CINEMA PALACE
I HET JOCHIE
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Bloemendaal,
Overveen, Aerdenhout, Vogelenzang, Jan Gijzenvaart en Santpoort
CHARLIE CHAPLIN
DE IDIOOT.
MAARLEMSCHK BANKVEREENIGING
Plaatselijk Nieuws.
„THE KID" - „LEGOSSE"
DE MILLIOENENFILM
Matinee van Woensdag en Zaterdag
gewone prijzen.
16e JAARGANG
ZATERDAG 16 SEPTEMBER 1922
No. 37
BLOEHENDAiLSCH WEEKBLAD
Uitgave van de Vereenigde Drukkerijen, Bloemendaal. Kantoor voor Redactie en Administratie: De Genestetweg 23. - Tel. 22003
Advertentiën: 15 cent per regel, bij afname van 500 regels of
meer korting. Vraag en aanbod, huur en verhuur, koop en
verkoop, van 1 tot 10 regels 1.elke regel meer 10 cent.
Tusschen den tekst of op een bepaalde plaats speciaal tarief.
Dit Nummer bestaat uit Twee Bladen.
Als wij in den bloeitijd1 des levens de din
gen des geestes zoeken, zullen wij in 's levens
herfst en winter niet arm aan vrede en
vreugde wezen.
LIEFDE IS D' EENIGE KRACHT.
Liefde is d' eenige kracht, die de ziel naar
boven
draagt tot de sfeer van het eeuwige leven
van zelf; zij bevleugelt ook 't laagste streven:
daarom wil ik haar boven alles loven.
Als ontgoochling en twijfel ons ontrooven
geloof dat menschheid eens omhoog zal
zweven,
laat ons dan 't wonder der liefde beleven
één oogwenk maar: wij zullen weer gelooven.
Al het moeitevolle inwendig schouwen
en heel de spanning van de zielekrachten
verwerven zwaar, wat liefde spelend wint;
daarom moet men op haar uitvloeiing bouwen
het nieuwe rijk, en de taak der gedachte
is, dat zij alle poorten open vindt.
Henriëtte Rolan d-H o 1 s t.
Gelijk al wat Russisch is, tegenwoordig de
aandacht trekt, verheugt zich ook de Russi
sche letterkunde in de bijzondere belangstel
ling. Het is vooral de schrijver F. M. Dosto-
jefsky, die opgang maakt. Zijn naam is voor
velen een evangelie geworden, en het zou van
tekort aan smaak en ontwikkeling getuigen,
zoo men met Dostojefsky niet dweepte. Nu
onder de toonaangevende letterkundigen er
eenigen zijn, die niet ophouden Dostojefsky be
kend te maken; nu in bepaalde geestelijke
kringen deze naam een bijna heiligen klank
heeft verkregen, is het niet te vermijden ge
weest, dat de Mode zich van dezen geweldige
heeft meester gemaakt. Ok ten opzichte van
de lectuur is het de Mode, die doodt en weder
doet leven, en al moge men betreuren, dat
haar wispelturige, wereldsche vingeren zich
niet ontzien, zelfs het ernstige en eerbiedwaar
digste werk van den geest tot speelgoed te
verlagen, anderzijds zij men deze nukkige go
din erkentelijk, wijl zij die menschen tot lezen
dwingt, die zich zonder haar onweerstaanbaren
dwang met een detective-romannetje zouden
hebben vergenoegd'.
Waarom Dostojefsky in de mode is ondanks
zijn ouderwetsche, langdradige manier van
vertellen; ondanks de onevenwichtigheid van
zijn compositie; ondanks de noodelooze herha
lingen en uitweidingen, die een snel levend
mensch uit den modernen tijd prikkelen? Het
is niet louter omdat hij een Rus is, maar omdat
hij, hoe ouderwetsch naar den vorm, om het
geen hij behandelt, tot de zeer modernen be
hoort. Hij houdt zich, evenals die andere in de
mode zijnde schrijvers, Ibsen, Strindberg enz.
bezig met de verscheurdheid en de ingewikkeld
heid van de menschelijke ziel. En zoo vindt de
moderne lezer veel van zijn eigen problemen
en hartstochten in Dostojefsky's romanhelden
terug.
Dostojefsky doet in sommige opzichten aan
Dickens denken. Hij overdrijft evenals deze;
ook zijn figuren zijn vergrootingen'; ook hun
gedragingen zijn aangezet tot het gebaar van
reuzen en wildemannen; het gaat in zijn ge
schiedenissen hevig en grof toe en er gebeurt
zooveel tegelijk in zóó korte spanne tijds, en
er zijn zooveel personen in de weer, dat men
door de drukte wordt overweldigd. Toch is
Dostojefsky evenals Dickens realist in dezen
zin, diat al wat hij te zien en te hooren geeft,
werkelijkheid is, maar een werkelijkheid van
hooger orde, de werkelijkheid van het diepste
zieleleven, van welks factoren de boekenhel
den symbolische weerspiegeling zijn.
BLOEMENDAAL.
nENTEVERGrOEDIDNTGr
DEPOS1TO, dagelijks opeischbaar 1 Va
voor eer. maand vast lU ben. prolongatiekoers.
voor 3 maan.den vast 4
voor een jaar vast 4V2 Ve
rnet een jaar opzegging 5
SPAARDEPOS1TO (Spaarbankboekjes tot maximum f 2500.—) 4
„Deze heroën", schrijft Dirk Goster, die men
ten onzent wel de propagandist voor Dosto
jefsky mag noemen, „schrijden voor ons uit
ais de mythologische projecties van ons eigen
leven, als de reusachtig vergroote moeilijkhe
den van ons zeiven. Aan hun groote beweging
herkent de moderne ziel het wezen van haar
kleine bewegingen, die zwakker zijn waar van
denzelfden aard".
Een van de beroemsde boeken van den Rus-
sischen schrijver „De Idioot", roman in vier
deelen, heeft J. Jac. Thomson voor den Neder-
landschen lezer uit het Russisch vertaald. (N.V.
van Loghum Slaterus Visser, Arnhem
MCMXXII).
In een brief aan een vriend verklaarde Dos
tojefsky, dat zijn bedoeling met dit werk is
geweest „een volkomen goed mensch te schet
sen". „Volgens mij kan niets moeilijker zijn,
vooral in onzen tijd", voegde de schrijver aan
zijn verklaring toe.
Inderdaad was het een moeilijke opgave. De
vraag blijft: wat is „goed"? Naarmate de men
schen verschillen, verschilt ook hun voorstel
ling van den Idealen Mensch. De verhevenste
voorstelling van den Volstrekt Goede vinden1 wij
in het Christus-beeld uit den Bijbel. Maar de
Christus-figuur, hoezeer ook bedoeld als open
baring van het goddelijke in menschelijke ge
stalte, blijft toch ook als mensch steeds aller
eerst God, en de eerbiedige schroom, waarmee
de evangelisten deze verschijning uit den he
mel beschouwden, belette hen Hem in volle
menschelijkheid te aanvaarden. Het zou heilig
schennis ljiken, den Christus ons voor te stel
len, in allerlei menschelijke verhoudingen tre
dende door het leven, inzonderheid door het
leven van den tegenwoordigen tijd.
Merkwaardig is, dat ook Dostojefsky zijn
„volstrekt goede" niet ten volle mensch heeft
durven laten zijn. Vorst Myschkin, de belicha
ming van het „volstrekt goede" is al dadelijk
gen gezond mensch, maar een zenuwzieke. Hij
lijdt aan toevallen, en men noemt hem om zijn
eigenaardige zielsgesteldheid „de Idioot". Het
is, alsof de schrijver er voor terugschrikt, het
gezonde en het goede te vereenzelvigen. Meii
vraagt zich af, of hij het goede beschouwt als
een abnormaliteit, die alleen door een mensch
met een abnormale geestesaanleg kan worden
voortgebracht
Waarin bestaat de „volstrekte goedheid" van
vorst Myschkin? Dostojefsky legt één van de
vrienden van den vorst een kenschets in den
mond betreffende diens eigenaardigheden. Deze
vriend leidt Myschkin's gedragingen af uit zijn
aangeboren onervarenheid; zijn buitengewone
goedhartigheid; zijn ontstellend gemis aan
maatgevoel en ten slotte uit de geweldige mas
sa van verstandelijke overtuigingen, die hij,
met heel zijn bijzondere eerlijkheid, voor ware,
natuurlijke en onmiddellijke overtuigingen
houdt.
Deze kenschets is in haar beknoptheid volle
dig. Wij hebben hier in weinig woorden het
beeld van Dostojefsky's „volkomen goed
mensch". Ons dunkt deze goedheid nog al
negatief. Als positief element blijft louter de
„buitengewone goedhartigheid" over. Deze is
het die den „Idioot" in zijn kinderlijke stumper
achtigheid voor den lezer aantrekkelijk doet
zijn. Goedhartigheid en medelijden; oneindig
medelijden en buitengewone goedhartigheid,
het zijn de hoofdtrekken van deze belichaming.
„Het medelijden is de voornaamste en
misschien wel de êenige wezenswet van de
gansche menschheid", laat Dostojefsky vorst
Myschkin zeggen. En er ligt iets uitermate
bekoorlijks in het proclameeren van het mede
lijden tot levenswet. In den Christus was het
immers ook de deernis, die overheerschte.
Toch blijft het de vraag, of het medelijden
zonder tegenwicht levenswet kan zijn en of
het handelen louter uit goedhartigheid den
mensch en zijn naaste het bestaan veredelt.
In „de Idioot" heeft Dostojefsky, misschien te
gen eigen bedoeling in, de noodlottige gevolgen
van zulk een levenshouding aangetoond. Door
zijn consequent doorgedreven goedhartigheid
stuurt „de Idioot" zijn eigen leven en dat van
anderen hopeloos in de war; misdaad, dood en
verderf zijn de noodwendige uitkomsten van
zijn zuiver-medelijdend handelen.
De „Idioot" mist het vermogen om hard te
zijn. Dit is het verschil tusschen hem en den
Christus, die, als het moest, kon toornen en die
van zichzelf zeide, niet te zijn gekomen om den
vrede te brengen, maar het zwaard. Het on
vermogen om hard te zijn is de tekortkoming
in Dostojefsky's tragische figuur.
De tragiek van den volkomen goedhartige,
die uit goedhartigheid zichzelf en anderen ten
ondergang doemt, is in dit meesterwerk zoo
aangrijpend beschreven; de nevenfiguren, wier
karakter en noodlot door hun verhouding tot
den hoofdpersoon naar voren treden, getuigen
eveneens van een zóó grootschen opzet, dat
deze roman van den Russischen schrijver den
lezer lang bijblijven zal.
C.
BLOEMENDAAL.
B. H. C. „BLOEMENDAAL".
Zaterdag hield de hockeyclub Bloemendaal
een algemeene ledenvergadering in café „Neuf".
De voorzitter, mr. C. C. Geijl, opende met een
korte toespraak en wees er op, dat hoewel
Bloemendaal geen kampioen is geworden, het.
clubleven zeer aangenaam is gebleven. Hij
maande de jongeren aan zich veel te oefenen,
daar het oogenblik komen zal dat de oude gar
de de club zal moeten verlaten en dan is 't
woord aan de reserves.
De notulen der vorige algemeene vergade
ring werden goedgekeurd.
Uit het jaarverslag van den penningmees
ter bleek, dat de club een goede financieele
toekomst tegemoet gaat. De schuld, die het
vorig jaar bestond, was nog wel niet geheel
ingehaald, doch bij hetzelfde zuinige beheer
der financiën kon men ditk jaar den achter
stand inhalen. Het verslag vPerd goedgekeurd,
evenals dat van den secretaris, die o.a. meer
uitvoerig de prestaties van het vorige sei
zoen besprak.
Bij de bestuursverkiezing bracht de voor
zitter hulde aan de aftredenden penningmees
ter en commissaris van materiaal. Het nieu
we bestuur ziet er als volgt uit: Mr. C. C.
Geijl, voorzitter; Chr. de Vries, secretaris;
L. C. Bouricius, penningmeester; N. Blanke
voort, G. Broese van Groenau, Jhr. N. Mock,
commissarissen.
De voorgestelde adsp.-leden en leden wer
den bij acclamatie aangenomen.
Ook de kascommissie werd benoemd. Deze
bestaat uit de heeren J. Hin, J. van Beugen
Bik en P. Lefébvre.
Na eenige discussie werden de beide elftal
commissies voor het 1ste en 2de elftal als
volgt samengesteld: voor het 1ste elftal: mr.
C. C. Geijl en' W. Blankevoort; voor het 2de
elftal: J. Hin en .G BToese van Groenau.
Van de rondvraag werd ruimschoots ge
bruik gemaakt. De voorzitter deelde mede,
dat het veld weer gehuurd is. Er schijnt ech
ter ontevredenheid te heerschen over den
huurprijs, die veel te hoog is. Daar men op
het oogenblik geen ander terrein heeft, moest
dus deze huurprijs wel aanvaard worden.
Ook de slechte toestand van het terrein
GROOTE HOUTSTRAAT 111-113
TELEFOON 671 HAARLEM
VANAF VRIJDAG 15 SEPTEMBER
Liep gedurende 5 weken in het gebouw
voor K. en W. te Den Haag. Wordt mo
menteel met enorm succes vertoond bij
„Tuschinski", Amsterdam.
Het opvoeringsrecht voor Haarlem
kostte ons een enorm hooge som geld.
We voelden ons echter verplicht deze
film in ons theater te vertoonen.
We zijn echter genoodzaakt onze prijzen
eenigszins te verhoogen.
Prijzen der plaatsen: 3e rang t0.50; 2e
rang f0.90; le rang f 1.40balcon f 1.40;
loge f2.— allss inbegrepen.
Plaatsbespreken alléén op den dag dat
men de voorstelling wenscht bij te wonen
a 10 ct. extra.
kwam even ter sprake. Hieruit ontspon zich
een belangrijke discussie over het contact
dat tusschen de oudere en de jongere leden
van de club behoort te bestaan. Er zullen
van bestuurswege stappen worden gedaan om
dit contact te versterken en het enthousiasme
onder de jongere leden daarvoor op te wek
ken. Verschillende middelen werden reeds
door de leden aangegeven: oprichting van een
Haariemschen Hockeybond; organiseeren van
onderlinge wedstrijden enz. Het slot der be
sprekingen was dat men samenwerking met
de „Musschen" zal zoeken.
Aan den N. H. B. zal gevraagd worden om
verschillende clubs uit de 2de klasse weer te
brengen onder de reserve 1ste klasse.
In een slotwoord drukte de voorzitter nog
eens zijn spijt uit over de geringe opkomst,
om dan de vergadering te sluiten.
(St.-EA).
In overleg met het Bestuur van de Afdee-
ling Bloemendaal van den Ned. Protestanten
bond heeft Dr. G. A. van den Bergh van Ey-
singa (Santpoort) besloten, ook dezen winter
te Bloemendaal godsdienstonderwijs in vrij
zinnigen geest te geven.
Dinsdag 19 dezer ruim 21/2 uur begint reeds
de catechisatie voor leerlingen der Lagere
Scholen en wei in de School van den heer
IJzerman.
De overige lesuren worden zoo spoedig mo
gelijk vastgesteld.
Dr. v .d. Bergh van Eysinga zal voor aan
gifte van nieuwe leerlingen en kennismaking
met ouders of verzorgers zitting houden in
het Schoolgebouw der Bloemendaalsche
Schoolvereeniging (Directeurskamer, bjoven)
Donderdag 21 Sept. e.k. 4uur.
Wie onverhoopt dan niet komen kan, rich-
te zich schriftelijk tot Dr. v. d. Bergh v.
Eysinga.
Vergadering van den Raad der gemeente
Bloemendaal, te houden op Dinsdag 19 Sep
tember 1922, des namiddags 2 uur op het
Raadhuis te Overveen.
AGENDA.
1. Ingekomen stukken.
2. Bespreking Ontwerp inzake de grens
regeling.
w
