TWEEDE BLAD
„Bloemendaalsch Weekblad"
Zaterdag 3 Juni 1922
Plaatselijk Nieuws.
No. 22.
TOONEEL.
Fientje Beulemans. Kon. Ver. „Het Neder-
landsch Tooneel".
We zaten midden in Vlaanderen, Dinsdag
avond, temidden van het kinderlijke, goedhar
tige, goedgeloovige drukte makende volkje.
Wat een prachtcreatie, die Fientje Beulemans
van Magda Janssens. We hoorden zeggen:
„dat is geen spel meer, dat is werkelijkheid" en
inderdaad is het ook voor drie kwart, of meer,
werkelijkheid, want Magda behoeft slechts haar
aangeboren natuur en haar temperament den
vrijen loop te laten, om die, als 't ware voor
haar geschreven, rol te spelen.
Welk een kittigheid, wat 'n plaisantheid, wat
een kinderlijke speelschheid beteugeld door trou
we degelijkheid en kuischheid. Hoe gemakkelijk
ging dit alles Magda af en wat wat kostte het
soms veel moeite, te bedenken, dat het slechts
spel was.
Vader Beulemans werd uitmuntend gespeeld
door Louis Saalborn; zijn grimeering was kos
telijk en zijn spel vol fijne vindinkjes, die het
milieu van den Antwerpschen kleinburgerlijken
grossier toon gaven.
John Gobau had de moeilijke rol van Albert
Delpière te vertolken en wist ons wonderwel
te suggereeren, dat hij nog niet lang genoeg in
„Anvers" was, om zijn emoties in het Vlaamsch
te uiten: zijn mengsel van Fransch en Vlaamsch
was geheel natuurlijk en acceptabel.
Juli Cuijpers was een echte Vlaamsche Ma
dame, zoo'n dikke schommel, die op den dag in
„den affair" helpt en 's avonds chiek gekleed
meê aanzit aan de stamtafel achter een potteke
„garsten".
Een prachttype was ook „Meulemeester"
van Rienk Brouwer. Zulke charlatans ziet incn
vaak onder onze Zuidelijke stamgenooten; ons
doen ze denken aan den spullebaas op zijn
Zondagsch. Ook het dialect had Rienk Brou
wer goed onder den duim,hetgeen van Maurits
Parser, die „Seraphien Meulemeester" speelde,
niet gezegd kan worden.
Jan Wensma amuseerde het publiek buitenge
woon met zijn „Mostincka", den voorzitter van
de „Maoskappai", die altijd nummer één is en
na wien ook gewoonlijk niemand meer komt.
Ook Oscar Tourniaire, als „Papa Delpière",
en Mientje Qosschalk, als „Pelagie", de dienst
bode, hadden met hun kleine rollen veel succes.
Het was een avond van kunstgenot, om het
goede spel en van vroolijkheid om de grappige
situaties door de schrijvers geschapen.
Of „Le Mariage de Mademoiselle Beulemans"
een strekking heeft? Ik kan die er niet in zien.
Ik geloof eerder, dat de schrijvers, Tonson en
Wicheler, die het stuk in het Fransch geschre
ven hebben, niet anders bedoeld hebben, dan
een echt stuk leutig Vlaamsch leven op het
tooneel te brengen.
HENRI BAKELS.
BLOEMENDAAL
De dame uit Bloemendaal die in Haar
lem haar portemonnaie van slangenvel
met geld, postzegel, Russisch lot en nog
meer in Haarlem heeft laten liggen kan
daaromtrent inlichtingen ontvangen aan
het bureau van ons blad.
TH AL ATT A. Zoo heeft dan de algemeene
Vereeniging tot Bestrijding der Tuberculose ook
in onze gemeente een rusthuis geopend, en wel
aan den Hoogen Duin-enDaalscheweg. Het is
het bestuur gelukt van Gebr. Henneman in huur
te krijgen voor vier maanden de zomerver
blijfplaats Thalatta, n.l. vanaf 1 Juni tot 1 Aug.
en van 15 Aug. tot 15 Oct.
Donderdagmorgen 8 uur zijn wij naar Tha
latta gepeddeld en hebben daar den heer Lim-
perg met zijn gevolg en twaalf kinderen opge
wacht. Ongeveer te 8.30 uur kwam de auto
van de firma Gebr. ter Wal aantuffen en had
den wij het genoegen behalve de heer Limperg
met zijn helper aan te treffen Dr. H. Anema
arts aan het consultatiebureau en mej. C. M.
de Kruijff, directrice van dit rustoord.
De heer Limperg was zoo vriendelijk ons
eenige inlichtingen te verschaffen en begon met
mede te deelen dat de fa. Gebr. ter Wal, ex
ploitanten van de auto's welke op den Zeeweg
dage lijks de menschen voor 30 cent naar het
strand brengen aangeboden hadden om des
morgens de kinderen in Bloemendaal te bren
gen en des avonds te halen, zonder hiervoor
eenige vergoeding te ontvangen. Door dit aan
bod was een der grootste hinderpalen verwij
derd en kon men terstond beginnen met de ver
dere toebereidselen.
Van alle kanten kreeg men verder mede
werking. Zoo schonk de fa. v. Liemt, Verwulft,
de noodige stoelen, de fa. Mathot, Gr. Houtstr.
een flink tafelzeil, een ander gaf weer ruime
korting.
Terwijl wij zoo aan het praten waren ont
haalde mej. Visser de kinderen op een bord
pap, wat zij eiken morgen bij aankomst krijgen
volgens de lighalmethode, mej. Visser is naar
de lighal te Schoten geweest om eenige kennis
op te doen voor het koken en bereiden voor
een groot aantal personen.
Dr. Anema vertelde hoe zij er toe gekomen
waren deze twaalf meisjes te kiezen uit het
groote aantal kinderen, dat in Haarlem en
omgeving rondloopt en van welk aantal er
heel veel zijn voor wie een maand rust goed
zou zijn. De kinderen welke op het consultatie
bureau komen en welke zwak van longen zijn
of wier vader of moeder t.b.c.-lijder is, wor
den door de huisbezoekster verder gecontro
leerd. De twaalf meisjes zijn thans door deze
methode aangewezen en komen gedurende de
maand Juni dagelijks hier. In de maand Juli zal
men twaalf jongens uitzoeken.
De kinderen die thuis komen zijn dus niet
ziek, alleen zijn ze óf zwak óf voorbeschikt om
t.b.c.-lijders te worden.
Verder stelde men ons in de gelegenheid, het
landhuisje en het terrein te bezichtigen. Be
halve een eetkamer, heeft het vele gemakken,
o.a. een flinke keuken waar mej. Visser en haar
helpster zich uitstekend kunnen roeren. Boven
op het platte dak, langs een gemakkelijke trap
van buiten te bereiken, is een prachtige gele
genheid voor het gebruiken van zonnebaden.
Alles is daarvoor nog niet in orde. Zoo ontbre
ken er de noodige matten om de ongewenschte
winden te weren. Het Consultatiebureau hoopt,
dat vriendelijke menschen deze zullen schen
ken. Ook boeken en gezelschapsspeelen voor
tijdverdrijf tijdens regenachtig weer zijn
zeer welkom.
Het terrein is 5000 M2. groot en biedt ruim
schoots gelegenheid om te rusten en te spelen.
Zelfs is er een volmaakt roovershol, waar de
jongens die er de volgendee maand heen
gaan kunnen genieten.
Natuurlijk moeten de kinderen zich hier aan
een vaste leefwijze onderwerpen. Zoo moe
ten zij na het middagmaal een vol uur rus
ten. Dan mogen zij niet met elkaar spreken
en zelfs niet lezen.
Door deeze vaste leefwijze helpen zij ook in
hun ouderlijk tehuis de t.b.c. bestrijden, door
thuis te blijven doen wat men hun hier leert,
n.l. reinheid, rust, regelmaat, enz.
Zoo is dan deze Haarlemsche Vereeniging,
welke in 1904 is opgericht en toen het tweede
consultatiebureau in Nederland was steeds be
zig om dezen gevaarlijken vijand te bestrijden,
een rustoord rijker geworden. Wij hopen dat
Bloemendaal eens haar beste beentje zal voor
zetten, door te zorgen voor een paar rietmat
ten
enkele kinderboeken
enkele kinderspelen
en zooveel mogelijk geld
opdat door onze hulp dit zomerverblijf tevens
een winterverblijf worde en ten slotte een vast
verblijf.
Het adres is: Ged. Oude Gracht 41. Ook ons
bureau neemt in ontvangst, wat men missen
kan en zorgt voor doorzending.
Denk er dus aan. Het is ons aller belang dat
deze Vereeniging steun ontvangt. Het is boven
dien ook een Bloemendaalsche vereeniging, die
ook Bloemendaalsche kinderen opneemt.
Zondagmiddag had in hotel-restaurant „Rust
hoek" de prijsuitreiking plaats van den gehou
den schietwedstrijd op de buitenplaats „Boe-
kenroode" te Aerdenhout.
Er was zeer veel belangstelling en er
heerschte een opgewekte stemming welke ver
hoogd werd door een gezellig strijkje.
Door den heer Alb. F. Bos werden na zijn
openingsrede de prijzen uitgereikt, waarbij door
hem toepasselijke woorden werden gesproken.
Als uiting van dankbaarheid werd onder luide
bijvalsbetuigingen aan den gastheer jhr. mr. P.
Teding van Berkhout door het bestuur van
„Generaal Joubert" een fraai uitgevoerde her
inneringsplaquette aangeboden.
Nog zij vermeld dat deze prijsuitreiking een
waardig slot vormde van den schitterend ge
slaagden wedstrijd, waarbij een woord van
hulde aan de heeren A. F. Bos Hzn., J. van
Keulen en A. Janssen voor opzet en regeling,
niet mag onthouden worden.
Jongensbondsdag van het Nederlandsch Jon
gelingsverbond. De Provinciale commissie
in Noordholland van het Nederlandsch Jonge
lingsverbond heeft in overleg met de leiders
van de Bloemendaalsche Jongensclub een Jon
gensbondsdag georganiseerd op den 2en Pink
sterdag, te houden op het landgoed „Elswout"
tc üverveen. 700 jongens uit de provincie zul
len des morgens om half elf aan het station
Bloemendaal ontvangen worden door de heeren
A. E. Beekman, W. Dankbaar, A. M. van Stra
ten en G. W. Pauw Jr. en tot een stoet
worden opgesteld.
Met medewerking van het Fanfare-corps
„Kunst na Arbeid", onderafdeeling der Haar
lemsche Jongemannenvereeniging maakt de
stoet een wandeling door de gemeente Bloe
mendaal en wordt 12.30 uur ontvangen aan de
poort „Elswout".
Des middags zal de Gymnastiekvereeniging
„Turnlust" de jongens een half uur vergasten
op vrije- en brugoefeningen waarna Dr. M. J.
A. de Vrijer van Bloemendaal tot de jongens
zal spreken. Om 3 uur wordt een wandeling
gemaakt door de buitenplaats Elswout alwaar
de jongens zullen worden getracteerd.
Tot slot zal de heer H. Gordeau Jr., algemeen
secretaris van het Nederlandsch Jongelingsver
bond, afdeeling Jeugdwerk, nog een woord
spreken.
De ontbinding der stoet heeft plaats te 5.30
uur namiddags voor het Raadhuis te Overveen.
Binnenkort zal men beginnen met het bou
wen van zes woningen der woningbouwver-
eeniging Duinwijck, gevestigd alhier.
De huizen zullen komen nabij 'tHuis te Bloe
mendaal. Door piketpaaltjes is het terrein hier
voor reeds afgezet.
Het is treurig te zien, hoe wandelaars en
fietsers verschillende bloeiende boomen en
struiken vernielen. De takken worden er afge
rukt en met groote bossen keeren zij huis
waarts, alwaar zij hoogstens drie dagen genot
van de bloemen hebben, terwijl als men deze
aan de struiken liet ze veel langer bleven
bloeien en men er gemeenschappelijk van ge
nieten kon.
OVERVEEN.
De Tetterode weg is al sinds eenigen tijd ge
reed gekomen. Ook de nieuwe verkeersweg
(een zijtak van den Nieuwen Zeeweg schiet
flink op en moet alleen nog maar behard en
geteerd worden. Terwijl we dit schrijven is er
slechts een groote hoeveelheid steenen te zien,
die men in den weg moet walsen. Of voor
Pinksteren de „Spoorweg" gereed zal komen?
Met het oog op de groote drukte zou het wel
wenschelijk zijn. Tevens is aan het begin van
den Nieuwen Zeeweg een stuk middenreep
veranderd in een plantsoentje, afgezet door een
keurig laag hekje. Het geheel biedt den Zee
wegbezoeker een fraaien aanblik.
Ook kunnen wij tot ons groot genoegen me-
dedeelen, dat de Nieuwe Zeeweg, die in zeer
slechte conditie was, wederom opnieuw geteerd
is. Jammer dat vrachtauto's den weg zoo spoe
dig bederven.
Zaterdagavond j.l. reed ongeveer half twaalf
een motorrijder van Zandvoort op den Nieuwen
Zeeweg richting Overveen. Daar zijn lantaarn
niet genoeg licht gaf, zag hij de auto niet
die aan denzelfden kant van den weg stond
met het gevolg, dat hij met dezen in botsing
kwam. Van den motor werd het voorste ge
deelte ernstig beschadigd terwijl de berijder
er met een paar hoofdwonden af kwam. De
beschadiging van den auto was niet noemens
waard. Deelen we nog mede, dat de auto van
achteren niet verlicht was.
SANTPOORT.
Bezuiniging bij de spoorwegen. Men
schrijft uit Velsen aan de Opr. H. Ct.
De Nederlandsche Spoorwegen gaan bezui
nigen. Vooral op het personeel. De directie
wil thans echter gaan bezuinigen op eenc
wijze, die hoogst gevaarlijk voor voetgangers,
wielrijdeis en bestuurders van voertuigen zal
worden. Zij overweegt n.l. de opheffing van
verschillende wachtposten bij overwegen en
dus ook van de afsluitboomen. De wachters
van verschillende overwegen in onze gemeente
hebben opdracht alles wat passeert, te tellen
en te noteeren. Op een dezer overwegen, n.l.
van den zeer drukken verkeersweg Haarlem
IJmuiden, passeerden den eersten dag der tel
ling 1600 fietsrijders. Het is haast niet te ge-
looven dat de Minister met deze wijze van be
zuiniging zal instemmen. En toch moet dit het
geval zijn.
Bij nader informatie is gebleken, dat ook op
tal van andere plaatsen dergelijke tellingen
worden gehouden.
In verband met deze aangelegenheid deelt
de Haagsche correspondent van de „Tel." het
volgende mede:
De gemelde feiten zijn juist, zooals ons bij
onderzoek ter bevoegder plaatse is gebleken.
Inderdaad worden op het oogenblik bij tal van
overwegen tellingen gehouden. De Minister van
Waterstaat heeft één en ander destijds reeds
aangekondigd en de maatregelen die thans ge
nomen worden zijn gegrond op het Kon. Be
sluit van 6 Mei 1922, („Staatsblad" 270). Als
uitvloeisel hiervan wordt overwogen of niet,
uit het oogpunt van bezuiniging en vereenvou
diging, op plaatsen waar weinig verkeer is,
ver buiten de bebouwde kom van dorpen gele
gen, overwegen, wachtposten, afsluitboomen,
kunnen worden opgeheven. Vandaar de tellin
gen van het oogenblik.
Wij zouden zeer dringend willen adviseeren,
met deze opheffing uiterst voorzichtig te zijn.
Het behoeft geen betoog, dat hier de veiligheid
van het verkeer op het spel staat. Men vergete
niet, dat, hoe gering het verkeer ook zij, het
publiek aan bestaande afsluitingen gewoon is
geraakt, zoodat de opheffing ernstige gevolgen
zou kunnen hebben. Bezuiniging is goed, maar
zij mag niet plaats hebben ten koste der ver-
keers-veiligheid.
Wij zouden de directie der Ned. Spoorwegen
in overweging willen geven indien althans de
afsluitboomen verdwijnen moeten inden Rui-
genhoek, een signaalinrichting aan te brengen
zooals er in Bentveld, nabij Zandvoort een is
aangebracht bij den overgang van den E.S.M.
Zoodra de trein een zeker punt is genaderd
gaat er een slinger boven den overgang heen
en weer en bevindt zich bovendien indie slinger
een bel.
VAN HIER EN DAAR.
Vrijheidsbond afd. Haarlem. Vrijdagavond
26 Mei hield bovengemelde bond onder voor
zitterschap van den heer Vincent Loosjes eene
openbare vergadering in de bovenzaal van de
Vereeniging waarin als sprekers optraden
Mevr. R. Sons van Gelder; onderwerp de
Vrouw en de Vrijheidsbond, en de heer Mr. J.
Gerritsen, 's üravenhage over Nederlands ver
houding tot Ned.-O.-Indië.
De vergadering was goed bezet zoowel door
vrouwen als door mannen. Het eerst kreeg
liet woord mevrouw van Gelder, die de vrouw
die thans het kiesrecht heeft, met overtuiging
aanraadde, zich bij den Vrijheidsbond aan te
sluiten, daar deze bond zoowel mannen als
vrouwen leerde op welke wijze zich het best
te vereenigen ten bate van ons geliefd vader
land en zijne koloniën, alwaar nog zoo vele
vraagstukken de voorlichting behoeven van
man en vrouw, wil men tot practische maatre
gelen komen. Nadat de voorzitter de spreekster
dank had gezegd, werd door hem na een korte
pauze het woord gegeven aan den heer Mr.
J. Gerritsen, die in zijn beschrijving van.Ne
derland en Ned.-O.-Indië blijk gaf van te bezit
ten l'art de beaucoup dire avec un petit dis
cours.
Niet genoeg beseffen volgens hem de Neder
landers welk een schat wij in Ned.-O.-Indië
bezitten zoowel uit een economisch als finanti-
eel oogpunt. Economisch doordat Ned.-O.-
indië met haar groote uitgestrektheid bewoond
door hare vele millioenen inwoner» van ver
schillende rassen een onmisbaar iets is gewor
den voor ons kleine landje, dat zoowel wat
betreft handel als industrie geheel afhangt van
zijne koloniën. Wat Nederland uit finantieel oog
punt aan Ned.-O.-Indië te danken heeft, be
hoeft geen nader betoog.
Spreker ging vervolgens na en bewees zulks
door cijfers dat wij op den goeden weg zijn
om de bevolking der verschillende eilanden op
te voeden en daardoor den band te verster
ken tusschen Nederland en zijne koloniën.
De heer Gerritsen toonde duidelijk aan, dat
er van zelfregeering nog geen sprake kan zijn.
Hij wees op het bedroevend voorbeeld van de
Philippijnen en vestigde de aandacht op het
gunstig verschil tusschen Ned.-O.-Indië en de
Amerikaansche kolonie.
Onze plicht, aldus de spreker, is het Java zoo
wel als de buitenbezittingen langs oordeelkun-
digen weg te ontwikkelen, en zoo die ontwik
keling ver genoeg is gekomen de verschillende
volkeren medezeggenschap te verleenen.
Volgens spreker moest men trachten door Bin
nen- en Buitenlandsch kapitaal Ned.-O.-Indië
tot meerdere productiviteit te brengen, dit te
bevorderen is de taak van den Vrijheidsbond.
Het goed gemeend applaus dat den redenaar
te beurt viel na zijn duidelijke klare woorden
gaf dan ook den voorzitter aanleiding den heer
Gerritsen hartelijk dank te zeggen voor het
gehoorde, en hem toe te wenschen dat bij de
a.s. Kamerverkiezing, hij mocht verkozen wor
den als Iidische specialiteit, waaraan ons par
lement zoozeer behoefte heeft. Nadat men uit
den boezem der vergadering aan de beide spre
kers nog eenige vragen had gedaan, sloot de
voorzitter deze zoo belangrijke vergadering.
DAMRUBRIEK.
Alles' betreffende deze rubriek te zenden aan
den auteur M. Varenkamp, Valeriusstraat 64
huis, Amsterdam.
De oplossingswedstrijd.
Probleem no. 2 geldt voor 1 punt in den wed
strijd.
Auteur M. Varenkamp.
Stand in cijfers:
Zwart: 12, 13, 17/19 en 23.
Wit: 28, 30, 32, 34, 37 en 38.
Eenvoudig, doch leerzaam.
„Wit speelt en wint" geldt voor alle pro
blemen.
Oplossingen kunnen ingezonden worden tot
en met Vrijdag 9 Juni a.s.; de namen der
goede oplossers worden dan gepubliceerd in
de rubriek van Zaterdag 17 Juni.
Eenige dagen geleden gaf de redacteur te
Amsterdam een simultaanseance (d.w.z. één
speelt tegen meerdere soms wel 50 a 60
spelers tegelijk) waarbij hij aan één der
borden op de volgende leerzame wijze een
schijf won:
Redacteur (simultaneerend) De heer X
Wit Zwart
1. 33-28 18-23
2. 39-33 12-18
3. 44-39 7-12
4. 31-27 17-21
5. 37-31 21-26
6. 41-37 (het theoretische antwoord, 6.
50-44, is sterker; ik speelde
echter op de inderdaad ook vol
gende combinatie, welke, hoe
wel bekend, tegen zwakkere