. 10 u., Dr. J. Lammerts
van Bneren, Pred.-Dir. der Heldring-gestichten
„Maranatha", voorm. 10 uur, Jongeliedensamenk.,
den heer K. Koopman.
Geref. Gem., voorm. 10 u.. Ds. J. C. Brussaard,
nam. 5£ u., Ds. J. C. Brussaard.
Heeren- en Darrreskleermaker.
Barteljorisstraat 22 - Haarlem.
TELEPHOON 303.
Heeft voorradig eene ruime sorteering
mijn vrouw van hare herkenning blijk gaf.
„Ik heb 'm."
„O kom binnen."
Ik moet eerlijk bekennen, dat ik er bij
stond als Pietlut. Wét had-ie En waar
om zei-die dat-ie wat had op zoo'n fluiste
renden, ietwat gemeenzainen, ja, te gc-
meenzamen toon Dat intrigeerde me al
buitengemeen. Maar wat me versteld deed
staan, was, dat mijn vrouw hem uitnoodigde
binnen te komen. Zij wist dus wel wat hij
had En ik wist van nietsIk ben niet
gewoon door mijn vrouw in de geheimen
der huishouding te worden ingewijd en se
dert ik eens een pot met jus op den gang-
iooper heb laten vallen, sta ik bekend ais
onverbeterlijk onhandig en nergens-voor
bruikbaar. Maar bezoeken in het schemer
uur van mannen, die worden uitgenoodigd
binnen te komen zoo iets was me nog
nooit gebeurd.
Ik deed wat te doen in deze omstandig
heden het verstandigst was en ging mee
naar binnen.
Nu breek ik het verhaal van mijn vriend
af en neem zelf nog even het woord. Weet
u, waarom ik dat doe Om ze een week
lang in angst te houden, de menschen
uit dat andere dorp. Al wat Bloemen
daler is, kan deze week gerust sla
pende grootste zegening van een ge
rust gewetenmaar mijn vriend en zijn
vrouw en zijn heele dorp zullen deze gc-
hecle week geen oog dicht doen.
Want ik ben van plan de volgende week
alles te vertellen.
Alles!
DE ANNEXATIEPLANNEN.
III.
Haarlem motiveert zijn voorstel nog met
een anderen grond. Daar zij dien zelf in de
eerste plaats noemt, beschouwt zij blijkbaar
deze als de meest gewichtige. Haarlem
zou met de omliggende gemeenten één groot
complex vormen, waarbij alleen het cen
trum, Haarlem, zou moeten voldoen aan
de op allerlei gebied sociaal, hygiënisch
en intellectueel gestelde eischen. En
Haarlem, dat tot nog toe met de uiterste
krachtsinspanning aan deze behoeften vol
daan heeft, zou dit zonder aanzienlijke
grensuitbreiding in de naaste toekomst niet
meer kunnen doen. Dit zou niet alleen een
stilstand of achteruitgang van Haarlem,
maar ook van de omliggende gemeenten
beteekenen. De voorgestelde grensuitbrei
ding zou dus ook zijn in haar belang.
Hoezeer wij deze bezorgdheid van Haar
lem voor onze gemeente waardeeren, zoo
geloovcn wij echter, dat zij ongegrond is.
De gansche voorstelling, die Haarlem hier
geeft van de verhouding van haar tot de
omliggende gemeenten, moge voor de ove
rige juist zijn, voor Bloemendaal is zij
onjuist.
De bewering, dat Haarlem op die opge
somde gebieden voor Bloemendaal in de
behoeften voorziet, is uit de lucht gegrepen.
Op sociaal gebied is Haarlem voor Bloe
mendaal van geringe beteekenis. De meest
sociale maatregelen bij ons te lande vloeien
voort uit rijkswetten en rijksinstellingen,
die over het geheele land gelijkelijk wer
ken en geen invloed ondergaan van ge
meentelijk optreden.
Economisch is Haarlem voor sommige
voedingsmiddelen een centraal punt gewor
den, en ook hebben de van hooger hand
bevolen maatregelen omtrent de distributie
van brandstof er toe geleid aan Haarlem
gedurende den oorlog een grootere betee
kenis ook voor Bloemendaal toe te ken
nen, dan zij tevoren bezat, ledereen even
wel hoopt en gelooft, dat deze maatregelen
van tijdelijken aard zijn, dat de vrije handel
spoedig daarna weder zijn vleugelen kan
uitslaan, als wanneer Bloemendaal (op 3
plaatsen aan het groote spoorwegnet ver
bonden) zich gemakkelijk weder zelf zal
kunnen redden.
Bloemendaal heeft voorts 2 post- en tele
graafkantoren van de 7e en 8e klasse, hel
post- en telegraafkantoor te Aerdenhout
(dat Haarlem niet wenscht te annexeerën)
is een bijkantoor van Haarlem, het post
kantoor te Vogelenzang is een hulpkantoor
van Heemstede.
Uit hygiënisch oogpunt is op te merken,
dat Bloemendaal alleen wat de gasthuizen
betreft veelal op Haarlem is aangewezen,
liet zou geld en kracht verspillen zijn ge
weest, indien Bloemendaal, hoewel daartoe
in staat, een eigen volledig ziekenhuis in
richtte. Doch niet alleen naar Haarlem
gaan Bloemendaalsche patiënten, men ziet
ze evenzeer naar Amsterdamsche zieken
huizen of naar het Academisch ziekenhuis
te Leiden trekken. Zouden Amsterdam of
Leiden, grensden zij aan Bloemendaal,
daaraan een argument ontleenen om Bloe
mendaal te annexeeren Voor de hygiëne
op school is in onze gemeente, zoo door
aanstellen van schoolartsen (onder welke
een tandarts) als anderszins, gezorgd even
als in grootere plaatsen.
De gemeente Haarlem zal zich wellicht
beroepen op twee aangelegenheden van hy-
giënischen aardhet onderzoek van levens-
en genotmiddelen en het slachthuis. Door
verschillende gemeenten van den omtrek,
ook Bloemendaal, is met Haarlem over
eengekomen, dat het gemeentelijk bureau
voor onderzoek van levens- en genotmid
delen te Haarlem tegen een vast tarief on
derzoekingen ook voor de andere gemeen
ten zou verrichten.
Maar Bloemendaal is in dit opzicht niet
aan Haarlem gebonden, want deze onder
zoekingen kunnen evengoed geschieden te
Bloemendaal in het laboratorium van den
voorzitter der gezondheidscommissie of in
dat van 'n anderen deskundige. Wat het
slachthuis van Haarlem betreft, is de afstand
daarvan naar Bloemendaal te groot voor
de hier gevestigde slagers (die trouwens
gecontroleerde slachtplaatsen hebben) om
in den zomer zonder overmatig groote on
kosten het geslachte vleesch, zonder dat
het bederft, te vervoeren.
Ook wat de woningvoorziening betreft
is Bloemendaal niet ten achter. Hiervoor
moge worden verwezen naar onze woning
statistiek en is te vermelden dat juist in de
vorige maand is aanbesteed en gegund de
bouw van 95 arbeiderswoningen in de wijk
Overveen, hetgeen ruim f 500.000,zal
kosten.
Het veilingsgebouw voor groenten, dat
Haarlem wenscht te stichten, is voor Bloe
mendaal van geen belang, en wat de Mid
delbare Technische School betreft, dit is
eene instelling, welke gelijkelijk ten goede
komt aan alle bewoners van deze streek;
Bloemendaal heeft zich dadelijk bereid ver
klaard de gevraagde bijdrage in de onder
wijskosten per leerling te betalen; ook dien
aangaande heeft Haarlem dus niets te re
clameeren.
Over het intellectueele verband van Haar
lem en Bloemendaal voorts nog het vol
gende:
Mei Haarlem zijn ten aanzien van de
kosten van het onderwijs voor kinderen uit
Bloemendaal de contracten gesloten, die
Haarlem wenschte. In het geheel wordt uit
dien hoofde jaarlijks 5000,door
Bloemendaal aan Haarlem betaald. Kwam
Haarlem daarmede niet ruimschoots uit,
dan zou zij dit duidelijk maken en het hoo
ger bedrag ontvangen.
Is de onderwijsverhouding van Zaandam
tot de omliggende 'gemeenten voor Zaan
dam een motief geweest om annexatie van
die gemeenten te vragen
Onze Lager-onderwijs-statistiek over de
jaren iS09 tot en met 1917, trouwens zal
uw college doen zien, dat wel is waar een
(bijna niet toenemend) aantal kinderen dit
onderwijs elders dan in onze gemeente ont
vingen (hoewel de bevolking van Bloemen
daal over dat tijdvak met 29 °/o is toe
genomen), doch dat geregeld daartegen
over stond en is blijven staan een nagenoeg
gelijk aantal kinderen van elders, die alhier
dit onderwijs genoten.
Bloemendaal bezit sinds tal van jaren een
eigen weekblad, een eigen jaarboekje;
plaatselijke comité's, eigen kerken en ver-
eenigingen zorgen voor het geestelijk leven
der bevolking; de vele beoefenaren van
kunsten en wetenschappen, die hier wonen,
stellen zich telkens opnieuw beschikbaar
voor de ontwikkeling hunner dorpsgenoo-
ten. Treffende staaltjes van gemeen
schapszin (men denke aan de stichting van
de school der Bloemendaalsche School-
vereeniging en van de Overdekte Bad- en
Zweminrichting) komen ook op ander ge
bied hier voor, en voor liefdadige en soort
gelijke doeleinden wordt tot dusver ook
van elders nimmer vergeefs een beroep op
onze ingezetenen gedaan. Waarom worden
die gunstige verhoudingen nu verstoord
Uit het bovenstaande blijkt, dat er tus-
schen Haarlem en Bloemendaal wel enkele
economische verhoudingen en geestelijke
belangen bestaan, die, gelijk steeds tusschen
aangrenzende gemeenten, een vergelijk
wenschelijk maken, maar dit is iets geheel
anders dan de voorstelling alsof Bloemen
daal zich geestelijk en economisch voedt
en laaft uit het door anderen geëxploi
teerde Haarlem. En in geen geval zijn deze
gemeenschappelijke belangen en regelingen
voldoende om de annexatie van het meest
belangrijk deel eener gemeente, die blijk
gegeven heeft zich krachtig zelfstandig te
kannen ontwikkelen en in wier bestuur
geen verwaarloozing aan te wijzen valt, te
rechtvaardigen. Terecht merkt de Staats
raad Struycken in zijn geschrift: ,De ge
meenten en haar gebied" op: „ürensver-
andering of inlijving tegen den wil van
belanghebbenden mag niet dan een uiterste
maatregel zijnDe groote stad, die inlij
ving van de aanliggende gemeenten geheel
of gedeeltelijk begeert, moet weten, dat
hiervan niet kan komen, tenzij ernstige po
gingen zijn gedaan langs den weg der ge
meenschappelijke voorziening de veritou-
ding met de omliggende gemeenten te rege
len.'' De groote stad moet weten
weet Haarlem dit Krachtens het voorstel
thans door haar aan uw college gedaan,
blijkbaar nog niet. Tot redelijke gemeen
schappelijke voorzieningen is de gemeente
Bloemendaal steeds bereid geweest. Ern
stige conflicten uit dien hoofde zijn dan ook
nimmer tusschen Bloemendaal en Haarlem
gerezen. Mocht de gemeente Haarlem van
een ander oordeel zijn, dan wordt het tijd,
dat zij noemt, welk gemeenschapsbelang
door de houding van de gemeente Bloe
mendaal benadeeld wordt.
Er zijn in den lande nu en dan stemmen
opgegaan van hen, die meenen, dat met het
oog op een goede behartiging van gemeen
schappelijke belangen ook bloeiende ge
meenten, die aan een stad grenzen, moeten
verdwijnen en in het stadsverband opge
nomen moeten worden. Wij betwijfelen ech
ter of zelfs deze minderheid in den lande
na van de voorafgaande beschouwingen
kennis genomen te hebben, haar beginselen
op Haarlem en Bloemendaal zal meenen te
mogen toepassen. Bloemendaal heeft tot
dusver te zeer een groote eigen levens
kracht getoond, de meeste harer ingezete
nen hebben haar tot woonplaats gekozen
om haar eigen karakter en om het gemis
van ieder verband met een steedsche orga
nisatie; hun belangstelling als burger is
alleen op de villa-gemeente, die zij mede
tot bloei hebben gebracht, gericht.
Daartegenover is Haarlem niet een ge
meente, die in haar expansie en toekomst
met Amsterdam, Rotterdam, 's-Gravenhage
of industriesteden als die in Westfalen ge
lijk gesteld mag worden, zoodat men niet
een stelsel, dat vooral met het oog op
groote. zich sterk uitbreidende bevolkings-
of industriecentra ontwikkeld is, op deze
stad met haar aangrenzende gemeenten
mag overbrengen. Het door Haarlem in
haar toelichting gebruikte woord „com
plex" is een woord, dat zich gemakkelijk
voor vele verhoudingen gebruiken laat. Het
gevaar is echter groot, dat zoo een woord
een tooverwoord of een dooddoener
wordt.
(Wordt vervolgd
PRIJSVRAAG No. 2
We kunnen den uitslag van onze eerste
prijsvraag nog niet mededeelen, omdat ons
op het oogenblik, waarop we dit schrijven,
de samenstelling van het nieuwe ministerie
nog niet bekend is.
Onze tweede prijsvraag luidt:
Welke temperatuur in graden Celsius zal
op Donderdag 25 Juli des morgens te i
uur te De Bilt genoteerd worden
Wie het door het Kon. Ned. Meteorolo
gisch Instituut te publiceeren cijfer het best
benadert, kan voor onze rekening bij een
Bloemendaalsch winkelier iets gaan koo-
pen, dat den prijs van 5,niet te boven
gaat.
Antwoorden liefst op briefkaart
worden ingewacht vóór 24 Juli bij de redac
tie van „Het Bloemendaalsch Weekblad",
Vijverweg 7.
LASTIG GEVAL No. 2.
Ingekomen antwoord.
Indien er verschillende personen van al
lerlei plaatsen zijn overgekomen om hem
te hooren, mag de redenaar er op rekenen,
dat men gaarne naar hem luistert en dat
het onderwerp, waarmede zij en toch ook
licht hij vertrouwd zijn, de algemeene be
langstelling geniet. Dus mag hij het gehoor,
dat zich zooveel moeite getroost heeft, niet
teleurstellen en moet, zij het dan ook voor
de vuist, spreken. Wat drommel, als je iets
weet, kan je het toch ook wel zeggen.
Het juiste antwoord.
De spreker zet het geval uiteen, hij be
tuigt zoo levendig mogelijk zijne teleurstel
ling, en stelt aan de vergadering voor, niet
naar hem, maar naar elkaar te luisteren, en
zooveel mogelijk een kring te vormen, waar
in hij plaats neemt. Hij begint nu door vra
gen te stellen aan de aanwezigen, zijn on
derwerp te naderen, brengt eenige der be
kende strijdpunten te berde en tracht van
de deskundige aanwezigen uiteenzetting
van een eigen standpunt uit te lokken; hij
maakt zelf zijne aanteekeningen en komt
aldus gaandeweg weer zoo in zijn onder
werp, dat hij den avond inet een schitte
rende improvisatie kan eindigen, ten slotte
betoogt hij met vuur dat deze avond, waarin
niet één, maar velen hebben gesproken,
veel schooner en doeltreffender was, dan
ze in gewone omstandigheden ware ge
weest. Wanneer de redenaar bij dit alles
opgewekt te werk gaat, steeds trachtende
de aanwezigen heen te helpen over een te
leurstelling, zal ten slotte niemand het ver
loop der zaak betreuren.
LASTIG GEVAL No 3
Een dame zit in de tram met den geslagen
vijand van haar man. Verder niemand.
Bij het eindpunt laat de heer liggen een
boek, eenige stukken en een paar brieven,
niet met den naam van den afzender, wel
met postzegels voorzien, waarvan één met
spoed. Conducteur en wagenvoerder ken
nen den heer, die verdwijnt, niet. Hoever
gaat de plicht van deze vrouw
PLAATSELIJK NIEUWS.
Mejuffrouw Zoethout, alhier, herdacht
Maandag j.l. den dag dat zij vóór 25 jaar
de verloskundige praktijk begon. Van alle
zijden ontving zij bloemen en gelukwen-
schen (hoewel 't heugelijk feit zeer weinig
bekend was), waarbij wij de onze voegen.
Deze goedhartige, vakkundige en werk
zame vrouw, wordt in onze gemeente alge
meen gewaardeerd.
Dezer dagen waren wij in de gelegenheid
een kijkje te nemen in den aanbouw der
gereformeerde kerk aan den Vijverweg. De
spanten van het dak, waar het oude en het
nieuwe gedeelte in elkander overgaan,
worden opgevangen op korte zware steun
balken met conterforten en de tusschen-
muur staat op doorbreken. Het houtwerk
der zoldering wordt blank gehouden en ge-
ausd, daarna met rood en wit afgezet. De
rreekstoel komt te staan aan de torenzijde
met de voorzijde naar het oosten, boven den
preekstoel komt op de galerij het orgel.
De onderkant van den galerij-vloer, doet
dus tevens dienst als klankbord. Aan zuid
en westzijde worden, in de in 't metsel
werk gespaarde zeshoeken, wijzerplaten
van terra-cotta aangebracht, welke onge
twijfeld het geheel zeèr zullen sieren. Zijn
wij wel ingelicht, dan zou de aannemer, de
heer D. van Kampen, in de eerste helft van
Augustus gereed willen komen. Elkeen en
alles zal moeten medewerken om dit t^
bereiken. Het geheele gebouw kan door
stijl, eenvoud en degelijkheid nu reeds een
sieraad heeten van het dorp.
De mogelijkheid bestaat, dat op hel
oogenblik dat wij dit schrijven of dat ons
blad in druk komt, de Eerste Kamer het
wetsontwerp tot aanleg van den Zeeweg in
behandeling heeft.
Gemeenteraad.
In de derde kolom van ons laatste raads-
vcrslag staan mededeelingen over de aan
vulling eener suppletoire begrooting, waar
omtrent ons nader het volgende is gebleken.
Het gaat hier niet om het door de gemeente
verkeerd doen eener boeking, maar om een
verschil van opzet der boeking van bui
tengewone crisisuitgaven en -inkomsten. Het
door Ged. Staten van Noordholland opge
steld schema der gemeente-begrootingen is
op normale tijden en niet op crisistijden
ingericht. De wijze waarop Bloemendaal
het tekort op de Centrale keuken, en de
voorziening daarin had geboekt, is door
Ged. Staten op zich zelve niet onjuist ge
noemd maar toch anders gewenscht in
verband met dit schema.
Werd in het overzicht der raadszit
ting van 11 Juli medegedeeld, dat over het
voorstel-Jacometti, bij stemming waarover
de stemmen staakten, nog eens gestemd
moest worden dit is bij nader inzicht on
juist gebleken. Immers art. 50 der ge
meentewet zegt:
Alle besluiten worden door volstrekte
meerderheid der stemmende leden opge
maakt.
Bij staking van stemmen wordt het ne
men van het besluit tot eene volgende
vergadering uitgesteld.'
In deze, en evenzoo in eene voltallige
vergadering, wordt, bij staken van stem
men, het voorstel geacht niet te zijn aan
genomen.
Nu was de vergadering van 11 Juli inder
daad voltallig en dus moest het voorstel-
Jacometti geacht worden te zijn verworpen.
Zonder formaliteit van tweede stemming
kan dus nu direct het voorstel-Bispinck in
behandeling worden gebracht.
Onze fout erkennende, mogen wij zeker
wel als verontschuldiging aanvoeren, dat
ook de voorzitter en de leden van den Raad
wordt nog steeds regelmatig met
eigen schepen van de Bron te
Oberlahnstein aangevoerd.
