ALGEMEEN WEEKBLAD
Gedempte Oude Gracht 63.
Telefoon 141. HAARLEM.
CINEMA PALACE
12e Jaargang. Losse nummers 10 cents.
ZATERDAG 12 OCTOBER 1918
No 41.
Het Bloemendoalsch (üeeKblad.
Prijs per jaar
ƒ4.-
Prijs
per nummer
10 cents.
Uitgave der N. Vennootschap „HET MIDDEN".
Kantoor voor redactie en administratie:
Advertentie»
25 cents per
regel
bij contract
belangrijke
korting.
Dit nummer bestaat uit vier bladzijden.
AVE CAESAR!
I'saar Eerdinand van Bulgarije heeft zich
tot afstand van den troon genoopt gezien.
En zoo zien wij een vorst te meer vallen
als slachtoffer van den oorlog, waarvan
het bloedig voorspel werd ingezet met den
inoord op den Üostenrijkschen troonopvol
ger en zijne gemalin.
Sedert zijn de Koningen van Servië en
Qriekenland en de vorst van Montenegro
in ballingschap gedreven, heeft de Keizer
aller Russen in smadelijke gevangenschap
met zijn leven boete moeten doen voor wat
zijne voorvaderen misdeden
Voorwaar, de oorlog heeft de volkeren
geteisterd en de vorsten geenszins ge
spaard.
Keizer Karl heeft van den ongelukkigen
Joseph een troon geërfd, die schijnt te
wankelen.
En van keizer Wilhelm is het gerucht
verspreid, dat hij afstand zal doen van de
Kroon ten behoeve van zijn jongsten klein
zoon, waardoor dus ook de rechten van
den Kroonprins zouden worden gevioleerd.
Dit gerucht schijnt weinig geloof te ver
dienen, doch ook al moet Wilhelm II het
purper niet afleggen, wel is hij zwaar ge
troffen, hij, die zich Keizer en Koning
waande bij de gratie Qods, doch, zoo hij
al niet tot heengaan gedwongen wordt, het
zal blijven niet dan bij de gratie van wie
zijne tegenstanders waren.
Zijne buitenlandsche tegenstanders en
zijne binnenlandsche.
Want het antwoord, dat Wilson thans
van Duitschland verwacht, moet zijn de
verloochening van den Duitschen Keizer
door het Duitsche volk.
Heeft de Duitsche Keizer den oorlog ver
klaard, voor den vrede zal slechts met het
Duitsche volk worden onderhandeld en
prins Max van Baden wordt als kanselier
van zijn keizerlijken meester niet te woord
gestaan, doch kan slechts gehoor vinden
ais afgezant van het Duitsche volk.
Het moet Wilhelm II wel zwaar gevallen
zijn, den brief aan den scheidenden kan
selier te schrijven, waarin hij als zijn „wil
decreteert, dat meer dan tot nog Joe het
volk zeggenschap zal hebben in de regee-
ringsdaden. Dit was reeds abdicatie van de
Majesteit.
Het moet den obersten Kriegsherr wel
moeite gekost hebben, te berusten in den
stap, dien de nieuwe kanselier deed, toen
deze zich wendde tot den President der
Vereenigde Staten met niet veel meer dan
eene acte van onderwerping.
Immers: het is op bevel van de Enten
te, dat de Duitsche regcering wordt ge
democratiseerd.
Het is op bevel der Entente, dat België
wordt ontruimd en hersteld. De „gepant
serde vuist'' heeft het vuistpand los te la
ten op commando.
Het is op bevel der Entente, dat van
Elzas-Lotharingen de autonomie wordt er
kend, aarzelende stap tot de loslating van
dit wingewest.
En dit alles heeft de Duitsche Keizer
moeten doen, hij, die zoo vaak met zijn
wapengeweld dreigde, die ook sloeg eu
liet hardst liet Duitsche volk zelf getroffen
heeft, dat nu zijn nederlaag moet erken
nen met de nederigheid, waartoe het in
staat is.
Nog zijn de deuren niet geopend van het
vredespaleis. Nog huilt men in Engeland
en Frankrijk om het hoofd van Wilhelm,
om den val der Hohetizollern.
De democratie bekommert zich in haar
overwinningsroes niet om het lot der vor
sten.
En toch hoe diep tragisch is de figuur
van dezen Keizer, die zich nu door allen
verlaten ziet.
Verlaten van zijnen Ood, op wiens hulp
hij zoo onwrikbaar vertrouwde.
Verlaten van zijn volk, dat hem dwong
ministers te kiezen uit kringen, die hij heeft
verafschuwd.
Met gebukten hoofde gaat hij door de
Sieges-Allee, hij, de overwonnene. En in
zijn nederlaag moet hij nog het allerbitterst
gevoelen, dat hij is verslagen niet door hem
ebenbiirtigen maar door Frankrijk, dat
eenmaal onder den voet van zijnen groot
vader lag, door Italië, dat zijn bondgenoot
was, door Engeland, dat zijn vloten van de
zee verjoeg en ze straks zal opeischen, door
Amerika, waarvan hij de bedreigingen als
blufI opvattedoor de democratie, den
natuurlijken vijand van hem, die de incar
natie was der autocratie.
De val van de autocratie reeds lang
door zoo velen als anachronisme be
schouwd sleept Wilhelm li mede.
En voor het laatst klinkt in deze wereld
liet „Ave Caesar!" ais een zang van be
grafenis.
Voorwaar deze tragiek heeft hare
plechtige zijde. Wie herinnert zich niet
den Koning, wien ook eenmaal het Hosan-
nah tegenschalde voordat het „kruisigt
Hem" hem begeleidde naar de folterplaats.
En wie bedenkt niet, dat Wilhelm wel
licht Tsaar Nikolaas benijdt, die nu de rust
in het graf gevonden heeft.
Het moet voor hem zwaarder zijn te le
ven dan den dood te ondergaan.
DE ZEEWEQ.
Men schrijft ons:
Bij lezing van uw verslag van de 3
October gehouden vergadering van den
Uemeenteraad heeft het mij getroffen, dat
het voorstel om gebruik te maken van de
bevoegdheid bedoeld bij art. 5 der Wet van
27 Maart 1915 heette afkomstig te zijn van
Burgemeester en Wethouders, doch niet
temin heftig bestreden werd door een van
de twee wethouders. Het komt mij onbe
grijpelijk voor, dat een voorstel van B. en
W. in openbare zitting de heftigste bestrij
ding ondervindt van een lid van dit slechts
uit 3 leden bestaande college. En het zal
wel aan mijne parlementaire onervaren
heid liggen, dat ik niet begrijp, dat een
wethouder niet liever aftreedt dan met zijn
naam mede te dekken een voorstel, dat hij
acht in het nadeel der Gemeente.
Naar aanleiding van deze ontboezeming
van een onzer lezers zij opgemerkt, dat in
het Dageiijksch Bestuur zeer wel eene min
derheid kan zijn met eene opinie, welke
afwijkt van die der meerderheid. Nu de
Raad het voorstel van B. en W. heeft aan
genomen, moet van het Dageiijksch Bestuur
diligente uitvoering van het Raadsbesluit
verwacht worden. Wij zullen hebben af te
wachten of wethouder Koolhoven zich ge
roepen acht aan de uitvoering van dit
Raadsbesluit mede te werken, dan wel of
hij weigeren zal zijne medewerking te ver-
leenen aan het tot stand brengen van een
weg, die, naar zijn zeggen, „een millioen zal
kosten, waar niets tegenover staat."
Overigens doen wij opmerken, dat den
Raad in Juli eene begrooting werd voor
gelegd van 6(10.000,die niet in behan
deling is genomen, in de jongste zitting
werd aan de orde gebracht een voorstel
0111 B. en W. een crediet te verleenen van
300.000,voor aanleg van den weg zon
der klinkerbestrating en verstrating (waar
voor op de eerste begrooting 235.332,
resp. 39.222,was uitgetrokken) en mei
vermindering van den post „Uitvoering en
Onvoorzien" van 100.000 tot 10.400.
Ook die tweede begrooting is niet in stem
ming gebracht. De zaak is aangehouden
tot eene volgende vergadering, nadat twij
fel was uitgesproken aan de betrouwbaar
heid der begrooting. Het zal echter de
vraag zijn of B. en W. nu geneigd zijn nog
eens een derde begrooting in te dienen,
nadat zij zich, bij monde van den Voor
zitter, garant hebben gesteld voor de deug
delijkheid der door hunne ambtenaren op
gemaakte begrooting. Wel schijnt zeker,
dat, welke begrooting B. en W. nu ook
indienen, de tegenstanders van den Zeeweg
daarop kritiek zullen uitoefenen. Wij heb
ben mr. Jacometti in de jongste raadszit
ting reeds aanmerking hooren maken op liet
ondeskundige karakter der begrooting en
de heer De Roo van Alderwerelt karakte
riseerde den eersten post als „een slag in
de lucht". Heeft het dertiende Raadslid
reeds zitting genomen, wanneer over het
B. en W. te verleenen crediet zal moeten
worden gestemd, dan is vergrooting van
den tegenstand niet onwaarschijnlijk te
achten.
-JWij hebben ook de verwachting hooren
uitspreken, dat men zich voorloopig zal te-
vreileii stellen met de beschikking te ver
krijgen over het' voor den aanleg van een
Zeeweg bcnooüigde terrein en zich zal be
palen tot den aanleg van een wandelweg,
wat zoo ongeveer de bedoeling is van een
in een der Haarlemsche bladen ontwikkeld
idee, dat van een Bloemendaler moet af
komstig zijn.
De mérites van dit plan schijnen wel
door meerueren te worden ingezien. Het is
evenwel niet waarschijnlijk, dat B. en W.
tot waardeering van die mérites zijn te
brengen. Immers heeft de Burgemeester
zieli herhaaldelijk beroepen op de wensclie-
iijkheid om het te ondernemen werk te doen
strekken ter bestrijding van werkloosheid.
Waar nu reeds uit de eerste begrooting een
post van bijna 300.0(H),gelicht is voor
bestrating en verstrating, zal men, zoo men
aan het argument der werkloosheid-bestrij-
ding wil vasthouden, kwalijk kunnen inbin
den tot weinig meer dan grondaankoop.
Ook zal, zoo men werkelijk werkloosheid
wil bestrijden, bezwaarlijk lang gewacht
kunnen worden met de voorbereiding van
het werk, wil met de uitvoering kunnen
worden begonnen op een tijdstip, waarop
voorziening in de werkloosheid urgent
wordt.
Eén ding is zekerde Raad heeft liet voor
stel van B. en W. om de eerste stappen te
doen voor de onteigening goedgekeurd.
Daaruit volgt logisch de verplichting om
tot aanleg van den Zeeweg over te gaan.
Eii al blijft er nu ongetwijfeld ruimte over
voor kritiek op de wijze, waarop men dien
aanleg wil tot stand brengen, tot obstruc-
tionisine mag die kritiek niet leiden. En zoo
ook na het gevallen raadsbesluit in het col
lege van B. en W. nog tweedracht bestaat,
dan zal de meerderheid in dat college van
de minderheid zoo al geen medewerking,
dan toch zeker onthouding van tegenstand
moeten vergen. Na wat B. en W. van den
Raad verkregen hebben, behooren zij
krachtig en aanstonds die maatregelen ter
hand te némen, die moeten leiden tot de
uitvoering van het lang gekoesterde plan
tot aanleg van een weg naar zee.
NIEUWE INVASIE VAN VLUCH
TELINGEN
Het was deze week 4 jaar geleden, dat
ook Bloemendaal zijn deel kreeg in de heel
Nederland opgelegde taak om de Belgische
vluchtelingen op te nemen. Hartenlust was
er getuige van, hoe men hier den plicht der
gastvrijheid begreep. En in menig Belgisch
gezin moet nog dankbare herinnering be
staan aan ons dorp, dat zich waarlijk in
1914 niet onbetuigd liet en waar menig ge
zin door medelijden zich bewegen liet tot
spontane gulheid en hartelijkheid.
Op dit oogenblik schijnt wederom een
groot deel der bevolking van de bezette
streken in paniek op de vlucht te zijn naar
Nederland. Bij sommigen is het vermo
gen om barmhartigheid te betrachten aan
zienlijk verminderd. Maar wel zeker is,
dat bij velen andermaal niet vergeefs een
beroep zal worden gedaan op naasten
liefde.
Mocht andermaal een exodus uit België
plaats hebben met uitloopers tot zelfs naar
hier, dan zal onder het oog moeten worden
gezien, dat niet meer beschikbaar is dc
ruimte, die in 1914 zoo velen heeft geher
bergd. Daarom zal het goed zijn, zoo bij
voorbaat wordt bedacht, wat in geval van
nood zou kunnen worden gedaan om het
lot der verdrevenen te verlichten.
Wij vertrouwen, dat de Overheid reeds
op deze eventualiteit is bedacht geweest en
maatregelen reeds in zooverre heeft voor
bereid, dat uitvoering elk oogenblik kan
plaats hebben.
Op de particuliere barmhartigheid moge
ook andermaal kunnen gerekend worden,
vast staat wel, dat bij menigeen de kracht
om te helpen verminderd is. Wat niets af
doet van den plicht der gemeenschap om
den buurman te helpen, die in nood ver
keert.
UITGAAN.
Directies van Tooneelgezelschappen,
Bioscope-Theaters e d. kunnen de aan
dacht op hare inrichtingen vestigen door
geregelde publicatie in deze rubriek.
De bijzondere voorwaarden worden
op aanvraag gaarne medegedeeld.
DE ADMINISTRATIE.
Groote Houtstraat 113 Haarlem.
Programma van 11 totenmet 17 October.
1.
OORLOGS-JOURNAAL Actueel.
2.
DE VERDENKING VAN DEN ZOON
Drama iu 2 Afd.
8.
HET LAND
Levensspel in 3 Acten.
i.
Optreden van Miss ARABELLA FIELDS.
PAUZE.
5.
De Amulet van de Witte Bisson.
Cow Boy film in 2 Afd.
VRAGENBUS.
V.: Waarvan is de naam Elzas afge
leid?.
A.: De naam „Elzas" dateert eerst uit
den tijd der Franken. Volgens de eene ver
klaring is de naam afkomstig van „Elisas-
sen", wat het Land der Vreemden betee-
kent; volgens eene andere afleiding be
duidt Elzas: Gassen an tier lil.
V.: Waarom zijn de Zecuwsche verlo
ven ingetrokken
A.: Omdat de Regeering beducht is voor
het overtrekken der grenzen door vreemde
legertroepen. Nederland is gedwongen
vreemde krijgslieden, die zijn gebied be
treden, te interneeren en om dit, bij mas
sale overschrijding der grenzen, te kunnen
doen, zijn alle beschikbare manschappen
noodig. Ook heeft men gedacht aan de
wenschelijkheid om hulp te verleenen, in
dien andermaal een groot deel der Belgi
sche bevolking in Nederland de wijk zou
nemen.
Het is niet onmogelijk, dat ook aan de
andere zuidgrenzen van ons land dezelfde
maatregelen genomen zullen worden.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Distributie-Mededeelingen.
Brood. De broodkaart voor het 71e
tijdvak is geldig tot en met 17 October, die
van het 72e tijdvak van 18 tot en met 24
October.
Vet. De vetkaart voor de derde week
van liet tweede tijdvak is geldig tot en met
22 October. Vierde week 23 Oct.1 Nov.
Vijfde week 2 Nov.11 Nov.; zesde week
van 12 Nov.21 Nov. 10 gram onderbons
van het eerste tijdvak zijn geldig gedurende
het geheele tweede tijdvak.
Bij vetbon 3e week over te leggen bon
A 82.
Koffie. Tot en met 15 October is 14
ons koffie verkrijgbaar op bon N". 38. Van
1631 Oct. A ons op bon Nu. 39.
Kaas. Tot en met 18 October is op bon
A 83 verkrijgbaar 1 ons kaas naar keuze.
Volvette üouda met rijksmerk 16 ct. per
ons; zonder rijksmerk 15A ct. p. ons.
Edammer 40 a 14A ct. p. ons; 30 a
12A ct. p. ons, 20 37)4 ct. p. pond of 8
ct. p. ons.
Suiker. Tot en met 18 October is op
bon A 81 verkrijgbaar A pond suiker melis
1 of bijsoorten melis I tegen den prijs van
15 cent per half pond. Van bijsoorten (bas
terd, enz.) is geen maximum-prijs vast
gesteld.
Oort. Tot en met 18 October is op
bon A 80 verkrijgbaar 1 ons gort tegen
den prijs van 13 ct. per pond, 2 A ct. p. ons.
Chocolade. 'I'ot en met 27 October
is op reserve-bon 27 verkrijgbaar 1 reep
cenlieidschocolade tegen den prijs van 12 A
cent per reep.
Aardappelen. Van 12 tot en met 15
October is op reserve-bon 28 verkrijgbaar
2 K.Q. aardappelen (zand- of klei-); klei-
