TWEEDE BLAD
Bet Bloemendaalscb Weekblad
ZATERDAG 16 APRIL 1927
PLAATSELIJK NIEUWS
BLOEMENDAAL
OVERVEEN.
HAARLEM.
KUNST
Int. School voor Wijsbegeerte.
Luchtverkeer in Indië.
Reisindrukken uit
Sovjet-Rusland.
Ongevallenverzekering.
HEEFT U IETS GEBROKEN?
ZIJLVEST 3 - „DE HERTEKOP" - HAARLEM
A. MUDDE
Landbouw-Nieuws.
HI. It
Maandagavond hield de Middenstandskiesver-
eeniging een /vergadering in Hotel Roosendaal te
Overveen
In de Donderdag t.v. vastgestelde candidaten-
lijst werd eene wijziging gebracht. Definitief werd
zij als volgt samengesteld:
1. A. Cassee;
2. J. J. Lansdorp;
3. G. M. W. Margadant;
4. A. E. Beekman;
waarbij opgemerkt dien't te worden, dat de heer
Beekman voor geen hoogere plaats in aanmerking
wenschte te komen.
Woensdagmiddag vermiste een dame haar tasch-
je, hangende aan het stuur van haar rijwiel, dat
stond voor een perceel aan de Wil'helminalaan. In
dit taschje bevonden zich diverse benoodigdheden
en een portemonnaie met ongeveer 13.De
dader, de 16-jarige Haarlemmer G. G. H. werd,
evenals zijn gehuwde broeder, verdacht van heling,
aangehouden.
Beide bekenden zich aan het misdrijf te hebben
schuldig gemaakt.
Vrijdag 8 April had een aanrijding plaats tus-
schen twee vrachtauto's op het beruchte kruispunt
Van LennepwegZandvoorterweg.
Beide voertuigen werden beschadigd, waarvan
een vrij ernstig. Persoonlijke ongelukken zijn niet
te betreuren. Tegen de chauffeurs werd proces
verbaal opgemaakt.
Zaterdagmiddag is aangifte gedaan van de dief
stal eener handwagen, staande op het trottoir vo'or
perceel Bloemendaalscheweg 199. De politie doet
onderzoek.
Zaterdagmiddag meldden zich aan het politie
bureau twee jongens (broers) resp. 10 en 12 jaar
die uit Rotterdam op een vrachtauto mee waren
gereden. Door de zorgen der politie zijn zij op
transport naar hun woonplaats gesteld.
Dinsdagmiddag Teed een luxe auto door het
hek van perceel Zijlweg 108. De chauffeur en zijn
passagier gingen aan den haal. De auto bleek
thuis te behooren in een verhuurinrichting te
Haarlem De exploitant had het voertuig dien mid
dag verhuurd aan een zekere S.
S. werd aangehouden, doch ontkende iets van
■de zaak te weten. Hij hield dit ook vol na con
frontatie met den eigenaar, hoewel deze zijn huur
der onmiddellijk 'herkende. De politie kan aan de
zaak weinig doen.
Showroom en garage Jan Limbach.
Zaterdagmiddag heeft de heer Jan Limbach zijn
nieuwe showroom en garage aan het Plein No. 24
te Haarlem, onder groote belangstelling geopend,
een belangstelling, welke alleszins gerechtvaardigd
is
Zooals men weet, is de heer Limbach de offici-
eele Ford-dealer voor Haarlem en omstreken. Be
halive een groote verscheidenheid in Ford-auto's,
trokken bijzonder de aandacht twee schitterende
Lincoln's, mede fabrikaat van Ford.
Het gebouw, waarvan de architect d'e heer Ver
hagen is, en uitgevoerd door den heer Joustra, is
een sieraad voor de omgeving. Maar ook met de
practische eischen te stellen aan een moderne ga
rage is ten deze rekening gehouden, Geen pilaren,
ruime inrij, bijzonder geconstrueerde deuren, prach
tige verlichting, centrale verwarming, alles is een
bewijs, dat moeite noch kosten gespaard zijn een
uitstekend geheel te verkrijgen.
Ond'er de aanwezigen merkten we op: de heer
Van Tetering, (secr. Middenstandscentrale); C. ten
Boom, (voorzitter idem); F. H. Smits (dir. bureau
voor advies van den middenstand); Both, (direc
teur Ford Motor Compy. of Holland); Jhr. F.
Teding van Berkhout Sr.
Ruim 50 bloemstukken waren ingezonden, terwijl
honderden persoonlijke en schriftelijke félicitaties
den heer Limbach bereikten.
Bij de Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Haarlem en Omstreken is ingekomen een ver
zoek van de Arrondissementsrechtbank te Haar
lem, om advies uit te brengen betreffende de be-
eediging van de navolgende personen als makelaar
in den achter hun naam vermelde vakken:
1. W. C. Dekker, Heemstede, Leidschewaartweg
255, als makelaar in machinerieën en gereedschap
pen.
2. T. Grauwelman, Schoten, Kritzingerstraat 23,
als makelaar in onroerende goederen, assurantiën
en hypotheken.
3. W. G, van Hesteren, Schoten, Madoerastraat
5, als makelaar in onroerende goederen, assuran
tiën en. hypotheken.
4. A. J. Gerritsen, 'Haarlemmerliede, Teding van
Berkhoutstraat 6, als makelaar in assurantiën,
roerende- en onroerende goederen.
5. J. Seger, Zandvoort, Brederodestraat 82 A,
als makelaar in gedroogde zuidvruchten, rijst, thee
en koffie.
6- N. J. Th. Schmidt, Heemstede, Wilhelmina-
laan 4, als makelaar in onroerende goederen en
assurantiën.
W R. Voorvaart, Haarlemmermeer (Rijk),
Sloterweg 23A, als makelaar in ruwe koffie.
8. I. J, Kolkman, Hillegom, Hoofdstraat 48,
ak makelaar in meubelen.
9. C. J. Verloove, (Haarlem, Staten Bolwerk 34,
als makelaar in ruwe koffie.
Naar wij vernemen, zal aan de op 29 April a.s.
te bouden algemeene /vergadering van aandeelhou
ders der Haarlemsc'he Bankvereeniging worden
voorgesteld een dividend uit te keeren van 6%
op de preferente aandeelen en 4^% cp de ge
wone aandeelen.
Wij raden onze lezers, die gevoel hebben voor
schilderkunst, aan, de gelegenheid niet te laten
voorbijgaan om kennis te maken met het zeer bi-
zondere werk van den helaas reeds op 31-jarigen
leeftijd overleden schilder, teekenaar, etser en
lithograaf: Jan Mankes. De Vereeniging voor Kunst
aan het Volk heeft met het organiseeren der ten
toonstelling daarvan in 'het Frans Halsmuseum te
Haarlem, velen aan zich verplicht. Het werk is
van groote adel en fijnheid, er is iets in van Oud-
Holland en van Thijs Maris, er is iets in van
Japan, maar er is vooral iets in van de beste
schilders van alle tijden: eerbied voor de groote
voornaamheid voor de wijding die het Licht geeft
aan de dingen, een voornaamheid en wijding, die
steeds weer als oorspronkelijk aandoen in werk,
als dit, van een echt zichzelf zijnd man.
De tentoonstelling is nog de geheele maand April
geopend, maar men ga er spoedig heen, want wie
er eenmaal is geweest zou het betreuren als hij
zijn bezoek niet kon herhalen.
Het programma der leergangen, dezen zomer aan
de Int. School voor Wijsbegeerte te Amersfoort
te geven, is zeer belangrijk en gevariëerd. Wij
nemen er het volgende uit over:
2526 Juni,
Prof. Dr. G. A. van den Bergh van Eysinga.
De Bergrede (Mattheus V-VII), voorheen en thans.
Voordrachten: 25 Juni 4-5 uur, 's middags. 26 Juni
10.3011.30 uur 's morgens.
Samensprekingen: 25 Juni 7.30-8.30 uur 's avonds.
26 Juni 23 uur 's middags.
De rede zal worden verklaard in verband met
hare omgeving, historisch en exegetisch; maar als
vanzelf knoopen zich daaraan vast allerlei vragen
omtrent 'haar bindende kracht en bruikbaarheid
in het heden,
I3 Juli.
J. Anker Larsen.
Metaphysical and religious problems.
Voordrachten: 1 Juli 45 uur 's middags. 23
Juli 11—12 uur 's morgens.
Samensprekingen: 23 Juli 2.303.30 uur 's mid
dags.
I. An introduction on religion and culture.
II. External and internal knowledge.
III. Byways in modern religiosity.
N.B. De deelnemers hebben de keus, zich in de
samensprekingen van de Engelsche of de Duitsche
taal te bedienen,
II—16 Juli.
Dr. L. J. van 'Holk.
De philosophie der vrijheid.
Voordrachten: 11 Juli 45 uur 's middags. 1216
Juli 10.1511.15 uur 's morgens,
Samensprekingen: 1214 Juli 2.303.30 uur 's mid
dags. 15 Juli 4.305.30 uur 's middags,
14—15 Juli.
Dr. A. H. Haentjens.
Levensbezinning.
Voordrachten: 14 Juli 4.305.30 's middags. 15
Juli 11.45—12.45 uur 's morgens.
Samensprekingen: 14 Juli 7.308.30 uur 's avonds.
15 Juli 2.303.30 uur 's middags.
Levensbezinning is nadenken over den zin des
levens En deze bezinning is een bewustzijnsfunctie,
die begint met de gewaarwording en vandaar door
de herinnering voorschrijft tot de waarneming. De
waarneming betrekt zich niet op de dingen zelf,,
maar op de verschijning der dingen, en eigenlijk
alleen-op den indruk, die de verschijnselen in ons
bewustzijn wekken.
De levensbezinning is bewustzijn van het eeuwige
„Zelf" in ons, van de Idee, en hierin bestaat de
vrijheid des menschen.
18—23 Juli,
Prof. Dr. A. H. de Hartog.
De vo r m voor de wereldbeschouwing.
Voordrachten: 18 Juli 4.305.30 uur 's middags.
1923 Juli. 11,4512.45 uur 's morgens.
Samensprekingen: 1922 Juli 45 uur 's middags.
Na een inleiding op den eersten dag:
1. De vorm van het kenvermogen.
2. De vormi van de kunst.
3. De vorm van de zedelijkheid.
4. De vorm van de wijsbegeerte.
5. De vorm van den godsdienst.
18—23 Juli.
Mevrouw L. de HartogMeyes.
Chineesche, Indische, Boeddhistische, Grieksche,
Mohammedaansche Mystiek.
Voordrachten: 18 Juli 2.303.30 uur 's middags.
19—23 Juli 10.15—11.15 uur.
Samensprekingen facultatief, naar gelang van
spreeksters gezondheidstoestand.
iNa een inleiding op den eersten dag:
1. Mysterie, Mystiek.
2. Frcud.ianisme en Mystiek.
3. Pathologie en Mystiek.
4. Hedonisme en Mystiek.
5. 'Beantwoordt er iets objectiefs aan mystieke
ervaringen?
26—28 Juli.
Madame Artus-Perrelet.
L'oeuvre d'art et la pensée.
Voordrachten: 26 Juli 4—5 uur 's middags. 27—28
Juli 11—12 uur 's miorgens.
Samensprekingen: 27—28 Juli 2.303.30 uur
's middags.
1. Le génie,
2. Le sens profond de l'oeuvre.
3. La beauté de l'oeuvre est en nous.
2830 Juli.
Dr. H. P. Berlage.
Bouwkunst,
Voordrachten: 28 Juli 4.305.30 uur 's middags
2930 Juli 1112 uur 's morgens.
Samensprekingen: 2930 Juli 2.303.30 uur 's mid
dags.
1. Over het wezen der bouwkunst.
2. De historische stijlen, getoetst aan bovenge
noemde beschouwing.
3. De bouwkunst in haar hedendaagsche en toe
komstige ontwikkeling.
113 Augustus.
Prof. Dr. H J. Jordan.
De binnenwereld van dier en mensch.
Voordrachten: 1 Aug. 4—5 uur 's middags. 26
Aug. 10.1511.15 uur 's morgens. 8 Aug. 45 uur
's middags. 913 Aug. 10.1511.15 uur 's morgens.
Samensprekingen: 23 Aug. 2.303.30 uur 's mid
dags. 4 Aug. 4.305.30 uur 's middags. 5 Aug. 2.30
3.30 uur 's middags. 910 Aug. 2.303.30 uur
's middags 11 Aug. 4.305.30 uur 's middags. 12
Aug. 2.303.30 uur 's middags.
Wij gaan uit van een studie der waarneming en
der waarnemingsorganen bij dier en mensch; laten
hierop volgen een onderzoek naar de wijze, waarop
op de waarneming de handeling volgt. Hieruit laat
zich in de eerste plaats bij het dier afleiden het
fei't, dat het dier, dat „opgesloten is in zijn herse
nen", een binnenwereld heeft, waarin het, dank
zij enkele teekenen van de buitenwereld,
den weg vindt, de handelingen samenstelt en ten
slotte volgens onze observatie op de buitenwereld
op de juiste wijze inwerkt, alsof het in staat was,
deze rechtstreeks waar te nemen. De binnenwereld
is in beginsel aan het dier a priori gegeven; zij
omvat niet alleen het schema voor het zijn der
'dingen 'daarbuiten en hunne verandering in onder-
lingen samenhang, maar tevens de waarde der
dingen voor het dier en het verband dier waarden
met zijne handelingen. Aan de hand van datgene,
wat wij uit de studie der binnenwereld van de die
ren en hun waarneembaren samenhang met hun
buitenwereld concludeeren, wordt de beteekenis
van de menschelijke binnenwereld onderzocht.
(Wordt vervlolgd).
Oprichting burgerlijke'N.-I. Lucht
vaart Mij. Sabang beginpunt.
Ten einde de tot stand koming van een burger
lijk luchtverkeer in 'Nederlandsch-Indië te bevor
deren en daardoor tevens te bereiken dat eerlang
in den internationalen luc'htdienst het traject over
de Nederlandsche koloniën mede door een natio-
nalen dienst verzorgd wordt, hebben de Neder
landsche iHandel-Maatschappij en de Deli-Maat-
schappij het initiatief genomen tot eene bespre
king over de mogelijkheid van oprichting eener
burgerlijke Nederlandsch-Indische luchtvaartmaat
schappij,
'Het bedoelde luchtverkeer, waarbij aan Sabang
als beginpunt is gedacht, zal tevens aan een
snellere verbinding tusschen Nederland en Neder-
landsch-Indië ten goede komen, alsmede vluggere
verbindingen tusschen de eilanden mogelijk maken.
Bedoelde bespreking heeft 14 dezer plaats gehad;
in beginsel werd daarbij besloten de oprichting
van een burgerlijk Nederlandsche luchtvaartmaat
schappij tot stand te brengen, ten einde tot ver
wezenlijking van genoemd doel te geraken.
Te dien einde werd er een Comité van
Voorbereiding benoemd. In dit comité
namen zitting de 'heeren: Dr. C. J. K. van Aalst,
president der Nederlandsche Handel-Maatschappij;
E. Enthoven, gedelegeerd commiss. der Deli Maat
schappij; mr, J, H. van Asselt, te 's-Gravenhage;
P van Leeuwen Boomkamp, directeur der Rubber
Cultuur Maatschappij „Amsterdam"; E. A. Pan,
dir. der Gemeensch, Mijnbouw Maatschappij „Billi-
ton"; P. E. Tegelberg, dir. der Stoomvaart Maat
schappij „Nederland"; N. H. ter Kuile, directeur
der Handelsvereeniging „Amsterdam".
Aan dit comité werd toegevoegd als secretaris de
heer J. Steenbeek, Heerengracht 586, Amsterdam.
2)
De publieke vermakelijkheden.
De publieke vermakelijkheden in Rusland wor
den door de Sovjets geëxploiteerd, en jaarlijks
wordt een groot bedrag daarvoor uitgetrokken.
Bij iedere voorstelling moet de helft der zitplaat
sen gratis aan het volk verstrekt worden, en de
resteerende plaatsen worden tegen een spotprijs
aan het publiek afgestaan. Komt nu de vreemde
ling in een dier 'theaters, dan staat hij verbaasd,
dat zij alle overvol zijn, en veronderstelt hij daar
door, dat er eenige welvaart onder het volk
is, dat zich immers de luxe kan permitteeren,
'bijna iederen avond een dier voorstellingen te
bezoeken. Men heeft echter in Rusland het oude
systeem van de Nero's in. Rome overgenomen, en
gaat van 'hetzelfde principe uit, dat men, wanneer
n.en een ivol'k onderdrukt, het des avonds afleiding
moet 'bezorgen, om het te doen vergeten, wat het
des daags doorstaan heeft. Men heeft getracht,
ook op die manier bij wijze van propaganda de
Sovjet-ideeën te verspreiden. Lieden die het
weten kunnen, verklaarden mij, dat men echter
daarmede niet geslaagd is.
De Sovjet-R'egeering heeft, zooals hij ieder ten-
toonstellmgsbezoek het geval is, zorg gedragen,
dat men den vreemdeling eenige goede inrichtin
gen kan laten zien. Zoo zal men U een kazerne
toonen, waar de soldaten een keurig ingerichte
casino-bibliotheek of andere lokaliteiten hebben,
maar slechts één zoodanige kazerne is aanwezig.
Het Roode Leger is in andere steden niet in der
gelijke model-inrichtingen ondergebracht!
Men Iaat U een chocoladefabriek zien, waarin
voor de hygiëne ten behoeve van den werkman
goed gezorgd wordt, en waarbij een paar goed
ingerichte arbeidswoningen staan. Ook deze fa
briek moet slechts als een specimen beschouwd
worden. Men draagt echter zorg, dat de bezoeker
niet in de gelegenheid komt, een kinder-internaat
of andere arbeiderswoningen te bezichtigen. Hij
mag slechts een paar model-inrichtingen zien, en
iedere gelegenheid wordt hem, zonder dat hij het
bemeikt, ontnomen om met de wantoestanden, die
elders heerschen, in aanraking te komen.
Ik veronderstel met deze korte inleiding vol
doende uiteengezet te hebben, hoe het komt, dat
een deel der bezoekers uit Rusland beter gestemd
is teruggekomen zooals het met meerderen ge
gaan is!
II.
DE SOVJETS-IDEEëN lil THEORIE
EN PRAKTIJK.
Oorspronkelijk werd de Sovjet-Rusland-Staat
door zestien mannen geslicht die zich de leiders
der arbeiders noemden. Wanneer men echter het
beroep der zestien mannen nagaat, dan valt on
middellijk in 'het oog, dat zelfs niet één hun
ner ooit een stuk gereedschap in handen gehad
heeft. Het is een parodie? wanneer men de groote
platen ziet, die in arbeiderswijken verspreid zijn,
en waarop Lenin wordt afgebeeld als smid, op
het aambeeld een stuk ijzer verwerkend! Deze
zestien mannen hebben het klaar weten te spelen,
onderling de verschillende rollen te verdeelen en
de macht over een land van 150 millioen men
schen in 'handen te nemen. Drie hunner zijn reeds
gestorven Van de resteerende dertien zijn er
nu reeds vier in oppositie, en de overgebleven
negen zijn de onbeperkte leiders van de 400.000
leden der Communistische partij in Rusland. Dit
getal was oorspronkelijk een half millioen, maar
men heeft een paar maal een groote zuivering
moeten houden, omdat men vreesde, door ver
schillende ontevreden, elementen niet meer heer
in huis te kunnen blijven. Uit deze cijfers ziet
men, dat vier der leiders afgevallen zijn en een
vijfde deel der leden. Laat ik nu aannemen, dat de
helft, 200.000 leden, arbeiders zijn; daar de Sov
jet-statistiek een getal van 15 millioen arbeiders
aangeeft, ziet men, dat slechts 1.33% der arbeiders
georganiseerd is.
Ik neem nu aan, dat de andere 200.000 leden
uit ambtenaren zijn samengesteld. Dezelfde statis
tiek geeft aan, dat er in Rusland 2 millioen be
ambten aanwezig zijn. Dit getal is volgens mijn
opvatting echter veel grooter, maar zelfs het
cijfer van 2 millioen aannemende, zien wij dus
maar 10% georganiseerd. Men ziet uit deze ge-
gegevens, dat Rusland 'het land van het Sovjetis
me en het Bolsjewisme dus absoluut niet rijp
is voor het Bolsjewisme, en dat deze negen leiders
zich Hechts door een systeem van terrorisme kun
nen handhaven.
Heeft trouwens Lenin. op een groot congre- niet
zelf het faillissement van het Bolsjewisme uitge
sproken, toen hij heeft moeten verklaren, dat Rus
land slechts revolutionnair te maken was 'door
een groote internationale revolutie?
Om hierop terug te komen, moet ik eerst even
een terugblik werpen op het eerste jaar der stich
ting.
De hulp der boeren.
Lenin gevoelde, dat Rusland nooit Communis
tisch zou kunnen worden zonder de hulp der
boeren. 'Hond'erden propagandisten werden over
het land verspreid en den Russischen boer werd
beloofd, dat hij een stuk grond in eigendom zou
krijgen, wanneer hij revolutionnair werd. De
sluwe Lenin en zijn trawanten vermoedden ech
ter toen niet, dan het juist de Russische g'oer zou
zijn, d'ie hen later schaakmat zou zetten. De boer
werd revolutionnair om zijn stuk land te kunnen
verkrijgen, maar toen 'hij eenmaal zijn stuk land
had, werd hij het conservatiefste wezen, dat men
zich denken kan, en wilde hij absoluut niets meer
van het Comunisme weten!
De laatste telegrammen deelen ons mede, dat
de opvolger van Lenin aan het ziekbed ligt ge
kluisterd1 en men te Mosccou het ergste vreest.
Hierdoor zou wel eens kunnen gebeuren, dat bij
een nieuwe 'benoeming de oppositie zic'h wederom
ging vergrooten.
(Wordt vervolgd)
Toen in 1901, nadat het ontwerp Ongevallenwet
van Minister Lely, waarbij de organisatie geheel
was opgedragen aan d'e Rijksverzekeringsbank,
door de Eerste Kamer was verworpen, 'het tweede
ontwerp Lely tot wet was verheven, werd' 'het
mogelijk gemaakt om naast de Rijksverzekerings
bank ter uitvoering van de ongevallenwet eigen
risicödragers in het 'leven te roepen. Zoo kwam
26 Maart 1902 de Centrale Werkgevers Risicobank
tot stand met aanvankelijk 65 werkgevers met
35.000 werklieden en een jaarloon van 16 millioen
gulden, dal echter op 1 Februari 1903, de datum'
van volledige in werking treding van de ongeval
lenwet 1901, het dubbele bedroeg.
Het doel van deze instelling was de onkosten,
welke voor de werkgevers voortvloeiden uit de
Ongevallenwet, gezamenlijk volgens het omslag
stelsel te dragen. Deze vereeniging herdacht 26
Maart j.l. 'haar 25-jarig bestaan en daarbij bleek,
dat zij thans ongeveer 14.500 werkgevers omvat
met een jaarloon van 740 millioen gulden.
'Behalve dat zij in den loop van 'haar bestaan
ongeveer 37 millioen gulden 'bespaard heeft op de
premie, die anders aan de Rijksverzekeringsbank
had moeten worden betaald, heeft zij steeds op
den voorgrond gesteld, dat ongevallen zooveel
mogelijk zouden moeten worden voorkomen, en
is er van haar dan ook een sterke actie daartoe
.uitgegaan. Veel invloed heeft d'e Risicobank ook
uitgeoefend op de andere ongevallenwetgevingen
als de lanid- en tuiribouwongevallenverzekering en
de zeeongevalleoverzekering, die door 'het voor
beeld van de Risicobank, reeds voordat daartoe
wettelijke verplichtingen bestonden, de ongevallen
verzekering bij d'e aangesloten Werkgevers 'had ge
regeld.
Het streven van de Risicobank kan dan ook on
mogelijk enkel naar de financieele resultaten be
oordeeld worden. Veel meer is de groote kracht
van uw antiek porcelein. gebruiks- of kunstvoorwerper
in steen, marmer, ivoor, schildpad, koper, brons enz
ALLES ONDER GARANTIE
In- en verkoop van meubelen en oudheden
steeds geweest het zelfdoen, dat jujst door de
werkgevers, die wars zijn van Overheidsbemoei
ing, werd gewaardeerd.
Waar uit de hierboven genoemde cijfers blijkt,
welk een plaats de Risicobank in de sociale ver
zekering inneemt, meenien wij niet te mogen na
laten in deze Rubriek van den Arbeid bij gelegen
heid van haar zilveren feest eenige woorden daar
aan te wijden. Wij hebben dit vooral ook gedaan,
omdat zich in den loop der jaren om de Risico
bank heen een groot aantal andere vereenigingen
hebben gegroepeerd, die op soortgelijke wijze een
bepaalde tak van sociale verzekering behartigen
en die samen wenken in -de Vereeniging Centraal
'Beheer.
Juist met 'het oog op de toekomstige ziektever
zekering, die ook nog steeds op het programma
staat om wettelijk geregeld te worden, waarom
trent Minister Slotemaker de Bruine reeds een
voorontwerp van wet heeft ingediend-, was het
te meer van 'belang op deze instelling de aandacht
te vestigen.
Het gedenkboek, dat ter gelegenheid van 'haar
25-jarig bestaan is uitgegeven en de rede, door den
president-directeur, Dr. F. E. Posthuma, op de
feestvergadering gehouden, getuigen van den geest,
zooals wij die hierboven hebben beschreven.
(Nadruk verboden)
LEERZAME CIJFERS.
De heer Ir. T. P. Huisman, secretaris der Holl.
Mij, van Landbouw 'heeft in het algemeen Neder-
landsch Landbouwblad een verslag gepubliceerd
over de uitkomsten van landbouwbedrijven in 'N.-
Ho 11 and midden gewest over het boekjaar 1925-'26
gebaseerd op de gegevens van het boekhoudbu-
reau der 'H. M v. L.
De gepubliceerde cijfers zijn in vele opzichten
leerzaam, niet alleen voor d-e veehoudersbedrijven
ten Noorden van Amsterdam maar waarschijnlijk
voor de meeste dier bedrijven in geheel Noord- en
Zuid-Holland en elders vermoedelijk ook wel.
In de eerste plaats blijkt 'daaruit, dat de win
sten der 'boeren alles behalve groot zijn, lang niet
zoo groot als velen, die met 'het landbouw- of
veehoudersbedrijf niet op de hoogte zijn, wel eens
meenen De netto-winst per H.A. berekend 'be
draagt gemiddeld 67.7, de grootte der be
drijven bedraagt 18.33 H.A., zoodat een gemid
delde winst wordt gemaakt van 1237.per
jaar.
A'ls men in aanmerking neemt, dat de boer, 'heel
vaak bijgestaan door zijn gezin, lange werkdagen
maakt gedurende 'het geheele jaar, dan kan men
begrijpen dat het gemaakte uurloon 'heel
laag is. Is de boer tevens eigenaar van den grond,
dan stijgt zijn inkomen met de pachtwaarde, welke
gemiddeld 162,64 per H.A. bedraagt.
Natuurlijk is deze pachtwaarde niet te be
schouwen als een product van de arbeid van den
boer: deze is een vorm van arbeidloos inkomen,
een gevolg van het feit dat de boer bezitter is.
Hij zou evengoed zijn geld' kunnen beleggen in
effecten of aandeelen en- den grond, dien hij be
werkt, pachten. 'Dus strikt genomen mag de pacht
waarde niet worden gerekend bij het inkomen uit
zijn arbeid, en daarop komt het aan. We leggen
er den nadruk op, dat we boven gemiddelde
waarden hebben gegeven; er zijn zelfs bedrijven,
waar in absoluten zin met verlies wordt gewerkt,
zelfs tot 50.50 per H.A. Ieder kent in zijn om
geving gévallen van hardwerkende boeren, die
door tegenslag in het bedrijf, ondanks ijver en
zuchten ond-er de te zware pacht, soms getroffen
door tegenslag in het bedrijf, ondanks ijver en in
spanning, niet kunnen bestaan en die hun eigen
'bezit ten slotte nog verboeren. Een bewijs dat onze
maatschappij nog allesbehalve gezond is. En maar
al te vaak zit de pachtboer in den hoek, waar de
zwaarste klappen vallen.
Misschien is er nog een andere oorzaak voor
onbevredigende bedrijfsuitkomsten. Misschien gaat
de Hollandsche boer niet -geheel met zijn tijd mee
Misschien zou hij meer kunnen doen voor verbete
ring van zijn grond en zijn vee, door ontwatering,
bemesting, controle, het aanschaffen van- goede
stieren het aanleggen van goede gier-kelders, enz.
Wij zeggen: misschien. Want we weten, dat
de Noord-Hollandsche 'boer «net groote moeilijk
heden te kampen 'heeft. Met name de ontwaterings
kwestie is zeer ingewikkeld.
Toch nemen we de vrijheid, op één bepaalde
omstandigheid uitdrukkelijk te wijzen. Uit gepubli
ceerde cijfers -blijkt dat er in de gecontroleerde
bedrijven aan mest zeer weinig wordt besteed. De
uitgaven voor de mest d.w.z. kunstmest, bedragen
per jaar, per H.A- berekend, van 0.00 (in de
Zaanlandsche gemeenten) tot 6.18 (Starmeer),
gemiddeld' slechts 3.85 per bunder, dus ruim
2.per morgen.
En dit lijkt ons wel zeer weinig. Waar ook aan
den anderen kant blijkt, dat het bedrijf vrij inten
sief wordt gedreven, d.w.z, dat de oppervlakte
grond in aanmerking genomen, vrij veel koeien
worden gehouden, daar komt 'het ons voor, dat
aanwending van meer kunstmest zeer zeker dubbel
en dwars de kosten zou kunnen goedmaken. Met
enkele cijfers kunnen we dat wel aannemelijk
maken.
Als we aannemen, dat er per jaar van een bun
der grasland een hooioogst wordt g'ehaald van
10.000 K.G. dan leert een scheikundig ond'erzoek,
dat dit bevat:
160 K.G. stikstof,
65 K.G. phosphorzuur en
200 K.G. kali,
of om het iets duidelijker te zeggen: Een hooioogst
van 10.000 K.G. onttrekt aan den bodem: de stik
stof uit 10 baal Chili, de phosp'horzuur uit 4 baal
jHiperp'hosphaat, de kali uit 16 baal kaïniet. Nog al
niet zoo'n klein beetje, zooals U ziet.
