Politieke Vergaderingen.
"J.A.bOJKAMRJN
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Bloemendaal,
Overveen, Aerdenhout, Vogelenzang, Jan Gijzenvaart en Santpoort
Fotografisch Atelier RTPflr" Gr. Houtstraat 169
Drogisterij Fa. Haaks
BEtlANGEM
MEUBELMAKER!
ONZE KEUZE.
Telef. 3824 Telef. 3824
MEERDE©
I7e JAARGANG
WOENSDAG 16 MEI 1923.
No. 19a.
DAALSCI
Uitgave van de Vereenigde Drukkerijen, Bloemendaal. Kantoor voor Redactie en Administratie: De Genestetweg 23. - Tel. 2 2 00 3-
Voor een half jaar
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
„De meening van den liberaal A. en
de meening van den bolsjevist B. zijn
geestelijke waarden. Het is mogelijk,
dat zij die meeningen, zooals zij in hen
zijn, eenvoudig hebben overgenomen.
Aan de vorming der waarden, die zij
dragen, hebben zij dan geen aandeel
gehad, en zij hebben daarvan geen ver
dienste.
Maar hun meeningen kunnen de aan
neming van wetten tot gevolg hebben,
die den aard van het menschheidsleven
wijzigen. Daarin o.a. bestaat de waarde
hunner meeningen; onder andere, want
verder hebben zij nog waardie zooals
munten die hebben in ieder-een's zak".
Aldus L. van Deyssel in zijn pas bij
Meuleiihofi te Amsterdam uitgekomen
,,Werk der Laatste Jaren. Deze „losse
gedachte" is als voor een motto boven
een verkiezingscourant geschreven.
Maar al te weinig beschouwen en
behandelen wij de meeningen van de
candidaten voor den gemeenteraad of
voor andere openbare lichamen als
„geestelijke waarden". In onze oogen
zijn ze dit maar zeer ten deele. De li
beraal A. zal ongetwijfeld overtuigd
zijn, dat zijn meening een geestelijke
waarde is en wel een geestelijke waar
de van de beste soort. Misschien is het
„de" geestelijke waarde bij uitstek.
Maar is de meening van den bolsje
vist B. voor den liberaal A. eveneens
een geestelijke waarde? Wat is er
geestelijks aan het bolsjevisme? Het
bolsjevisme is, althans in de oogen
van den liberaal A. den geestelijk
heid in den meest volstrekten zin. Hij
spreekt er tegen; hij schrijft er tegen;
hij preekt er tegen. Hij slaat er op, hij
scheldt er op en het is hem ten volle
meenens, wanneer hij een overwinning
op zijn tegen-candidaat beschouwt als
de zegepraal van het ware, schoone en
goede op leugen, leelijkheid en gemeen
heid.
Doch nu de bolsjevist B. Natuurlijk
is deze overtuigd, dat zijn meening een
geestelijke waarde is. Praat hem intus-
schen niet over de meening van den li
beraal A. Zoo iemand deze ook maar
met eenigerlei geestelijke waarde in
verband zou willen brengen, bolsje
vist B. zou dezen beoordeelaar hoonen
in de meest giftige termen die te beden
ken zijn. Wat is er ongeestelijker dan
het liberalisme?! Het liberalisme is het
verstokte kwaad; het is onnoozelheid,
koppigheid, hangen aan eigen verleden
en aan eigen hachje als een dwingerig
kind. En daarom spreekt en preekt bol
sjevist B. er tegen, hij scheldt er op,
hij spuwt er op, en als hij zijn tegen-
candidaat buiten den Raad heeft gehou
den, is hij heilig overtuigd, de wereld
te hebben beschermd tegen het aller-
ongeestelijkste dat er bestaat.
Dus, zeggen sommige kiezers het
is één pot nat; wanneer de kok met de
keukenmeid kijft, weet men waar de
boter blijft en we doen het besfe maar
door ons aan een bekeuring wegens ver-
grijp jegens den stemplicht te wagen.
De boven aangehaalde schrijver denkt
anders. Misschien geeft hij toe, dat het
,,één pot nat" is, maar verder komt hij
lot de omgekeerde slotsom als de kie
zers van daarstraks.
Beide meeningen eerbiedigt hij als
geestelijke waarden. En hiermee doet hij
verstandig. Maar, om de kern van de
levensbeschouwing, het maatschappe
lijke inzicht, de economische opvatting,
om in één woord, het blijvende
en kostbare onder de verkiezingsleuzen
en vergaderingen frazen te ontdekken,
dient men over meer ernst en kennis
te beschikken dan voor den gemiddel
den kiezer mogelijk is.
Advertentiën: 15 cent per regel, bij afname van 500 regels of
meer korting. Vraag en aanbod, huur en verhuur, koop en
verkoop, van 1 tot 10 regels 1.elke regel meer 10 cent.
Tusschen den tekst of op een bepaalde plaats speciaal tarief.
FF.N OOFDF FOTO jjilXUllAi verhoogt uw huwelijksgeluk
Bloemendaalschew. 301 Overveen.
Is men echter met de alzijdige waar
deering, die uit een beschouwing als
die van den aangehaalden schrijver
spreekt, wel in staat een keuze te doen?
Al erkennen wij de geestelijke waar
de ook in de meening van den tegen
stander, toch zijn voor ons niet alle
geestelijke waarden gelijk.
Zelden genieten wij het voorrecht,
op grond van eigen onderzoek een zelf
standige keuze te kunnen doen. Wat
Van Deyssel zegt van de candidaten,
geldt ook van de kiezers. Meestal ne
men wij onze meening eenvoudig over.
En al is onze keus derhalve geen ver
dienste, als zij in alle oprechtheid en
te goeder trouw geschiedt, is zij altijd
beter dan geen keus. C.
Vrijdag 1.1. heeft in café Jongkees te Over
veen die vergadering plaats gevondten, belegd
door de Kiesvereendging Bloemendaal, afdee-
ling van d'en Vrijheidsbond, waar als sprekers
zouden optreden d'e heeren P. Otto, Jhr. J.
C. Mollerus A. F. Kremer, .allen candidaten van
den Vrijheidsbond voor d'en gemeenteraad.
De vergadering werid geopend door den heer
P. Otto die de verhindering wegens drukke
werkzaamheden van den tweeden spreker aan
de vergadering mededeelde.
Spr. sprak voorts zijn voldoening uit over de
groote opkomst en hoopte dat het debat, dat
eventueel mocht volgen, vrij zou blijven van
persoonlijken tendens. Besproken zal worden
het algemeen beleid van het gemeentebestuur,
aldus spr.
Hierna wordt 't woord' gegeven aan den
heer Kremer die zijn re-dle begint met een be
kentenis, de bekentenis namelijk, hoe hij er
Hoe gekomen is om dezen avond als candidaat-
gemeenteraadslid te spreken.
Bij een vergadering van de commissie in
zake den aankoop van de zeegronden had spr.
enorme dingen gehoord, welke hem aanleiding
gaven te trachten verandering in den gang
van zaken te brengen.
Verder vertelt spr. hoe gemoedelijk het
vroeger in de gemeente Bloemendaal toe
ging. De burgerij had' volkomen vertrouwen
in het gemeentebestuur en deze heeft haar
houding nog niet gewijzigd1. M'aa'r het gemeen
tebestuur daarentegen heeft zoo gaandeweg
grootsteed'sche allures aangenomen. Dit blijkt
volgens spr. wel duidelijk uit de navolgende
cijfers.. In 1917 kostte d'e geheele gemeente-
huishouding f 303.000 in 1923 nota bene 6 jaar
later f 1.368.000 dhs 4 maal zooveel.
Dit 'is te veel, veel te veel. Hoe komen wij
nu aan die cijfers, aldus spr.
in 1913 kostte de secretarie met 8 man per
soneel f 22.000, in 1923 f 67.000 met 13 man
Vergelijken we hiermede andere plaatsen (en
deze vergelijking gaat op, want de werkzaam
heden zijn dezelfde) met 't zelfde aantal in
woners, b.v. Beverwijk dat f 39000, Hillegom
met f 30.000, We esp me# f36.000, Berg bij-
Nijmegen' 1 33.000, dan zi'en we dat Bloemendaal
het dubbele noodig heeft.
Openbare werken vordert een corps vare
OVERVEEN TELEFOON 956
54 ambtenaren en steeg, van f 44.000 op f 178.000.
De pbli'tie van f20400 op 97000.
Beverwijk, Hillegom, Delfzijl, (zelfs een ha
venplaats waar sterker politietoezicht noodig
is) .hebben voor dezen tak van dienst respec
tievelijk 23, 10 en 22 duizend 'gulden noodig.
Bloemendaal heeft e'chter een commissaris,
•hoofdagenten, rechercheurs, agenten met 2 ban
den, met één band, en zonder banden. Waarom
aldus spr.?
Het onderwijs dat onder de rijkswetgeving
valt, en dus niet vatbaar is voor opschroeving,
kost ongeveer evenveel als in andere plaatsen
met hetzelfde aantal inwoners.
•Dit alles moet tot belasting verhooging lei
den te meer, omdat het belastbaar inkomen in
1922 met 35% daalde. Zoo e'r verplichte uit
gaven zijn, laat men dan op de andere be
snoeien. Maar integendeel. De begrooting is
in 1923 f 126.000 hooger.
'En, alzoo spr. de belastingverhooging levert
in verband met de hoogst eigenaardige bevol
king v.an Bloemendaal groot gevaar op.
De bevolking namelijk bestaat zoo te zeggen
uit vijf groepen.
1 d'e zeer vermogenden. 2 de forensen. 3 ge-
pensionneerde ambtenaren, de rustzoekenden.
4 de neringdoenden en 5 de werklieden.
Alleen nummers 4 en 5 zijn verplicht in
Bloemend'aial te wonen maar de eerste drie
categoriën kunnen naar hun eigen goeddunken
handelen. En hoe noodlottig 'die kan worden,
moge blijken, uit een analoog gieval te 'Benne-
broe-k, waar het vertrek v,an een zeer vermo
gende een belastingverhooging van 1% tenge
volge had.
De heer Schulz heeft gezegd dat het te Bloe
mendaal goedkoop is, in Amsterdam betaalt
men 8%, maar ik zeg, u, ald'us spr. als we
den kant uitgaan die de heer Schulz aanwijst,
dan gaan we verkeerd.
Diat in Bloemendaal een inwoner die f 1600
verdient vrij van belasting is, vindt spr. onbil
lijk. Ook voor zulk een inwoner i» er de po
litie, worden de wegen onderhouden en brandt
de straatverlichting.
Dit alles geeft ons een beeld voor het ver
keerde beleid van het gemeentebestuur en spr.
legt aan het einde van zijn rede de verklaring
,a.f, dat, zoo hij gekozen mocht worden, hij zijn
best zal doen het gemeentebestuur weer in
goed'e banen te leiden.
'De heer Otto dankt den spreker voor de
zakelijke uiteenzetting van eenige ond'erdeelen.
De groote zorg van den heer Otto, die thans
aan 't woord blijft, is het mogelijk verlies van
liet landelijk karakter en de aantrekkelijkheid
van Bloemendaal. Wie zijn hiervan de dupe.
Natuurlijk degenen die verplicht zijn in 'Bloe
mendaal achter te blijven, dus vooral d'e nering
doenden.
En al wil ik, aldus spr. hier geen ongeluks
profeet zijn, ik heb dit op de vorige vergade
ring ook al gezegd, het gevaar is niet denk
beeldig. Ik weet dat bij belastingverhooging
vermogende personen de gemeente zullen ver
ia,ten. En geen enkel raadslid heeft het recht
•met dit gevaar lichtvaardig te spelen.
Verder gaat spr. over tot een opsomming
van verschillende uitgaven, die ook in ons vorig
nummer vermeld staan.
Alleen vraagt spr. ook nog wat toch die
landmeter doet, die eiken dag op Bl'daial's we
gen rondd'aast. Ook de mogelijke verambtena-
ring van Bloemendaal becritiseert spr. heftig en
geeft zelfs een voorbeeld dat de burgemeester
van het bestaan van een ambtenaar niets af
wist.
Ook de wijze van behandeling d'er begrooting
in den gemeenteraad, is een onderwerp van
critiek, een critiek d'ie o.i. alleszins gerecht
vaardigd is.
De aankoop van de gronden langs den Zee
weg behoort volgens spr. geheel buiten elke
politiek te blijven. Ook hier echter, plaats voor
gerechtvaardigde critiek. Een raadslid beweert
zelfs, dat ze er eigenlijk nooit 't fijne van
hebben geweten.
Het huidig beleid van ons gemeentebestuur
beeft er onze vereeniging toe gebracht 't roer
om te gooien. Wie zijn eigenlijk die verantwoor
delijken. Het is d'e burgerij, dat ',t gemeente
bestuur krijgt dat ze verdient. De kiezers zijn
verantwoordelijk. Een anderen geest moet er
komen. De kiezers moeten de koe bij d'e -horens
vatten. Die moeten trachten een groepje in
d'en raad te brengen, die aan het drijven van
den heer van Kessel (misschien nog gevaar
lijker d'an de S.D.A.P.ers) plus de S.D.A.P. plus
misschien één wilde, paal en perk stellen.
Geen groepen, geen klasse, maar algemeen
belang, dit moet voorzitten. (Applaus).
Van de gelegenheid tot debat werd gebruik
gemaakt door den heer v. Nederhasselt, die
volgens zijn zeggen niet wil d'ebatteeren, maat
slechts eenige med'edeetingen wil doen.
Ten eerste. Heeft de heer Otto beweerd, w,a,t
hebben we nu in ruil van al die schulden.
De heer Nederhasselt antwoordt daarop:
■Groote bezittingen. Gronden, huizen, 't Bloe-
mendaalsche Bosch, scholen, rendabele bezit
tingen zelfs, b.v. de -waterleiding, die een batig
saldo geeft, een gasbuizennet e.d'.
Het antwoord op de vraag van d'en heer
Otto, waarom er zooveel ambtenaren zijn, is
dat d'e crisistijd 'dat aantal noodig heeft ge
maakt.
Wat betreft de vraag van den heer Otto of
de landmeter zoo noodzakelijk is, antwoordt de
•heer Nederhasselt, dat deze landmeterij ver
plichtend gesteld is d'oor de Prov. Staten.
Waarom d'e post Plantsoenen zoo hoog is,
'Hierop is het antwoord, omdat Bloemendaal
102 K.M. weg heeft, die met boomen beplant
zijn, veder plantsoenen en bet Blbemendaalsche
Bosch. Bovendien moeten de plantsoenarbei-
ders deze wegen mede onderhouden.
De vergelijking van Bloemendaal met andere
gemeenten gaat volgens den heer Nederhasselt
geheel niet op. Bloemendaal is wel een lande
lijke gemeente maar d'e inwoners hebben de
e.ischen van de bewoners van de groote stad,
namelijk goed onderwijs, goede wegen, goede
verlichting.
Een l'ichtpaal kost plm. f 175.en dit wordt
al spoedig aangevraagd', wanneer er een nieuwe
villa gebouwd wordt
De heer 'N'oë wenschte te weten of er door
den gemeentearchit-ect in de exploitatiereke
ning van d'e gronden langs den Zeeweg wer
kelijk een fout is gemaakt van f 400.000, welke
fout door geen der raadsleden, 'allen illustre
mannen, is opgemerkt.
De heer v. Nederhasselt' antwoordt hierop
dat de exploitatierekening v.d. gemeente-ar
chitect nooit als grondslag gediend heeft voor
een exploitatie. De begrooting van d'en ge
meentearchitect is na aankoop gemaakt, utt
eigen, beweging.
Maar de lieer Otto, die toch een goed' re
kenmeester 'is, heeft zelf een fout over 'it
hoofd gezien, namelijk een fout van f 360.000
-die de fout van f 400.000.reduceert tot
f 40.000.
De heer Otto dankt d'en heer van Nederhas
selt voor d'e waarlijk keurige wijze waarop
deze met hem tot nadere preci'seering van de
zaken wenscht te komen.
Ondanks 't gesprokene van den heer van
Ned'erha-sselt, vraagt spr. toch nog-, waarom is
d'e Bloemendaalsche schuld' 15 maal zoo groot
als 10 jaar geleden. De productieve uitgaven
bedragen slechts f750.000 dus nog 131/., ton
■onproductieve. Voor het onderwijs zijn de