11
i
te 31
STEIN METZ
Van der Boon fentlioll
Warioesstr. 2, Haarlem, Tel. 10387
ElectroTechnisch Bureau
Lood- en Zinkwerkersbedrijf
KOLENHAARDEN
3RTHOPAEDIE
Af. IJSSELMUIDEN
Voetbal.
Handel en Nijverheid.
Onderwijs.
Tooneel
Reizen en Trekken.
Verkeerswegen.
Drankbestrij ding.
KENNEMER FOTOHANDEL GERARD BERMAN
Kruisweg 48 - Telefoon Interc. 133326 - Haarlem
Inrichtingen voor donkere kamers. Adviezen gratis
Boeken en Tijdschriften.
FOTOMAGAZIJN EN ATELIER
RIJKSSTRAATWEG 14
CAMERA'S
PLATE N
PAPIEREN
Projectielantaarn Optica f 37.50
ONTWIKKELEN 9/12 FL 0.10
AFDRUKKEN FL. 0.12
VERBROOTEN LANTAARNPLATEN
Electrische Haarden en Kachels
STOEL's UIOIIIIGBUREAO, Bioemenoaaische weg in, Bioemendaa
ioncurreerend A dras
'oor alle soort Ortho
pedisch schoenwerk
ipeclale inrichting voor
ichoenen naar maat
PRANKENSTR. 13
IAARLEM -• TEL. 13534
nstaande
E, FRANSCHE,
ENGELSCHE
'ERS
NERAALWATER
ik bijzonder aanbev olen
lesschen, inhoucsprijs
!NT.
I ineen zouden slaan voor zoo een knappe
compositie, maar dat wij tot inkeer
J zouden komen, tot beter en rijper mensch.
Zoo was deze werkelijke Back-avond
|er een van bijzondere vreugde!
Met het koraal Sanctus werd aange-
vangen, en toen bleef er den gansoben
I avond stijging van lijn tot en met het
1 prachtige „Magnificat",
Cantate 106. „Gottes Zeit ist die Aller
beste Zeit".
Cactus Tragicus, is een requiem van
[bijzondere schoonheid, niet sprekend van
louter droefenis, maar van blijden „over-
I gang."
En tot slot het wondere „Magnificat",
toen de doffe trom zich hooren deed en
daaruit telkens opsteeg die heftige jubel
zang naar den Oneindige, dat was
wel'heel aangrijpend.
De solopartijen waren alle in ver
trouwde bekende handen: mevrouw
Noordewier, Mejuffrouw Anke Sckier-
beek, mevrouw J. Dresden Dhont, Louis
van Tulder en Max Kloos, 't zijn alle be
kende Bach-zangers, mevrouw Noorde
wier natuurlijk de mooiste van allen.
Wie zal haar ooit kunnen vervangen, zij
met haar stem uit duizenden.
Twee dingen alleen hinderden het
I clavecimbel in 't concerto. Wat klinkt dat
instrument toch glansloos en dun, soms
gansck overstemd door 't orkest. Toch
't clavecimbel voor de fijne teekening
van 't werk noodig, is hier onze moderne
I vleugel te grof, maar hoe uitstekend ook
[bespeeld, de klank van dit instrment
[deed 't niet.
En dan wat pijnlijk toch dat ap
plaus na déze muziek zou niet 't als
een stilzwijgende overeenkomst gesloten
kunnen worden, na Bach's muziek geen
I „handgeklap!"
De uitslagen van de op 18 Oct. gespeelde
[wedstrijden zijn:
W.F.C. West-Frisia 1 1
D.E.C.—Alc. Victrix 3—2
K.F.C.—Zand voort 2—2
Bloemendaal—Hollandia 3—4
D.W.S.—Schoten 0—1.
Voor 25 Oct. staan op het programma:
Alom. Victrix—W.F.C.
ZandvoortD.E.C.
Hollandia—K.F.C.
D.W.S.—West-Frisia.
West-Frisia kon het in Wormerveer niet
[verder brengen dan gelijk spel, en daar
[D.E.C. van Alcmaria won, is de afstand
[tusschen no. 1 en 2 iets grooter geworden.
De tweede „draw" in deze afdeeling werd
[op het K.F.C.-terrein bevochten, waar „de
Jgroote Koogsche" en Zandvoort de punten
(broederlijk deelden.
Schoten kwam zoowaar met een over-
[winping uit Amsterdam terug, waardoor
[het vast komt te staan, dat „the struggle
[for life" dit jaar voor de geel-zwarten niet
[zoo zwaar zal zijn als 't vorig seizoen.
„Bloemendaal" wist, thuis spelende tegen
[Hollandia, weder geen overwinning te boe
ken, waardoor voor de derde maal in
successie op eigen terrein met „the odd
goal" verloren werd. Het begint er lang
zamerhand minder mooi voor de witten
uit te ziendrie winstpunten uit vijf wed
strijden is al een zeer poover resultaat.
Voor de rust profiteerde Hollandia van
l't wind-voordeel, en wist zij door haar mid-
i denvoor, den geduchten Freeze, een nuttigen
j 40 voorsprong te veroveren. Heel moei-
lijk werd 't dezen goalgetter overigens
niet gemaakt, daar de Bloemendaal-achter-
i hoede hem geregeld vrij spel liet. In deze
•periode werd 't gemis van Bakker in de
[verdediging danig gevoeld, en we zijn van
I meening, dat, wanneer de aanvoerder den
[geheelen wedstrijd links back gespeeld had,
[er geen 4 doelpunten door de gasten ge-
[maakt zouden zijn.
In de tweede helft waren de rollen
verwisseld en was Bloemendaal meesten
tijds de aanvallende party. De achterstand
werd na stug spel dan ook tot 4—3 ge
deduceerd, en was de witte voorhoede een
[greintje gelukkiger geweest, dan zou een
overwinning zeer wel tot de mogelijkheden
'behoord hebben.
Ons plaatselijk elftal heeft echter weinig
[of geen veine, en we vreezen, dat in dit
[seizoen weinig of geen geluk haar deel zal
[zijn, wat een reden te meer moet zijn, zoo
krachtig mogelijk aan te pakken.
Een beschouwing over de komende wed
strijden kan o.i. gevoegelijk achterwege
olijven, daar het, in verband met den a.s.
jZondag in 't Stadion te Amsterdam te
(spelen internationalen wedstrijd Holland
•Denemarken niet onmogelijk is, dat de
meeste ontmoetingen geen doorgang zullen
hebben.
Bloemendaal vroeg en verkreeg reeds
uitstel tegen Schoten. Yan de andere elf-
jtallen is momenteel nog niets bekend. We
Jyolstaan ditmaal dus met onze prognose
ponder meer.
Alcmaria—W.F.C.
•Zand voort—D.E.C.
|Hollandia—K.F.C.
W. S.W est-Frisi a
(Alcmaria wint)
(gelijk spel)
(Hollandia wint)
(D.W.S. wint)
Bloemendaal 2 verloor, zooals te ver-
échten was, van Haarlem 3. De cijfers
(32) vallen echter mee en geven ons
vertrouwen in het elftal der reserves, dat
de juiste opstelling een en goeden geest ge
vonden schijnt te hebben.
Het derde sloeg D.S.K.-3 met liefst 71,
terwijl het vierde een ernstige concurrent
E.H.S.-3, met 5—3 in 't zand deed bijten.
Bravo! dat gaat den goeden weg op.
Het vijfde blijft in 't hoekje waar de
slagen vallenditmaal was dit hoekje aan
den Vergierdenweg, waar Schoten 4 de
onzen met 4—1 er onder hield.
Zondag speelt alleen ons derde elftal,
's morgens om 10 uur, op eigen terrein
tegen H.F.C. 7. We raden ieder belang
stellende aan, dit a.s. kampioenselftal eens
in zyn verrichtingen gade te slaan.
De opstelling is:
E. Mooy,
G. v. Kooten, J. Schreur,
M. v. Loon, Ant. Cassee, G. v. Laar,
W. v. Hooff, W. Bos, W. v. Zanten,
J. v. Maren, W. Bruynis.
Van twee „ondernemers".
Wij leven in een democratischen tijd,
waarin het een ieder vergund is, onder
nemer te worden. Zeer groote industrieele
en landbouwondernemingen, zoowel in
Nederland als in Indië, hebben als leiders
personen, die uit de eenvoudigste betrek
kingen zijn opgeklommen. Toch schijnt het
een daad van moed te zijn, om zich tegen
woordig nog „ondernemer" te durven
noemen.
Inderdaad hebben velen stelselmatig ge
leerd, het begrip „ondernemer" minder
boog aan te slaan. Maar wellicht kunnen
twee gebeurtenissen uit de laatste dagen
meer algemeen het besef bijbrengen, dat
„zelfs" een ondernemer belangrijke nationale
verdiensten kan bezitten.
Allereerst de eere-promotie van een onzer
grootste industrieelen, Dr. F. G. Waller,
onlangs afgetreden als president-directeur
van het bekende Delftsche concern. Men
mag den zedelijken moed van den Senaat
van de Technische Hoogeschool prijzen, dat
hij- toonde, aan het begrip „ondernemer"
als zoodanig nog groote waarde te hechten.
En nog meer van den promotor, Prof.
Volmer, waar deze deed uitkomen, dat de
promotie niet gold den chemicus, maar
den ondernemer in Dr. Waller. Niet den
ondernemer gelijk deze door velen nog wordt
gezien maar den ondernemer, die telkens
weer den stoot geeft aan de ontwikkeling
van de welvaart, en de gave moet bezitten
om door menschen van gansch verschillenden
aanleg, in onderlinge samenwerking, op
de doelmatigste wijze in de productiebe
hoeften te doen voorzien.
En voorts het jubileum te Vlissingen,
waar door de Werf „De Schelde", en mèt
haar de geheele bevolking, het feest van
vijftig jaren scheepsbouw werd gevierd.
Ook daar een herinnering aan moeilijke
tijden, waarin al het optimisme van een
Arie Smit noodig moet zijn geweest om
het hoofd omhoog te houden. Ook daar
verknochtheid en toewijding: 87 dragers
van gouden medailles voor veertigjarigen
trouwen dienst, bij de huldiging aanwezig,
vormden een sprekend bewijs. En ook daar
tenslotte een ondernemer, wiens nationale
verdiensten werden erkend en geëerd, door
een Koninklijke onderscheiding.
Een land, dat nog ondernemers gelijk
deze bezit, kan zonder vrees de toekomst
tegemoet gaan
Er wordt aan alle kanten in Haarlem e.o.
gewerkt om deze streek, op onderwijsgebied
van ouds van goede reputatie, baar naam
te doen hoog houden. Haarlem is thans aan
de Emmakade nabij de Schouwtjesbrug een
nieuw gebouw rijker geworden van het
Christelijk Lyceum. Naar wij vernemen zal
het nieuwe gebouw ongeveer half Nov. a.s.
officieel in gebruik kunnen worden geno
men. Wij hopen spoedig in de gelegenheid
te zijn omtrent gebouw en inrichting iets
meer mede te deelen.
Zondag 1 November a.s. zal in den Jans
schouwburg te Haarlem een voorstelling
plaats hebben van „de Kingford-Sehool",
naar het geestige, welbekende boek van
Cissy van Marxveldt, door mevr. Hopman-
Kwast in vroolyken operette-vorm bewerkt.
De verschillende dansen zijn ingestudeerd
door Miss Jenny Stenacker. Aanvang te twee
uur precies.
zelf aangelegd, of werden strenge voor
schriften omtrent ondèrhoud of aanleg ge-
ge vem Maar al te zeerwerd begrepen, dat
voor handel en bedryf noodig was, dat
zoowel te land als te water er behoorlyke
verbindingen moesten zyn. Het waren in
ons land o.a. de Romeinen, die zoowel van
militair als economisch standpunt voor
behoorlyke wegen zorgden. Zoodra was
niet ons land onderworpen, of groote heir
banen werden aangelegd, waarlangs niet
alleen de kohorten trokken, maar die ook
dienden om de koopwaren aan te brengen
en dus zoowel een militair- als economisch
doel hadden. Later was het de Germaansehe
marke, die de zorg voor de wegen, bruggen
en wateringen op zich nam en daardoor
het recht had tot het heffen der noodige
wegen- brugge- en watergelden.
Eigenaardig mag wel een bepaling om
trent de breedte van den weg heeten. Als
meestbekend voorschrift toch gold, dat,
wanneer een ruiter den weg in het midden
bereed, en de speer in de lengte dwars
voor zich over 't paard legde, de beide ein
den dan niet over de wegzoomen mochten
strekken.
Met de toenemende ontwikkeling op
allerlei terrein kwam vanzelf de wegen
kwestie in een ander stadium. En vooral
het gebruik van de technische hulpmidde
len in het wegverkeer, als gevolg van den
grooten oorlog, heeft thans een vraagstuk
in het leven geroepen, dat zelfs van dien
aard is, dat de Overheid zich gedwongen
gevoelt in te grijpen en dit op te lossen.
Vóór den oorlog toch was het aantal
auto's, zoowel luxe- als vrachtauto's, be
trekkelijk gering. Maar de oorlog bracht
hierin groote veranderingen. De reusach
tige transporten munitie, de groote leger-
voorraden, de snelle en vele troepenver
plaatsingen konden niet meer plaats hebben
op de oude wijze, n.l. per trein of door
paarden getrokken voertuigen. En in bijna
alle landen stond naast vervaardiging van
munitie en legervoorraden ook de aanbouw
van auto's op het programma. Achter de
verschillende fronten werd dan ook met
koortsachtigen ijver gewerkt aan de ver
vaardiging van de noodige auto's.
Toen nu de oorlog tot bet verleden be
hoorde, kwam ook voor het wegenverkeer
de groote ommekeer. Immers een gevolg
was, dat de moderne motor zich allerwege
begon te vertoonen en al vrij spoedig het
paard verving. Overal, zoowel in de steden
als op het platteland, kwam de auto in
gebruik, de economischer voordeelen van
de yrachtauto's werden gaandeweg erkend
en ook de zware vervoer-auto deed zijn
intrede. Maar nu bleek al spoedig, dat de
oude wegen tegen de nieuwe voertuigen
niet bestand waren en de wegenkwestie
nam een aanvang. Instede van nu onmid
dellijk te overleggen wat de beste oplossing
zou zijn en in welk opzicht verbetering
noodig was, stonden de beheerders van de
wegen in den beginne tamelijk vijandig
tegenover het nieuwere verkeer. Bijna
overal werden door waterschappen, polders,
provincies en gemeenten bepalingen uit
gevaardigd, meestal inhoudende beperking
van asbelasting, breedte der banden enz.
En in stede van de baan vrij te maken
voor het nieuwe vervoermiddel, werd ge
tracht een slagboom op te werpen en de
ontwikkeling tegen te houden.
Van welke groote beteekenis goede we
gen voor handel en verkeer zijn, behoeft
zeker niet te worden uiteengezet. De auto
heeft nu eenmaal een blijvende plaats in
onze moderne maatschappij veroverd en
het zou dwaasheid zijn dit te willen ont
kennen. In ons modern verkeer kan de
auto niet meer gemist worden. Trouwens
in het buitenland is men ook op dit ter
rein ons voor. Zoo is onlangs in Californië,
ter bevordering van het vreemdelingen
verkeer, een wegenplan ontworpen voor
den aanleg van 3000 mijlen automobiel
wegen, waarvan de kosten van aanleg
werden geraamd op 30.000 dollars per mijl
(1609 Meter). En de kwestie die in ons
land aan de orde van den dag is, n.l. of
de gebruikers al of niet hebben mede te
betalen, bestaat daar niet, want algemeen
is men van meening dat dit vanzelfsprekend
is. De autohouders zijn dan ook verplicht
in de kosten bij te dragen.
Welke de oplossing voor ons land moge
zijn, moeten wij afwachten. Maar te hopen
is,, dat deze spoedig gevonden zal worden,
en het moderne verkeer in de juiste banen
geleid zal worden.
Eindelijk zal dan van Regeeringswege
de noodige zorg aan de verkeerswegen be
steed worden. De Troonrede zegt tenminste
hieromtrent„De zorg voor de groote ver
keerswegen te land vordert bijzondere aan
dacht. Ook hieromtrent zijn voorzieningen
in overweging genomen."
Het is een gelukkig teeken, dat van
Overheidswege thans de wegenkwestie zal
worden opgelost. Want het drukke verkeer
van de laatste jaren is van dien aard,
dat de wegen meer dan overbelast zijn en
langzamerhand een gevaar voor de ge
bruikersgaan opleveren.Van oudsherwerden
trouwens van overheidswege of de wegen
Men verzoekt ons opname van het vol
gende
Op Zaterdag 17 October werd te Utrecht
de jaarlijksche vergadering gehouden van
het Adviesbureau Centrale Drankweer met
aangesloten Drank weercomité's, onder voor
zitterschap van Dr. F. Delhez van Dordrecht.
De vergadering was zeer druk bezocht. De
secretaris, Ds. A. J. Montijn van Utrecht,
gaf een overzicht van wat door verschil
lende plaatselijke comité's was verricht,
zoowel op wettelijk als op propagandistisch
gebied. Bij plotselinge verhindering van
Mr. van Walsem, die deze inleiding op zich
had genomen, werd door den heer J. Balke-
stein van Zwolle een en ander gezegd over
de toename van het wijngebruik in allerlei
kringen, waar dit vroeger niet bekend was.
De heer Terwisscha van Scheltinga,
directeur van Sobriëtas, sprak daarna over:
„Waarde en samenstelling van een enquête j
naar drankgebruik onder schoolkinderen."
Al moet men met trekken van conclusies j
uiterst voorzichtig zyn, toch kan een der
gelijk onderzoek in verband met de vorde
ringen der kinderen, groot nut hebben.
Het zal in elk geval helpen de overtuiging
ingang te doen vinden, dat alcohol geven
aan kinderen misdadig is.
Over „pachtvergunningen in de nieuwe
Drankwet" gaf de heer J. in 't Veld van
Rotterdam een inleiding. Hy schetste het
hier langzaam ingeburgerde misbruik en
sprak in verband hiermee over het rapport
van de Staatscommissie-v. d. Lande. Wordt
dat rapport eventueel door de Regeering
overgenomen, wat echter nog lang niet
zeker is, dan zou, wat nu onwettig gebeurt,
wettig worden gemaakt, daar dan het per
soonlijk karakter der vergunningen zou
komen te vervallen. Bij de discussie bleken
er onder de drankbestrijders twee stroo
mingen te bestaan, n.l. één strooming, die
de wet in overeenstemming wil brengen
met den onwettigen toestand, omdat daar
nu eenmaal niet veel tegen te doen schijnt
te zijn, en een andere die tot eiken prijs,
hoe moeilijk ook, den onwettigen toestand
in overeenstemming wil brengen met de
wet, en geen bakzeil wil halen tegenover
den drankhandel.
De zeer geanimeerde vergadering werd
door Drankweer-Comité's uit alle deelen
van het land en door enkele Gemeente-
raadsleden-drankbestrijders bijgewoond.
„Focus".
De hoofdschotel uit het laatste „Focus"-
nummer wordt gevormd door de mede-
deelingen over de „Kino und Photo"-
Tentoonstelling, de „Kipho", die onlangs
te Berlijn is gehouden.
In de rubriek „Ons Matglas" geeft de
redactie, een enthousiaste beschrijving van
een klankfilm, die haar vertoond werd.
De eerste mededeelingen verschenen daar
over in „Focus" 1922.
Over de bereikte resultaten nemen wij de
volgende mededeeling over„Het was een
historisch oogenblik toen bij de opening
der Kipho op het witte doek verscheen
„Das Wort hat Herr Reichsminister Dr.
Stresemann". Op het doek verscheen
het portret, van dezen staatsman op wien
in dezen tijd zoo veler oogen gevestigd zijn.
De film vertoonde een enkele inleidende
beweging en onmiddellijk daarop klonk de
aanhef van het openingswoord in volle
zuiverheid en verstaanbaar tot in de verste
hoeken der zaal. Het was grootsch en
bijna ontroerend, deze demonstratie van de
nieuwste overwinning van het meiischelijk
vernuft te mogen bijwonen en de aanwezigen
waren blijkbaar onder den indruk. De rede
klonk kristalhelder door de ruimte en was
volkomen vrij van hinderlijk bijgeruisch,
terwijl er een volkomen harmonie was
tusschen de beweging der lippen en het
gesproken woord."
Yerder brengt „Focus" een uitvoerig
verslag van het vele, dat op de Kipho te
zien was, o.a. een film vertooning in natuur
lijke kleuren naar het additieve systeem
van Jan Szczepanik.
Over de in gelatine aanwezige sensibili-
seerende stof worden door T u i n z i n g
nieuwe hoogst belangrijke mededeelingen
gedaan. De bijzondere stof, waardoor de ge
voeligheid der moderne fotografische platen
op fabelachtige wijze zou kunnen worden
vergroot, bleek te zijn Allyl isosulfocyanaat.
De Londensche correspondent van „Focus"
geeft een uitvoerig verslag van de zeven
tigste jaarlijksche tentoonstelling van de
Royal Photographie Society. Het loopende
artikel over den gomdruk wordt vervolgd,
terwijl dit nummer verder de gebruikelijke
rubrieken brengt, terwijl nog speciale ver
melding verdient een belangwekkend artikel
over nieuwe zoekerconstructies door Luite
nant-Kolonel Yan Albada. De platen in
dit nummer zijn reproducties naar opnamen
van P. M. G. M. v. Ha ar en.
De vereeniging voor kraamvrouwverzor
ging van Bloemendaal C.A. bericht hier
mede, dat aanvragen voor verpleging kun
nen geschieden by
hetzij schriftelijk, hetzij mondeling op haar
spreekuur Donderdag nam. van 2 tot 4
uur.
Bankwezen in Nederland.
Voor ons ligt „Het Bankwezen in Neder
land", uitgegeven in twee talen (Neder-
landsch en Engelsch) door J. Morks, be
werkt door Dr. A. Sternheim.
Titel en schrijver van dit werk beloven
meer, dan de inhoud in werkelijkheid geeft.
Het opschrift toch doet ons meer ver
wachten dan een droge opsomming zon
der meer van eenige finantieele instel
lingen, waarbij hypotheekbanken en levens
verzekeringmaatschappijen, terwijl techni
sche- en organisatorische bijzonderheden
van ons bankwezen ten eenenmale ont
breken.
Trouwens, het voorwoord, geschreven
door oud-minister Treub, tracht deze on
volledigheid te excuseeren.
„Het (boek) voorziet derhalve in een
„leemte, want al zal men, na van zijn in-
„houd kennis te hebben genomen, nog niet
„in staat zyn tot oordeelen noch over de
„afzonderlijke banken, die beschreven wor-
„den, noch over aard, omvang enbeteeke-
V.H. CHEF ATELIER WIJLEN CLAUSING HAARLEM
bij het Soendaplein
Ruime keuze in
Ruime keuze in
Ook merk LIPS en PETERS
