Rijwielen, Radio, Electriciteit. VOOR KENNEMERLAND EN HAARLEM LIPS' KLUISINRICHTING EN KOFFERKLUIS BOEKHANDEL „LECTUBA" Bloemenmagazijn „DE DAHLIA" I3 L_ ANDREA Fotografisch Atelier „RICHE" CADENA'S j. P. KENZEN, „ADMIRAAL" TAXI-STANDPLAATS, Militaiiewei, tak Bl'weg Banketbakkerij Kokerij le Klasse 24ste Jaargang 18 Januari 1930 N°. 3 NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD FOTO-ALBUMS Famili e- en Bruidsgroepen naast Restaurant „Boekenroode" A. H. VAN OER STEUR Jr. J. BALM ZOON Verbindingsweg 10 BLOEMENDAAL. N.V. DRUKKERIJ VOORHEEN OE ERVEH LOOSIES P. RUTTE Bloemendaalsche Kopjes en Pannekoekjes HAARLEMSCHEBANKVEREENIGBNG ADVERTENTIEN. DE gebeurtenis van de week. Verbindingsweg Bloemendaal. Tel. 22338 ARTISTIEK BLOEMWERK BRUIDSWERK - KRANSEN Plaatselijk Nieuws. Gr. Houtstr. 169 le kl. Heeren- en Dameskleermakerij 1 WILD EN GEVOGELTE f P. VAN DER STAD MONTA-WANDELSCHOENEN. L FABER Zn Kleine Houtstraat 10, Haarlem. I C. i. GUDE - Cuisinier I ELSA VAN DEN BOSCH HILDA VAN DEN BOSCH Ostadestraat 12 - Telefoonnummer 11738 BÖTERSPECULAAS. E. DE REK. Het Bloemendaalseh Weekblad Telefoon 22608, ADVERTENTIEN. Advertentiën per regel0.25 Vraag en Aanbod, 4 regels, f 0.35 Elke regel meer 0.10 Advertentiën bij contract belangrijke korting. VOOR REDACTIE, ADMINISTRATIE EN ADVERTENTIËN - wende men zich tot de - Ged. Oude Gracht 88, Haarlem. - Tel. 10144. ABONNEMENTEN Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 1.75 per halfjaar. Bloeinendaalscheweg 69-61 Telel. 221S4. COMESTIBLES FIJNE VLEESCHWAREN DELICATESSEN Heeft U onze heerlijke al geproefd IETS FIJNS BIJ DE THEE. WETTIG GEDEPONEERD. BIJKANTOOR: BLOEMENDAAL, BLOEM IENDAALSCHEWEG 147 Ten einde onze uitgebreide adver tentie-rubriek naar den eisch te verzorgen, is het noodig, dat wi] vóór des Donderdags 12 uur 'smiddags alle advertentiën in ons bezit hebben. Gaarne noodigen wij H.H. Adver teerders uit, hiermede rekening te houden. De Administratie. DE FILM: „MIJN REIS DOOR BORNEO". Onze plaatsgenoot, de heer Tillema, over zijn film. Doel en strekking ervan. De heer H. F. Tillema schrijft ons: Kort voor mijn reis door de Westerafdeeling van Borneo waren daar twee Italiaansche prin sen geweest. De heeren waren voorzien van de allerhoogste aanbevelingen, waardoor ze in staat waren veel te zien en waar te nemen. Over hun bezoek schreven ze in Italiaansche bladen. Die berichten zijn in de Indische pers terecht gekomen. Deze heeft er zich aan geërgerd, om dat er kort en goed in stond, dat het, gezien de achterlijke toestanden daar duidelijk was, dat het kleine Nederland niet in staat was. die streken tot ontwikkeling te brengen, waarom liet goed zou zijn, dat een groot land als Italië die taak overnam. Nederland wordt om zijn „koloniaal" beleid door bezoekers steeds geprezen. Het is dus wel merkwaardig", dat de Italiaansche gasten het afkeurden. Nu moet men wel bedenken, dat be wonderaars van het beleid uitsluitend op Java, Bali en een deel van Sumatra komen. Dit is slechts een deel van den uitgestrekten archipel, "el het economisch meest belangrijke, maar dat deel is Indië niet! 't Is er slechts een klein deel van! Daar maken ze kennis met de groote cultures, belangrijke technische werken (irrigatiewerken, spoorwegen, havens, enz., enz.). Die mogen inderdaad worden geroemd! Ze maken auto tochten door Weltevreden, Bandoeng, Sema- rang, Soerabaja, Medan, en ze bewonderen de goede wegen, het drukke verkeer, de merkwaar dige stadsuitleg, de ruime bebouwing. Dat is de 'uitenkant. Het gaat er mee als met de schilder achtige stadsgrachten van Amsterdamschilder achtig doen de huizen in die omgeving aan, maar van binnen vallen ze wat bewoonbaarheid betreft, tegen. Kwamen de Indische gasten in de stadskampongs der steden, die ze bezochten, dan zou hun oordeel anders luiden (aangenomen dat ze sociaal voelen!) Dit geldt zoowel voor Nederlandsche bezoe kers als voor buitenlandsche. Sommigen strek ken hun onderzoekingstochten uit tot de Buiten gewesten. Maar in meer of minder onbereisbare streken, plaatsen niet door de komfortabele schepen der K.P.M. aangedaan, komen ze niet. (Ik zonder wetenschappelijke bezoekers uit, omdat die niet komen om den mensch te zien). Het gevolg er van is, dat men van den on- metelijken archipel weinig weet, noch hier, noch in Indië. Men is niet in staat om met kennis van zaken toestanden te beoordeelen. Was men beter georiënteerd, men zou het oordeel van de Italianen niet maar zoo ter zijde leggen. Ik wil eerlijk zijn en erkennen, dat ik, na een paar jaar door den archipel te hebben rondgezworven, niet geneigd ben om de kritiek naast me neer te leggen. Wat toch is het geval? Nederland heeft overal „orde en rust" ge schapen. Dit is voor de bevolking van groote be- teekenis. Ik erken het gaarne! (Om een ty peerend staaltje van onbekendheid met de Buitengewesten te vermelden, merk ik hier op, dat men er in militaire kringen te Weltevreden zelfs zijn verwondering over te kennen gaf, dat !k .uit de binnenlanden van Borneo teruggekeerd was met mijn hoofd nog op de romp!) Maar naast het consigne: „orde en rust be waren", luidt het bevel„de zaak aan den gang- houden, verder niets doen, want meer kunnen we toch niet. Ik heb den indruk gekregen, dat men het zoo volhandig heeft met Java, een deel van Sumatra en van Celebes, dat men hieraan meer dan genoeg heeft. Het is noch hier, noch in Indië bekend, dat er b.v. op Borneo streken zijn, waar in geen 4 jaar, ja zelfs in geen 20 jaar een besturend ambtenaar is geweest. Die ambte naar kan dat nietHij heeft het veel te volhan dig met zijn paperassen. Hij kan onmogelijk voldoende contact houden met de menschen in zijn gebied. Veel, dat op andere standplaatsen door ondergeschikt personeel kan worden ge daan, moet hij zelf doen, want hij heeft derge lijke geschikte personen niet! Aan hun eigenlijke bestuurstaak kunnen de ambtenaren slechts een deel van hun tijd wijden. In de belangrijke Chineesche districten van Borneo b.v. hebben zij het zoo volhandig met de roerige Chineesche bevolking dat de oorspronke lijke bewoners, de Dajaks, onmogelijk van de bestuurszorgen kunnen genieten. Die ambte naren weten dit nog veel en veel beter dan ik, maar zooals ik reeds zeize kunnen niet anders. Ook ten opzichte van andere zaken is er reden tot kritiek. Zoo is er in een gebied, 5 maal zoo groot als Nederland, maar één rechterlijk ambtenaar! En die mag nog niet eens alles be rechten! Voor meer ernstige gevallen moet dit de rechter op Java, te Batavia doenOok op het gebied van landbouw, technische werken, is die afdeeling slecht voorzien. Ik merk op, dat van Borneo aanzienlijke bedragen, „netto winst" in 's lands kas vloeien. Nederland heeft in veel streken „rust en orde" gebracht. De beteekenis hiervan is groot, ik merkte dit al op. Dit is vaak gegaan met het verbieden van oude, eerbiedwaardige, heilige gewoonten, die in onze oogen ontoelaatbaar waren. Dat overwegingen van buitenlandsche kritiek op ons „koloniaal" beleid daarbij een rol hebben gespeeld, staat vast. Maar heeft men wel eens bedacht, dat tegenover „ontnemen" ook „geven" moet staan, dat besturen niet uitslui tend verbieden beteekent, maar vooral opvoeden, leiden? Beseft men wel, dat men door dat ont nemen de primitieve maatschappij aan het wankelen brengt, het geestelijk evenwicht ver stoort? Begrijpt men het wel goed, dat die maat schappij plotseling met onze kuituur in aan raking komt, die haar allerlei zaken brengt, waaraan wij ons in den loop van vele eeuwen hebben leeren aanpassen, er ons tegen hebben weten te immuniseeren Dat alles eischt: voor zorg. Mag ik een typisch staaltje noemen? Diep in het binnenland van Borneo was, toen ik er reisde, een pokkenepidemie uitgebroken. Het bestuur stond er machteloos tegenover, want er was geen „pokstof" om in te enten. En dit ter wijl men te Bandoeng een instituut bezit, dat wereldreputatie bezit Primair bij dit alles is onbekendheid met menschen en land. Noch in de regeerings- bureaux te Weltevreden, Buitenzorg en Den Haag, noch in de beide volksvertegenwoordi gingen kent men de wenschen, de nooden der Buitengewesten. Voor Midden-Celebes wees ik op de misstanden onder de Toradja's: sommige stammen sterven er uit. Het geboorte-vraagstuk eischt onderzoek. Niemand heeft op dat droevige feit gereageerd. Als het babi's inplaats van baby's waren, zou men wel maatregelen treffen (zie Soemba). Zooals ik reeds zei: primair is de onbekend heid met land en volk. Meer bekendheid leidt tot belangstelling en meer belangstelling leidt tot medegevoel, tot den wensch tot verbeteringen. Met mij n films over Borneo nu wil ik trachten dat land met zijn sympathieke Dajaks bekend te maken. De film bestaat uit drie deelen, die samen één geheel vormen. Wil men ze rustig beschouwen, dan dient men er drie avonden voor te nemen. Wie de heele cyclus heeft gezien, zal zeggen: „ik heb Borneo gezien, kennis gemaakt met een mooi land, een sympathieke bevolking, 't was voor mij een openbaring!" Bloemendaaischeweg 123A - Tel.22874. KANTOORBOEKEN. ORIGINEELE ONTWERPEN voor tuinaanleg. Bekroond met hoogste onderscheiding. W. BEUNDER. LIMMEM.HALF PERKAMENT, LEDER GR.H0UT5TR.K33 TEL.1 i i Tot zoover de beschouwingen van den heer Tillema, die wij gaarne een plaats verleenen, maar die wij natuurlijk geheel voor rekening van den schrijver laten. Wij voegen daaraan toe, dat vanwege den „Kennemer Photokring" Woensdag een filmavond in een der zalen van het Gemeentelijk Concertgebouw te Haarlem is gegeven, waarop 't eerste deel van de film van den heer Tillema is afgedraaid. Diegenen, die dit eerste deel van den film zagen, zullen zeker verlangend naar de andere deelen ervan zijn. STEEDS VOORTGAANDE WEGVER- BETERING. Aan den H. Duin en Daalscheweg hebben be langrijke verbeteringen plaats gehad. De weg is veel breeder gemaakt, hetgeen het verkeer ten goede komt. Verder zijn de vele scherpe bochten, waardoor de weg berucht was, belang rijk ronder gemaakt. Verbeteringen, die de „hooge" weg in „hooger aanzien" doet komen. Ook de Ter Hoffsteedeweg wordt verbeterd en voor het verkeer geriefelijker gemaakt. Het gedeelte van den M. Duin en Daalscheweg, dat is opgebroken en van groote stukken keislag is voorzien, zal spoedig door de stoomwals bewerkt worden, zoodat men van den zomer alles gereed heeft om dit stuk te asphalteeren. Zoo ziet men, dat er in den winter ook veel aan ons wegennet gedaan wordt. VEREENIGING VOOR JEUGDWERK. Men deelt ons mede, dat het aantal douche- baden, de vorige week genomen, reeds 53 be draagt. Niettegenstaande de nog weinige be kendheid, die deze zaak heeft, kan men dit zeker een bevredigend aantal noemen. Voorts verzoekt men ons te melden, dat op Zaterdag 18 Januari, des avonds half acht, een Film-avond zal gegeven worden in het Jeugd huis. De film, die speciaal uit Duitschland is aangevraagd, zal een goeden blik werpen op de „Jeugdherbergen in Duitschland". Waar het Jeugdherberg-vraagstuk een onderwerp van den dag is, zal men zeker de gelegenheid niet laten voorbijgaan om nader met dit werk kennis te maken. Op Vrijdag 24 dezer zal de heer J. C. Mol te Bloemendaal een filmvoorstelling geven, ge titeld „Wetenschap en Film". De films van den heer Mol zijn te gunstig bekend om nog eenige aanbeveling te vragen. DE LUID-INSTALLATIE IN DE NED. HERV. KERK. Er zijn proeven genomen met de luidinstal- latie, die in den toren van de Ned. Herv. Kerk is aangebracht. Gaat alles naar wensch, dan zal Zondag a.s. de installatie in gebruik genomen worden. Over deze installatie een volgenden keer meer. Tel. 13472, Haarlem SIGARENMAGAZIJN Telefoon 26136. KLEVERPARKWEG 154 Tegenover de Middelbaar Technische School Opgericht 1903 Telefoon 10303 «TEEDS HET NIEUWSTE In stoffen en modellen. PRIJZEN BILLIJK. VOOR UW Fijnste Lunch of dagelijksche KOFFIETAFEL VISCH Diner, Souper of gewoon MIDDAGMAAL Bloemend, weg" 60, Bloemendaal. ANNO 1861 TEL. 23280, 2 lijnen. Bezorgen in den geheelen omtrek. TEL. 10188. Opgericht 1870. KL. HOUTSTRAAT 136 - HAARLEM. VRAAGT VOOR U OP REIS GAAT Telef. 12896. Opgericht 1898. Uitzending van DINERS aan huis lordansstraat 74 - Haarlem - Tel. 13132 g Prijscour. wordt op aanvrage gaarne toegezonden g Tel. 10588 is steeds voor U disponibel. F Speciale gelegenheid voor Trouwauto's. F. J. BOUCKAERT, Rozenstr. 7. Tel. 14903 VIOOLONDER RICHT. PIANO- en ENSEMBLE-LESSEN. Gediplomeerd door Ned. Toonk. Verceniging. Oranje Nassaulaan 9 - OVERVEEN. OPGERICHT 1909 Beleefd aanbevelend,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Het Bloemendaalsch Weekblad | 1930 | | pagina 1