C. Fris Jr.
TWEEDE BLAD
HELP U ZELF
Bloemendaalsche Stemmen.
vanaf heden per exemplaar f 2.-
„Bloemendaalsch Weekblad"
Zaterdag 16 September 1922
Plaatselijk Nieuws.
Timmerman
No. 37.
EEN BEROEP OP ONZE LEZERS.
Gaarne zou de redactie van dit blad
den inhoud van het Bloemendaalsch Weekblad
vermeerderen met bijdragen omtrent lectuur,
kunst en wetenschap, inzonderheid in verband
met het plaatselijke karakter van onze woon-
plaatsi De geschiedenis van Bloemendaal,
Santpoort en Omstreken; de herinnering aan
belangwekkende persoonlijkheden, die in onze
omgeving hebben gewoond; de instellingen op
het gebied van onderwijs en kunst zoowel hier
ter plaatse als in den omtrek; de aanwezig
heid van zoovele schildersateliers, particuliere
verzamelingen en natuurmonumenten in ons
midden, hebben ons tot de overtuiging ge-
brach dat er stof genoeg is, om ons week
blad aantrekkelijk te maken voor de inwoners
en eveneens voor de vele vreemdelingen die
in het reisseizoen alhier tijdelijk verblijven.
Voor dit doel roepen wij de medewerking
van onze lezers in. Tot hen komen wij thans
met het vriendelijk verzoek ons in staat te
stellen ons plan te verwezenlijken door toezen
ding van bijdragen). Mocht U lust gevoelen en
gelegenheid bezitten ons af en toe, liefst ge
regeld, iets af te staan dat in boven geschetst
kader past, dan kunt U op de erkentelijkheid
van ons en' onze lezers rekenen. Allicht zult
U uit genegenheid voor uwe woonplaats wel
een klein offer aan tijd en arbeid voor dit doel
willen brengen:
In onze rubriek „Bloemendaalsche Stem
men" geven wij gaarne het woord aan ver
tegenwoordigers van verschillende belangen
en geestesrichtingen; ook zal het ons genoe
gen doen, zoo men deze rubriek gaat gebrui
ken voor gedachtenwisseling. Mits hoffelijk en
na deugdelijke voorbereiding gevoerd, kan
deze even aantrekkelijk als leerzaam zijn.
GODSDIENSTONDERWIJS.
Na een tijd van onverschilligheid tegenover
dfen godsdienst komt thans in liberale krin
gen meer belangstelling voor het religieuze
leven. Men gevoelt behoefte zich weer eens
tot luisteren te zetten naar een opwekkend
woord en in gewijde samenkomsten zich bo
ven het allerdaagsche te laten verheffen. Dit
is stellig als een vooruitgang aan te merken.
Het bewijst voor de zooveelste maal, dat de
mensch bij brood alleen niet leven kan, al
wordt hem dit nog zoo royaal en smakelijk
voorgezet. Menigeen, die zich dit vroeger ver
beeldde, kwam tot het inzicht hoezeer hij
zonder gestelijk voedsel te kort gekomen is.
Er gaan er nu weer naar de kerk, die daar
vroeger nooit kwamen).
Over het algemeen krijgt men de jeugd niet
mee. Voor zeer jonge kinderen is de gewijde
samenkomst dan ook eigenlijk niet bestemd.
Maar besef van het hoogere moet reeds in
kinderen worden gewekt Zal de onverschil
ligheid van dertig jaaT geleden niet ander
maal als een vloedgolf over de menschen
gaan, dan moeten ze al op jeugdigen leeftijd
in aanraking gebracht worden met de eeuwige
waarheden en waarden, waaraan het leven
zijne hoogste beteekenis ontleenen kan. Zal
de religie iets meer worden1 ddn) vluchtige
stemming en voorbijgaande aandoening, dan
moet zij als zielkundig verschijnsel m hare
belangrijkste openbaringsvormen reeds vroeg
door bevoegden onzen kinderen voorgehouden
worden. Dit is een zeer moeilijke taak, die
de noodige wijsheid vereischt. Weinig ouders,
ook indien zij zeiven belang zijn gaan stellen
in deze dingen, gevoelen zich bekwaam om
in dezen leiding te geven aan hun eigen
kroost. De meesten zijn door gebrekkige ont
wikkeling in deze richting jammerlijk onwe
tend en' hebben verwarde voorstellingen om
trent het wezen van den godsdienst.
Nu is de leeftijd van 1216 een, waarop
de nuchterheid van het gezond verstand tot
uiting komt, dat juist ten opzichte van aller
lei vormen van godsdienst vernietigend werkt.
Wie het goed meent met de aankomende
jeugd zorge er voor, dat juist in die jaren,
met volle erkenning van het goed' recht der
kritiek, de zin voor het hoogere, die in de
kinderen schuilt, 'worde aangekweekt. Voor
allerlei waan en dwaling, verbijstering en
verdwazing van den dag wordt het kind ge
vrijwaard, wanneer het de dingen der religie
vroeg leert waardeeren als het beste wat de
mensch bezit. In ruimen vrijzinnigen geeslt
moet aan de kinderen godsdienstonderwijs
worden verstrekt; men moet hen duidelijk
doen beseffen, dat de religie niet onafschei
delijk vastzit aan eene natuurbeschouwing, die
de school niet duldt, dat zij integendeel zeer
goed kan samengaan met kritisch denken en
onbevooroordeelde wetenschap. Kennis van
den Bijbel en van de belangrijkste vreemde
godsdiensten, inzicht in de groote vragen van
wereld en leven zullen voor het komende
geslacht bij den strijd der meeningen en de
verwildering der geesten eene weldaad blijken
te zijn, die, bezwaarlijk kan worden over
schat. G. A. v. d. B. v. E.
TOONEEL
In ons vorig nummer werd abusievelijk
vermeld, dat Louis Bouwmeester op Maan
dag 11 dezer zijn 80en verjaardag in den
Stadsschouwburg te Haarlem zou komen vie
ren. Het is echter op Maandag, 18 dezer, dat
deze krasse Nestor der Nederlandsche too-
neelspelers zijn „Koopman van Venetie" waar
mede hij tot ver over onze landsgrenzen roem
en waardeering oogstte, in den Stadsschouw
burg zal komen spelen.
Men doet verstandig met zich tijdig van
kaarten te voorzien, wil men zeker ervan
zijn, den geweldigen Shylok te kunnen ge
nieten.
BLOEMENDAAL
Op Zaterdag 30 September a.s., zal in onze
gemeente een vlaggetjesdag worden gehouden
ten bate van het Nederlandsche Roode Kruis.
Voor dit doel heeft zich een commissie ge
vormd bestaande uit de heeren C. W. de
Visser, Voorz., de Roo van Alderwerelt, dr.
M. J. A. de Vrijer en Pastoor L. J. Willenborg.
Ter toelichting het volgende:
Nog nooit is de wereld zoo bedreigd door
volksziekten ais in deze vreeselijke tijden na
tien oorlog. De bescherming der volksgezond
heid is een vraagstuk, dat de aandacht van
de geheele wereld trekt en aan de Roode
Kruizen van de wereld is de eisch gesteld een
dringend beroep te doen op samenwerking,
niet slechts uit menschlievendheid tegenover
andere volken, maar ook in welbegrepen
eigenbelang.
Ook het Nederlandsche Roode Kruis heeft
die taak aanvaard.
Het wil in streken van hongersnood en ver
arming, die hygiënische en geneeskundige
hulp brengen, welke noodig zijn om te voor
komen, dat te eeniger tijd ook wij door een
vloedgolf van pestilentiën worden overstroomd.
Maar daarnaast moet worden erkend, dat in
eigen land nog veel te doen valt. Voor de
hygiëne, d.w.z. de kunst om oud te worden
en tevens gezond en jong te blijven, wordt
hier te lande veel te weinig gedaan.
Het is de plicht van allen om de juiste
begrippen van de hygiëne aan het geheele
volk bij te brengen, zoo mogelijk overal voor
lichting te verschaffen en bekwame krachten
te vormen, die deze noodige maar ontzaglijk
groote taak op zich zullen nemen. Dikwijls
zullen deze tegelijk met het voorkomen van
ziekte ook hulp ter genezing moeten bren
gen.
Hier zal door het Nederlandsche Roode
Kruis aansluiting moeten worden gezocht bij
de nationale vereenigingen op dit terrein
reeds werkzaam en, waar deze door gebrek
aan fondsen hun krachten niet genoeg kunnen
ontplooien', zal haar daadwerkelijke steun
moeten1 worden gegeven. Niet dus naar con
currentie, maar naar samenwerking en ge
meenschappelijke ontwikkeling moet door het
Nederlandsche Roode Kruis worden gestreefd.
Het Nederlandsche Roode Kruis heeft niet
alleen gelden noodig voor de hierboven om
schreven vredestaak, maar het wil behalve
de Instandhouding der transportcolonnes, de
huipverleening bij het uitbreken van rampen
en de opleiding der Roode Kruis-zusters en
helpsters, zich ook nog met meer kracht
wenden tot de Jeugd, teneinde de groote Roode
Kruis gedachte, hulp aan de lijdende mensch-
heid, bij de jongelingschap sterker ingang te
doen vinden.
Het Nederlandsche Roode Kruis zal om dit
doel te bereiken de medewerking van den
onderwijzer buitengewoon op prijs stellen, en
wil hem alle materiaal verschaffen om door
propaganda op de scholen den leerling te doen
verstaan wat hij op zijn jeugdigen leeftijd
reeds kan verrichten tot bescherming van
zijn eigen gezondheid en die van zijn kame
raad.
Tuinbouw en Plantkunde.
Woensdagavond hield Tuinbouw- en Plant
kunde in hotel Vreeburg haar eerste winter
vergadering. De voorzitter, dr. Posthumus
Meyes sprak in zijn inleidend woord de hoop
uit, dat de leden ook in den a.s. winter door
een trouwe opkomst uiting zouden geven van
hun waardeering voor het streven van het
bestuur, de bijeenkomsten zoo aangenaam en
leerzaam mogelijk te maken. We zijn hier,
zei spr., tezamen met mannen van de praktijk
en van de theorie. De theoretici willen gaar
ne leeren van de practici. Dat kan, als de
laatsten ons van hun praktische kennis wil
len mededeelen. Groote, keurig gestyleerde
redevoeringen zijn hiervoor niet noodig.
Bij de ingekomen stukken was een schrij
ven van het H.B., houdende verzoek aan af-
deeling en leden, om donatie voor het in
1923 te houden Congres bij gelegenheid van
het 50-jarig bestaan der Ned. Mij. voor Tuin
bouw- en Plantkunde. Naar aanleiding van
dit schrijven stelt de voorzitter voor, voor
dit congres f 25.uit de kas af te staan.
Verschillende leden zijn voor een hooger
bedrag, 't Bestuur zal daarom bij den pen
ningmeester (niet aanwezig) te rade gaan,
ten einde aan dit verlangen tegemoet te ko
men.
In de bestuursvacature E. W. Scholte wordt
voorzien door de verkiezing van den heer
Van Buren (niet vakman).
De tuinbouw-teekencursus, te geven dloor
den heer G. Bleeker, en de nieuwe Tuinbouw-
wintercursus worden bij de leden door den
voorzitter aanbevolen.
De Commissie van Voorbereiding voor de
te houden onderlinge tentoonstelling onder
werpt daarna haar voorsteilen aan de goed
keuring der vergadering. Alleen met den
datum, den 26sten September a.s. kunnen som
migen zich niet vereenigen. De tentoonstel
ling blijft evenwel op den 26en bepaald. De
voorzitter wekt de leden op, naar hun beste
krachten mede tewerken, om de tentoonstel
ling goed te doen slagen.
in de pauze was er gelegenheid, de reuzen
collectie van plm. 50 besdragende heesters
op naam, bijeengebracht door den heer G.
Bleeker, te bezichtigen en daarover inlichtin
gen in te winnen.
Was het bijeenbrengen van deze collectie
al een heel werk, niet minder was dit het
voorzien van de juiste namen. Het compli
mentje van den voorzitter was dan ook alles
zins verdiend.
Na de pauze hield de heer R. Meyen een
inleiding over „de vijanden der planten''.
De vijanden der planten, aldus de inleider,
zijn te verdeelen in plantaardige- en dierlijke
vijanden. Onder de laatsten is de mensch
zeker wel de voornaamste. Hij toch maakt de
planten vaak ziek of vatbaar voor ziekten,
door een verkeerde behandeling. Verder zijn
er de gewervelde dieren (knaagdieren) en de
insecten met hun larven, de oorwormen, dui-
zendpooten en spinnen.Verschillende dezer vij
anden werden door spreker behandeld, be
nevens de manieren van bestrijding.
Van de plantaardige vijanden noemde spr.
vooral de sporeplanten, de zwammen. Dezen
worden verdeeld in saprofieten, welke op doo-
de planten leven), en parasieten, welke op en
ten koste van andere planten leven.
Verder onderscheidt spr. de slijmzwammen,
(de z.g.n. knolvoet bij koolplanten wordt door
een slijmzwam veroorzaakt), de splijtzwam
men of bacteriën, (die ook verschillende men-
schelijke ziekten veroorzaken), de draad-
zwammen (o.a. 't wit" en de kruisbessen-
meeldauw).
Ter demonstratie had spr. verschillende
door zwammen aangetaste plantendeelen' mee
genomen. Verschillende wijzen van bestrijding
werden door spreker beliandeld. (Zoo b.v. bij
knolvoet werd aangeraden 4 steek omsjhtten
en bij meeldauw de wintersnoei en 't verbran
den van 't snoeisel).
Ook de roestzwammen op appels en pe
ren en de moniUia-ziektett bij pruimen, ker
sen en morellen kwamen ter sprake.
Als bijzonderheid, die misschien niet alge
meen bekend is, werd medegedeeld, dat de
sporen van roestzwammen van appelen en
peren overwinteren op verschillende Juni-
perensoorten. Deze hooren dus niet thuis in
de buurt van ooftboomen.
Met 't oog op 't vergevorderd uur moest
spreker zich zeer bekorten. Op e envolgende
bijeenkomst zal er gelegenheid gegeven
worden, over dit onderwerp verder met spr.
van gedachten te wisselen. Ook zullen dan
een paar vragen uit de vragenbus besproken
worden. (St. Ed.).
„Bloemendaal,,H.S.V. 20. Na het suc
cesvol begin der Edo-seriewedstrijden, dat ons
den eersten prijs in de eerste afdeeling bracht,
begon „Bloemendaal" Zondag met frisschen
moed met de afwerking van het competitie
program. De aloude concurrent H.S.V. uit
Haarlem was onze gast. Beide efltallen stel
len zich volledig op.
Hoewel onze plaatsgenooten wonnen, was
de wedstrijd qua spel, een tegenvaller. Het
was een traditioneele BloemendaalH.S.V.
ontmoeting, d.w.z. weinig fraai, doch te meer
fanatiek. Hierdoor kwam het, dat de witten
niet een vorm ontwikkelden, zooals we van hen
verwacht hadden. Na wederzijdsche aanvallen,
welke van H.S.V. talrijker, doch van Bloemen
daal gevaarlijker waren, ging de rust in met
blanken stand.
De doelverwisseling bracht steviger Bloe
mendaal aanvallen, waaruit ten slotte Parson
en Sunter ieder eens scoorden, zoodat de eind
stand 20 werd.
A.s. Zondag speelt Bloemendaal I in Amster
dam tegen E.D.W. Bloemendaal II 's morgens
om 10 uur tegen Schoten Ila. Waar onze re
serves dit seizoen over een stevig elftal kun
nen beschikken, verwachten we voor hen meer
succes, dan we de laatste jaren gewoon waren.
Naar we vernemen is de route van den op
tocht bij de uitvoering der B.G.V. a.s. Zon
dag op verzoek van den Commissaris van po
litie gewijzigd en zal gaan langs: Busken Huet-
laan, Mollaan, Potgeterweg, Bloemendaalsche-
weg en Kennemerweg naar het terrein, waar
om 2 uur met het 22 nummers lange program
ma zal worden aangevangen. We lazen be
halve vrije-, staaf-, knots- en stokoefeningen,
een paar nummers athletiek, spel en toestel-
turnen, zoodat er wel voor variatie gezorgd
is. We gelooven wel dat er velen een wande
ling naar 't Duinlustpark zullen maken, wan
neer het weer maar mee wil werken.
KORTE KLEVERLAAN 40, BLOEMENDAAL
DAM RUBRIEK.
Alles betreffende deze rubriek te zenden aan
den damredacteur van ons blad, den heer Herm.
de Jongh, Valeriusstraat 64 huis, Amsterdam.
De volgende leerzame variant is uit het
werk van „De Haas en Battefeld, Het Dam-
spel'
Wit.
Zwart.
1.
32-28
18^23
2.
34-30
23:32
3.
37-28
12-18
4.
30-25
18-23
5.
42-37
23:32
6.
37:28
7-12
7.
41-37
12-18
8.
46-41
18-23
9.
40-34
23:32
10.
37:28
1-7
11.
44-40
7-12
12.
47-42
12-18
13.
41-37
18-23
14.
38-32?
Stand na 14.
38-32.
Stand in cijfers:
Zwart: 2, 3, 4, 5, 6, 8, 10, 11, 13, 14, 15,
16, 17, 19, 20, 23.
Wit: 25, 28, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37,
39, 40, 42, 43, 45, 48, 49, 50.
14. 23-29
15. 33:24 20:29
16. 34:23 13-18
17. 23:21 16:47
Bij den 14en zet mag Wit evenmin 37-32
spelen, want dan speelt Zwart 23-29, Wit
33:24, Zwart 20:29, Wit. 34:23, Zwart 17:22,
Wit 28:17, Zwart 19:26 en Zwart wint twee
schijven. Onbekendheid met deze opening is
vaak oorzaak, dat men daar dergelijke slag-
zetten verliest In dit geval moet Wit bij 14en
zet een schijf verliezen.
In „Voor de Jeugd", een voor den oorlog
door den „Nederlandschen Dambond" uitgege
ven tijdschriftje, trof ik onderstaand bijzonder
interessant eindspel van den beroemden Hol-
landschen problemist, Mr. Zwartenhalm, aan.
Stand in cijfers:
Zwart een dam op 25 en een schijf op 45.
Wit: drie dammen op 1, 41 en 48, en een
schijf op 28.
Hoewel de oplossing slechts zes zetten diep
is, is ze, door de buitengewoon vernuftig
aangebrachte varianten, toch zeer moeilijk te
vinden.
Wit speelt als volgt:
1. 28-22! Zwart kan nu geen tweede dam
halen daar Wit dan 1-6 speelt, èn de nieuwe
èn de oude dam afneemt door 6:39 enz. Zwart
is dus gedwongen tot:
1. 25-3, want los kan hij niet gaan
staan door 1-40, waarna schijf en dam in één
slag verloren gaan.
2. 41-141! buitengewoon geniaal bedacht!
Dit schitterende offer is de eenige voortzet
ting die wint.
2. 3:25, gedw.; op 3:20 volgt 1-40 en
■48:14.
3. 22-17! gewonnen. Op 3. 45-50 volgt
•4. 1-6, 50:11; 5. 6:39, 25:43 6. 48:39.
3. 25-3, kan niet door Wit 4. 48-26 en
5. 26:17! En los staan beteekent verlies door
1-40 van Wit.
Werkelijk iets buitengewoons!
Adresboek der gem. Bloemendaal
Nog eenige exemplaren voorradig
