DRO/TE
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Bloemendaal,
Overveen, Aerdenhout, Vogelenzang, Jan Gijzenvaart en Santpoort
CHOCOLADE
De Koepok-inenting.
HOTEL „DUIN EN DAAL7'
HAARLEMSCHE BANKVEREENIGING
LOKET-KLUIZEN.
CINEMA PALACE
Zich zelf Overwonnen.
Het leven wreekt zich.
Plaatselijk Nieuws.
DROTTES
14e Jaargang.
ZATERDAG 14 AUGUSTUS 1920.
ihiiib in mm ïïnwrT VTi- -iirTr«i'trm—rr«riBrr—
No. 33
MBNDAALSCH WEEKBLAD
Uitgave van de Vereenigde Drukkerijen, Bloemendaal. Kantoor voor Redactie en Administratie: De Genestetweg 23. - Tel. 5003
Baana
Abonnement
Voor een vol jaarf4.-
Advertentièn.
15 cent de regel, bij afname van 500 regels of meer korting.
Vraag en aanbod, huur en verhuur, koop en verkoop,
van 1 tot 5 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit vier bladzijden
en een Kindercourant.
Den laatsten tijd hoort men nogal
weer eens van meeningsverschil om*
trent de koepokinenting; de tegen*
standers betwijfelen niet de gunstige
resultaten op het stuk van pokken*
bestrijding, doch vreezen, dat die in*
enting hogal eens vaak andere ziekten
op de menschen overbrengt; zoo b.v.
dat er onder de koeien, waarvan men
de koepok neemt, wel eens dieren
kunnen zijn, die lijden aan tubercu*
lost, waardoor dan bij kinderen, die
ingeënt worden, mèt het voorbehoed*
middel tegen de pokken, tevens in vele
gevallen de uiterst werkzame tuberkel*
bacil naar binnen zou worden ge*
bracht, waaraan de uitbreiding dezer
ziekte dan haar ontstaan zou te dan*
kén hebben.
Natuurlijk ligt het niet in onze be
doeling in dit artikel te trachten uit te
maken, wie gelijk hebben: de vóór* of
de tegenstanders der inenting. Wel
meenen wij dat eenige bijzonderhe*
den omtrent de koepok*inenting
thans meer dan ooit de belangstelling
onzer lezeressen en lezers zullen
hebben.
Reeds in de middeleeuwen richtte
de pokziekte groote verwoestingen
aan. In dien tijd bleef geen stad, geen
land ervoor gespaard. Groenland, in
die dagen een dichtbevolkte en wel*
varende kolonie van de Noormannen,
werd door haar in het begin der 15e
eeuw bijna geheel ontvolkt. Naar
West*Indië werd zij in 1508 door de
Spanjaarden overgebracht, terwijl een
zieke negerknaap haar eenige jaren
later naar Mexico meenam. Volgens
tot ons gekomen berichten, zouden er
daar in korten tijd drie en een half
millioen menschen aan gestorven zijn!
Een eeuw later trad de ziekte in Si*
berië op, waar bijna de gansche be*
volking eraan bezweek. Ook in Euro*
pa heerschte zij op onrustbarende
wijze. Zij verdween daar bijna nim*
mer geheel, maar om de vier tot zeven
jaar breidde de sterfte zich telkens op
vreeselijke wijze uit. In de '8e eeuw
heerschte zij zóó hevig, dat men met
recht kon spreken van een „pokken*
nood". Volgens den Berlijnschen
pastoor Süssmilch stierven er in 1765
een twaalfde deel der menschen aan
de pokken; in sommige streken was
het zelfs een zesde deel! In één jaar
tijd (1796) stierven er in Europa to
taal 400,000 menschen aan deze te*
recht gevreesde ziekte.
Ook Nederland werd door haar fel
geteisterd. Te Amsterdam stierven er
jaarlijks ongeveer 583 aan. In het mid*
den der 16e eeuw werden Alkmaar en
Delft, in de 17e eeuw Delft en Amster*
dam en in het begin der 18e eeuw
Leiden en Utrecht vreeselijk door
deze ziekte bezocht. Maar ook in an*
dere steden, ja in gansche landstre*
ken, lag op bepaalde tijden de halve
bevolking ziek aan de pokken en
vielen duizenden aan haar ten offer.
ZONDAGNAMIDDAG- AVOND- EN DINER-CONCERT
Permamente Tentoonstelling van Schilderijen
BLOEMENDAAL.
Bloemendaalscheweg 113.
Kapitaal en Reserve c.a. f 5.000.000.
Effecten, Prolongation, Coupons. Vreemde Munt.
Neemt Fondsen in Leendepót en vergoedt daarop Leengeld.
Open en gesloten Bewaarneming.
Koop, Verkoop en Incasseering van Wissels op Binnen- en Buitenland.
De m'énschheid was radeloos: zij
had geen enkel middel van verweer
tegen deze pestilentie dande
ziekte bij gezonden kunstmatig op te
wekken onder daarvoor gunstige om*
standigheden. Doorstond de aldus
met pokken ingeënte de ziekte, dan
was hij bij een epidemie meestal on*
vatbaar voor haar. Deze bestrijdings*
methode noemt men met een vreemd
woord variolatie. Wanneer of door
welk volk deze variolatie dat inder*
daad een wanhoopsmiddel was het
eerst is toegepast, valt niet met zeker*
heid te zeggen. Wel weten wij, dat zij
bij natuurvolken reeds bekend was en
algemeen werd toegepast. Het is wel
zeer waarschijnlijk, dat ook hier de
no.od en dezelfde ervaring dat wie
eenmaal pokken had gehad, onvat*
baar was tot hetzelfde bestrijdings*
middel heeft geleid. Alleen de toepas*
sing van het middel was bij de ver*
schillende volken anders. De Brah*
manen in Hindoestan wisten de
ziekte op te wekken door pokstof in
te brengen in opzettelijk in de huid
aangebrachte wondjes, terwijl men in
China de kinderen wikkelde in met
pokstof gedrenkte hemdjes of hen de
neusgaten volstopte met pokkorsten.
In Schotland werden in de 18e eeuw
de kinderen naast pokzieken gelegd
of werden de korsten in hun huid in*
gewreven. Bij de volksstammen in
Voor* Azië werd door medicijn*
vrouwen, door middel van een naald,
de pokstof-enting volbracht.
Het resultaat van deze methode was
zoo verrassend, dat de Grieksche be*
volking van Constantinopel van haar
deze variolatie overnam. Aldaar leer*
de ook de vrouw van den Britschen
gezant tel dier plaatse de inenting
kennen en in 1717 liet zij haar zoontje
op die wijze inenten. In 1721, toen zij
reeds in Londen was teruggekeerd,
liet zij ook haar dochtertje op dezelfde
wijze behandelen, met het gevolg, dat
haar voorbeeld eerst in intiemen
kring, later in geheel Engeland en
Europa werd nagevolgd. In ons land
was dr. Thomas Schwencke in 1754 de
eerste, die volgens deze methode in*
ente. De variolatie vond echter vele
bestrijders. En terecht, want het
kunstmatig opwekken der pokken bij
een gezonde was voor de overige
menschheid vanzelfsprekend vaak
een bron van besmetting. Ook verlie*
pen vele gevallen ongunstig en kwam
doodelijke afloop vaak voor bij de va*
riolatie. Toch schijnt zij tot in 1825 te
zijn toegepast, waarna zij echter door
de enting met koepok geheel ver*
drongen werd.
Het is Edward Jenner, een beschei*
den arts te Berkeley, in het Britschc
graafschap Gloucestershire, die de in*
enting met koepokken als voorbe*
hoedmiddel tegen de menschpokkcn
ontdekte en in zwang bracht. Den
Den Mei 1749 werd hij geboren te
Berkeley. Vandaar ging hij eerst in de
leer bij een heelmeester te budbury bij
Bristol. Daarna oelende hij zich te
Lpnden in de heelkunde, waarna hij
zich in zijn geboorteplaats vestigde en
zich toelegde op de natuurlijke histo*
lie. Reeds in zijn jeugd had hij voor
de kwestie der koepokken en haar be*
schuttende werking tegen de pokken
want deze werking was bij wijze
van „volksgeloofreeds lang bekend
gróote belangstelling gehad. In zijn
geboortestad teruggekeerd, bestudeer*
de hij nu met ijver en nauwgezetheid
de koepokken en haar verschijnselen,
en daarbij viel het hem op, hoe de
melksters en melkers, die eenmaal de
ko.epokken hadden gehad, bij een
epidemie vrij bleven van de pokken
en ook niet ontvankelijk waren voor
de variolatie. Niet tevreden echter met
de door hem uit de practijk opgedane
ervaring, bestudeerde hij nog nauw*
keuriger het verloop der koepokken
en ging hij er eindelijk toe over een
proef te nemen. Een knaap, James
Eilips genaamd, entte hij in met de
koepokken en toen deze waren uitge*
wivkt, met mensch*pokken. Het bleek
nu, dat deze mensch*pokken absoluut
geen enkelen nadeeligen invloed op
den knaap uitoefenden. Tevens bleek
hem, dat de koepokken niet alleen
van de koe op den mensch konden
worden overgedragen, maar ook van
mensch op mensch. En het was vooral
deze ervaring, die zijn ontdekking
waardevol maakte, want daardoor
werd immers de toepassing der koe*
pok*inenting „en masse" mogelijk ge
maakt, ondanks het feit, dat de koe*
pokken zelf betrekkelijk zelden voor*
komen.
Aanvankelijk moest men echter
van Jenner's ontdekking niet veel
hebben. Een bekend wetenschappelijk
tijdschrift uit die dagen, weigerde
zelfs een verhandeling van hem over
de koepokinenting op te nemen.
Daarom maakte hij zijn ontdekking
bekend in een door hem zelf uitgege*
ven geschrift (1798), waarna de ge*
heele wereld hem een weldoener der
menschheid noemde en nog noemt
voor zoover men tenminste niet om
principieele redenen of om de in den
aanhef van dit artikel genoemde rede*
nen tegen de vaccinatie is.
In ons land geschiedde de eerste
koepokinenting reeds een jaar nadat
Jenner zijn ontdekking had bekend
gemaakt: 17 October 1799 volbracht
de chirurgijn F. Duvigneau op verzoek
van Dr. L. Davids, die te Parijs de
nieuwe methode was gaan leeren, zijn
eerste enting te Rotterdam. Ook te
Den Haag en te Amsterdam is door
dezen dokter het eerst ingeënt en te*
vens de vaccinatie aan andere colle*
Qroote Houtstraat 111—113 HAARLEM
Van VRIJDAG 13 t/m MAANDAG
16 AUGUSTUS.
ALS HOOFDNUMMER
Mooie Amerikaansche Comedie in 4 acten.
In de 4e acte krijgen wij o.a. een zeer
spannende boksmatch te aanschouwen.
Van DINSDAG 171 m DONDERDAG
19 AUGUSTUS.
ALS HOOFDNUMMER
Groot Russisch Drama in 4 acten.
In de hoofdrol ELLEN RICHTER.
Voor verder uitgebreid Programma zie
men onze groote biljetten.
ga's geleerd. Reeds in 1801 had de
koepokinenting het van de variolatie
gewonnen, en aldra werden te Haar*
lem, Rotterdam en Amsterdam insti*
tuten opgericht, waar men zich koste*
loos met koepokken kon laten inen*
ten. En thans is, zooals men weet, de
vaccinatie- in beschaafde landen ver*
plichtend, willen kinderen de school
kunnen bezoeken. Of zij dat blijven
zal, gezien de tegenwerpingen die
thans gemaakt worden?
BLOEMENDAAL.
Overleden is alhier de heer C.
Verwer, oud*directeur der Vereenig*
de Blikfabrieken. De overledene was
o.m. ridder in de orde van Oranje*
Nassau.
Onder veel belangstelling had op
onze nieuwe begraafplaats Dinsdag
de teraardebestelling plaats.
Het Zendingsfeest op „Wildhoef".
Maandag had bij prachtig weder op
het buitengoed „Wildhoef" het derde
Zendingsfeest plaats. Even in de
middaguren een betrokken lucht, en in
verband daarmee vrees voor een
buitje, maar die vrees bleek onge*
grond; het bleef een pracht van 'n
zomerdag.
Deze I IJco/O
Ontvangt LJ Gratis
op de bo/gdln de tabletten
