RICHE
A. HOMMERSEN
A. Hoogstraten
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
HAARLEMSCHE BANK VEREENIGING
GEËRFDE DEUGD
20ste JAARGANG
ZATERDAG 15 MEI 1926.
No. 19
VOOR BLOEMENDAAL, OVERVEEN, AERDENHOUT
VOGELENZANG, SCHOTEN, SANTPOORT, ENZ.
Bijkantoor BLOEMENDAAL, Bioemendaalscheweg 147
VERRICHT ALLE BANKZAKEN
FIRMA KUIPERS DAVIDS
NASSADLAAN 4. HAARLEM
HEEREN- EN DAMESKLEERMAKERS
BONTWERKERS
LIVREIEN - AUTOKLEEDING
Fotografisch Atelier
IN MIJN HOF
H. BLOM - KLEERMAKER
ONTVLEKKENENOPPERSEN
ELEGTR. REPAKATIE-INRIGHTING
vaii alle soorten SGboenen en Laarzen
L. FABER ZN.
PLAATSELIJK NIEUWS
BLOEMENDAAL
s GARAGE F. STAPPERS g
Gedempte Oude Gracht 40, Haarlem
ie kl. Reparatie-Inrichting. Expertise
NaGhtveiligheidsdienst - Controle
Kantoor Raaks 32, Haarlem, Tel. 13880
CAHIERS 80 blz. f 0.08
OVERVEEN.
RIDDERSTRAAT 6 - HAARLEM
ABONNEMENTSPRIJS f 3.50 per jaar, f 1.75 per hall
jaar bij vooruitbetaling vóór 1 Januari of 1 Juli, na dien
datum verhooging van f 0.15 incassokosten. Voor Indië en
't Buitenland met verhooging der porto. Losse nummers
7V2 ct. Abonnementen kunnen met elk nummer beginnen
REDACTIE EN ADMINISTRATIE: DRUKKERIJ T. TIMMER, DE GENESTETWEG 23, BLOEMENDAAL
TELEFOON 220O3
POSTGIRO 30785
ADVERTENTIËN: 18 cent per regel, bij contract
belangrijke korting. Kleintjes: Vraag en aanbod, huur
en verhuur, koop en verkoop, van 1 tot 5 regels 60 cent
elke regel meer 12 cent uitsluitend bij vooruitbetaling.
Boven, onder of naast den tekst speciaal tarief
(Nadruk verboden.)
Kortgeleden maakte iemand de opmer
king, dat hij bezwaar tegen de erflijk-
heidsleer had, omdat deze zoo neerdruk
kend werkt en zoo moedeloos maakt. Alle
goede voornemens wordt de kop ingedrukt
door de gedachte, dat men toch voorbe
schikt is tot een minderwaardig leven.
Immers zijn wij besmet met de zwak
heden, slechte neigingen en gebreken onzer
voorouders, waartegen geen strijden baat.
En moeilijke karakters of zwakke natu
ren missen den prikkel, hun best te doen,
wijl zij zich voortdurend kunnen veront
schuldigen, dat zij hun ondeugd van hun
grootvader hebben, of dat hun moeder
juist zóó was als zij.
Ik gaf den klager toe, dat de erflijk-
heidsleer inderdaad vaak misbruikt wordt
tot uitvlucht, maar vestigde zijn aandacht
er op, dat men eenigerlei theorie nooit
voor het van haar gemaakt misbruik ver
antwoordelijk mag stellen. De menschen,
die zich in den strijd om het geestelijk en
zedelijk zelfbehoud verschuilen achter
hun vader of grootmoeder en de tekort
komingen van het voorgeslacht aangrij
pen tot een voorwendsel om zich aan de
inspanningen van karaktervorming te
onttrekken, zien de uitkomsten van de er
felijkheid uiterst eenzijdig.
Zij vergeten, dat men niet alleen on
deugden, maar ook deugden van het voor
geslacht erft. Dit laatste wordt inmiddels
zelfs over het hoofd gezien door diegenen,
die wel flink hun best doen in den levens
strijd, maar die in hun streven naar het
goede een terugslag zien op hetgeen,
waarin de voorvaderen te kort zijn ge
schoten. Inzonderheid na den wereldoor
log, die een op zichzelf heugelijke opbloei
van idealisme bij de jeugd tengevolge
heeft gehad, is het vaak, of het voorge
slacht niets dan ondeugden heeft bezeten.
Hoe vaak hooren wij het klakkeloos uit
spreken, dat de taak der jongeren is:
goed te maken wat de ouderen hebben ver
zuimd.
De opvatting, welke aan een dergelijke
uitspraak ten grondslag ligt, dunkt mij
onjuist, maar ook schadelijk, zelfs indien
zij uitgangspunt wordt voor verheffende
gezindheden en daden. Een streven, zij het
nog zoo nobel, dient, zal het beteekenis
hebben, op de waarheid te berusten en op
de waarheid alleen.
En de waarheid is in strijd met de ver
onderstelling, als zou in het verleden alles
zwart en in de toekomst alles rooskleurig
zijn. Deze veronderstelling druischt even
zeer tegen de werkelijkheid in als de be
schouwing van de alarmisten, die het al
tijd hebben over den goeden ouden tijd.
De oude tijd is niet beter dan de nieuwe,
maar evenmin slechter.
Tegenover het licht staat onvermijdelijk
de schaduw en tegenover de schaduw het
licht. Zijn wij inderdaad niet vrij in ons
doen en denken, maar zijn wij voorbe
schikt door het bloed en den geest, waar
uit wij zijn ontsproten, dan zijn wij erf
genaam niet aleen van gebreken, maar
ook van deugden.
Op dit laatste mogen wij wel eens ster
ker de aandacht vestigen. Want de erfe
lijkheidsleer behoeft geenszins neerdruk
kend te zijn en het streven te belemmeren.
Integendeel! Geschiedenis mag geen een
zijdigheid wezen, en, voorzoover ze dit is
geweest, was zij dit altijd naar den on-
gunstigen kant. Laten wij het evenwicht
herstellen, door over te hellen naar de
andere zijde.
Dan zullen wij, bij nauwkeurig navor-
schen van de boeken der menschheid be
merken, dat het maatschappelijk leven
niet een aaneenschakeling van oorlogen,
misdaden en ongerechtigdheden is ge
weest, zooals de ouderwetsche jaartallen
boekjes ons hebben diets gemaakt, dat de
godsdienst der vaderen toch nog wat
meer was dan kerketwist en gekibbel over
de leer. Dat de middeleeuwen niet duister
waren en de later opgekomen bloeitijd der
wetenschappen niet nuchter en geesteloos.
Er was veel goeds, oneindig veel moois en
edels in al dat strijden en streven der
vaderen, dat wij slechts zeer oppervlakkig
kennen.
Het is niet alleen de oorlogszin of de
verstandsvergoding, niet slechts de fat
soenshuichelarij, de schijnvroomheid, de
maatschappelijke onrechtvaardigheid, die
wij van het verleden hebben geërfd. Wij
erfden met al die deugden ook de prach
tige idealen en verheven ontwerpen, die
ons de droomen, de utopieën en vizioenen
der voorouders openbaren. Eeuwenlang
hebben zij gepeinsd en gearbeid over den
wereldvrede, het vliegtuig, de auto en het
gebruik van electriciteit. Edison's uitvin
dingen en de besluiten van Locarno zijn
gebouwd op de grondslagen, die het voor
geslacht steentje voor steentje gelegd
heeft.
Evenzoo is het gesteld met wat wij in
ons jeugdig idealisme willen verwezenlij
ken in ons persoonlijk leven, in onze per
soonlijke verhoudingen. Wat is in onze
familie-legende bewaard gebleven? Alleen
het slechte, dat gerucht maakt en opzien
baart. Zeker, wij stammen af van een
grootvader, die heeft gedronken en onze
overgrootmoeder was een gierig en be
nepen mensch. Ons geslacht telt zwakke
lingen, wormstekigen, misdadigers mis
schien.
Maar verontschuldigen zij ons gedrag?
Heeft in de families, waauit wij zijn voort
gesproten, niet ook de deugt zich be
lichaamd, die in stilte voortwerkt, zonder
misbaar gerucht? Al zijn de nobele ka
raktertrekken onzer voorvaders vergeten
en herinnert niemand zich meer hun in
bescheidenheid bloeiende idealen, ze zijn
overgegaan, met dat andere, in onze ziel
en ons bloed. Even wis en werktuigelijk
voitreK o zien deze erfelijkheid, waaraan
wij te weinig aandacht schenken.
Als wij op die zijde van het verschijn
sel letten, rijpt in ons de overtuiging, dat
wij van adel zijn, en adel verplicht!
Bemoedigend en niet langer neerdrukkend
is de erfelijkheidsleer voor hem, die ook
in het verleden het licht zoekt en niet de
duistere plekken. Tot hem komt het woord
van Goethe„Wat gij van de vaderen hebt
geërfd, verwerf het, om het te bezit
ten!" H. G. Cannegieter
TELEF. INTERCOMMUNAAL 13309
NAAST DE NATIONALE BANKVER.
DRAAGT ROMEO VISMARAZËLFBINDERSMILAN
FAMILIE- EN ff
ff Gr. Houtstr. 169, Tel. 13472
BRUIDSGROEPEN
Nu staat d'e Meidoorn al in bloei en het begint
er echt zomersch uit te zien. De regens van Vrij
dagnacht en de gelukkig overvloedige zonneschijn
hebben een geweldige sltoot gegeven. De beuken
zijn haast uitgebloeid. De eiken zitten al vol in
loover. Het wit langs de paden van lookraket en
fluitekruid is al minder overvloedig, het groen
van vrucht en blad krijgt al de overhand op de
bloesem. De gevlekte doovenetel is ook al in
zaad geschoten; je ziet heel duidelijk: de vier deel-
vruchtjes in de kelkjes zitten. Straks moeten we
eens nagaan, hoe ze zich verspreiden en of hier
ook de mieren helpen net als bij Gouwe en helm-
bloem. Deze laatste tusschen twee haakjes is al
heelemaal vergeeld en gaat nu haar zomerrust be
ginnen tegelijk met het speenkruid en binnenkort
volgen de boschanemoontjes hun voorbeeld. Het
is merkwaardig, zooveel van onze planten als er
een zomerrust op na houden; er is in ons land
misschien meer zomerrust dan winterslaap.
Andere planten nemen alweer hun plaats in: de
mooie blauwe wilde hyacinthjes, die tusschen het
gras zijn uitgeplant, het blauwe kruipends zene-
groen in de berkenkuil en langs een enkel pad. De
aardbeitjes bloeien met aardige witte bloempjes
en overal komt de roode dagkoekoeksbloem te
voorschijn. Aan den voet van het duintje zien we
de witte akkerhoorn'bloempjes in eigenaardige
bulten, dat komt doordat de wind het zand tus
schen de geplante pollen heeft weggeblazen. Der
gelijke onnatuurlijkheidjes doen zich nog meer in
den hof voor, gaandeweg zullen we die wel glad
strijken.
Ik wil dan ook wel eerlijk zeggen, dat ik mij
tot nog toe altijd het plezierigst voel tusschen het
eiken-kreupelhout op die aardige stille paden en
daar heb ik mij van morgen, Zondag 9 Mei, met
mijnheer Mol wat rondgekuierd al pratende over
de mogelijkheid om de belangrijkste gebeurtenissen
en figuren uit den tuin te fo/tografeeren, opdat wij
in den komenden winter eens rustig met u over al
deze dingen zullen kunnen praten. Ik spreek daar
van gebeurtenissen. Inderdaad verrichten de plan-
VERBINDINGSWEG 59
HOEK KORTE KLEVERLAAN
CXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX)
KLEINE HOU I STRAAT 10, TEL. 12896
Goncurr. prijzen en vlugge bediening
.XXXXXXXXXXXSOOOCOOOOCXXXXXXXXXXXJ
ten allerlei interessante bewegingen en 't is ook
wel mogelijk, die te filmen.
Een van de beste film-artisten in den tuin is de
Bryonia of Heggerank, een klimplant. Ge vindt
haar langs de paden door het kreupelhout: een
grauwgroene plant met lange loten, die zich aan
mooie ranken omhooghijschen in het struikgewas.
Zoolang zoo'n loot nog geen steuntje heeft gevon
den, ligt zij langs den grond en de lange lijnrechte
ranken steken uit naar alle kanten. Wanneer nu
zoo'n rank met zijn puntjes maar tegen een twijg
of stengel aankomt dan gaat hij daar om heen
groeien, zoo snel, dat je het zien kunt, wanneer
je het geval bekijkt door een vergrootglas, dat een
keer of tien vergroot. Je ziet dan de top van de
rank om dat twijgje heen kruipen.
Nu is het niet noodig, dat we allemaal met een
vergrootglas gewapend gebukt gaan staan over de
groeiende^Bryonia-ranken. Ge kunt ook eenvoudig
eerst zien, hoe zoo'n rank zit, dan den tuin even
rondloopen en na een paar minuten naar de rank
terug keeren. Mol en ik hebben dat gedaan tel
kens om de vijf tot achlt minuten en ons er over
verbaasd, wat zoo'n rank in korten tijd had ver
richt. Wanneer de rank stevig houvast heeft, gaat
ze zich oprollen als een kurketrekker, of liever,
zooals ge zien kunt, als twee of drie kurketrek-
kers en zoo wordt dan de loot omhoog of opzij
.getrokken. Aan den top van de loot ziet ge een
menigte blaadjes en ranken dicht opeen en dan
zijn die ranken opgerold als horlogeveeren. De
groei begin er dan mee, dat die horlogeveer zich
recht uitrolt en tenslotte wordt hij dan een kur
ketrekker. De groene bloemen van de Bryonia
komen ook al voor den dag. Op sommige planten
vindt ge alleen bloemen met meeldraden, op ande
re enkel stamperbloemen. Deze laatste leveren
zeer mooie bessen, die eerst groen zijn, later hel
der rood en dan in 't najaar in prachtige festoenen
hangen over het struikgewas. Ze zijn voor ons
vergiftig, maar niet voor de vogels en die strooi
en dan ook de zaden wijd en zijd uit, zoodat in
tuinen, waar niet te veel gewied, geschoffeld, ge
harkt wordt de Bryonia-plantjes soms op heel on
verwachte plaatsen opschieten; dat weet ik bij
ondervinding.
Deze Bryonia of Heggerank is van de familie der
Komkommers en meloenen, allemaal beroemd om
hun snelle groei. De ,,kauwoerde" van de profe-t
Jona, ge weet wel, de plant die in een nacht zoo
'hoog opschoot, dat de profeet in zijn schaduw
kon zitten, is ook van die familie. De snelste groei,
die ik aan een Bryonia-loot heb waargenomen was
36 c.M. in 24 uren. Jac. P, Thijsse.
De opening der Jeugdtuinen.
Zaterdagmiddag om 5 uur 'had onder groote be
langstelling de opening der Jeugdtuinen, uitgaande
van de Vereeniging voor Jeugdwerk, plaats
De eerste spreker was de Voorzitter der Ver
eeniging, Ds. J. C. van 'Dijk, die allen een hartelijk
welkom toeriep. In 't bijzonder gold dit den Wet
houder, den heer van Nederhasselt, als vertegen
woordiger van het Gemeentebestuur, en den prae-
ses van Bloemendaals Bloei, Mr. Lioni.
Ds. van Dijk noemde het een eenvoudige plech
tigheid, die echter voornamelijk de heer W. Dank
baar, als ontwerper van 'het plan tot groote vol
doening moet stemmen, en die den dank verdient
van allen, die 'het belang dezer tuintjes inzien.
Hulde verdient ook 'het gemeene'tbestuur, dat
niet alleen den grond beschikbaar stelde, maar
bovendien 1,000.gaf tot dekking der eerste
onkosten.
Spreker was voor hij naar Bloemendaal ging ge
waarschuwd, dat dit een plaats was, waar men
„tusschen prikkeldraad liep." Inderdaad, de jeugd
UITNOOOIGINO TOT EEN BEZOEK AAN DE TENTOONSTELLING
VAN KUNSTWEEFWERKEN VAN J. F. S E M E Y, WAARONDER
GOBELINS NAAR ONTWERPEN VAN LION CACHET EN GLASWERK
LEERDAM UNICAS NAAR ONTWERPEN VAN COPIER, TE HOUDEN
VAN 8 TOT EN MET 29 MEI IN DEN KUNSTHANDEL
BOSKAMP, OVERVEEN, OP WERKDAGEN VAN 10-6 UUR.
heeft hier weinig bewegingsvrijheid, en dat in een
tijd, waarin de propaganda voor het aankweeken
der liefde voor de Na'tuur, zoo intens werkt. In
sprekers jeugd zocht men zijn vermaak in vuurtje
stoken en nestjes zoeken. Dit is gelukkig voorbij.
Daarom rekent Ds. van Dijk op de hulp van vele
belangstellenden om het werk, zoo spontaan aan
gevangen, ook voort te kunnen zetten.
Toen de plannen uitgevoerd konden worden, was
't eigenlijk al laat in 't seizoen, daarom heeft men
nog maar de helft van 't terrein in orde gemaakt.
Ook de vijver is nog niet klaar. Maar de grootste
vraag was: hoe zou de belangstelling onder de
kinderen zijn? Deze bleek buitengewoon groot!
Niet minder dan 62 kinderenmeldden zich aan,
ongerekend die uit Schoten en Haarlem, Deze
moesten afgewezen worden.
Alle aanvraagster» en aanvragers hebben hun
tuintje gekregen. Om dit zoover te krijgen kostte
ontzaggelijke moeite: een sloot moest gedempt
worden, en 't terrein 4 a 5 steken omgespit wor
den. De arbeiders hebben met groote liefde ge
werkt, en als paarden gezwoegd. Wij dienen hen
een eeresaluut te brengen.
Wethouder van Nederhasselt wordt verzocht,
den dank over te brengen aan 't Gemeentebestuur.
Dan wordt 't woord gericht tot den tuin-archi-
tect, den heer Bleeker, die zijn kennis en kunnen
belangloos beschikbaar stelde. Spreker hoopt, dat
1/1000 gedeelte van zijn kennis en liefde der na
tuur overgebracht zou worden op de kinderen,
dan zouden we al tevreden kunnen zijn.
De gemeente-architect, de heer de Jong, ver
dient eveneens een woord' van dank voor zijn
technische hulp, evenals de heeren Hogenbirk en
v. d. Werff. De eerste leverde tegen kostprijs het
hek, de tweede liet het grondwerk goedkoop ver
richten.
Tenslotte spreekt Ds. van Dijk de kinderen toe,
den vorigen dag was hij naar den Haag geweest,
en had daar in 't Bezuidenhout-kwartier een dito
kindertuin gezien. Hij was getroffen door het keu
rige gezicht, het aardige en fleurige werk der kin
deren, en hoopte, dat ook van de jeugdtuinen te
Bloemendaal te mogen constateeren. Laat het een
edele wedstrijd onder jullie worden, wiens tuintje
er het mooist bij ligt.
Wethouder van Nederhasselt antwoordt het vol
gende: Het was voor 't gemeentebestuur een aan
gename plicht aan de Vereeniging voor Jeugdwerk
de gevraagde hulp te verleenen. Wij leven in de
eeuw van de jeugd, de eeuw van 't kind. Spreker
was pas op de tentoonstelling: 't Kinderprenten
boek, en 't trof hem, dat verreweg de meeste ver
halen en platen ontleend waren aan het leven van
bloemen, planten en dieren, of, zooals Ds. van
Dijk dit gezegd had: aan dingen uit Gods vrije na
tuur. Daarom waardeert hij, dat 'het bestuur der
Jeugdvereeniging dit mede heeft ingezien, im
mers: van dit streven gaat een vredelievende in
vloed uit!
De dagelijksche omgang met planten en dieren
geeft ons een dieperen kijk op de natuur, een ge
net, dat ons niet ontnomen kan worden. Hij
wenscht dat de moeite beloond zal worden, en
stelt er prijs op de verzekering te geven, dat het
Gemeentebestuur de vereeniging gaarne ter wille
zal zijn in het steunen van dit sympathieke doel.
Deze toezegging wordt met luid applaus begroet.
Mr. Lioni had met groote voldoening de uit-
noodiging tot bet bijwonen dezer plechtigheid
ontvangen: immers zoo er één vereeniging bij hoort,
dan is 't zeker Bloemendaals Bloei. Wat zij zoekt
ligt in den voor ons liggenden tuin. Hij had nu
het voorrecht gehad binnen korten tijd de opening
van twee tuinen in Bloemendaal bij te mogen
Telefoon 14454
Intensieve bewaking
Bill ij k e tarieven
OCXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX2
wonen. In September Thijsse's 'Hof, nu de Jeugd
tuinen.
Als geboren Amsterdammer, heeft spreker lan
gen tijd geen verschil geweten tusschen beuk en
eik, tusschen alle vogels en musscben.
Toen hij op 't Gymnasium ging, kende hij
Grieksch en Latijn 'beter dan een van den tegen-
woordigen jeugd, maar hij kende slechts 2 vogels,
de ganzen (die het kapitool gered hadden) ,de uilen
(die men naar Athene droeg).
Het streven der jeugdvereeniging heèft aan
spraak op den steun van alle Bloemendalers.
Nadat Ds. van Dijk de heeren van Nederhasselt
en Lioni over hun waardeerende en moedgevende
woorden bedankt heeft, verzoekt bij Marietje van
der Bijl het hek te openen. Zonder eenige schroom
voldoet de hupsche kleine aan dit verzoek, en alle
aanwezigen verspreiden zich over het terrein.
Inderdaad, de indruk die wij van den aanleg
kregen doet ons Mr. Lioni nazeggen, het streven
van de jeugdvereeniging heeft aanspraak op den
steun van alle Bloemendalers!
Ged. Oude Gracht 64 Haarlem
Ter aarde bestelling M. L. Moggenstorm.
In grooten eenvoud werd Zaterdagmiddag op de
Nieuwe Begraafplaats ter aarde besteld het stoffe
lijk overschot van den heer M. L. Moggenstorm,
luitent. kolonel tit. der Mil, Ad-mie. b.d.
Een viertal bloemstukken dekten de baar. In
de aula werd gesproken door den huisvriend der
familie Moggenstorm, Dr. J. P. Thijsse, die in war
me bewoordingen het leven van den overledenen
schetste, en daarbij deed uitkomen, hoe hij èn als
mensch èn als militair de goedheid en voorkomend-
berd in persoon was. Hij releveerde voorts, hoe hij,
nadat hij den militairen dienst verlaten had, nog
een edele taak op zijn schouders genomen had, een
taak, die hij, zoo lang hem mogelijk was vervuld
had op een wijze boven alle lof verheven. Dit
moet de familie wel een groote troost zijn.
Nadat de kist in de groeve was neergelaten,
dankte de oudste zoon, de heer L. Moggenstorm,
mede namens zijn in Nederl.-Indië vertoevenden
broeder en zijn moeder, de aanwezigen voor de
betoonde belangstelling, en Dr. Thijsse voor de
vriendelijke en vertroostende woorden ter nage
dachtenis van den overledene gesproken.
'Donderdag behandelde de Haariemsche Recht
bank de zaak van d. W. verdacht van diefstal van
kippen ten nadeele van den heer Dijkstra (Kraan
tjelek).
v De verdachte is recidivist ten aanzien van
strooperij, en ook al wegens diefstal, hoewel dit
20 jaar geleden gebeurde.
d. W. ontkent iets met deze zaak uitstaande te,
hebben, en op een vraag hoe dan de veeren in
en op zijn kleeding kwam, zegt verdachte, dat
deze afkomstig waren van een witten zeemeeuw.
Een getuige, aan wien 13e man kippen te koop
aangeboden heeft, verklaart echter, dat de beesten
wel degelijk kippen waren, en geen „wilde kip
pen" (fasanten) of witte zeemeeuwen.
Het O.M. meent dat de diefstal vast staat, en
elscht 4 maanden gevangenisstraf met aftrek van
4 maanden preventief.
Mr. van Dam, die beklaagde verdedigde, be
pleitte clementie.
VIOLEN, ALTEN, CELLO'S
Speciaal Oude Meester Instrumenten
Pirastro Snaren „STIMMGABEL"
•♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦•♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦«♦♦♦♦♦♦•♦♦♦MM»»*