DE VI1F FRAHKFORTERS
NATIONALE BANKVEREENIGING
l
STINI8,
Sigarenmagazijn „Borneo".
firma 1. H. KRUL Ir. Brandstoffen.
WILLIJ COUVÉE.
Mevrouw D. KEIZER,
PIANIST K,
De Voetveeg
Kruisweg 23. Tel. 1506.
TANDARTS.
Korte Kleverlaan 12E.
Spreekuur: 2—3
Het Bloemen^aalsch Weekblad.
KAPITAAL en RESERVEN f 7.200.000,—
DEPOSITO-RENTE
Met I dag opzegging 2
SPAARBANKBOEKJES
RENTEVERGOEDING 4 °/0
EIKELENBOOM en TIMMER.
SANTPOORT—BLOEMENDAAL
Zaterdag II Januari a.s. OPENING van ons
magazijn in KANTOOR-, SCHOOL-, SCHRIJF- en
TEEKENBEHOEFTEN.
heeft nog eenige lesuren beschikbaar.
Hel Bioemendaaisch Weekblad,
Het Bioemendaaisch Weekblad
Vergunningen voor
nieuwe Tuinbouwbedrijven.
TIJDELIJKE AANBIEDING:
„NAT A SC HA".
Prima 8 cents sigaar.
verliezen, dat elke persuonlijklieid en elk
stelsel zijn noodwendig tegenwicht behoeft.
anneer de school het niet denkbeeldig
gevaar weet te ontloopen, dat zij, ofschoon
als eenheid bedoeld, uiteenvalt in afzonder
lijke schooltjes elk met hun eigen, perma
nenten leider en leerklasse, zal zij tot het
vormen van een zelfstandige overtuiging
kostelijken arbeid kunnen leveren. Want
heel haar praktijk is op de zelfstandigheid
van den leerling ingericht.
En daarin vertoont zij een derden karak
tertrek gemeen te hebben met alle moder
ne streven naar geestelijk leven. Het ge-
zagsgeloof uit een vroeger tijdperk is ver
vangen door de vrijmaking van den „leek".
De leermeester tracht zichzelf overbodig te
maken. Alle suggestieve elementen poogt
hij uit zijn wijze van mededeeling te bannen.
Geen grooter angst kent hij dan op te drin
gen hetgeen door den leerling zelf dient te
worden gevonden. Hij houdt zich stiptelijk
aan het socratische voorschrift, dat van
den voorlichter slechts vroedmeestersdien-
sten vraagt
Op deze socratische methode is de
Amersfoortsche school gegrondvest. Het
hoofdbestanddeel van den leergang is niet
zoozeer de inleidende les, die in het mor
genuur wordt gegeven, als wel de daarop
volgende middagbespreking. Ook zet de
leider de cursisten aan het werk door hen
schriftelijk vragen te laten beantwoorden,
waarna de ingekomen antwoorden gemeen
schappelijk worden beoordeeld. Men ziet
dat een cursus aan de Amersfoortsche
school iets anders is dan een vacantie-
verzetje, en dat de mode, die zooveel ern
stige ondernemingen doet mislukken, zich
hier min of meer verdwaald zal gevoelen.
Onze persoonlijke indruk is, dat op deze
cursussen hard wordt gewerkt en dat de
lezingen, besprekingen, de vragen en ant
woorden op hoog peil staan.
Voorshands is de deelneming tot bepaalde
volksgroepen beperkt. Voor een deel zijn de
betrekkelijk hooge onkosten hiervan oor
zaak. Maar overigens treft men er men-
schen van allerlei gezindten. Wij ontmoet
ten onder de cursisten o. a. een roomsch-
katholiek en een oud-katholiek. Verder viel
het ons op, dat zich onder de deelnemers
naar verhouding een groot aantal zaken-
menschen bevonden. Ook het vrouwelijk
geslacht laat zich niet onbetuigd. Dit is
een heugelijk verschijnsel: in den moeder
lijken schoot immers berust de toekomst
der menschheid.
(Wordt vervolgd.)
LETTEREN EN KUNST.
Bourgondische invloed op de Romaansche
bouwkunst in Nederland. Over dit on
derwerp sprak Woensdag 1.1. dr. J. Kalf
in „De Kroon". Het was de eerste kunst
voordracht uit de reeks, dezen winter door
liet comité Dr. Bierens de Haan te gever,.
De bovenzaal van „De Kroon" was geheel
gevuld. Dr. Bierens de Haan sprak een
kort woord tot inleiding. Achter den uiter-
lijken schijn der dingen, aldus ongeveer
zei hij, is het mysterie verscholen, is
de geest aanwezig, die den dingen hunne
belangrijkheid geeft. De wijsgeeren en kun
stenaars zoeken dien geest te benaderen.
Zij zijn de zieners van dat wezen in den
schijn verscholen. Zij spreken de taal van
den geest. In de kunst getuigt de uiterlijke
vorm van het innerlijk gehalte. Het is voor
dit innerlijk, dat de goede kunstenaar oogen
en ooren der menschheid tracht te openen.
Daarna trad dr. Kalf op. Men zou bouw
kunst, zoo sprak hij, eigenlijk wel de kunst
der ruimtedekking kunnen noemen, in zoo'n
mate bepaalt deze ruimtebedekking het ka
rakter der gebouwen. De manier van be
dekken heeft grooten invloed op het bouw
werk zelve. Zoo maakt de Romaansche
gewelfbouw vanwege den druk, die door de
rende bogen wordt uitgeoefend, zwaarder
muren en steunen noodig dan b. v. de Go
tische spitsboog en schept dus voor dien
muurbouw weder andere mogelijkheden
dan deze. Zoo voerden de zware dekkingen
uitteraard ook tot zwaarder, tot weidscher,
tot monumentaler architectuur. In ons land,
waar men oudtijds, in het algemeen gespro
ken, vanwege de bodem-weekheid slechts
de lichtere, houten gewelven aandorst, vindt
men in het algemeen dan ook geen groot-
sche monumentale gebouwen. Nochtans
werden er ook monumentale kerken met
steengewelven ten onzent gebouwd.
Spreker vraagt dan voor dezen avond
onze aandacht voor een drietal merkwaar
dige gebouwen in ons land, welke steenen
gewelven hebben en uit de 12e eeuw dag-
teekenen. Deze gebouwen zijn de abdijkerk
te Rolduc, de Mariakerk te Utrecht en de
Onze-Lieve-Vrouwekerk te Maastricht. In
een reeks van mooie en duidelijke lichtbeel
den van deze gebouwen toont hij ons vele
harer gemeenschappelijke eigenaardighe
den, o .a. de rechthoekig op het middenge
welf staande tongewelven, afwisselend lage
en hooge gedeelten der zijbeuken, evenals
de tongewelven tot steun van het midden
gewelf aangebracht, en berekend om gróote
vensters aan te brengen, ter verlichting van
de middenbeuk. Deze kenmerken, alsmede
de bogen en het eigenaardige beeldhouw
werk aan kapiteelen en anderszins in deze
drie kerken, zijn van Bourgondischen oor
sprong. Spreker toont aan, dat deze ken
merken slechts aan kerken in Bourgondië
te vinden zijn, en gaat de bouwgeschiede
nis van de drie genoemde Nederlandsche
kerken na om zijn beweringen omtrent hare
Bourgondische afkomst te staven.
De voordracht was zonder twijfel zeer
leerzaam, en wij hebben er wel weer een
en ander opgestoken, waarvoor den spreker
hier onze dank zij betuigd. Echter, men
vergunne ons de opmerking, dat spreker's
voordrachtwijze een weinig droog was. Hij
vermag blijkbaar niet de geestdrift voor de
schoonheid, waarvan een man als hij on
getwijfeld bezield is, ook door die in zijn
stem te doen trillen, in zijn gebaar te doen
leven, in zijn gclaats-expressie te doen tin
telen, zoodoend ook in de hoorders te doen
overstroomen.
Cursus Nederlandsche Letterkunde, door
mevr. W. Boldingh—Goemans. Op den
voordrachtavond van 10 Januari was René
de Clercq het onderwerp der bespreking.
René de Clercq aldus spreekster, is de
beste Vlaamsche volksdichter onder de le
vende kunstenaars, een hoog ontwikkeld,
eenvoudig mensch. Zanger bij Gods genade
en fel strijder voor de Vlaamsche Beweging.
Eerst eenvoudig natuurdichter, treft in de
eerste liederen ons altijd een groote levens
blijheid en ongedwongenheid. Veel heeft hij
oorspronkelijk van Gezelle geleerd, maar in
zich zelf, niet dan in zich zelf, in zijn bloed
en aderen, in zijn stem, die hij dankte aan
zijn ouders en voorouders, echte volks-
menschen, en dus dragers van den gewel
digen en onverdelgbaren en weldadigen
rhy'thmus van den lichamelijken arbeid,
in zich zelf dus ontdekte hij den cadans en
het moest hem maken tot den levendigsten
dichter dien zijn land ooit heeft bezeten.
Voorbeelden worden voorgedragen en ver
zen besproken uit dien allereersten tijd, o. a.
„Als 't bruine veld", „Het Puiteken", „Een
Vinkske", „Het vlas staat in de blom", „Ko
renloop", „De Kobbe", „Hoort ge den
eik". In dit laatste gedicht hooren we plot
seling den zwaarderen klank, den dieperen
toon, dien we later zoo dikwerf in zijn
werk zullen vinden.
Kort daarop klinkt zijn eigen wezen uit in
de „Ambachtsliederen", waar reeds door
heen woelde het sociale medelijden Hoor
het Dorscherslied, „De Zwingel", met den
somberen slag telkens van den dorschvlegeï
op den houten vloer. En uitdrukkelijker
nog „Dorscherslied". Men moet echter niet
denken, dat De Clercq een bedreven politi
cus of zoo iets zou kunnen worden, neen,
dat had en heeft hij nog niet in zich; daar
voor is hij te absoluut dichter en droomer,
ook strijder, maar niet met machiavellisti
sche wapenen! In de eerste jaren van zijn
dichterschap hield hij zich vooral bezig met
de liefde, en dit bracht weer een nieuwen
toon in zijn poëzie. Door deze innigheid
wordt hij een stemmingsdichter. Maar het
meer sociale element in zijn dichterwezen
is hierbij niet gedoofd; het zou later fel
opvlammen, als hij te Gent benoemd wordt
tot leeraar M. O. en daar omgang kreeg in
kringen, waar zijn verlangen naar strijd
aangewakkerd werd ten bate der Vlaam
sche Beweging. Dan gaat hij, terwijl hij ter
zelfder tijd roerende liederen zingt over
den huiselijken kring (hij is in dien tus-
schentijd getrouwd), artikelen schrijven !n
verzen, improvisaties bijna, waarin een
groote juistheid in de natuurlijke uitdruk
king en in bondigheid van vorm gepaard
gaat met strengheid en vrije lenigheid en
die daarbij een definitieve zeggingswaarde
hebben, gelijk de overtuiging die aan het
eenvoudigste woord verleenen kan. En dit
werden de in Vlaanderen zeer bewonderde
in Holland minder begrepen „Toortsen".
De Clercq is niet alleen als dichter te be
schouwen, maar, wil men hem begrijpen
ook in zijn houding nu als activist, dan
dient er bij bedacht, dat hij is een uiting
van het onderliggende, ontwakende krach
tige Vlaamsche Volk, van het Vlaanderen
dat nog is als een groot kind en nog niet
altijd precies weet hoe het handelen moet.
Men weet in Nederland zoo weinig af van
de toestanden in Vlaanderen en al weet
men er iets van, dan kent men noch de
Vlamingen, noch het Franskillonisme ge
noeg. De Clercq vecht voor een nu reeds
moer dan 80 jaar onderdrukt volk. Hij doet
dat met hartstocht, omdat hij Vlaming is!
Die hartstocht begrijpen de Nederlanders
van nü niet meer. We moeten in een strijd
als dien van De Clercq, het mooie waar-
deeren, en het sterke en het hoopvolle!
Verzen worden tot slot gelezen uit de
bundels „Gedichten", „Uit zonnige jeugd".
De volgende week komen de Toortsen
en ook de latere gedichten aan de beurt.
Bij De Bois is een tentoonstelling van
werken van Paul Arntzenius geopend.
TELEFOON 189.
Zondag 12 Januari, 8 uur:
N. V. Het Tooneel.
Dir. WILLEM ROYAARDS:
Blijspel in 3 bedrijven van
CARL RöSSLER.
Gewone prijzen.
Dinsdag 14 Januari, 8 uur:
N.V. Het Hofstadtooneel,
Sir. Cor v. d. Lugt Melsert.
(Door-mats.)
Comedie in 3 bedrijven door
HUBERT IIENRI DAVIES.
Vertaling van F BREITENSTEIN
Optredenden: MIEN VANKERCK-
HOVEN-KLIN&, MIEN SCHMIDT-
CRAUS, LOUIS CHRISPIJN.
ANTON ROEMER, LOUIS VAN
GASTEREN.
Het Alg. H.bl. schrijft
Beschaafd was ook de vertooning
een mooi sluitend samenspel van
voor hun taak berekende kracht.
De Haagsche Ct. schrijft.Het
spel was beschaafd, vlot, geheel
in den vorm.
Gewone prijzen.
Bureau van 104 uur.
LEEST
Kantoor HAARLEM, Nassauplein I
Telefoonnummers 2103, 3121 en 372
DIRECTIE:
W. Moll Jzn. M. Lugt Jhr. J. L. wan Citters
(bedragen tot 10.000,— TERSTOND opvraagbaar)
Andere termijnen nader overeen te komen
alweer een
In Voorraad
F HEËNKcXs/tFtvb BLTTIMK
üan5tn/lat-?ijC*nCëri.
5tO£nr jar lx blRlxd aopll
b£su1r]j\'£noe Pr ij5 courant OpAanvraa c
telefoon n' if ii en 3/30
RIJKSSTRAATWEG DE GENESTETWEG 23.
gediplomeerd door de Maatschappij tot Bevordering
van Toonkunst,
wekelijks eenige dagen in Haarlem en omstreken les gevend,
Spreekuur Maandags te HAARLEM tusschen 2
en 8V2 uur, Van der Vinnestraat 20.
Adres te Amsterdam, Joh. Verhulststraat 157
MEJUFFROUW!
Indien U eene betrekking
zoekt, maak dan gebruik van
dat Uwe advertentie brengt onder
de oogen van velen, die eene be
trekking te vergeven hebben.
Advertentiën van betrekking
zoekenden worden geplaatst na
ontvangst van f 1.
Adres: Administratie Het
Bioemendaaisch Weekblad,
Gedempte Oude Gracht 63,
Haarlem.
MEVROUW 1
Indien U eene dienstbode
zoekt, maak dan gebruik van
dat Uwe advertentie brengt onder
de oogen van velen, die een dienst
begeeren.
Ge kunt Uwe advertentie tele
fonisch opgeven aan ons kantoor
Gedempte Oude Gracht 63,
Haarlem, Telef. 141.
De prijs bedraagt per adverten
tie f 2.50.
Slechts bij hooge uitzondering zullen
bovenbedoelde vergunningen door den Directeur
van het Productiekantoor worden verleend,
in het algemeen slechts aan tuinders van
beroep, die aannemelijk kunnen maken dat
het vestigen van een nieuw tuinbouwbedrijf
op bouwland of grasland voor het bestaan van
hen en hun gezin noodzakelijk is.
Ontbreekt een zoodanige geldige reden,
dan bespare men zich de moeite van het aan
vragen eener vergunning, daar deze in dat
geval toch geweigerd moet worden.
Zeer waarschijnlijk zal het tuinbouwbe
drijf ik 1919 minder loonend zijn dan voor
heen. Men zij dus voorzichtig en onderzoeke
eerst of een tuinbouwvergunning kan worden
uitgereikt, alvorens tot het koopen of huren
van land tegen wellicht te hoogen prijs over
te gaan.
De Directeur van het
Productiekantoor voor Noord-Holland,
S. W DE CLERCQ
In kistjes a 100 stuks f7.75.
INRICHTING voor
HEILGYMNASTIEK en MASSAGE.
F. A-- KLOK.
Bloemenda&l. De Senestetweg
O VE R V EEN.
Telef. 1617.
