TWEEDE BLAD
W aarschu wing
Raadsverslag
De wetenschappelijke film
Het Bloemendaalsch Weekblad
No. 40
ZATERDAG 6 OCTOBER 1928
Openbare vergadering van den Raad der Gemeente
Bloemendaal, gehouden op Donderdag 4 October 1928
's nam. 2 uur in het Raadhuis te Overveen.
Voorzitter: de Burgemeester.
Afwezig de heeren Laan en De Waal Malefijt.
De agenda luidde als volgt.
1. Ingekomen stukken.
2. Benoeming voorzitter en leden der Commissie,
bedoeld bij art. 54 lid 1 der Gemeentewet.
Finantieele Commissie.
(aftredende leden: de heeren Luden, Dorhout
Mees, Schulz).
Benoeming leden der Commissiën, bedoeld bij
art. 54, lid 2, der Gemeentewet.
Commissie voor Publieke Werken.
(aftredende leden: de heeren Prinsenberg en De
Waal Malefijt).
Commissie voor Onderwijs.
(aftredende leden: de heeren Born water en Ho-
genbirk).
Commissie voor Sociale Belangen.
(aftredende leden de heeren De Clercq en Noor
man).
Commissie voor de Bedrijven.
(aftredende leden: de heeren Hogenbirk en
Kremer
Benoeming leden der Commissie, bedoeld bij art.
166 der Gemeentewet:
Commissie voor de Strafverordeningen,
(aftredende leden: de heeren Bornwater, Luden
en Dorhout Mees).
Benoeming voorzitter en leden der Commissie,
bedoeld bij art. 57 der Gemeentewet
Commissie voor de Brandweer.
(aftredende leden: de heeren Laan, Cassee en
Verdegaal).
3. Benoeming leden der Comm. van Toezicht L.O.
4. Benoeming onderwijzeres in de nuttige hand
werken aan school A.
5. Verleening medewerking ingevolge art. 72 L.O.
wet 1920 voor uitbreiding van de school der
schoolvereeniging Aerdenhout-Bentveld.
6. Verhuur jachtterrein op de terreinen bij de Brou
werskolk.
7. Extra-aflossing van geldleeningen.
8. Verhooging crediet voor werkverschaffing.
9. Verleening crediet voor het leggen van een
tweede waterleidingbuis naar Aerdenhout.
10. Voorstel tot verhooging van het crediet voor
bouw van een clubhuis voor de B. V. C. „Bloe-
daal" tot 10.000.
11. Ontheffing bepalingen der Bouwverordening.
Na een zitting met gesloten deuren, werd de openbare
vergadering te ruim 4 uur geopend.
Dadelijk nam Dr. Bornwater het woord. In bijeenkomst
van raadslieden,zoo begon hij, is er reeds aan herinnerd
dat aan eenige raadsleden was opgedragen om terrein
te zoeken voor den bouw van een nieuw raadhuis. Die
Commissie heeft de Erven Van der Vliet bereid ge
vonden om 2 Hectaren duingrond bij het begin van
de Schietbaan, die 1 Januari 1930 ontruimd wordt, aan
de gemeente voor raadhuisbouw te verkoopen voor de
zeer geringe prijs van 2000.Daar het oude terrein,
de kuil nabij de tent voor Publieke Werken niet vat
baar is voor uitbreiding, de Zeeweg maagdelijk terrein
is, en ter plaatse een mooie villawijk zou kunnen ver
rijzen, acht spreker het wenschelijk ten spoedigste op
dit aanbod in te gaan.
De heer Prinsenberg pleit er tegen. De Zeeweg is de
buitenkant der gemeente, dit terrein komt pas in 1930
vrij, de Watertoren in de buurt bederft 't aanzien van
het terrein, we moeten een raadhuis hebben in het
centrum: de ingezetenen weten nog van niets.
De heer Hogenbirk is zeer dankbaar voor de ons nu
geboden oplossing. School, politiebureau enz. kunnen
we bouwen op het terrein, dat we daar reeds hebben.
De Watertoren van Haarlem ligt ver genoeg af en al
was dit niet zoo, de watertoren, dit zien we aan Am
sterdam, zal misschien spoedig tot het verleden be-
hooren.
Wethouder Van Nederhasselt schaart zich bij de
tegenstanders. We hebben nu veel minder inwoners
dan vroeger, het terrein aan de overzij van het tegen
woordig raadhuis kost 80.000.(Red. We heb
ben de bouwverordening juist onlangs zoo gemaakt dat
aan den Zeeweg de huizen 2 X 35 M. van elkaar
moeten staan, zoodat aan den geheelen Zeeweg, die
4J/2 K.M. lang is, maar 50 huizen aan elke zijde kunnen
komen. Dan kan men nog beter aan de Westerlaan
(wijk Aerdenhout) een raadhuis zetten, een plek waar
de heer Luden in de besloten vergadering op gewezen
heeft.
De heer Nuyens sluit zich daarbij aan, de afstand van
Vogelenzang tot het nieuwe raadhuis zal weder aan
merkelijk grooter worden.
De heer Schulz verklaart verwonderd te zijn over de
uitvoerige oppositie tegen het voorstel; in besloten ver
gadering is er zeer lang over gesproken, nu evenwel
de oppositie hier zoo opsteekt* wil ook hij nog een en
ander opmerken. Het punt is schitterend gelegen; het
terrein over het tegenwoordig gelegen raadhuis is een
buitengewoon ongelukkig punt; tijdens den aankoop
daarvan was de tegenwoordige toestand niet te voor.
zien; ware die wel te voorzien geweest, dan zouden
Ged. Staten nimmer dien aankoop hebben goedge
keurd; deze plaats, aan de grens der gemeente is de
slechtste die men zich denken kan; die plaats is afge
zien van grootte en centrale ligging onmogelijk; we
verkeeren in de buitengewoon gunstige omstandig
heden dat geen van onze openbare gebouwen ook maar
aan matige eischen voldoen, ze moeten alle vernieuwd
worden; we kunnen dus nu vrij bepalen waar in de
toekomst het centrum der gemeente zal zijn; haar uit
N.B. Naar wij vernemen is in de besloten ver.
gadering, die geen geheime vergadering was, besloten,
dat èn van voorstanders èn van tegenstanders maar
één het woord zou voeren om elkaar niet noodeloos op
te houden. (Red.)
breidingssfeer ligt per sé in het Westen, de heer
Nuyens spreekt over de Westerlaan, dat is al heel
zonderling. Men stapt er wel over heen dat voor het
grootste deel der gemeente 't Raadshuis 1 y2 K.M. meer
Zuidelijk zou komen dan het tegenwoordige, maar het
kleine verschiil tusschen de tegenwoordige plaats en
de nieuwe aan den Zeeweg wordt breed uitgemeten.
De aesthetische kant der zaak bezien de tegenstanders
ook verkeerd. Aan de overzij zou men gedwongen zijn
zich te wringen tusschen het r.k. rusthuis en hotel van
Ouds het Raadhuis, twee groote gebouwen die niet te
verplaatsen zijn, hier (aan den Zeeweg) heeft men
alle vrijheid. En wat ons inwoner-aantal betreft, dat
staat niet stil; over 10 jaar hebben wij heel wat meer
dan 10.000 inwoners; bovendien dit terrein is 4 maal
zoo groot als dat hier tegenover; men zegt het publiek
weet hier niet van; neen, dat is zoo, maar dat wist des
tijds ook niets van den aankoop van het terrein hier
aan de overzij. De bewering van den heer Van Neder
hasselt, dat dat terrein 80.000.zou gekost hebben
is onwaar. Juist is, dat er een servituut op ligt, dat
daar alleen een Raadhuis mag worden gebouwd, doch
de tegenwoordige rechthebbende op dat servituut, de
heer Smit van Gelder (Sr.) zal ongetwijfeld bereid
zijn ontheffing daarvan te verkenen. Wij krijgen het
nieuwe terrein vrijwel voor niets, en men vergete ook
niet, dat de Zeeweg nu eenmaal is en blijft de hartader
van Bloemendaal.
De heer Dorhout Mees vraagt: waarom zooveel haast
te maken, het nieuwe terrein bestaat uit kuilen en
hoogten, het bouwen zal daar dus niet goedkoop zijn.
Hij wil de publieke opinie wel eens laten spreken en
de zaak tot 'n volgende raadsvergadering aanhouden.
De Voorzifter raadt aan met beide handen het aan
gebodene te aanvaarden, het aanbod is schitterend; er
is daar alles te maken wat we noodig hebben.
De heer Bornwater: De heer Laan en ik hebben de op
dracht gekregen terrein te zoeken voor raadhuisbouw,
maar niet aan de overzijde van het bestaande raad
huis, zoo mogelijk aan den Zeeweg. Wij zijn daar in
geslaagd, nu niet uitstellen, laat ons stemmen. Hij dient
het bepaalde voorstel in om tot den aankoop met ge
zegd doel over te gaan.
Wethouder Van Nederhasselt wil opnieuw tegen plei
ten; er klinkt een stem: „schij maar uit", waarop hij
zeer boos wordt, zijn overburen beticht, dat ze maar
zitten te lachen als hij spreekt, terwijl hij en zijn mede
standers de voorstanders rustig hebben laten uitpraten.
Er is in de besloten vergadering geen geheimhouding
opgelegd, dus kan ik hier wel mededeelen, dat de heer
Luden daarin met het denkbeeld aankwam om te zien
of een Raadhuis ware te bouwen aan de Westerlaan;
inderdaad ligt de tegenwoordige uitbreiding der ge
meente in den Aerdenhout; waarom houdt men geen
rekening met het gebouw voor de mengmachine, de
Joodsche begraafplaats en ander onaangename dingen
daar ter plaatse. Hij stelt voor aanhouding der be
slissing.
De Voorzitter brengt nu, terecht, het eerst het voor
stel in stemming van den heer Van Nederhasselt om
de zaak aan te houden. Hiervoor stemmen de leden
Dorhout Mees, Nuyens, Verdegaal, Prinsenberg, Luden
en Van Nederhasselt; tegen stemmen de leden: Born
water, Kremer, De Clercq, Cassee, Schulz, Noorman
en Hogenbirk.
Dit voorstel is dus verworpen.
De Voorzitter: over het voorstel zelf mag mijnheer
Luden (als belanghebbende, Red.) niet meestemmen.
Met dezelfde stemmen-verdeeling wordt het voor
stel van dr. Bornwater aangenomen, 7 tegen 5.
De Voorzitter gaat nu over tot behandeling van punt 1
der rondgezonden agenda, de Ingekomen Stukken:
Voor kennisgeving worden aangenomen:
1. Dankbetuiging van H. A. Tweehuysen voor den
hem verleenden toeslag op zijn pensioen.
2. Idem van het Bestuur der Vereeniging Jeugdwerk
voor verleening van een renteloos hypothecair voor
schot.
3. Jaarverslag over 1927 van de Commissie van Toe
zicht op het M.O.
4. Procesverbaal van kasopname bij den Gemeente
ontvanger.
5. Verzoek van H. Douwma om te zijner tijd hem
een toeslag op zijn pensioen te verleenen, daar destijds
yerzuimd is den Pensioenraad te verzoeken een ge
deelte van zijn diensttijd elders in te koopen.
6. Verzoek van den rector en conrector van het Ken-
nemer Lyceum om, ter vermijding van het gevaar voor
Bloemendaalsche lyceïsten bij het passeeren van den
overweg bij de Kleverlaan, de Prins Frederiklaan (d.i.
de weg tusschen genoemd lyceum en Stoop's Bad) door
te trekken tot de Kleverlaan.
Bij dit laatste verklaart de heer Noorman dat hij den
toestand hoogst onbevredigend vindt; de voorzitter
zegt, dat nog gewacht wordt op opgaven van de di
rectie der Ned. Spoorwegen.
Op verzoek van den heer Schulz wordt besloten de
spoor een rappel te zenden.
Verschillende nagekomen stukken, te weten adressen
van de 7 bewoners der Prins Hendriklaan om electr.
straatverlichting; van A. de Graaf 6 Zn., om 2 garages
met bovenwoning te mogen bouwen aan 't Bosch
laantje, en van J. B. Sluiter voor het bouwen van een
garage op zijn terrein aan de Eikenlaan in Aerdenhout
worden om prae-advies in handen gesteld van B. en W.
Punt 2 der agenda komt nu aan de orde. Alle af
tredende leden der verschillende vaste raadscommissiën-
van-bijstand worden herbenoemd. (Voor hunne namen
zie boven aan den aanhef van dit verslag).
Als de Voorzitter vraagt of allen hunne benoemingen
aannemen klinkt bij de bevestiging een veelstemmig:
hoera.
Punt 3. Benoeming leden der Commissie van Toe-
zich op het Lager Onderwijs.
Benoemd worden:
Uit de ouders van leerlingen eener O.L. school:
de heer C. J. Dhont.
Uit de ouders van leerlingen eener bijzondere school:
de heer J. M. B. y. Vlijmen en Ds. J. C. Brussaard.
Uit de Onderwijzers eener openbare school:
de heer A.. IJzerman en de heer B. F. Warmink.
uit de Onderwijzers eener bijzondere school:
de heer G. A. v. d. Mey.
Uit de overige inwoners der gemeente:
de heer Mr. Dr. Wackie Eysten en de heer J.
Louisse.
Punt 4. Tot onderwijzeres in de nuttige handwerken
aan school A wordt met algemeene stemmen benoemd
Mej. A. J, Vorstelman,
Punt 5. De gevraagde medewerking (zie agenda)
wordt aan het bestuur der bijzondere schoolvereeniging
AerdenhoutBentveld verleend.
Punt 6, Het jachtrecht op de terreinen bij het Kolkje
wordt voor 25.per jaar verpacht aan de Erven
Van der Vliet.
Punt 7. Na een niet altijd even heldere discussie
wordt met de stemmen van de hh. Nuyens, Verdegaal,
Prinsenberg en Van Nederhasselt tegen besloten om
de eerste gelden die Bloemendaal van Haarlem heeft
ontvangen ingevolge de annexatie met nog iets uit
eigen kas tezamen 178000.te besteden voor extra
aflossing op geldleeningen met hoogen rentestandaard.
Het „potje" (de reserve in de gemeentefinanciën ge
kweekt) blijkt nominaal nog 550.000.groot te zijn.
Bij punt 8: verhooging van het crediet aan B. en W.
gegeven voor „Werkverschaffing" met 7500.(er
was op de begrooting 14000.toegestaan) wordt
z.h.s. aangenmen.
De heer Luden verklaart achter na er tegen te zijn.
Punt 9, hoewel zeer belangrijk, gaat zonder discussie
onder den hamer door. De gemeente zal 90.000.be
steden om een tweede hoofdbuis der waterleiding met
eenige aftakkingen aan te leggen naar Aerdenhout.
Punt 10 geeft aanleiding tot een vrij uitvoerige discus
sie.
B. en W. hadden dienaangaande aan den Raad het
volgende bericht:
In Uw vergadering van 26 Juli j.l. werd aan Burge
meester en Wethouders een crediet van 5000.ver
leend voor stichting van een clubgebouwtje op het door
de B.V.C. „Bloemendaal" van de gemeente gehuurde
terrein. Dit crediet was gebaseerd op een door genoem
de voetbalvereeniging overgelegd schetsplan van een
particulier architect, wiens begrooting ad 4000.-
door Burgemeester en Wethouders, op advies van den
gemeente-architect met nog 1000.werd verhoogd,
daar reeds bij een vluchtige beschouwing ervan de
raming aan den zeer lagen kant scheen. Nadat het
crediet verleend was, werden de plannen met de be
grootingen nader uitgewerkt, waarbij bleek, dat zelfs
het gemeentebestuur ten aanzien der raming nog te
optimistisch was geweest, temeer, daar het gebouw
nog met 1 Meter moest verlengd worden. Niettemin is
de aanbesteding gehouden met het resultaat, dat vol
gens de laagste inschrijvers het geheel zou moeten
kosten:
gebouw 8280.
verwarming met sanitair 1198.
verlichting 205.
gas- en waterleiding 300.
totaal 9983.
Ofschoon ook Burgemeester en Wethouders van mee
ning zijn, dat dit een aanzienlijk bedrag is, achten zij
het toch in het belang der gemeente wanneer het club
gebouw een behoorlijk aanzien van buiten verkrijgt en
van binnen goed is ingericht en komen daarom tot den
Raad om hem te verzoeken het indertijd verleende
crediet tot 10.00.te verhoogen.
De discussie over dit voorstel is nog al levendig en
niet altijd even opgewekt.
De heer Kremer beveelt het denkbeeld warm aan: niet
alleen de B. V. C„ maar ook hare gasten zullen er van
profiteeren. Wij geven zelf veel voorschriften aan
anderen om hen te dwingen iets goeds te maken, maar
dan moeten wij zeiven het voorbeeld geven.
De heer Prinsenberg vindt dat best 2000.bespaard
kan worden, het gaat alleen om aan- en uitkleeden van
sportmenschen. Hiervoor zou men nu een bedrag be
steden hooger dan noodig is voor een paar arbeiders
woningen.
De heer De Clercq kan zich met de verhooging ver
eenigen, mits ook' de andere sportvereenigingen in
Bloemendaal ten allen tijde toegang zullen hebben; an
ders komen die clubs straks met soortgelijke verzoeken.
Wethouder Van Nederhasselt zegt, dat de Bloemen
daalsche Gymn. Ver. al een aanvraag heeft ingediend
hij stelt voor alleen te bepalen dat 10.000.wordt
gevoteerd voor een clubhuis op het gem. Sportterrein
om dan aan B. en W. over te laten hoe het gebruik
zal worden georganiseerd, de huur loopt eens af.
De heer Dorhout Mees treedt terug in hetgeen op 26
Juli j.l. besloten is, hij vindt dat zulke zaken niet op
den weg der gemeente liggen; hij acht 't ook niet pae
dagogisch, de jongelui te laten profiteeren van een
andermans geld; hij keurt het beginsel af; bovendien
is voor minder geld een passend gebouw te maken, hij
wil onder geen voorwaarde verder gaan dan 5000.-
De heer Cassee werkt rad alle punten af, die z.i. voor
inwilliging van 't verzoek pleiten. Op 't werkprogram
dat de Burgemeester ten beste gaf bij de installatie der
nieuwe raadsleden werd steun aan de sportclubs met
name genoemd. Vele andere vereenigingen profiteeren
van een beter clubhuis door bemiddeling der BI. Voetb
Club, de gymn. ver., het gymn. verbond, de ver. voor
jeugdwerk, enz. De heer Dorhout Mees vindt het on
sportief je aan en uit te kleeden in een lokaal door
een ander betaald, maar de clubs kunnen het zelf niet
bekostigen en zooals de toestand nu is, is 't zeer on
hygiënisch, heeren en dames moeten in één tochtig
lökaal warm en wel van kleeren verwisselen; de heer
Dorhout Mees wil een houten gebouw met rieten dak,
maar wij verbieden dat te bouwen. Bussum stelde
100.000.beschikbaar voor 'n speelterrein met een
clubhuis van 12000.-en lang zoo mooi niet als
het onze. B. en W. willen zich bemoeien met het ge
bruiken van het gebouw, laat men dit gerust aan de
B.V.C. overlaten, die is gastvrij genoeg, zij is de oud
ste en grootste sportvereeniging alhier; de technische
ambtenaren der gemeente zullen het niet eens zijn met
den heer Prinsenberg, dat voor 8000.een even
aesthetisch gebouw kan worden gezet.
Wethouder Van Nederhasselt: Ik draag de sportver
eenigingen een goed hart toe, maar B. en W. moeten
't 'n beetje in de hand houden. De Bloemd. Gymn. Ver.
klaagde al: als de voetballers komen moeten wij er af.
Hij formuleert nader zijn voorstel.
De heer Hogenbirk is het in beginsel met den wethou
der eens.
De heer Luden vindt dat de menschen zelf een en ander
betalen moeten.
Wethouder Van Nederhasselt gelooft dat met goeden
wil van weerskanten de gebruiksregeling best voor
elkaar komt.
De heer Prinsenberg wijst op de gem. commercieele
boekhouding waaruit t.z.t. wel blijken zal dat ook de
10.000.wel zal overschreden worden; b.v. wat de
zandaanvoer betreft.
De heer Cassee vindt dit een futiliteit.
Het voorstel van den heer Van Nederhasselt wordt
aangenomen met de stemmen van de heeren Dorhout
Mees, Nuyens, Verdegaal, Prinsenberg en Luden
tegen.
De heer Dorhout Mees vertrekt,'t is half zeven. Daarna
de heer Noorman. De heer Schulz blijft op verzoek
van den Voorzitter nog even staan, opdat de Raad
niet onvoltallig worde.
Punt 11. Ontheffing bepalingen der Bouwverorde
ning.
Overeenkomstig het adviies der Commissie van Bij
stand voor Publieke Werken werd ontheffing van
artikel 7 der Bouwverordening verleend aan:
a. J. G. Snijder voor bouw van perceel Lage Duin en
Daalsche weg no. 29;
b. G. J. Jongepier voor bouw van twee garages aan
de Iepenlaan;
c. A. C. A. baron van Dedem voor plaatsing van een
tennishut met garage aan den Boekenrooderweg;
d. H. Nonne voor bouw eener garage aan de Vondel
laan;
f. A. v. d. Heijden voor bouw eêner garage aan de
Zonnebloemlaan;
g. A. Wijntjes voor bouw van een tuinhuisje aan den
Kennemerweg;
h. J. G. Staal voor bouw eener garage aan de Grens-
laan;
i. D. W. G. Mol voor bouw van een kantoor met
wachtkamer voor de posterijen aan de Graaf Floris-
laan.
Het verzoek van J. C. Ruigrok voor bouw van vier
dubbele landhuizen aan den Vogelenzangscheweg,
waar (volgens B. en W.) het te bebouwen terrein niet
aan den openbaren weg is gelegen, werd aangehouden.
De rondvraag.
De heer Prinsenberg wijst op een oud verzoek van de
bewoners van de Ramplaan.
De Voorzitter zegt, dat van de finantieele commissie
een afwijzend prae-advies is ingekomen (waar het
over ging, konden wij door het rumoer niet verstaan).
De heer Cassee verzoekt in het vervolg de besloten
vergaderingen te houden niet vóór doch na de open
bare (de Voorzitter: dat kan niet altijd) en om een
tochtscherm bij de deur, een en ander vooral ten be
hoeve van de Pers. (De Voorzitter: Die is vooraf ge
waarschuwd een uur later te komen).
Hamer. Sluiting.
Onze Nabetrachting de volgende week.
Wij deden het besluit betreffende den Raadhuisbouw
's avonds per bulletin bekend maken.
WEEST OP UW HOEDE!
Volgens binnengekomen klachten bij den directeur van
het gas- en waterbedrijf alhier, loopen er momenteel
heeren rond, welke voorgeven te komen namens het
gasbedrijf om leidingen, gastoestellen of anderszins na
te kijken en dan tegelijkertijd een kwitantie aan te
bieden. Men betale echter alléén kwitanties waarop
gas- of waterbedrijf gedrukt staat. Bij twijfelachtig
heid vrage men eerst naar een legitimatiebewijs of in
lichtingen per telefoon 22275 (gas- en waterbedrijf)
of 10960 (politie).
Onze plaatsgenoot, de heer J. C. Mol, schrijft het
volgende in het Bouwkundig weekblad „Architectura":
„In betrekkelijk korten tijd heeft de film de wereld
veroverd. Slechts enkele tientallen jaren geleden wer
den de eerste films vertoond, als curiositeit, technisch
nog onvolkomen als klein bijnummer van het variété
program. En thans draaien dagelijks millioenen meters
film in tienduizenden kino-theaters over de geheele
wereld.
Velen hebben dien zegetocht wantrouwend gadege
slagen. Met wat er aan kwaad over de film gezegd en
geschreven is zouden boekdeelen te vullen zijn. Inder
daad is er veel in de geschiedenis der kinematografie,
dat reden geeft tot wantrouwen en afkeuring. Dat is
geen wonder. Van haar ontstaan af is de film in han
den geweest van een weinig kieskeurige industrie. De
intellectueelen hielden zich verre van de film en het
filmvraagstuk. Het is nog niet zoo lang geleden, dat
men toch eigenlijk maar liever niet in de bioscoop werd
gezien. De film is steeds aan haar lot overgelaten en
hoogstens heeft men uit de verte onbarmhartige kri
tiek uitgeoefend. Geen wonder, dat de film verwilderd
is opgegroeid.
Zij kan evenwel in haar besten vorm en goed geleid
veel bijdragen tot den geestelijken opbouw der mensch-
heid. Zij werkt visueel, door beelden, waarvoor de
gemiddelde mensch zeer ontvankelijk is en zij spreekt
een taal die iedereen verstaat. Door haar groote ver
spreiding, ongeëvenaard in de geschiedenis der mensch-
heid, niet bereikt door welk product van den mensche-
lijken geest ook, kan de film een geweldige macht ten
goede worden.
Er moet daarvoor veel uit de bioscopen verdwijnen,
dat er thans nog dag aan dag wordt vertoond en er
moet veel voor in de plaats komen, dat thans nog niet
voldoende belangstelling heeft.
De cultureele beteekenis van de film spreekt thans nog
't duidelijkste op het kleine, verwaarloosde gebied van
de wetenschappelijke film, de film voor onderwijs en
ontwikkeling, voor wetenschap en experiment. En haar
groote waarde ligt vooral in het feit, dat zij onzen ge
zichtskring op allerlei gebied zoo enorm kan uitbreiden.
Wij zijn niet allen in de gelegenheid veel te reizen en
door eigen aanschouwing op de hoogte te komen met
vreemde landen en volken. Slechts weinigen kunnen
zich de veelomvattende kennis eigen maken van den
vakgeleerde op allerlei gebieden van wetenschap. Ons
ontbreekt daarvoor de aanleg, de tijd, de noodige
concentratie of de middelen.
De film kan ons veel van dit moois en merkwaardigs
geven in beknopten en onderhoudenden vorm, met de
voor haar karakteristieke natuurgetrouwheid. Wat tot
dusverre voorbehouden bleef aan den geleerde in het
laboratorium, aan den geduldigen onderzoeker aan zijn
microscoop, aan den specialist op allerlei gebieden van
