GRIJZEN
e Kunst
TWEEDE BLAD
Artikelen
'RBIÈRE
i, Haarlem
ABR. MEIJER
zk en Massage
IT Jr. e Co.
B. V» gereden
ELINQ
)S DE
tolhuizen 6, Haarlem
Waar onze eenten blijven.
T
BLOEMIST
E VRIES
EM - Telefoon 3247
>OR DAMES
ONDULATION MARCEL
MANICURE
nTMoMM-6-8
:ndaal
Famllie-Arangementen
16 - TELEF. 1289
handwerken
136 - HAARLEM
LECTR1SCHE WASCH- EN
RICHTING
Bioemendaalsch Weekblad"
Plaatseiijk Nieuws.
Dames Chemises
Dames Camisoles
Kousen
J
mu
■7*">
VOOR
)EMENDAAL - TELEF. 22251
i^mnastiek en Heilgymnastiek
lastiek ook aan huis
SOOOOOOOOOOOOOOOOOOC
ANTEN, FLESSCHEN,
THEELOOD, STAN-
LEEDING, TAPIJTEN,
E ZOLDEROPRUIMIN
Ie Schoonmaak wenscht
or Hooge Prijzen op-
uds bekende vertrouw
der firma
Raamstraat 30
ONTBIEDEN
:uinen. Levering van boomen,
ij: Zijlweg 74.
plaan 22, Overveen. Tel. 3819.
opgang
fEN (Oreal)
irdigen van Haarwerken
inieuw gerestaureerde
:enlandsche Parfumeriên
E ARTIKELEN
r. ERLINGS
VERK, SCHABLONEEREN,
DEN, enz.
orteering
iHILDEREN en BATIKKEN
landsch Batik)
'EN EN SCHABLONEN -
loet. Vraagt priis bij de alleen
r van HAARLEM
raat 13
ïLINRICHTING VOOR RI1WIELEN
inds H.eeren- en Damesrijwielen
'E PRIJZEN. OOK IN HUUR
No. 12.
ijkste prijzen
•IRMA J. DE REIGER
t 1819 TELEFOON 2155
«rit zoouls:
Sleutelmandies, Papiermanden,
ze In Stoelen en Poppenwiegen
Beveelt zich beleefd 'aan.
1893
OR HET ALS NIEUW
E FIJNE GOEDEREN
ZATERDAG 22 MAART 1924.
T O O N E E L,
Ik Dien, een spel in drie bedrijven ter ver
heerlijking van Zuster Beatrijs, door Herman
Teirlinck.
Door velen wordt mij gevraagd of „Ik Dien"
een Roomsch stuk is. Ik behoef niet uiteen te
zetten wat men met deze vraag bedoelt, doch
meen te kunnen volstaan met te zeggen, dat „Ik
Dien", naar mijn persoonlijke meening, evenmin
een Roomsch stuk behoeft te heeten, als b.v.
„Falamedes" een „ongeloovig" of „heidensch"
stuk, omdat deze figuur uit de heldensagen tot
de Heroën behoort.
Teirlinck maatk zijn bedoeling vrij duidelijk,
door den titel, dien hij aan het stuk geeft en
door Beatrijs bij herhaling de woorden „ik dien"
en „ik heb gediend" in den mond te leggen.
„Den wijden roep, die uit de wereld klinkt en
gansch haar lijf doorzindert" heeft Beatrijs niet
gezocht; die roep verrast haar en komt als een
bezoeking van God, De stem van het wereld-
sche leven regeert een tijdlang deze kuische
non, opdat zij het kermisvolk (het menschdom)
tot spiegel zal dienen.
Teirlinck heeft van den aanvang af Beatrijs
geteekend als een reine, verheven ziel, die tot
een barren tocht door het aardsche slijk geroe
pen is en, wie zin heeft voor het zinnebeeldige,
zal in deze teekening gereedelijk het algemeen-
menschelijke herkennen.
Reeds bij de eerste ontmoeting met Gratiaan
houdt Teirlinck ons gebonden aan het geloof in
Beatrijs' kuischheid. Gratiaan komt met de
haast, die den hartstoch kenmerkt; „Ik vrees
den tijd, die gaat(blz. 14). Beatrijs daaren
tegen, die even tevoren tot Maria gebeden
heeft: „Moeder, in al de dagen, dat ik U diende,
was ik maar de helft van iets. Dees uur heeft
mij volledigd. Thans kniel ik néér voor U, met
heel mijn wezen", Beatrijs antwoordt Gratiaan
met de rust en den vrede der reine liefde: „Er
is geen tijd. De stonden hangen stil in een gul
den ruimte."
Telkenmale wanneer wij de Zuster zien dalen
van de trap des Levens, komt de schrijver dit,
ons geloof in haar bevestigen, door Beatrijs' uit
roep; „ik dien" en wanneer het kermisvolk op
roerig wordt en haar bespuwt, dan acht Teir
linck het oogenblik gekomen om haar de roe
rende woorden te laten spreken: „Hier sta ik
met mijn lichaam, als met een last, die dage
lijks zwaarder weegt. Aanschouwt uzelven in
mijn wezen. Het is uw eigen vleesch, dat gij be-
spuwtl Ik heb mijn menschelijk stof gehoorzaam
uitgeput. Ik heb mijn mond aan de wijde zon
gegeven. Ik heb mijn kinderen in mijn darmen
omgedragen. Ik heb in barensnood mijn moe
derschap betaald. Ik heb gewanhoopt, als een
ieder, toen ik mijn kroost verloor. En als een
ieder, heeft mij een nieuwe hoop, een versche
gulzigheid beheerscht. Ik was een zwakke strij
der, maar 'k heb gestreden met mijn nagels en
mijn tanden, met mijn hersens en mijn bloed. Ik
eb al geschonken wat ik had, om iets maar
weer te krijgen. Mijn honger was zóó groot! Zóó
klein uw handen om mijn feilen levenslust te
voeden! ....O Kermisvolk, ben ik uw spiegel
iet?" (bladz. 44)
Kan het duidelijker? Hier geeft de schrijver
de zinnebeeldige bedoeling van zijn schepping
geheel bloot.
Nu Beatrijs de diepste diepte doorwaad beeft
zien wij haar weer trede voor trede stijgen. Zij
ontdekt dat zij nog lijden kan (bladz. 45). Een
ziel, die nog lijden kan, is nog niet verteerd. Zij
roept tot de menschen: .Tfuichelaars! reikt nie
mand mij de hand? Ik smeek U om één hand uit
Uw koude kleeren. Mijn smet is mensch te zijn.
Ik heb mijn schamele rol gespeeld. Ik heb ge
diend!' (bladz. 45).
Dan komt Beatrijs tot het inzicht, dat „er is
een troost, er is een troost in liefde!" en in het
laatste bedrijf zien wij Beatrijs terug in den
kloosterkapel, gelouterd en zóó onaantastbaar
verheven, dat de Zusters doof blijven voor Bea
trijs' zelfaanklacht.
Voor alles geeft „Ik Dien" een beeld van het
leven der naar genot hunkerende menschen en
dit beeld heeft de schrijver ons getoond in den
zuiveren spiegel eener kuische ziel.
Zooals ik reeds in mijn vorig artikel aanstipte
staat het stuk literair niet op één vaste hoogte.
Naast verrukkelijke beelden treffen wij vele ge
meenplaatsen aan, doch de geweldige, rijke fan-
taisie van den schrijver sleept ons meê en voert
ons gemakkelijk over de leemten, die het werk
hier en daar vertoont.
Dank aan Teirlinck voor zijn grootsche schep
ping en aan de Koninklijke Vereeniging „Het Ne-
derlandsch Tooneel" voor de levendige vertol
king ervan.
HENRI BAKELS.
N.B. Mijn aanhalingen zijn ontleend aan de
uitgave van „Ik Dien", bezorgd door de N.V.
Uitg. Mij. van Loghum Slaterus Visser, te
Arnhem.
KUNST.
Weldadigheidsuitvoering. Evenals vorige
jaren zullen de leerlingen der sololessen en zang
klasjes van mevrouw Mien Sybrandi-Halberstadt
ock dit jaar weder een Weldadigheidsuitvoering
geven, waarvan het batig saldo aan een liefda
digheids-instelling zal worden afgedragen.
De uitvoering is bepaald op Zaterdag 12 April
a.s. des avonds 7.30 uur in den Stadsschouwburg,
Wilsonsplein. Ongetwijfeld zullen ook dit jaar
velen deze uitvoering willen bijwonen.
De regeling is in handen van Concertbureau
A. Vernout, Warmoesstraat 10.
DAMRUBRIEK.
Alles betreffende deze rubriek te zenden aan
den Damredacteur, den heer Herm. de Jongh,
Valeriusstraat 64huis, Amsterdam.
Uit de Damwereld,
In Mei zal in Marseille een zeer belangrijk
tournooi gehouden worden. De sterkste meesters
der wereld hebben een uitnoodiging ontvangen
om deel te nemen.
De Hollanders: J. H. Vos, B. Springer, Herm. de
Jongh, A. K. W. Damme en M. A. Haye hebben
deze uitnoodiging reeds geaccepteerd. Van de
Franschen: dr. B. Molinard, Marius Fabre, I.
Weiss en M, Bonnard is geen definitief antwoord
ingekomen, terwijl met den wereldkampioen gem.
dammen, Willy Beauregard, die tevens den titel
van kampioen van Amerika voert, nog onder
handeld wordt. Ook met Ottina, den kampioen
van Canada, en met de kampioenen van België
en Zwitserland, zijn de besprekingen nog gaande.
In den wedstrijd om het kampioenschap van
Amsterdam kwam het tusschen H. Koperberg
met wit en W. Rustenburg met zwart, tot onder
staande stelling.
Stand in cijfers:
Zwart: 4, 6, 8/13, 15/17, 19, 20, 24 en 25.
Wit: 22, 28, 30, 33/40, 42, 43, 45 en 48.
Wit speelt hier 1. 2823! een zet welke voor
de hand ligt, want vele combinaties in dergelijke
standen beginnen met deze zet. Het vervolg is
echter origineel.
28.
24.
34.
39.
28.
19
30.
19
13
25
28
17
10
28
28—23
30 19
34—30
39 19
43 34
19—14
38—33
35 2!
Hoewel de heer Koperberg geen bekend tour-
nooispeler is, blijkt hieruit toch wel, welk ge
ducht tegenstander hij kan zijn.
SCHAAKRUBRIEK.
Oplossingen, enz., te zenden aan den
Schaakredacteur van dit blad, Bloemendaal-
scheweg 42, Bloemendaal.
Probleem No. 51.
Dr. Conrad Bayer (t)
Stand der stukken:
Wit: Kfl, a6, c6, f3, h2.
Zwart: Kh3, Lb6, Pa4, f4, h4.
Aangemoedigd door de belangstelling voor
Eindspelstudie No. 7, bieden wij thans een niet
moeilijke studie van den beroemden Russischen
componist ter oplossing aan.
Correspondentie.
Tot dusverre ontvingen wij nog geen oplossin
gen van den eenvoudigen 3-zet No. 49, weshalve
de plaatsing van de oplossing daarvan een week
wordt uitgesteld.
Schoten. H. W. v. D. Uw verbeterde twee-zet
zullen wij onderzoeken en eventueel gaarne
plaatsen. Dank!
's-Gravenhage 17 Mrt. (Officieel). Omtrent het
buitensporig hooge bedrag, dat voor herstellings
kosten aan paardetuig bij het le en 2e depot hu
zaren gedurende 1920 werd in rekening gebracht,
is een onderzoek ingesteld. Uit het onderzoek is
gebleken, dat door den betrokken zadelmaker
rekeningen waren ingediend, waarin werkzaam
heden voorkwamen, welke niet waren uitgevoerd
en welke rekeningen niettemin door de comman
danten van genoemde depots van een verklaring
van oplevering en een goedkeurend visum waren
voorzien, zonder dat dezen zich vooraf behoor
lijk hadden overtuigd of de herstellingen werke
lijk hadden plaats gehad.
Dientengevolge werd aan het Rijk in rekening
gebracht f 15.762.595, terwijl het onderzoek heeft
uitgewezen, dat herstellingen tot een bedrag van
f 6564.%° konden worden nagespoord. Voor een
strafrechtelijke vervolging van den zadelmaker
bleken geen voldoende bewijsstukken aanwezig
te zijn. Hij is uit den dienst ontslagen.
Aan de beide officieren, die de verklaringen
teekenden, welke den zadelmaker déchargeer-
den, is als strafmaatregel een korting op hun
jaarwedde opgelegd van f 1200.
Het thans nog ontbrekende bedrag uit de kas
van den administrateur van het 3e half reg. hu
zaren, n.I. f 13.400.wordt op deze suppletoire
begrooting aangevraagd.
BLOEMENDAAL.
Inschrijving leerlingen Kennemer Lyceum.
De Rector van het Kennemer Lyceum vestigt
er de aandacht van belanghebbenden op, dat
hij naast zijn gewone spreekuren Maandag en
Donderdag 10.3012, aan het schoolgebouw,
Kennemerweg 12, 's avonds aan huis, Kleverlaan
47, voor de inschrijving van nieuwe leerlingen
spreekuur zal houden 's Woensdags van 2.30
3.30 in een der kamers van Stoop's Bad en niet
aan het schoolgebouw, zooals verleden week per
advertentie werd bekend gemaakt.
Mat in vier zetten.
Stand der stukken:
Wit: Kb5, Dh3, Tb7, Lf5, Pc8, a6, c3, f2.
Zwart: Kd5, Te5, Th7, Lel, Lh5, Pgl, a7, c4,
d4. d6.
Onder verwijzing naar de oplossing van Eind
spelstudie No. 7 in de vorige rubriek, volgen hier
alsnog de namen van hen, die goede oplossingen
inzonden:
P. J. W. Becker en H. de Ruijter, beiden te
Santpoort; H. W. v. Dort, te Schoten
Séance te Bloemendaal.
Te laat om nog in ons vorig nummer te worden
opgenomen, ontvingen wij een uitslag van een
séance, welke op 10 Maart 1.1. in de Bloemen-
daalsche Schaakclub werd gehouden. Als simul-
taanspeler trad op de heer Marseille uit Heem
stede, lid van de Haarlemsche Schaakclub „On
der Ons". In drie uren werden door hem 4 par
tijen gewonnen en 1 remise gemaakt tegen den
heer H. W. v. Dort, voorzitter van B.S.C. De
heeren T Erlings, Langeveld, G. v. Riessen, H. v.
Riessen, J. Vermeer, allen te Bloemendaal, en de
heer M. Petrie, te Overveen, smaakten het ge
noegen hun partij te winnen.
Hoewel het resultaat niet voldoende was, mag
toch den jeugdigen simultaanspeler een woord
van lof niet onhouden worden, daar hij op dien
avond voor het eerst een dergelijke voorstel
ling gaf.alle begin is moeilijk. Voor de deel
nemers was het in elk geval een leerzame avond.
Eindspelstudie No. 8.
A. A. T r o i t z k y, Leningrad.
GROOTE HOUTSTRAAT 16
Fil d'écosse vanaf
f 1.20
Crêpe Santé „Empire" vanaf f 2.50
GR00TE SORTEERING - LAGE PRIJZEN
Enrstig ongeluk. Toen Woensdagavond c.a.
half 12 de spoorboomen aan de Kleverlaan ge
sloten en van rood licht voorzien waren voor
doorlating van een losse locomotief, kwam
iemand uit Koog a.d. Zaan met zijn motorrijwiel
aangetuft. De afsluiting niet ziende, reed deze
met volle vaart tegen de boomen, zijn machine
schoot er onder door, terwijl hij zelf over de
boomen heensloeg. De locomotief die juist pas
seerde groep het rijwiel en versplinterde dit.
Op c.a. 10 meter afstand merkte de machinist
dat er iets niet in orde was, stopte en verwij
derde de tusschen zijn locomotief zittende rij-
wieldeelen. De man zelf kwam er betrekkelijk
goed af, de schok had zijn val gebroken, zoodat
hij voor de rails bleef liggen. Alleen bekwam
hij eenige been- en lipwonden.
Aan den boomwachter verklaarde hij, hier
onbekend te zijn, terwijl ook zijn brilglazen be
slagen waren.
sportvereenigingen ook hunne gemengde esta
fetteploegen te water zenden om elkaar kamp te
geven.
Ook de politie zal zich in een nummer gekleed
zwemmen en met een Intermezzo niet onbetuigd
laten, waarbij alleen maar jammer is dat tot op
heden geen deelnemers van Bloemendaal hebben
ingeschreven.
Kom heeren, de eerste keer is vaak de moei
lijkste, doch is het resultaat van de oefeningen
in den afgeloopen winter wel zoo dat Bloemen
daal dient vertegenwoordigd te zijn.
Verder zagen wij nog op het voorloopig sa
mengestelde programma vermeld een nummer
Wedstrijd Schoonspringen, waarvoor de aller
eerste krachten van Nederland hebben inge
schreven, waarna een demonstratie van fantasie-
springen zal worden gegeven.
Ook een „Afval"wedstrijd, waarvoor vooral
onder de eerste Haarlemsche zwemmers veel
animo bestaat, vonden wij vermeld en dan tot
slot, behalve eenige andere grappige nummers
een Roeiwedstrijd in tobben voor damesleden
van het „Spaarne" en de Haarl. Yachtclub.
Het geheel dus ook nu weer een schitterend
programma, dat niet zal nalaten een groot aantal
toeschouwers te trekken. Wij vernemen nog dat
kaarten aan de cassa van Stoop's Bad in be
perkte hoeveelheid verkrijgbaar zijn.
HAARLEM.
De Nieuwe Gedachte.
Men schrijft ons;
De Zondag genomen proef met de avondbij
eenkomst mag uitstekend geslaagd heeten, even
als de nieuwe vorm om ae zang en muziek ge
heel te doen aansluiten bij het gesproken woord.
Medewerkende musici en Kees Meijer werden
met groote belangstelling gevolgd en aan het
slot met een hartelijk applaus beloond.
Zondag 23 Maart a.s. spreekt Dr. N. J. C.
Schermerhorn over het onderwerp De nieuwe
Mensch. Daar de spreker 's avonds verhinderd is,
zal deze bijeenkomst des middags te 3 uur plaats
vinden. De heer Hans de Bock zal voor en na de
rede zijn medewerking verleenen.
De Woningbouwvereeniging „Bosch en Duin"
alhier vergadert op Vrijdag 28 Maart 1924, 's av.
8.15 u. in Hotel „Vreeburg"'.
De Agenda luidt: Verslag over den toestand
der vereeniging in het afgeloopen jaar; Rekening
en Verantwoording over. 1923; Verkiezing 2 be
stuursleden. Aan de beurt van aftreden: mej. C.
Veenstra en de heer D. Kuiper; Verkiezing lid
voor den Raad van Commissarissen. Aan de
beurt van aftreden: de heer V. Roos; Vaststel
len bedrag te vergoeden wegens erker en bij
keuken; en wat verder ter tafel wordt gebracht.
Wit aan zet maakt remise.
OVERVEEN.
Het Zwemfeest der Watersport-Commissie van
het Plaatselijk Olympisch Comité te Haarlem.
Zooals wij reeds eerder berichtten zal op 1
April a.s. wederom een grootsch Zwemfeest in
Stoop's Bad worden gegeven.
Het comité heeft zich daarvoor o.m. de mede
werking verzekerd van het Nederlandsche kam
pioen zevental polospelers van de Amsterdam-
sche Zwemclub „Het IJ" dat een polowedstrijd
zal spelen tegen de „Rest van Amsterdam", be
staande uit de heeren J. Rijke (Dolfijn); J. Zeg-
ger (D.J.K.); G. Muller (Dolfijn); A. Goedings
(A.Z.); P. Platttinga (D.J.K.); P. v. d. Velden Jr.
(Dolfijn) en O Hoogesteijn (A.Z.)
Wij twijfelen er niet aan of dit nummer zal het
glanspunt van den avond worden: een eerste
klas polowedstrijd van zulke sterke krachten is
dan ook nog nooit in Haarlem afgespeeld.
Of het moest zijn het dames-figuurzwemmen:
de groote attractie van vorige zwemfeesten en
telkens weer een genot om van de fraai uitge
voerde figuren en het mooie zwemmen der da
mes te genieten.
Ook op ander zwemgebied zal op 1 April veel
te zien zijn, want behalve dan eenige juniores-
wedstrijden tuschen leden van de Haarl. Yacht
club en Het Spaarne zullen deze beide water-
N.V. Haarlemsche Hypotheekbank. In de
gisteren gehouden jaarvergadering van de N.V.
de Haarlemsche Hypotheekbank werd als divi
dend over het 33ste boekjaar vastgesteld f 27.
per aandeel van f 1000.Aan de extra-reserve
werd toegevoegd f 34.405.69, waardoor hair
reserves in totaal stegen tot f 644.953.
Vooraf was in de algemeene vergadering van
de Rijnlandsche Hypotheekbank, waarvan de
Haarlemsche eenige aandeelhoudster is, de winst
vastgesteld op f 26.835.165, waarvan f 11.450.515
naar de Reserve der Rijnlandsche werd gebracht
die nu f 52.895.55 bedraagt.
De aftredende commissarissen de heeren J. H.
Wentholt en G. S. de Clercq, werden herkozen.
Maison de Vries, Dames- en Heerenkapper
aan den Zijlweg te Haarlem heeft zijn inrich
ting met Dames- en Heerensalons geheel op
nieuw gerestaureerd.
De damessalons hebben nu een aparte opgang,
terwijl de winkel toegang verleent tot de hee
rensalons.
De winkel is in tweëen gesplitst, aan de eene
zijde vindt men de parfumerie-afdeeling, terwijl
aan de nevenkant de heerenmode-artikelen keu
rig zijn gerangschikt.
Van buiten geeft de winkel voor elke branche
een mooie etalage te zien die den voorbijganger
ncopt tot bezichtigen.
We wenschen den ondernemer succes en ver
wijzen den lezer naar de in dit nummer voor
komende annonce.
SANTPOORT.
Een Commissie, gevormd in de vergadering der
classis Haarlem van de Gereformeerde Kerken,
heeft de vraag onder oogen te zien, of te Sant
poort een Geref. Kerk tot institueering kan ko
men.
De reeds langer bestaande commissie zal Sant-
poort's belangen blijven behartigen op de zelfde
wijze als voorheen.
I
iÜMP1
1
