TWEEDE BLAD
Politieke Vergaderingen.
J. BALM Zn.
Nieuwe Holl.
Haring
Versche Zalm
„Bloemendaalsch Weekblad"
Woensdag- 16 Mei '23.
No. 19a.
DE GRONDEN LANGS DEN ZEEWEG.
Hieronder volgt 't schrijven van den advo
caat van de Erven v. d. Vliet aan het gemeen
tebestuur:
Nnmens de Erven Van der Vliet, met wie
uwe gemeente die overeenkomst sloot, welke
is verwat in het besluit van den Gemeente
raad d.d. 8 September 1921, heb Ik de eer uw
college het volgende te berichten.
De goedkeuring van Gedeputeerde Staten op
voormeld besluit is nos steeds niet afgekomen
en inmiddels is de toestand deze:
ie. dat aan de Erven' v.d. Vliet reeds se
dert 17 October 19>18 de grond, benoodigd voor
deni Zeeweg, is ontnomen;
2e. dat de Erven Van der Vliet als ver
goeding voor deze inbezitneming door de ge
meente niets hoegenaamd hebben ontvangen;
3e. dat zij zich tengevolge van den aanleg
van den Zeeweg zeer belangrijke uitgaven, o.a.
tot instandhouding van het du!n, hebben moe
ten getroosten.
Onder deze omstandigheden, wenschen de
Erven Van der Vliet aian uw college mede te
deelen, dat zij bereid zijn de gesloten overeen
komst zonder meer te ontbinden, voor het
geval althans utwe gemeente mocht verklaren
zulks te wenschen.
Indien een desbetreffende verklaring van uw
gemeente de Erven Van der Vliet niet heeft
bereikt uiterlijk Vrijdag 22 Juni aanstaande (26
Juni 1923 zal het deskundigen-rapport in de
hangende onteigeningsprocedure gedeponeerd
worden) zullen zij het ervoor houden, dat uw
gemeente de gesloten overeenkomst wenscht
te handhaven en de bovengegeven beleidsver
klaring zal alsdan vervallen zijn.
De Kiesvereeniging Bloemendaal" afdeeiing
v.d. Vrijheidsbond, hield Maandagavond in het
kunstzaaltje op Rockaertsduin een, bijeenkomst
ter besprekingGemeentebeleid en finanoieële
toestand der gemeente. Na een kort openings
woord door den heer Otto, die de groote waar
deering van het bestuur uitsprak over de
groote opkomst kreeg de heer M'ollerus als
eerste spreker het woord. Spr. betoogt, dat
felle politieke strijd bij de Gemeenteraadsver
kiezing uitgesloten moet zijn,. Hij zal wei cri-
tiek leveren miaar tegelijkertijd trachten op
te bouwen. Met afbreken alleen komen wij niet
verder. Samenwerking is noodig tot heil van
onze gemeente. Spr. weidt dan uit over ver
schillende maatregelen die door de bezuini
ging» commissie uit de Mij» voor Nijverheid zijn
canbevolen. Bloemendaal is d'en verkeerden
weg ingeslagen. Er werd hieT niet gevraagd
wat zal het kosten, doch alleen geredeneerd1
doet men eiders dan moeten wij het ook doen.
Alleen hoogstaande menschen die den moed
hebben, om het kwaad in den wortel aan te
tasten kunnen de menschheid vooruitihelpen»
Alleen moeten zij daarbij bedenken dat zij daar
bij niet feilloos zijn. De behandeling van het
vraagstuk van ,den 8-urigen werkdag in den
gemeenteraad was beneden critiek. De spreker
die daar het Liberale standpunt had te ver
dedigen, beeft er blijkbaar niets meer wan ge
weten dan. dat er in 1919 'n wet op den 8-urigen
arbeidsdag is ingevoerd. Dien ten gevolge
kwam er van het debat niets terecht. Men
moet gedocumenteerd zijn wanneer men zulke
onderwerpen behandelt. Op dezelfde treurige
wijze is in onzen Raad de herclassificatie be
handeld. Die behandeling was een parodie. B.
en W'. maakte zich er van .af door oude folio's
van den dag te halen, en die als de wel over
wogen meening van Bloemendaalsch Gemeente
bestuur door te geven. De gemeente Bloemen
daal gaat als zoovele andere veel te veel den
weg van overheidsbemoeiing op. Hoevele
stroppen, geleden uit het geld der openbare
kcs„en zijn in de laatste jaren dn ons. land
niet voorgekomen. Het particulier initiatief
moet hoog gehouden worden en -het eerst noo-
dige voor Bloemendaal is, dat het personen in
den Raad' brengt die tegen. d,e bestaande sleur
en slapheid durven ingaan.
'Den heer Otto dankt den heer Mollerus voor
ziin warm betoog. Hij zal- al is het wat droog,
slechts cijfermateriaal bijdragen. De financieële
Positie der gemeente is precair. Tenminste 25
Jaar zullen wij nog, moeten zuchten onder de
gevolgen der leeningswoede die in de laatste
4 laar onze schuld' van f 8.000.000.tot
f36.000.000.heeft opgevoerd. Wel blijkt er
nu een overschot op de belastingopbrengst te
z'in, zoodiat allicht dat percentage belangrijk
kunnen worden verlaagd, maar het is, een
zuur voorrecht een spaarpotje te hebben ge
maakt uit gelden waarvoor de burgerij zoo
"eeft moeten bloeden. Bovendien geeft dit
slechts voor een enkel jaar verlichting. Zelfs
dit jaar zijn de kosten der gemeentehuis,hou-
nog weer f 126.000 hooger dan het vorig
Jaar. Opgebracht moet dit worden. Spreker
wijst op de uitbreiding van bureaux en diensten
m de gemeente en vergelijkt daarbij de be-
gfootingscijfers van 1918 en 1922.
9c kosten van het Algemeen Bestuur zijn in
die 4 jaar verdrievoudigd, die van de Publieke
werken .vervijfvoudigd, die van de Openbare
veiligheid verviervoudigd, de politie verdrie
voudigd, de gezondheidsdienst verdrievou
digd, pensioenen en wachtgelden ver
drievoudigd. De post voor rente en aflos
sing is in die 4 jaar van f 83.000 gestegen tot
f 501.000, terwijl de gewone uitgaven van de
geheele gemeentehuishouding verviervoudigd
zijn. Da politie enz. breidde zich uit van 20
tot 38 man, de secretarie van 8 tot 13 man,
de publieke werken van 13 werlieden, 2 'amb
tenaren, tot 14 werklieden en 8 ambtenaren
(■let op de verhouding). De heele dienst van
hoofdstuk 3, van 26 werklieden met 2 amb
tenaren tot 43 werklieden met 11 ambtenaren.
Er is geen enkele andere gemeente waar een
dergelijke toename te constateeren valt. Wa
ren de kosten verdubbeld dan zou spreker er
geen aanmerking op maken. Het, Rijk draagt
de gemeenten steeds meerdere werkzaamhe
den op. Het is bekend dat de index we'I onge
veer tot 1.7 is. gestegen. In alle gemeenten
ziet men aan ook een toename die dikwijls
de verdubbeling bereikt, maar waarom vraagt
spreker moet het hier steeds een ver- 3 of 4-
zelis 6-voud'iging zijn? Is het hier nu zooveel
veiliger dan in 1918? Zijn onze Publieke Wer
ken nu zooveel beter of mooier onderhouden
dan toen? Loopen de diensten zooveel vlotter
dan 4 jaar geleden? Zijn. de toestanden in onze
gemeente thans ideaal. Als sprekend voor
beeld wordt gewezen op de 'diensit van het
onderwijs, Deze dienst 'die setteel door de
Rijkswet wordt beheerscht, eisoht in Bloemen
daal niet veel meer dan in de meeste andere
gelijksoortige gemeenten. Delfzijl bijv. en Tiel,
geven er belangrijk meer voor uit. Wildervank
hetzelfde. Waarom moeten dan alle andere
diensten die. niet door de Rijkswet beheerscht
worden, hier veelal 5 maal zoo hoog zijn als
in d'e meeste andere gemeenten. Een schrik
barende toename van den ambtelijken omslag is
daarvan het gevolg. Spreker noemt daarvan
verscheidene staaltjes. Voor rijwiieltoelage
wordt in onze gemeente f 6.600 betaald, n.l.
f 125,f 100,per rijwiel (sic.) Voor toeslag
op womnghuiren f 2000. Het is of de gemeente
behept is met een manie om alles zelf to
willen doen, alles zeli in banden te nemen. Een
sprekend voorbeeld' daarvan is die aankoop
van de gronden langs den Zeeweg, een zuivere
grond'speculatie, waarbij elk begrip vian goede
koopmanschap zoek schijnt te zijn. De houding
van den Raad bij behandeling van verschil
lende dezer vraagstukken wordt door der.
spreker nader toegelicht. De heele begrooting
werd in een achtermiddag afgehandeld', nadat
de leden Let lijvige boekdeel nog geen 10
dagen in huis hadden gehad en daarbij werd
over de finacieële positie der gemeente en over
den toestand in het algemeen zoo goed' als
geen woord gerept, terwijl over allerlei kleine
belangetjes halve uren werd vol gesproken.
Tot den aanleg van den beruchten Zandvoort-
schen boulevard, die ons zeker f 150.000 heeft
gekost, werd bijwijze van intermezzo besloten,
op een kladje dat de voorzitter uit z'n porte
feuille haalde, betreffende zijn bespreking met
het Zandvoortsch gemeentebestuur. De Haar
lems,che annexatie-plannen heeft men weer
legd met talrijke geschriften', die men zelf niet
heeft kunnen samenstellen en voor w'elke op
stelling men de hulp van rechtsgeleerden zelfs
van een Leidsich professor ingeroepen heeft,
welke aardigheid ons op een' uitgaaf van meer
dian tien duizend gulden laan honorarium komt
te staan. Maar om eens met tooogere autori
teiten die het aanging te gaan praten, oi het
dezen te gaan toelichten, daaraan heeft men
niet gedacht. Ten slotte hebben enkele ver
tegenwoordigers van de besturen der vier
kiesvereemgingen, dlaartoe door ons uitge4
noodigd, dieze taak moeten overnemen. Voor-
l'oopig niet zonder succes, maar nu het noo
dig blijkt, d'at het Gemeentebestuur zelf zich
bij de hoogste autoriteit moet doen gelden, nu
blijkt het roerloozer dan ooit, hoezeer wij nu
ook reeds twee maanden' lang hiertoe hebben
aangespoord. Spreker eindigt zijn zeer toege
juicht betoog met een beroep op .d'e eensge
zindheid van de kiezers. Elke versplintering
van stemmen is een verzwakking en brengt
het doel verder buiten ons bereik. Elke. par
tijpolitiek moet worden vermeaen, nauw eni
aangesloten samenwerking van alle goedwil
lende elementen ook over de grenzen van alle
politieke groepen 'heen is gebiedend noodza
kelijk.
Van de gelegenheid tot gediachtenwisseling
werd eerst gebruik gemaakt door den heer
de Clercq, die vroeg waaraan ai dat door dë
gemeente 'geleende geld' was gebleven em die
nadere inlichtingen wenschte over de actie
van de liberale partij, die een circulaire ver-
spreidt, onderteekend met een groot aantal
namen ten behoeve van de heeren de Roo van
Alderwerelt en Lalan.
Hij betreurt deze verbrokkeling ten zeer
ste en vraagt of dit geeu gevaar meebrengt
voor den groep in den Raad.
De heer Otto, deze vraag direct beantwoor
dende deelt mede dat uit de begrooting niet
nauwkeurig is op te maken, waaraan de lee-
ningsgelden van de jaren 19191921 in totaal
f 2.720.000 zijn besteed'. Onder de inkomsten
komt voor huur van huizen en landerijen be
nevens voor erfpacht een som van ongeveer
i 30.000 voor, die voorkomen uit bezittingen,
welke te zamen zeker niet meer dan f 500.000
waarde vertegenwoordigen. Voorts komen er
aflossingen van woningbouwvereeniigingem
voor tot een bedrag van ongeveer f 100.000.—
De rest zal wel zitten in de Zeeweg, gasbui
zen, enz. enz., maar waarin dat enz. enz. pre
cies zit is niet na te gaian.
De tweede vraag van den lieer de Clercq
beantwoordende, wijst d'e heer Otto er op, dat
het Bestuur v. d. kiesvereeniging deze ver
brokkeling eveneens betreurt. De aianlidimg is
geweest dat de heer Laan sterk op zijn stand
punt bleef staan ten aanzien van d'en aankoop
van de gronden langs den Zeeweg in welker
voorbereiding hij een groot aandeel heeft ge
had, terwijl de houding wan de beide heeren
in den Raad ondanks hun ijver toch te. weinig
instemming vond om hen een hoagere plaats
op de lijst te verzekeren. Ook de herhaalde
verzekering van den heer Laan dat de ge
meente er in financieel opzicht naar zijn zeg
gen magnifiek voorstond, veronrustte vele le
der». Zij achtten bovendien het door elkaar
van voor- en tegenstanders van den aankoop
van dë gronden langs den Zeeweg op de can-
d'idatenlijst een principieële verzwakking Van
.deze lijst, die het zuiver doorvoeren van het
beginsel en het standpunt der kiesvereeniging
bij de Raadsverkiezing onmogelijk kon maken.
Bij de stemming in een zeer druk bezochte
vergadering bleek d'e heer Laan slechts twee
stemmen te krijgen terwijl de heer de Roo
van Alderwerelt eveneens maar weinig stem
men op zich vereenigde. Dientengevolge be
dankten' de heeren de Roo van Alderwerelt en
Laan er voor geplaatst te worden op de 6e en
8ste plaats van de iijsit, welke 12 namen be
vatte.
Er heeft zich toen een comité opge
worpen, dat van den loop dezer historie niets
afwist, voor een laparte candidatuur der beide
heeren. Met dit comité heeft het bestuur her
haaldelijk besprekingen gevoerd en zeer
royale aanbiedingen gedaan. De heeren Otto
en Blankevoort hebben hun plaatsen beschik
baar gesteld ten einde een accoord gemakke
lijk te maken. Er is aangeboden de stemming
voor dë verschillende Candida,ten van de lijst
zuiver uaar voorkeur mogelijk te maken
waardoor dë kansen, van de beide heeren
bij de verkiezing veel grooter zou zijn ge
weest dan op een aparte lijst, doch alles is
afgestuit op den onwil' van den heer Laan ter
wijl het Bestuur overtuigd is d'at het comité
gaarne tot een accoord had willen meewer
ken.
Het eind van deze droevige historie is thans
de circulaire waarover de heer de Clercq
sprak, die slechts tegenstanders met name
S. D. A. P.ers en Katholieken blijde heeft ge
stemd en waarvan nu reeds is gebleken .dat
vele 'ondertè'ekeriaars even weinig vian den
loop der zaken' afwisten als oorspronkelijk het
comité zelf in de meening werkeer.de dat hun
instemming gevraagd werd voor het stellen
van die candidate» voor de lijst van den Vrij
heidsbond.
De lieer de Clercq dankt den heer Otto voor
zijne objectieve toelichting en verklaart nog
maals dat hij de veroorzaakte scheuring be
treurt en eindigt met de hoop uit te spreken
dat de kiezers de noodzakelijke éénheid zul
len trachten te herstellen. Voor alles is thans
■een krachtigen aaneengesloten groep in den
Raad noodig die het schip een andere koers
weet te geven. (Applaus).
Verschillende aanwezigen stelden nog na
der vragen» Door een der aanwezige dames
werd er op gewezen dat dë onstellende fei
ten die in de laatste weken ten aanzien van
het beleid van ons gemeentebestuur zijn ge
bleken', de burgerij, zoowel de vrouwen als de
mannen in hooge mate hebben verontrust en
vraagt wie daarvaneigenlijk de schuld draagt.
De heer Otto herhaalt dat natuurlijk' in eer
sten aanleg het hoofd van het Gemeentebe
stuur en de wethouders en in het bijzonder
ook de gemeenteraad de verantwoordelijkheid
dragen. Maiar in de laatste instantie is het de
burgerij zelf, die de schuld' heeft. Ook hier
past de bekende uitspraak dat zij de vertegen
woordiging heeft, die ze verdient.
Spreker wekt nogmaals alle aanwezigen op
om zich aan te gorden en ook zooveel mede
standers daartoe op te wekken tot een eens
gezinde, 'Onversnipperde demonstratie bij de
stembus, door als één man te stemmen op
lijst no. 7.
Met een hartelijk woord' van dank aan de
gastvrouw en een woord van warme waar
deering voor -de mooie vergadering- en de
groote opkomst wordt deze vergadering daar
na door den voorzitter gesloten.
Debatavond belegd door de kiesvereeniging
Bloemendaal afdeeiing van den Vrijheidsbond
en de afdeeiing Bloemendaal van de S. D. A. P.
Voor een stampvolle zaal opende de heer
Noorman om acht uur de vergadering en deel
de mede dat aan de sprekers, ieder 35 minuten
spreektijd zou worden gegeven, en daarna 20
minuten in de 2e ronde voor re- en dupliek.
De eerste spreker was de heer Otto, die daar
toe door het lot was aangewezen. Van de
regeling van den spreektijd is echter niet veel
terecht gekomen, want met een 'onderbreking
van 1 kwartier isi er van 8 uur tot ruim
half twaalf gesproken, zoodat bet ondoenlijk
is hiervan een' woordgetrouw verslag te geven.
Daarbij komt dat wij reeds eerder in staat
waren, vergaderingen bij te wonen waar d'e
Bloemendaaischeweg4
Telefoon 22007
f 2.50 per pond
bovengenoemde sprekers hunne meening heb
ben uiteengezet.
Ook 't feit, dat 't d'ebat eerst begonpiadat
beide sprekers eerst hunne meenigen hadden
uiteengezet, was oorzaak d'at 't laat geworden
is. Niet dat er niet vele aanknoopingspunten
voor debat waren. Dat kon niet anders, want
er spraken, twee menschen, met een geheel
verschillende maatschappijbeschouwing. Zweeft
bij den een het ideaal steeds voor oogen, die
under ziet meer de werkelijkheid. Ziet dë een'
een verdrukte massa voor wier welzijn hij
alleen ijvert, de ander bekijkt meer 'het alge
meen, daarbij de eigen klasse niet over het
hoofd ziende.
Brengt de een moreele overwegingen in 't
sipel, de ander blijft strikt zakelijk. Ziet de een
de verdrukking van 't proletariaat, de ander
vreest diens dictatuur.
Het kon dus niet anders of 't debat moest
soms verward zijne Ook 't onderwerp was te
omvangrijk voor een avond. Het gemeentebe
leid, en we geven gaarne toe, een gemeente
beleid, waarin fouten schuilen, in één avond te
behandelen, is ondoenlijk. Daardoor kwam het
voor, dat de eene spreker aen ander vroeg
waarom hij dat of dat onderdeel niet aange
roerd had, waarop d'e ander beweere het over
't hoofd gezien te hebben.
Gaarne brengen wij echter hulde aan de
beide sprekers, die op keurige en kiesche
wijze hun standpunt hebben uiteengezet.
Nu kunnen wij' een lange beschouwing gaan
geven van de gevallen waarin de een gelijk
had, de ander ongelijk, waarin de een sterker
stond dan de ander. Maar waarom? Is, dit
van belang voor de gemeentenaren, inzonder
heid voor onze labonné's OJ. niet. Is het niet
van meer belang de gevallen aan te wijzen,
waarin sprekers het eens waren.
Beide sprekers hadden niet veel respect voor
't DageLijksch Bestuur onzer gemeente. Ook
de afhandeling van verschillende zaken ge
schiedt vaak te haastig en daarom niet gron
dig.
Dit is een ernstige fout. En dan de bezuini
ging. Beide sprekers zijn voor bezuiniging,
maar willen op verschillende manier bezuini
gen. Laat ons nu 't voorbeeld nemen van de
sprekers, die de gemeenitehuishouding vergelij
ken met een gewone huishouding. Moet in een
huishouden bezuinigd worden, dan wordt eerst
bezuinigd op de niet noodzakelijke 'uitgaven.
Wat al of niet noodzakelijke uitgaven, zijn,
berust op een kwestie van appreciatie» Deze
appreciatie is niet bij allen dezelfde, dus ook
de bezuiniging niet. En da.n die gronden, langs
den Zeeweg, want deze zijn het die laanleiding
gegeven' hebben tot 't houden van dezen debat
avond. Op de vergadering in de commissie in
zake aankoop waren talie raadsleden uitgenioo-
digd .d'us ook' de heeren Schulz en Noorman.
De heer Roozen, legde de pertinente verklaring
af, dat de uitnoodiging ook gedaan was laan
de heeren Schulz en Noorman, en deze ver
klaren weer pertinent dat ze haar niet ont
vangen hebben. Dus de post maar de schuld
geven, lijkt ons het beste.
En wat zeggen nu d'e beide heeren over die
gronden.
Zeer verschillende dingen» Het is voor iemand
die geheel objectief de zaak beschouwt, zeer
moeilijk en soms ook weer niet moeilijk den
aankoop te rechtvaardigen» Zeer zeker heeft
de heer Schulz gelijk, als hij zegt, dat het
rapport voor velen të moeilijk is opgesteld,
hetgeen duidelijk blijkt uit het feit, dat zich
eenigen de moeite en kosten hebben getroost
hebben zich tot een accountant (naam onbe
kend) te wenden die het voor een politiek
pamflet uitschold, en de cijfers als onwaar en
onjuist kwalificeerde en het commercieele in
zicht van de opstellers niet hoog schatte. Gaan
we n.u de lijst na van hen, die hun sympa
thie betuigden met 't streven van de commis
sie, dan komt hierop als forens voor Mr. Vis
sering, directeur v. d» Ned. Bank, dus iemand'
wiens adviezen men wel kan opvolgen. Zou
het nu toch waiar zijn, dat van de questie een
politieke zaak is gemaakt? Uit de geschie
denis van de samenstelling van de commissie
moeten we opmaken' d'at dit niet mogelijk Is.
Het is om wanhopig vian te worden. Iemand,
die den laatstem tijd geregeld alle politieke
vergadering bijgewoond heeft, zei: Ik ben nu
juist zoo ver, dat ik niet weet wie ik stem
men moet.
En toch moet er gestemd worden. Want bij
na alle politieke sprekers hebben veranderin
gen noodig geoordeeld, of de mogelijkheid
daarvan bepleit. En we zouden hier dë laatste
zinsneden van ons hoofdartikel willen herha
len» 'I'S' fïlH
En al is onze keus derhalve geen verdien
ste, als zij in alle oprechtheid en te goeder
trouw geschiedt, is zij altijd beter dan geen keus.
