HUMOR IN WOORD EN BEELD
I HAARLI
DENKEN
20ste JAARGANG
TOONEEL
FOTOGRAFIE
ONZE PLANTENDOKTER
VOOR DE HUISVROUW
Bijkantoor
VEI
Wij ontvingen de «volgende circulaire van De
Co-opera-tie, de bekende onderneming onder di
rectie van 'de heeren Albert -van Raalte en
Alexander Poolman, die ook in Haarlem, in den
Stadsschouwburg opvoeringen zal geven van de
in ons land meest geliefde Duitsche en Fransche
opera's van waarlijk muzikale waarde, waaraan
reeds verschillende geslachten van onze landge-
nooten zich hebben verkwikt en waarmede ons
jonger geslacht niet onbekend mag blijven. Werken
als deze scheppen in ons vreugde en verheffing
tevens en wij kunnen niet nalaten vooral onze
kunstlievende plaatsgenooten op te wekken het
volgende met de meeste aandacht te lezen.
Wij hébben de eer ter Uwer kennis te brengen,
dat de co-OPERA-tie in het seizoen 1926/'27 3
Gala-voorstellingen in de Stadsschouwburg zal
geven en wel: 6 October 1926, 13 December 1926
en 7 Februari 1927. Voor deze Gala-voorstellingen
zal een keus gedaan worden uiit de navolgende
werken:
Orpheus
Monna Vanna
F i d e 1 i o
Lohengrin
Manon Lescaut
T h a ïs
von Gluck
Février
«van Beethoven
Wagner
Massenet
Massenet
De werken van Massenet en Février zuilen in de
Fransche taal uitgevoerd worden, de 'werken van
Beethoven, Wagner en -van Gluck in de Duitsche
taal.
Het karakter dezer voorstellingen zal dat van
model-uitvoeringen zijn. Daartoe zal de co-OPERA-
tie met eigen orkest komen en met allereerste
solisten, waaronder evenzeer buitenlandsche als
Nederlandsche.
Voor deze voorstellingen wordt een speciaal
abonnement uitgegeven. Reeds «vanaf heden ligt
aan den Schouwburg een lijst ter inteekening ge
reed, waarop men voor dit gala-abonnement kan
inschrijven.
Bij de 3 gala-voorstellingen vaste zitplaats. De
abonnementsprijs per 3 'voorstellingen is: Loge-
Stalles 13.75; Fauteuil de Balcon 12.19; Parket
ƒ10.60; Parterre 8.94.
Gewone prijzen per 3 voorstellingen zijn: Loge-
Stalles 16.65; Fauteuil de Balcon 14.70; Parket
12.75; Parterre 10.80. Stedelijke belasting, au
teursrechten, plaatsbespreking en garderobe inbe
grepen.
Bij elke gala-voorstelling te bespreken.
De uitmuntende reputatie, die de co-OPERA-tie
zich verwierf in Nederland, zoowel als in Frank
rijk, doet vermoeden, dat dit Gala-abonnement
zeer in de lijn zal vallen van het kunstzinnige
Haarlem. Wie tijdig zijn abonnement opgeeft, kan
verzekerd zijn van de zitplaatsen die hij wenscht.
Het eerste September-nummer van „Focus" be
vat behalve de gewone rubrieken, een artikel met
5 foto's door J. B. Hartmann over het fotogra
feeren van paddestoelen.
Een uitvoerig artikel behandelt de beteekenis
der standontwikkeling en de voordeelen en ge
varen dezer methode aan de hand van verschil
lende recepten. Een vervolgartikel over de foto
tentoonstelling te Frankfurt houdt zich nu bezig
met hetgeen wetenschap en industrie daar inzon
den.
De hoofdillustraties zijn ditmaal een bijzondere
lust voor het oog. Er zijn vier stillevens van K.
H. Idema, heel 'eenvoudige onderwerpen, een stoof,
een 'kruik, een paar bloemen, een pot met lathy
rus, een Japansch vaasje en een afgodsbeeldje en
al deze dingen zijn gecombineerd tot mooie rusti
ge tillevens, en genomen in fel zonlicht toonen
zij prachtige tafreelen vol leven en beweging.
R. W. Tuinzing behandelt de vraag of de extra
lichtsterkte objectieven, die tegenwoordig wor
den aangeboden, voor amateur aanbeveling ver
dienen. Hij komt tot de conclusie, dat de gemid
delde amateur dergelijke instrumenten maar hoogst
zelden zal behoeven. Een volgend artikel behan
delt autoc'hroomkleurenfotografie, terwijl een
geestig artikel verschijnt onder het hoofd „Oude
Negatieven", welk artikel zich bezighoudt met
fotografeeren van kippen.
38. We hebben ook dezen zomer, op de eene
plaats iets meer dan op eene andere, de bessen
en vooral de roode aalbessen, vroegtijdig het blad
zien afwerpen, nadat het slechts korten tijd eenigs-
zins geel aan de struiken ha'd gehangen. Behalve
enkele donkere stipjes was er niets bijzonders aan
te ontdekken geweest, zoodat aan een ziekte niet
werd gedacht.
Toch wordt deze vroege bladafval veroorzaakt
door een- schimmel, n.l. Gloeosporium ribis, die de
boven 'bedoelde donkere stippen doet ontstaan en
die dus niets anders zijn dan bladvlekken. Men
noemde de ziekte tot dusverre bladvlekkenziekte,
welke benaming in den laatsten tijd werd ver
anderd in de typischer benaming bladvalziekte.
Het optreden van deze ziekte is sterk afhanke
lijk van 'het weer, hetgeen onder anderen hieruit
blijkt, dat zij zeer grillig optreedt, n.l. enkele jaren
achtereen ziet men haar en) dan komt er plotse
ling een jaar, waarin er van 'de bladafvalziekte geen
sprake is. Op vochtige gronden treft men haar
overigens het meest aan en uit den aard der zaak
in vochtige zomers me'er dan in 'droge.
Het zijn vooral «de aalbessen, die van deze ziekte
hebben te lijden en wel des te meer, naarmate
zij vroeger optreedt. Als de bladeren vóór den
oogst afvallen, schrompelen de bessen ineen en
blijven zuur, zoodat het niet noodig is ze te oog
sten. We hebben dit ook dezen zomer hier en
daar weer gezien, zoowel bij aal- als kruisbessen.
Alleen de roode aalbes Hollandsche dikkop (sy
noniem Duitsche of Fransche zure) blijft steeds
en op alle gronden van deze ziekte verschoond.
Het verdient daarom reeds aanbeveling dezen bes
meer aan te planten.
Bestrijding is niet mogelijk. Ter voorkoming kan
men de afgevallen bladeren verzamelen en ver
nietigen en in den winter sproeien met 10%
vruchtboomcarbolineum, waarmee soms resultaat is
bereikt. Men kan het middel dus licht probeeren,
temeer, omdat het in ieder geval goed is tegen
de bladluis.
39. Wij willen in dit artikeltje even verwijlen
bij een ziekte, die de koolplanten veelvuldig aan
tast en onder de benaming knolvoet algemeen
bekend is. Omdat men somtijds in de ziekelijk
opgezwollen wortels der koolplanten maden aan
treft, schrijft men den knolvoet wel aan deze wer
king toe, maar ten onrechte. De eigenlijke ver
oorzaker der ziekte is een slijm'zwam, die in den
bodem aanwezig is en daaruit in de wortels van
kool en andere kruisbloemige gewassen, b.v.
muurbloemen, binnendringt. We hebben hier
weer te doen met een verklaarbare vergissing der
practici, die meermalen te spoedig in den voor
hun oogen zichtbaren bewoner der wortels den
veroorzaker zien, terwijl de eigenlijke vijand door
zijn kleinheid voor het bloote oog niet waarneem
baar is.
Niet alle koolsoorten zijn in gelijke mate,, vat
baar voor de ziekte en in elk geval lijdt de eene
soort meer dan de andere, omdat zij minder sterk
is. Bloemkool en in iets mindere mate sluitkool
ziet men meer lijden dan de sterkere spruitkool
en de nog krachtiger boerenkool het minst.
De slijmzwam kan in sporenvorm gedurende wel
een tiental jaren in den bodem aanwezig zijn.
Plant men er «kool, dan zullen de sporen in de
'buurt van de koolwortels uitloopen en de zwam
dringt 'er in binnen. Zij woekert er in en doet de
cellen abnormaal groot worden en zich buitenge
woon sterk deelen, waardoor woekeringen ont
staan. In de cellen vinden we aan het eind van
den groeitijd of als de planten eerder sterven vele
duizenden sporen, die in den bodem geraken als
de wortel in rotting overgaat. Aldus word den
grond weer voor jaren besmet.
Het is dus zaak geen koolstronken op het veld
te laten staan, maar men moet deze na den oogst
zoo vlug -mogelijk rooien en vernietigen, zoodat
er geen gevaar bestaat, dat de sporen der slijm
zwam op de eene of andere wijze toch in den
bodem geraken. Hieraan moet in dezen tijd van 't
jaar worden gedacht door ieder, die wel eens kool
'bouwt.
Een bestrijdingsmiddel, dat ik meteen kan noe
men, is de toediening van kalk aan den bodem in
den herfst. Men geeft om de vier of vijf jaar per
are 20 tot 24 K.G. stoffijn ongebluschte kalk,
waardoor de sporen worden gedood of minstens
gehinderd. Waar mogelijk geve men geen stalmest
of compost, omdat de slijmzwam in humus sapro-
phytisc leeft.
Onze sponsen. Ben van de belangrijkste hulp
middelen van de vrouw in haar dagelijksch werk
is de spons. En daar goede sponsen vrij duur zijn,
is het heel nuttig, iets meer ervan te weten, opdat
wij er bij tut koopen ons voordeel mee kunnen
doen. De spons is feitelijk het geraamte van een
weekdier. De weeke massa is door rotting en ver
volgens wasschen en uitknijpen verwijderd, tot we
alleen de pons, zooals wij die kennen, over hiel
den. Deze bewerking van de spons moet met veel
zorg gebeuren, daar hierdoor de kwaliteit van de
spons bepaald wordt. Wanneer we dus sponsen
zien met roode vlekken (gevolg van slechte be
werking) moetén we die nooit koopen, omdat die
vlekken later gaan bederven. Zooals te begrijpen
is, wordt in de sponsen dikwijls kalk in een of
anderen vorm aangetroffen. Immers de sponsdieren
leven in de zee. Deze kalksporen worden verwij
derd door een zuur. Ook dit moet met de ver-
eischte zorg geschied zijn. Verdier hebben we blan
ke spnosen en bruine. De bruine zijn de sterkste,
want die zijn niet gebleekt. Deze gebruiken we
dus altijd voor het ruwere werk. Soms zijn de ge
bleekte sponsen niet alleen gebleekt, maar ook
nog geverfd, waardoor ze een verdacht mooie gele
kleur hebben. Door uitwassc-heni komt deze be
driegerij aan het licht. Omdat de sponsen heel
moeilijk geheel schoon te krijgen zijn, is het niet
aan te bevelen, er al te vuil werk mee te doen en
er evenmin mee te zeepen. Dit geldt natuurlijk
alleen voor de werksponsen. Dan moeten we 'er
het koopen van onze sponsen dus op letten, dat
de spons niet te hard is. Harde sponsen scheuren
spoedig evenals die, welke te groote gaten heb
ben. Dan moet er op gelet worden, dat ze uit één
stuk bestaan en niet uit aan elkaar genaaide stuk
ken, terwijl ook alle kalk goed verwijderd moet
zijn, omdat we anders krassen krijgen op verf, enz.
Knip uit deze wenken, 't zijn kostbare geschenken.
In den zomer wil men in sommige streken wel
eens veel last hebben van de z.g. zwarte torren.
Een prachtig middel om ze te vangen is des nachts
een kommetje met bier in de keuken neer te
zetten.
Bewaar macaroni in een luchtdichte trommel en
dompel het voor 'het koken in kokend water (met
zout).
Schroeivlekken uit het linnegoed kunnen we
uitmaken met het volgende probate middel, een
half ons volders aarde wordt gekookt in een kwart
liter azijn en het sap van drie uien.
Eieren die te lang gekookt hebben en daardoor
te hard zouden geworden zijn, leggen we een mi
nuut in koud wat'er. Dat maakt ze zachter.
Voor we de nieuwe aardappels gaan schap
pen (een werkje waaraan menigeen een broertje
dood heeft) is het goed ze gedurende 5 minuten
in warm water te laten staan, waarin een klont
soda is opgelost. Dat maakt de schil los en ver
gemakkelijkt het schrappen veel.
Maak alluminium vaatwerk nooit met soda
schoon. Afwasscihen met water en zeep (en dan nog
zoo vlug mogelijk afdrogen) is ruimschoots vol
doende.
Wasch haarborstels uit in koud water met een
weinig ammonia.
Een frissche zomerdrank. De z.g. Indische si
roop is een fijne zomerdrank. We maken die als
volgt. Op 5 liter water, nemen we 5 pond suiker,
50 gram citroenzuur. Suiker en citroenzuur wor
den in het kokend water opgelost. Als dit koud is
geworden, doen we er een paar eetlepels wijn
geest en citroen'essence bij. Goed roeren en dan in
flesschen bewaren. Wanneer we deze drank gaan
gebruiken, hebben we niet meer noodig dan twee
eetlepels op een glas koud water.
Als rieten zittingen van stoelen slap worden,
moeten ze als volgt behandeld worden. Spons ze
aan beide zijden af met heet zeepsop, waarin een
handvol zout is gedaan. Laat ze in de open lucht
staan en als het riet bijna droog is, leg er dan
een lap over en strijk met een heet ijzer. Daarna
zullen de rieten zittingen als nieuw zijn.
Tegels van een ingebouwden haard mogen nooit
met water afgenomen worden. Doop een 'katoenen-
lap in de terpentijn en wrijf er de tegels mee, tot
ze geheel schoon zijn. Nawrijven met een zachte
doek.
Pruimenmoes. Nu de pruimen in het land zijn,
maken we pruimenmoes. Vooral is dat een uit
komst, als de pruimen bijvoorbeeld nog wat hard
of zuur blijken te zijn. Op 4 pond pruimen nemen
we een vijfde kan water, lf ons suiker, benevens
wat sago. De pruimen worden gewasschen en van
de pitten ontdaan, waarbij we echter geen sap
mogen verloren laten gaan. Dan met water, sap
en suiker opzetten en gaar laten koken. Dit duurt
ongeveer 10 minuten. Het sap wordt met wat sago
afgebonden.
VEEREN KUSSENS EEN GEVAAR.
Moeders, wil dit terdege leeren,
Gevaarlijk voor Uw kleine is een kussen met
veeren.
Wilt ge den zuigeling voor leed bewaren,
Laat hem slapen op een dun kussen met varen.
Kasper, Stockholm
Lustige Welt, Berlijn
Ruy Bias, Parijs
Journal Amusant, Parijs
De kunst van verkoopen
Is dit een nieuwe stof?
O jaWe hebben ze gisteren eerst ontvangen
Verkleurt ze niet?
O neen, mevrouw! Als u eens bedenkt,
dat deze coupon drie weken in onze etalage in
het volle licht heeft gelegen
Beroepstrots
Neen, met dien kerel moeten we ons
niet inlaten. Een gewone zakkenroller
Is er wel iets, kleiner dan je voet?
O jamijn schoen
Verbeeldt u, mevrouw, ik dacht dat u
overleden was
Gelukkig niet! Hoezoo?
Wel, ik heb uw schoonzoon juist de maat
genomen voor een lichtgrijs zomercostuum....
Toen we trouwden, zwoer je dat je me
liefhad
Zeker. Maar je hebt toch wel eens gehoord,
dat iemand in sommige gevallen tot een zeker
cijfer op zijn eed geloofd wordt?
Buen Humor, Madrid
Pêle Mêle, Parijs
Pèle Mêle, Parijs
Is dat Van Puffelen, die met je vorige vrouw
zou trouwen
Hij is klaarblijkelijk al met haar getrouwd.
Karikaturen, Oslo
-vjSI
Wat zijn de doktersrecepten toch altijd on
leesbaar geschreven!
Ja, dat heeft menigen patiënt gered
Hebt u het begin van den twist bijgewoond?
O hé, meneer de rechter, al twee jaar ge
leden: ik was bij het huwelijk aanwezig!
Als je wat hout voor me wilt hakken, kan
je van het middageten mee krijgen
Wel, mevrouw, en wat eten we van middag?
abonnementspr
jaar bij vooruitbetali
datum verhooging va
't Buitenland met ve
71/2 ct. Abonnement*
MtMIIMtHUI
(Nadrul
Nogmaals een uil
De Bussy als uitg,
geredeneer," zegt
„gaat het werkelijk
moet ook de oploss;
deze dingen, over
twijfelziek maken,
ziekte is het levei
voor die zwakte ge
De ethiek loopt
in vraagteekens, in
maar meer dan d
zelf, dat de ethiel
vermag te verklari
Een dergelijk
werken op tobberi;
levensproblemen ei
ten ondergaan. Ell
wij ons wel eens i
bestaan en in de
waarvoor het lev-
kwelt ons de ervar
vruchteloos blijft,
verder; hoe dieper
dringen, hoe meer
ken en hoe onmog
uitkomst te vindei
Zelden bevredigt
een gedachtenwiss
godsdienstige of
zelfs voor den ingi
stof komt het oog'
wordt, alsof hij zijl
lijke en onbelangr
dat getheoretiseer
achtig raadsels o]
zonder praktische
Wat moet echt«
die, vermoeid van
hof der tegenstr
ward is geraakt?
wat is waarheid t
ling is geworden?
der zekerheid vai
ging
Vooral in een t
zoowel het persooi
pelijk leven zich 1
ping met probleme
redeneerzucht nooi
ben geen tijd tot
ten voort. Maar
uit? Waar ligt hel
streven hebben t<
ons de plicht? Dil
weg. Wij kunnen
Dan is het goed
onze gedachten s
blindelings voort
noodzakelijkheid,
doet er niet toe, v
komen, en beter
keerden kant uit
geen kant uit.
Laat ons iets i
zij. Laten wjj de i
ratelend zichzelf 1
strooien tusschen
ledig gelaten, elka
molen vernielen.
Werken op ziel
beid als zoodanig
de spieren zich s
vult, als de belang
bepaald doelpunt,
of dit doelpunt ni
het bloed zich voc
levensstroom zijr
voerend de duf
gestolde bedenks
voor nieuwen en
ruime rijk van li'
Arbeid is de n
gangmaker en de 1
proces, dat dreigt
een ontijdig ein<
maakt en verder
wikkelingsmogelij
De praktijk is
uit de door pein;
kracht putten k?
en weder op te r
strijd om het bc
strijd, omdat hij
dende rijk der h
levenwekkende v<
is voor menig
ziel de uitkomst j
