ALGEMEEN WEEKBLAD
Gedempte Oude Gracht 63. Telefoon 141. HAARLEM.
12e Jaargang. Losse nummers 10 cents. ZATERDAG 31 AUGUSTUS 1918.
No 35.
Het Bloemendnolsch Weekblad.
Prijs per jaar
2,60
Prijs
per nummer
10 cents.
Uitgave der N. Vennootschap „HET MIDDEN". Kantoor voor redactie en administratie:
Advertentiën
25 cents per
regel
bij contract
belangrijke
korting.
Dit nummer bestaat uit vier bladzijden.
Advertenties, berichten, enz., worden
aangenomen in den boekhandel van den
heer CORN. NI. BLADERGROEN, Bloe-
mendaalsche weg 50, Telefoon 2412,
Bloemendaal. Ook zijn daar steeds afzon
derlijke nummers van ons blad verkrijg
baar.
GEMEENTERAADSVERKIEZING.
De Burgemeester der gemeente Bloemen
daal brengt ter openbare kennis dat op
Woensdag 4 September aanstaande zal
plaats hebben de verkiezing van één lid
van den gemeenteraad, ter voorziening in
de vacature, ontstaan door het overlijden
van den heer A. van der Hulst;
dat op dien dag, van des voormiddags
negen tot des namiddag vier uren, ter se
cretarie der gemeente bij den Burgemees
ter kunnen worden ingeleverd:
Opgaven van candidaten,
als bedoeld in artikel 51 der Kieswet en
artikel 10 der Gemeentewet, welke opga
ven moeten inhouden den naam, de voor
letters en de woonplaats van den candidaat.
Formulieren voor de opgaven zijn van
15 Augustus 1918 tot en met den dag der
verkiezing ter secretarie kosteloos ver
krijgbaar. Op die formulieren is vermeld
liet voor de candidaatstelling vereischte
aantal handteekeningen van kiezers, be
voegd tot deelneming aan deze verkiezing.
De inlevering der opgaven moet geschie
den persoonlijk door één of meer der per
sonen. die de opgave hebben onderteekend.
De candidaat kan daarbij tegenwoordig zijn.
Van de inlevering wordt een bewijs van ont
vangst afgegeven.
De Burgemeester brengt hierbij in herin
nering artikel 151 der Kieswet, luidende als
volgt
Hij, die eene opgave, als bedoeld in arti
kel 51 inlevert, wetende dat zij is voorzien
van handteekeningen van personen, die niet
bevoegd zijn tot deelneming aan de ver
kiezing, waarvoor de inlevering geschiedt,
terwijl zonder die handteekeningen geen
voldoend aantal voor eene wettige opgave
zou overblijven, wordt gestraft met gevan
genisstraf van ten hoogste drie maanden of
eene geldboete van ten hoogste honderd
twintig gulden.
Met gelijke straf wordt gestraft hij, die
wetende dat hij niet bevoegd is tot deelne
ming aan de verkiezing, eene voor die vei-
kiezing ter inlevering bestemde opgave
bedoeld bij artikel 51, heeft onderteekend.
Bovenstaande kennisgeving troffen wij
aan in de „Crisis-Courant" van 24 Augustus.
Daar zij gedateerd is 14 Augustus, moet
men, zoo dan valt aan te nemen, dat de
„Crisis-Courant" het lijforgaan van het ge
meentebestuur is, vragen, waarom tusschen
de uitvaardiging der bekendmaking en hare
publicatie 10 dagen verstreken zijn, waarom
de kiezers tien dagen te laat worden in ken
nis gesteld van de mogelijkheid om opgave
van candidaten te doen, waarom hun slechts
tien dagen tijd wordt gelaten om overleg tc
plegen omtrent de candidaatstelling.
Het kan den Burgemeester niet onbekend
zijn geweest, dat, reeds sedert twaalf jaar,
„Het Bloemendaalsch Weekblad" verschijnt
en ZED.Achtbare kan ook zeer wel geweten
hebben, dat, ware ons 14 Augustus eene be
kendmaking geworden, deze in ons nummci
van 17 Augustus zou zijn opgenomen. Nu
hebben wij in ons nummer van 17 Augustus
moeten volstaan met een kort berichtje.
Kunnen wij ons dus al troosten met de
wetenschap toch de primeur te hebben ge
had „ter openbare kennis" brengen kan
dit voorbijgaan van „Het Bloemendaalsch
Weekblad" kwalijk genoemd worden en pu
blicatie op 24 Augustus kan zeker niet ge
zegd worden in overeenstemming te zijn
met de bedoeling van den wetgever, die,
stem plicht invoerende, zeker algemccnc
deelneming aan alle kiesverrichtingcn be
doeld heeft.
Die stemplicht bestaat nog niet voor de
kiezers, die gerechtigd zijn aan deze verkie
zing deel te nemen. Immers geldt voor deze
verkiezing van een lid ter voorziening in
eene vacature nog de oude Kieswet en die
kende geen stemplicht. Fen gevolg hiervan
is ook, dat alleen aan de verkiezing zullen
kunnen mededoen zij, die op de kiezerslijst
staan, welke op 1 Februari 1917 werd op
gemaakt. Wie later tot het kiesrecht werd
toegelaten, kan thans niet ter stembus wor
den toegelaten.
Een ander gevolg van het hier van kracht
zijn der oude Kieswet is, dat nu ook de ver
kiesbaarheid zich niet uitstrekt over de
vrouw. Dit is in vele opzichten te bejamme
ren. Immers het moge waar zijn, dat
eene te Bloemendaal woonachtige vrouw,
candidate gesteld voor de jongste verkie
zing der Tweede Kamer, bij de stemming
.slechts zeer weinig stemmen op zich veree-
nigde, bij deze verkiezing ware de kans
voor eene vrouw grooter geweest, wijl ie
dereen het dagelijks aan den lijve gevoelt,
dat het vernuft en de energie der huisvrouw,
gescherpt door deze buitengewone tijden,
der huishouding ongewoon ten goede ko
men. En er is geen reden waarom ook niet
de gemeente-huishouding gebaat zou zijn
bij medezegging van eene vrouw.
Doch Bloemendaal zal op een andere ge
legenheid moeten wachten om in liet college
der vroede vaderen ook een vroede moe
der op te nemen (die nu b. v. waarschijnlijk
met heel wat meer kennis van zaken over
een Centrale Keuken had kunnen meepra
ten).
En we komen waarschijnlijk weer in liet
teeken der politiek te staan.
Getrouw aan een vroeger gemaakte af
spraak, hebben de vrij-liberalen besloten
geen candidaat te stellen tegenover den can
didaat der sociaal-democraten. En ook de
„vrijzinnigen" onthouden zich.
De sociaal-democratische candidaat is de
lieer C. Sclmlz; de roomsch-katholieke de
lieer J. G. van Kessel; de anti-revolution-
nairen zullen Maandagavond vergaderen;
in deze vergadering zal worden voorgesteld
den candidaat van de roomschcn te steunen.
Dus krijgen we nu waarschijnlijk met
slechts 2 candidaten te doen: een van de
sociaal-democraten en een van de katho
lieken.
GEMEENTERAAD.
Vergadering van Donderdag 29 Mig.)
De raadsleden waren klokke 2 allen aan
wezig op den lieer De Roo van Alderwerelt
na, die deze zitting niet door zijn tegen
woordigheid zou opluisteren. De verslag
gevers waren ook prompt op tijd, maar kon
den nog niet worden toegelaten op de „pers
tribune", daar de Burgemeester het al weer
noodig had geacht eetie geheime zitting aan
de openbare te doen voorafgaan.
De geheime zitting.
In de geheime zitting werd het potje gaar
gekookt, waarin de plannen voor een Cen
trale Keuken waren fijn gestampt. Van de
Kennener Keuken was antwoord gekomen
op het bod van B. en W. om 6 cents per
portie voor de bereiding van volksvoedsel
te geven. En dit antwoord gaf B. en W.
aanleiding van alle verdere samenwerking
met de Kennemer Keuken af te zien. De
Raad ging mede met het inzicht, dat het in
deze onzekere tijden niet raadzaam was,
vergaande besluiten in verband met voed
selbereiding te nemen. Men kan altijd nog
zien, wat men doen kan met distributie van
hout en voedsel
Subsidie.
Tot de ingekomen stukken behoorde een
'verzoek om subsidie van de Nederland-
sehe Vereeniging voor Gemeentebelangen.
De Raad keurde liet voorstel van B. en
W. goed om f 10.— per jaar te geven.
Weg mei Meerenberg.
Zonder discussie werd goedgekeurd liet
voorstel van B. en W. om, ter voldoening
aan een verzoek van Gedeputeerde Staten,
den Meercnbergschenweg voortaan Brede-
rodeweg te noemen.
Het is vreemd, dat deze gelegenheid niet
werd aangegrepen om eens te vragen of,
zoo het vroeger Meerenberg geheeten vcr-
plcgingsoord voor zenuwzieken geen krank
zinnigengesticht meer is, de in afzonder
lijke registers geboekte bevolking (zoowat
1700 zielige zielen) nu in liet bevolkings
register van Bloemendaal moet worden
opgenomen.
Gok kan het verwondering baren, dat
geen der raadsleden, zelfs niet Uet medi
sche, de gelegenheid te baat nam, op de
geestelijke gesteldheid te wijzen, waar
van liet College van Gedeputeerden blijk
geeft door zijn zorg om zelfs de herinne
ring aan het woord „krankzinnig" te ver
bannen. In zeer oude tijden, toen de inen-
sclien nog onbeschaafd heetten, werd krank
zinnigheid zoo ongeveer als misdaad aan
gerekend. Is het nu een atavistische aan
leg van Gedeputeerden om krankzinnigheid
ie beschouwen zoo ongeveer als een min
derwaardige ziekte, waarvan men den naam
moet verdonkeremanen
Wat de practische zijde der quaestie be
treft ik durf wel voorspellen, dat de
Meerenbergseheweg nog in den volksmond
de Meerenbergseheweg zal heeten, lang
nadat colleges als van Gedeputeerden zul
len hebben opgehouden te bestaan of al
thans zich tc bemoeien met de zaken, waar
over zij thans hunne bemoeiingen uitstrek
ken. De provinciale eigendom van een zie
kenhuis of van een krankzinnigengesticht is
rondweg een anachronisme.
En voor Brederode blijft het een hulde
van dubieuzen aard, dat men een weg naar
hem vernoemt, omdat de naam Meerenberg
moet verdwijnen.
Darkest Bloemendaal.
Het voorstel van B. en W. om in liet
belang der openbare veiligheid de straat
verlichting des nachts te laten branden,
werd aangenomen, nadat de lieer Bispinck
gevraagd bad hoe dit te rijmen was met de
iedereen voorgeschreven zuinigheid met
verlichting. De lieer Laan vond het al te
gek. dat Bloemendaal 's nachts niet ver
licht zou zijn, en het veiligheidsmotief van
B. en W. gaf den doorslag.
We zullen nu eens zien of de veiligheid
inderdaad wint bij die nachtverlichting.
Licht voor de Vogelenzangers.
Ingekomen was een van 26 Augustus ge
dateerd verzoekschrift van de afdeeling
Vogelenzang van den R.-K. Volksbond.
Adressante erkent dankbaar dat in deze on
gunstige tijdsomstandigheden verschillende
voorzieningen getroffen zijn, „ook in liet
belang der mindere bevolking" wij laten
deze uitdrukking voor hare rekening. Maar
zij wijst er op, dat desondanks de tijdsom
standigheden nog zwaar en drukkend zijn
en beklaagt er zich vooral over, dat te
Vogelenzang gebrek aan licht heerscht.
Wel zijn door liet Gemeentebestuur reeds
maatregelen voor verlichting genomen,
maar van liet voor dat doel reeds uitge
trokken bedrag zullen alleen proiiteeren
zij, die in Bloemendaal of Overveen wonen.
Daarom verzoekt adressante, dat zai wor
den tegemoet gekomen aan éen wensch van
lichtlooze gezinnen te Vogelenzang, door
uitbreiding der electrisehe verlichting tus-
schen Aerdenhout en Vogelenzang.
De voorzitter deelt mede, dat dit verzoek
eigenlijk te laat is ingekomen om nu nog
te worden behandeld. Maar hij wil direct
zeggen, dat B. en W. meenen er niet op in
tc moeten gaan, daar 't wel 4(1.000,zou
kosten. En liet zou nog de vraag zijn of er
wel materiaal genoeg te vinden ware om
huisinstallaties aan te brengen, gesteld al
dat men de noodige kabels had gelegd.
Van Tienlioven vroeg of er niet iets te
bereiken zou zijn door samenwerking van
particulieren en gemeentebestuur. De lieer
Vcrdegaal nam het krachtig op voor de
lichtlooze Vogelenzangers en de heer Laan,
ook met liet lot derztilken begaan, vroeg
of men deze menschcn niet van dienst zou
kunnen zijn, door de verstrekking van car
bid. Zijn tuinman bad zich daar ook een
tijd mede beholpen en carbid-verlichting
was gebleken niet gevaarlijk te zijn. en niet
al te duur.
Aldus van verschillende zijden gesteund,
kregen de Vogelenzangers dan toch gedaan,
dat B. en W. besloten, hun adres in handen
tc nemen ter fine van prae-advies, daarbij
toezeggend, dat met de wenken van den
lieer Laan rekening zou worden gehouden.
De vrienden der varkens.
De varkentjes van den heer Lippitz, die,
zijn vaderlandschen plicht om voor de voed
selvoorziening te zorgen, zwaar gevoelend,
tot tweemaal toe verlof had gevraagd om
vergunning voor liet bouwen van een schuur,
„dienende tot stalling van drie koeien en
eenige varkens", vonden een warmen vriend
in den heer Bispinck, die, waar B. en W.
voorstelden om het verzoek andermaal af
te wijzen, deed uitkomen, hoe jammer liet
toeli was, als deze man nu geen varkens zou
kunnen houden. En al beriepen B. en W.
zicli nu ook op de politie-verordening, was
er toch geen mouw aan te passen? Anderen
houden er stiekum een varkentje op na en
nu deze adressant het eerlijk en openlijk
komt vragen, moet hij liet loodje leggen.
Ook de heer Laan meent, dat men in
dezen tijd niet zoo streng moet zijn en best
eens vergunning kan geven voor het hou
den van 1 of 2 varkens.
„.la, maar het zijn er wel 1(1 of 12," zegt
de wethouder De Waal Malefijt.
Dr. Bornwater doet nog uitkomen, dat de
afstand, waarop de schuur van den weg
komt te staan, afdoende is. De heer Laan
brengt nog in het midden, dat men eigenlijk
liet houden van varkens moet aanmoedigen.
Maar de voorzitter leest de politie-veror
dening voor.... met dit gevolg, dat, als
hij aan liet slot komt, waarin wordt gezegd
in welke gevallen B. en W. vrijstelling kun
nen verleenen van liet verbod om varkens
te mesten in de kom der gemeente, de heer
Bispinck er nog eens den juichenden bijval
der buren van den lieer Lippitz bijhaalt, zoo
dat ten slotte de voorzitter wel genoodzaakt
is het voorstel om afwijzend te beschikken
in te trekken en den Raad belooft, dat B.
en W. er nog eens met de Gezondheids
commissie over zullen praten. Daar ver
moedelijk de Gezondheids-commissie het
gebrek aan spek nadeeligcr voor de ge
zondheid acht dan de aanwezigheid van
door hun buren toegejuichte varkens, zal
waarschijnlijk de lieer Lippitz toch nog in
de gelegenheid worden gesteld zijn duren
plicht als Nederlander na te komen. Als het
waar is, dat er twaalf zwijntjes in de schuur
komen te wonen, houd ik me voor een enkel
hammetje wel vriendelijk aanbevolen. De
raadsleden mogen dergelijke blijken van
dankbaarheid niet aanvaarden, maar ik ben
zoo hoog niet en derf met dc lusten ook de
lasten van het ambt.
üoedkoope Manufacturen.
Een verrassing was het, bij de stukken
een voorstel van B. en W. te vinden om on
der de onbemiddelde ingezetenen manufac
turen tegen matigen prijs te distribueeren,
waarvoor zij een crediet vragen van
54.800,van welk bedrag door verkoop
der aan te koopen goederen, waarschijnlijk
ccn som van 37000,weer in de gemeen
tekas terecht komt, zoodat een nadeelig
saldo zal zijn te boeken van slechts 17800.
Voorgesteld wordt om te besteden:
13.500X 3,50 47.250 voor onder-
kleeren;
8.400 X 0,90 7.560 voor 8400 el
katoen.
Dc voorzitter verdedigt de indiening van
dit voorstel met een beroep op het door
Haarlem gegeven voorbeeld. Er zal aan de
minder bemiddelde ingezetenen 25kor
ting worden gegeven op den door de ge
meente besteden prijs en voor den verkoop
zullen de winkeliers worden in den arm
genomen, die 10 procent krijgen van den
winkelprijs. De verkoop zal geschieden op
vertoon van bons en men zal pogen alle
vermoffeling tegen te gaan.
Dc lieer Laan weet niet of het bonnen
systeem wel het beste is. Hij heeft zijn
volk voor 100,per gezin kleeren laten
koopen en als die vertoond werden, betaal
de bij ze. Dat voorkomt fraude.
Wethouder De Maal Malefijt valt zijn
collega Koolhoven hij, die zegt, dat over
dracht van tegen verminderden prijs ge
kocht goed kwalijk te voorkomen is.
Met algemeene stemmen keurt de Raad
liet voorstel goed.
Rustoord voor gemeente-ambtenaren.
Nog is ingekomen een voorstel van B.
cn W. om aan den Nederl. Bond van Ge
meente-ambtenaren ten behoeve van een tc
stichten rustoord eene bijdrage te verleenen
van 25,
Dit voorstel wordt goedgekeurd z. h. s.
