Herwaarden
BEHANDELT:
- Complete Wasch
iGGGEBROOD
TWEEDE BLAD
Haarlem
IENDAAL
dw bakker
t 1838
lel Fa. J. H. KRUL Jr.
Speciaal adres voor Ameublementen en Slaapkamer-Ameublementen. - W0UW6FlliailStF.32
'uln-en Schelpenhanüel
- Telefoon 664
Kinderhuissingel
DON 3675
gewapend beton
en voordeelig.
rapend beton platen.
Molenaerstraat 28B
TETTERODESTR. lOd
Heeren-Modeartikelen
Firma Wed. J. de Reiger
„Bioemendaalsch Weekblad"
Zaterdag 28 Juli '23.
VAST
RECHT TARIEF.
Gordijnwerk, Beddenmakerij, Ameublementen, Verhuizingen.
-•'SST,
jCHELPEN VOOR
ISBANEN
D IN 5 SOORTEN
YLSCHEWEG 161
TEL, KANTOOR 22089
onder garantie
b.d. Kleverparkweg Tel. 3406
VRAAGT onze prima
LINNEN BOORD
Per st. 70 ets., p.3st.f 1.90
VERWULFT 7, TEL. 2155.
in Mandenwerk. Rieten Tuin-
gen enz. Reparatie-inrichting.
3000000000000000000000
IKVEEN
N 1617—22012
ag na 1 uur alléén 22012).
V. STOOMERIJ
cantoor, Tel. 382—873
(DÉTACHEEREN) EN
OËIKG.
gunstigen! Met de noodige plicht-
;lde zij mr. Rennard aan juffrouw
>or en liet hen toen aan elkander
zij behoedzaam een paar spierink-
om haar balboekje vol te krijgen.
:r jaar geleden als jeugdige gelief-
gescheiden, ontmoetten elkander
en balzaal, alsof zij wildvreemden
wat er toen was voorgevallen,
ij een pijnlijk stilzwijgen. Eva, die
orbereid was, kon haar verbazing
htigheid nauwelijks verbergen. Zij
ileek, toen rood en haar waaier en
.delen uit haar bevende handen.
t reeds opgeraapt voordat één der
I gelegenheid had te bukken. Hij
geheel ingevuld was. Toch sprak
en dans van u 7"
m aan te zien, knikte zij van ja en
:en op, onder aan het hoekje. Het
;en lawaaiige twostep aan, de zaal
nel en zoo werden deze beide ont-
schen gescheiden, wat hun eenigs-
'mte teruggaf.
No. 30.
Wegens plaatsgebrek moesten wij 't Raads-
overzicht tot volgende week uitstellen.
Sociaal-Economische Kroniek.
MELKVOORZIENING,
.1
Het ksan niet ontikenid worden, dat de meil'k-
ivoorziemng zoo lamgzameTfandl een. probleem
geworden is. Vooral voor d'e groote steden
zooafs Amsterdam en Rotterdam, wier inwo
ner-aantel steeds aarawiasit en) waardoor als
niet te vermijd'en, gevolg ook de behoefte aan
melk met den, da'g grooter wordlt. De bevol
king op zichzelf 'verbruikt iederen diag enorme
hoeveelheden van dit artikel, terwijl d'e vele
ziekenhuizen en inrichtingen vare dlieni (aard 'die
enorme hoeveelheden! nog vergrootere. 't Kan
dan ook niet uiitMblven of de melkvoonzienSn-g
is vooral in de steden zoo langzamerhand een
der groote vraagstukken vian den dag ge
worden.
Het groote belang, dat de melkvoorzieniing,
zoowel van hygiënisch als van economisch
standpunt meit! zich medebiremg|ti, maakt diat
een praetische oplossing wel noo'dziakelijk is.
Op het pfflafite land kan men zich moeJlijk een
voorstelling vormen vian d'ere omvang van dit
probleem. M'ag diaar, vooral van hygiënisch
standpunt, ook al eens iets oip de wijze waar
op de melk verkregen wordt, zijn a)an te mer
ken, over 't algemeen heeft men daar n'iet
die moeilijkheden, welke men b.v. in Amster
dam aantreft. De bezwaren, daar ingebracht
tegen de particuliere voorziening, mogen me
nigeen misschien overidreven schijnen, geens
zins zijn ze van alllllen' grond ontbloot. De ont
hulingen in den laatsiten 'tijd', vermoedelijk
verband houdende met de voorstellen, tot op
richting vian een gemeenitefjik melkbedrijf, zijn
wel vian d,ien aardt, dat ook de minder hygië
nisch aangelegde burger, enkel bij het lezen
daarvan, toch nog ikiipjpeve'l zou krijgen.
Eigenaardig is, dat, ondanks de bekende
Holfcmdscihie zindelijkheid, de wijze waarop d'e
zoetiboeren, de veehouders, in de omstreken
van- Amsterdam Idle melk behandelen, van dien
aard is, dat mem zicih werkelijk wel eens mag
afvragen, of het product, door hen aan de
markt gebracht, nog wel aanspraak mag ma
ken olp den naam van melk. All 'dlraagt het dan
nog dien naalrn, een, feilt is1, dat het product
soms uiit evenveel deelen mellk all's uit deelen
v'am anderen aard beistaat. En de tallooze rap
porten, van gemeentewege uitgebracht, leggen
rraaar at te zeer het feit vast, dat dikwijls een'
product aan de markt wordt 'gebracht, dat voor
a'l voor de: bevolking de grootste gevaren
medebrengt. Niet zeilden zijn typhus en tuber
culose het gevolg van het drinken vian de
Amisiterdamsche melk. Volgens officieele mede-
id'eelingien moeten de methoden van de zoet-
boeren de meening zijn toegedaan, dat in allTe
gevalle die melk nog wel goed genoeg voor
•de stedelingen is. De voorzorgen, die b.v. in
het Noorden en ook over het algemeen op
het platte land ten opzichte van de mefcwiin-
raing in acht worden, genomen, worden vrij
wel in de omstreken van Amsterdam verwaar
loosd'. Zou dit soms komenl doordat de boe
ren in de ommidldielijfce omgeving eenier groote
stad op handelsiterrein iets van de „stadscbe"
mlanierien zijn giaan overnemen?'
Ook' zou rondom Amisiteridiami bebrekkeliijk
veel tuberculeus vee gewonden worden. Naast
den drassigen veeboderrt, waardoor het vee in
jiaren, zooafe wij bjv. tihans beleven, door den
.voortdurendien voorjaarsregpn en groote koude
spoedig door deize gevire-esjdle ziekte wordt
aangetast, wordt ook nog als oorzaak ge
noemd het feit, dat veel vee uit Friesland in
Holland) wordt ingevoerd In Friesland is n,l,
ih»t toezicht o,p tuberculeus vee veel scher
per dan in Holland en het vee, dat daar ook
maiar de geringste symptomen van deze ziekte
vertoont, wordt in dien. regel op de markt naar
Holland verkocht. De bewoners uit de groote
plaatsen krijgen dan in dien regel de melk van
vee, dat voor de Friesche melkfabrieken is
afgekeurd'. W'ordt dleze melk dan ook nog door
den stedeling op onvoldoende wijze gekookt,
wa't dikwijls voorkomt, dlan ligt het voor de1
hand', dat de gevolgen niet uitblijtven en de
gevreesde ziekte op den miensch wordlt over
gebracht.
Veel mieniscihen zijn van oordeel, dat .in de
melk volstrekt geen bacteriën mogen voorko
men. Deze meening is oujui'st, zelfs tn de
■melk van volkomen gezonde koeien en van de
goede boeren want ook rondom Amsterdam
worden gelukkig nog goede boeren gevonden
komen en mogen bacteriën voorkomen.
Niet alle toch zijn schadelijk en veroorzaken
ziekten.
Volgens betrouwbare gegevens mogen in
modelmelk 50.000 per kub. cM-, voorkomen.
In' de Amsterdamsohe melk komen gemiddeld
een paar mffiioen bacteriën voor, die, volgens
verklaring vandeskundigen, l'aing niet alle
van onschuldigere aard zijn. Wanneer dit zo.o
is, dan zou de melk, geleverd aan de hoofd
stad, inderdaad veel' te wenschen overlaten.
Wanneer men de literatuur, vooral in de laat-
steiacht jaren aan de Amsterdaimische melkvoor
zieniing gewijd, nagaat, dan komt men tot de
ontdekking, dat de voorizdenling voor de stad
Amsterdam, van hygiënisch standpunt bezien,
in geen geval is zooals zij behoort te zijn.
Zoo verklaarde in 1919 de toenmalige wet
houder van den gezondheidsdienst te Amster
dam, in een zitting- van den Gemeenteraad, dat
de gezondheidsdienst van- alles in de melk aan
trof, tot zelfs menschelijke uitwerpselen toe.
Hoe dlft laatste mogelijk is, laat ziich gemak
kelijk verklaren. Het voor de melk gebruikte
vaatwerk wordt meestal in de sloofen in de
nabijheid van de woningen! gereinigd'. In die
slooten komen ook de W.C.'s van de boeren
uit en zoodoende wordlt de reiniging van het
vaatwerk dikwijls een verontreiniging. Dwingt
du;s de onhygiënische behandeling van de melk
reedis tot oplossing, ook van- commercieele en.
economische zijde wordt de noodzakelijkheid
van een oplossing gevoeld'. Vooral vam socia
listische zijde wordt met klem aangedrongen
om aan den onh-oudibaren, toestaid een einde
te mja'ken en daardoor tevens te komen tot de
invoering Ivan een gemeenteiijfc melkbedrijf.
Nlïe't alleen in Amsterdam, doch ook in andere
plaatsen van -ons land was dlit vraagstuk reeds
taan de orde. Zoo werd b.v, nog korten tijd'
geleden' door dien Gemeenteraad van Alkmaar
een voorstel om tot gemeentelijke melkvoor-
zienlng over te gaan, verworpen. Genoemde
Raad was van oordeel, dat de oplossing van 't-
meSlkvnaassfuik niet moes# worden gezocht in
de richting van een gemeentelijk bedrijf.
Over een eventiueele oplossing v'an het melk-
vTiaagS'tuk hopen we in een sfofc-artikell nog iets
te zeggen. Slot volgt.
Overdruk uit de Juli-aflevering 1920, van
het tijdschrift der Nederlandsche Maatschappij
voor Nijverheid en Handel.
VLOOTKOSTEN EN VLOOTWAARDE-
I.n het Fran-Sche dagblad „Le Matin" vonden
wij een merkwaardige beschouwing van den
-heer Henr.i Lémey, Senator, over de Fransc-he
Marinebegrooting. De schrijver komt daarbij
tot de ontstellende slotsom, dat Frankrijk per
jaar uitgeeft 1200 millioen franc voor het on
derhoud van een vloot, die no'g geen 500 mil-
lioen francs waard is.
Wij laten hieronder de oorizaak van het ar
tikel volgen:
iEen- degelijk industrieel of koopman maakt
ieder jaar zijn balans op. Zou hij zich daarbij
tevreden stelten met te zeggen: ik heb onge
veer zooveel waren in voorraad, zonder de
juiste waarde te berekenen, dan zou hij spoe
dig bankroet gaan. Vooral wanneer zijn voor
raad' bestaat uit goederen, die aan bederf of
aan sterke waardevermindering 'onderhevig
zijn, moet d'e balans nauwkeurig opgemaakt
worden
De Staat bekommert .zich als grand' seig
neur niet veel; met dergelijke regelingen. Er
is in Frankrijk een oorlogsvloot en het is vrij
gemakkelijk op te sommen uit welke eenihed'etr
zij bestaat- Maar welk kapitaal vertegenwoor
digen de schepen, die er nu zijn en wat iis hun
militaire waar d'e?
Internationaal wordt vrijwel algemeen aan
genomen, dat de groote oorlogsschepen in ten
hoogste 20 jaar hun- waarde verloren hebben.
Voor de kleinere schepen- i's die termijn zelfs
nog .korter. Na 20 jaren hebben de schepen
da-n -ook geen enkele militaire en- zelfs 'geen-
handelswaarde meer. Zij vallen onder oud
roest, waarvan de afbraak nog zoo d-uur is,
dat er vaak geen tampers voor te vinden zijn.
Gaat men nu, hiermede rekening houdende,
een balans opmaken van de waarde der te
genwoordige Franscbe vloot, dan blijkt, dat
die waarde thans in- totaal niet meer bedraagt
dan 925 millioen francs. Erger nog, o-nder die
925 millioen afmes komen er 325 millioen voor
rekening van totaal verouderde pant'sersclhe-
pen, terwijl 235 milioen gerekend is voor ver
schillende eenheden, die feitelijk in het geheel
geen militaire waarde meer hebben. Blijft der
halve slechts 365 millioen lichte schepen en
onderzeeëer-s; de eenigie typen waarmede ons
nieuwe vlootprogramma rekening houdt.
Tegenover dit actief vloo-tmateriaa-l staat een
som van 1202 millioen uitgaven volgens de
begrooting. Op het eerste gezicht zat men dit
onmogelijk vinden. Hoe kan iets zoo onzin
nigs bestaan? Hoe is het mogelijk dat van 1200
millioen' francs, die per jaar uitgegeven wor
den, niet althans een groot deel w'ordt terug
gevonden i-n een vermeerdering van de waar
de onzer vloot?
Bestudeert men met het oog op deze vraag
verder de begrooting, dan blijkt, diat de pro
ductieve uitgaven daarop (die dbs op een ba
lans op de actief-zijde -terug te vinden zouden
z-ij.ni, nieuwe werken enz.) -ver overtroffen
worden door de improductieve kosten van -
onderhoud- De verhouding is 48 52 pGt. Al
leen voor de arsenalen, werd' in 1922 342 mil
lioen of 35.61 ipGt. van de totaalnbeigrooting
uitgegeven, terwijl er geen enkel schip ge
bouwd werd. De staat verkeert dus -im- de
positie van een industrieel, die aan a-lgem'eene
kosten meer zou uitgeven dan aan aankoop
van machines, van grondstoffen en aan amor
tisatie van kapitaal. Een dergelijke handel
wijze moet tot het bankroet leiden..
-Op dezen weg, kan toch- niet worden voort
gegaan. M'en zou dan op zekeren dag komen
te staan voor een. Marinebegrooting, diende tot
onderhoud van een niet meer bestaande vloot.
Aan het systeem om jaarlijks 1200 millioen
francs uit te geven voor een vloot van 365
millioen moet ten spoedigste een einde worden
gemaakt!
Tot zoover het-artikel uit d'e ,M!atin".
Wij vragen ons af, of dergelijke toestanden
alleen, in Frankrijk bestaan. Hoe staat het ten
deze met de Nederlandsche Marinebegrooting
en de Nederland'sche Vloot?
Wie zou een dergelijke berekening als hier
boven vermeld eens voor de Nederlandsche
toestanden willen en k-uimmeni ma-ken?
ONTVANGENBOEKEN.
„Met Kerstmis naar Huis" door Jörgen Falk
Rönne uit het Deensch vertaald door A. en E.
Huber. Uitgegeven door de Uitgevers-Maat
schappij „Elsevier" te Amsterdam.
Dit boek zal zijn weg door de wereld wel
vinden. Het geeft juist datgene, waarnaar het
publiek gretig vraagt: goede tweede-rangs litte
ratuur.
Naar het beste is nagenoeg geen vraag, zoo
als eerlijke uitgevers en tooneeldirecteuren
zelf bekennen.
Ik vraag mij af: is er wel ooit veel vraag
geweest naar eerste kwaliteit litteratuur?
Hoeveel menschen lezen Vondel, Shakes
peare en Gezelle? Hoeveel, of liever, hoe wei
nig vingers zouden omhoog gaan, indien men
vroeg: „Wie heeft de beide deelen van Goethe's
Faust" uitgelezen?"
De ware kunst schijnt alleen door de kun
stenaars en enkele kunstminnenden gezocht te
worden en onder deze laatsten zijn er die van
het beste een aftreksel maken voor een groo-
tere kring van lezers.
Het ziet er in de kuntwereld al net zoo uit,
als in de maatschappij: een kleine kring van
aristocraten, een veel grooter kring van „ge
goeden" en daarna de menigte, die zich voedt
met draken- en prikkelfilm-margarine.
Jörgen Falk Rönne is een onderhoudend ver
teller en hij zorgt er terdege voor, dat elk
hoofdstukje van zijn vlot geschreven boekje
voldoende gesausd is, hetzij dan met een beetje
romantiek, met een beetje van het avontuur
lijke of wel met een beetje boertigheid.
Herhaaldelijk voert hij ons naar een plaats,
waarheen wij ons, wellevendheidshalve, onop
gemerkt plegen te begeven en om lachwekken
de situaties te scheppen laat hij zijn personen
in aanraking komen met onwelriekende stof
fen, die wij om hygiënische redenen mijden.
In het hoofdstuk „Predikanten" wordt een
der gasten op de volgende wijze getypeerd:
„Alleen de oude Hodde sluipt nog wat eenzaam
rond en laat hier en daar een enkel woord val
len, altijd in 't voorbijgaan. Hij heeft een gebrek
aan de veiligheidsklep, dat maakt, dat hij bij
tijden liefst in beweging wil blijven".
De schrijver, al versmaadt hij de platte niet,
weet ook fijnere geestigheden te lanceeren.
Zoo schrijft hij in het hoofdstuk „Het bal bij
den apotheker" dat de gasten plechtstatig
werden geleid naar de zitkamer, „die rook naar
op één na de beste eau de cologne van den
apotheker".
Geestig is Rönne vooral en opzettelijk gees
tig zelfs, want menigmaal geeft hij het verhaal
een onnatuurlijke wending om het geestige te
bereiken, zooals ter plaatse, waar hij de beide
broeders zich laat verlieven in één en t zelfde
meisje, hun onderweg op een sleetocht bij den
zelfden winkelier beurtelings stikum hetzelfde
verjaarsgeschenk laat koopen, een bewerkten
gouden ring, zoodat de oudste broer niet met
zijn gelijk en gelijkvormig cadeau voor den dag
kan komen, omdat de jongste hem voor geweest
is.
Het boekje onderscheidt zich voorts door
een levendigen, vlotten stijl en in zijn beste
momenten weet de schrijver zelfs de klaarheid
van het plastische te bereiken, waardoor menig
fragment een beeldend effect krijgt. Ik denk
hierbij aan beschrijvingen als die van de kat
in het laatsle hoofdstuk: „De kat balanceerde
voorzichtig tusschen de plassen op de binnen
plaats en schudde ontevreden haar pootjes: ze
Als U per auto, motorboot of zeiljacht toch
ten onderneemt, vergeet dan niet
VICTORIA-WATER (Oberlahnstein),
mede te nemen. Hiervoor zijn het best geschikt
de heele Literschroefflesschen, inhoudsprijs
32 cent.
leek een preutsche dame, die de rokken omhoog
tilt. Door de open schuurdeuren klonk den
heelen dag het geklop van dorschvlegels en dit
gaf een zekere gezelligheid aan de binnenplaats;
de musschen vierden feest in den kafhoop, on
der groote vroolijkheid en drukte".
„Met Kerstmis naar huis" zal wel evenals
„Het Geluksland", van denzelfden schrijver een
breeden lezerskring vinden.
HENRI BAKELS.
In de Meulenhofl-Editie is verschenen Goud
Eiland door L. R. Stevenson, vertaling uit 't
Engelsch, herziene uitgave met een woord voor
af door Nico Rost, op welke uitgave wij nog
nader terugkomen.
Mede is verschenen „Wat Nederland zingt",
een keur van Nederlandsche volksliederen ver
zameld door Joh. Oostveen. Het doel zoowel
van samensteller als van uitgever is, het Neder
landsche lied algemeen eigendem te doen wor
den. Het in handig formaat uitgegeven boekje
is keurig geïllustreerd door Jan Wiegeman.
Voor het eerst zijn hier de liederen zoowel
voor zang als piano gebracht. We gelooven wel
dat dit boekje zijn weg zal vinden.
In Meuleiuhoff'-s bibliotheek van Nederland
sche schrijvers', is verschenen een bloemlezing
uil de werkeni van Jacob van Lende®.,
Men kent 't doel van, deze uitgave n.l- onze
groote schrijvers nader tot het Nederlandsche
volk te brengen.
DAMRÜBRIEK.
Alles betreffende deze rubriek te zenden aan
deii Damredacteur, den heer Herm. de Jongh,
Valeriusstraat 64huis, Amsterdam.
Probleem No- 2 van den Oplossingswedstrijd.
Wit speelt en wint.
DAMNIEUWS.
Match SpringerHem. de Jongh.
De e-srste partij van deze match, georgani
seerd door den Zui'd'-Franscihien Dambond, is
te les Malles-, een bu-itenlplaatsje in Frankrijk
gespeeld en eindigde 'in remise.
SCHAAKRUBRIEK.
Oplossingen, enz., te zenden aan den Schaak
redacteur van -dit blad, de Genestetweg 23,
Bloemend-aal.
Probleem no, 16.
W. NANNINiG (Helder),
Mat ira twee zettere.
Stand' d'er stukken:
V/it: Kg 4, De 2, Ld 3, Pc 2, Pe 8.
Zwart: Ke 5, Pf 3, d' 5, e 4, e 6.
Tournóoi te Ostrau.
Van 1-18 Juli 1.1. is in het Moravische Os-
Beschouwt U 'n lekker koel, frisch
geventileerd vertrek als een luxe?
Neen immers, want daarin voelt
U zich opgewekt en energiek 1
Waarom zoudt U dan de atmos
feer van Uw werk- of slaapvertrek
niet houden als die van een „avond
aan zee", door er een electrisch
ventilatortje te laten draaien
De ventilator kost slechts 'n gul
den of 15 en het stroomverbruik
niet meer dan 'n paar cent, dank
zij het
4 stoelen en 2 Fauteuils met moquette f45.met leer f 38.4 stoelen en 2 Crapauds met moquette
f 92.50. Salontafels, massief Eiken, ovaal model f 19.vierkant model f 17.50. Linnenkasten, massief
Eiken vanaf f 50.Buffetten, massief Eiken vanaf f 60.Voltaire (verstelbaar) met prima leer 125.
Clubfauteuil's met Rundleer f 100. Kapstokken, Piano-tabouretten. Bloemtafels, Serretafels enz. enz.
