VERVOLG PLAATSEL'JK NIEUWS.
TUINBOUW EN PLANTKUNDE.
De afdeeling BloemendaalVelsen der Kon.
Nederl. Maatschappij voor Tuinbouw en Plant
kunde hield Vrijdag 14 Maart j.l. hare maande-
lijksche bijeenkomst in Hotel Vreeburg te Bloe
mendaal. Als spreker van dien avond trad op de
leer Dr. A. H. v. d. Lek van het Laboratorium
oor Tuinbouwplantenteelt te Wageningen, die
de botanische zijde van het stekken" zou be
preken. Spreker zal zich dus niet bezig houden
iet de manipulaties van het practische stekken.
Sprekc-r zeide, dat de mogelijkheid van stek
en van belangrijk economisch belang is een
ad toch bevat de eigenschappen van twee in-
ividuen en men weet niet in welke verhouding
leze zich in het nieuwe individu zullen mani-
•steeren. Stekken geeft de mogelijkheid de ver
kregen eigenschappen vast te leggen. In het
Igemeen is stekken het gebruiken van een deel
der plant om daaruit een nieuw exemplaar op
kweeken. Dit deel kan zijn een stengeldeel en
dit ook meestal, maar ook bladeren en soms
orteldeelen kunnen daarvoor dienen. Evenwel
.ouden blad- en wortel-stekken soms eigen ge-
ardheid te veel vast en geven dan geen volledige
plant, d.w.z. een bladstek geeft dan alleen een
int met bladeren zonder knoppen of oogen en
a wortelstek, uitsluitend een wortelontwikke-
■g. Soms ook kan men jonge plantjes kweeken
n den rand der bladeren'en komen deze daar
aims gedeeltelijk reeds tot ontwikkeling (aura-
Ha excelsa).
Spreker gaat dan na hoe het bewortelen der
-lekken verloopt. Reeds Malpigi ontdekte, dat de
ortels ontspringen uit het binnenste der plant
spreker laat dit op microscopische opnamen
zien. Het is van belang te weten, aldus spreker,
elke planten gestekt kunnen worden en welke
iet. Theoretisch kan iedere plant gestekt wor
sen, want het stekken berust op een herstel- of
generatie-proces. Terwijl alleen bij dieren op
i. ge trap van ontwikkeling bij verwijderen van
n lichaamsdeel dit herstelproces optreedt (b.v.
rdworm, hagedis) is dit proces in het planten
rijk niet zoo beperkt. Het is zelfs gelukt bij
iippeastrum die gewoonlijk door zaad moet
rmenigvuldigd worden dit te doen door de
kschubben als stek te gebruiken. Deze rok-
ohubben worden afgepeld en onder 48 combi-
aties getracht deze tot ontwikkeling te brengen,
mtgeen gelukte in vochtige atmosfeer bij 20 a
27 C., zoowel in het licht als in het donker.
Gewoonlijk wórdt in de praktijk aangenomen,
cut callusvorming noodzakelijk is voor wortel-
corming; het is gebleken, dat dit niet zoo is en
reker acht callusvorming zelfs niet gunstig
;>or wortelvorming. Hij acht deze twee functies
genstrijdig; want callus is vorming van wond-
cefsel om een wond af te sluiten en indringen
n water en bacteriën tegen te houden; dikke
us-knobbels kunnen wortelvorming beletten
onnoodige voortwoekering, zooals door een
ie lichtbeelden duidelijk werd gemaakt. Bij
uitstekken ontstaan de wortels niet uit callus,
voeger dacht men, dat de wortels ontsproten
cit de lenticellen, die men overal verspreid op
ie bast kon vinden, maar later bleek, dat de
urtelkiemen veel dieper liggen, maar zich wel
or de lenticellen naar buiten ontwikkelen. De
ipende wortelbeginsels liggen tusschen mergs-
raal en eambinumlaag. Waar bij stekken de
.ovenknoppen uitloopen komen aan de snijwond
on krans wortels te voorschijn op een oF
iidere wijze speelt de bladvorming een rol bij
het uitloopen der wortels. Ook is een merk
aardig verschijnsel, dat dikwijls zwakke plan-
n bij het stekken krachtige beworteling geven
ui later krachtige planten, waarschijnlijk wordt
iit veroorzaakt door den chemischen bouw, n.l.
dat deze zwakke planten rijker zijn aan zetmeel
omdat, door gebrek aan stikstof, zij zich niet
sterk genoeg hebben kunnen ontwikkelen en
daardoor grooter regeneratievermogen hebben.
Spreker eindigt zijn verhandeling met uiteen
te zetten, dat Agricola reeds bij intuïtie verkon
digde, dat alle deelen van de plant die zich
bovengronds bevinden, ook in embryonalen toe
stand onder den grond aanwezig zijn, hetgeen
door de nieuwste onderzoekingen nu wordt
bevestigd.
De voorzitter brengt ook namens de vergade
ring Dr. van der Lek hartelijk dank voor zijn
interessante voordracht, die, hoewel zich niet
bewegend op practisch gebied, voor de mannen
uit j de praktijk waardevolle gegevens bevatte.
Van de gelegenheid tot vragen stellen werd door
enkele leden gebruik gemaakt.
Het resultaat der keuring van de inzendingen
voor het Puntenstelsel is, dat toegekend werden
aan: ,Y. G. Mulder, voor Begonia Heraclifolia
9 punten, Primula obconica 8 p., Coelogyne'
cristata alba 10 p. en Cymbidium Lauwiani 10
p.aan W. van Waard, voor Coelogyne cristata
8 p., Cymbidium Ceres 10 p.aan R. v. d. Hul,
voor'gesneden Calla's 10 p.; aan B. P. Vader,
voor Primula malcoides 9 p., Echeveria retusa
7 p. Ter opluistering ingezonden door de Fa.
van Empelen van Dijk, groep Libonia flori-
bunda en door W. Beunder een Citysus
laburnum.
De heer Van Nederhasselt verzocht dan even
te mogen verklaren, dat de vraag uit de vragen-
bus vroeg om den naam van de vrucht „die in
de winkels verkocht wordt onder den naam van
Japansche mispel". Onder dien naam wordt ver
kocht de „Kakivijg", waarvan hij den weten-
schappelijken naam opgafde heer Van Waard
meende, dat de naam van de Japansche mispel
werd gevraagd en noemde daarvan den juisten
naam, zoodat hier een misverstand heeft plaats
gehad.
CHRISTELIJKE ORATORIUM-VEREEN.
HAARLEM.
Men schrijft ons:
Op Vrijdag 28 Maart a.s. zal door de Christe
lijke Oratoriumvereeniging in de gemeentelijke
concertzaal alhier een uitvoering worden ge
geven van de Matthaus Passion van Bach.
Als solisten zullen hierbij medewerken de
dames Jo Vincent, sopraan en Theodora Ver-
steegh, alt, alsmede de heeren Jac. van Kempen,
tenor, Willem Ravelli, bas, Jac. Ph. Caro, bas,
Ant. van der Horst, orgel en Piet Halsema,
clave-cimbel. De begeleiding is in handen van
het Utrechtsch Stedelijk Orkest, terwijl het ge
heel onder leiding zal staan van den directeur
der C. O. V., de heer George Robert.
In het voorjaar van 1929 werd door de C.O.V.
een zeer geslaagde uitvoering van Bach's
meesterwerk gegeven. Van deze uitvoering,
waarvoor veel belangstelling bestond, zijn zeer
gunstige beoordeelingen verschenen. Bij velen
die haar bijwoonden, zal ze een blij venden in
druk hebben nagelaten.
Wij twijfelen niet, of ook bij deze uitvoering
zal het de C.O.V. niet aan belangstelling ont
breken.
Voor nadere bijzonderheden, deze uitvoering
betreffende, zij verwezen naar de in dit blad
voorkomende advertentie.
VEREEN IGING WOODBROOKERS IN
HOLLAND.
Kring samenkomst te Bloemendaal.
De Kring Noord-Holland der vereeniging
Woodbrookers in Holland, heeft het plan dit
voorjaar van Vrijdagavond 16 Mei tot Zondag
middag 18 Mei een bijeenkomst te Bloemendaal
te houden, waar Ds. J. C. van Dijk zijn mede
werking toezegde. Het onderwerp, dat de Kring
zeer aantrok om eens van verschillende zijden
behandeld te zien, is: „Onze houding tegenover
Tucht en Gezag in het persoonlijk en maat
schappelijk leven".
De bijeenkomsten zullen gehouden worden in
het Jeugdhuis. Vrijdagavond 16 Mei heeft de
ontvangst der deelnemers aan de bijeenkomsten
plaats. Na het openingswoord door den voor
zitter van het kringbestuur zal daarna Dr. W.
Leendertz een inleiding houden over „Tucht en
Gezag" (algemeene oriënteering).
Zaterdag 17 Mei begint de dag met een
wijdingsstonde. Verder wordt dien dag des
ochtends een inleiding gehouden door Dr. J. A.
vor der Hake, over het onderwerp: „Tucht en
Gezag in het Schoolleven"; des middags een
door mevrouw H. Roland Holstvan der Schalk
over het onderwerp „Tucht en Gezag in het
maatschappelijk leven" en des avonds een inlei
ding door Dr. A. Groeneveld over het onder
wérp „Tucht en Gezag in het licht van de
psychologie".
Zondag 18 Mei is er des morgens gelegenheid
tot kerkgang. Dien dag houdt des middags Ds.
J. C. van Dijk een inleiding over het onderwerp
„Tucht en Gezag in het godsdienstig leven". Het
slotwoord zal gesproken worden door Ds. A. J.
P. Boeke.
SPAARNE-STICHTIN G.
Wij ontleenen het volgende aan het ons toe
gezonden, Jaarverslag van den heer R. A. Mees,
leider van het Consultatiebureau der „Spaarne-
stichting" der afd. Haarlem van de Centrale
Vereeniging tot behartiging van de Maatschap
pelijke belangen van Zenuw- en Zielszieken.
Het Consultatiebureau hield eiken Donderdag
middag om 5 uur zitting, waarop de oude be
kenden zich dan op gezette tijden of nu en dan
vertoonden, zoodat het contact met hen, ook
zonder geregelde bezoeken van zuster Merison
kon behouden blijven. Omtrent die oude klanten
kan worden medegedeeld, dat het hen allen goed
gaat, met uitzondering van een vrouwelijke
patiënte, die lichamelijk ziek werd en in ver
band daarmede aan het tobben raakte, zoodat
hernieuwde opname in een zenuwinrichting
noodzakelijk werd.
Het aantal der nieuwe gevallen, die onzen
raad en hulp inriepèn, steeg tot 90 personen
(50 mannen en 40 vrouwen), tegen 51 personen,
die in 1928 werden ingeschreven.
Evenals het vorig jaar kwamen ze tot ons,
gezonden door huisartsen, schoolartsen, specia
listen, den Geneeskundigen Dienst en door den
geneesheer-directeur van het Provinc. Zieken
huis te Santpoort.
Met het Provinciaal Ziekenhuis werd de band
nauwer, doordat van alle patiënten, die genoemd
Ziekenhuis verlieten, opgave werd gedaan aan
den leider van het Consultatiebureau, voor zoo
ver de patiënten woonden in het gebied, dat
door de Spaarne-Stichting als haar werkterrein
wordt beschouwd.
Aan de familie werd bij ontslag van een
patiënt uit het Provinciaal Ziekenhuis schrifte
lijk vanwege den Geneesheer-Directeur mede
gedeeld, dat voor maatschappelijke moeilijk
heden de hulp van het Consultatie-bureau kon
worden ingeroepen. De zuster voor Maatschap
pelijk Werk bezoekt dan de gezinnen minstens
éénmaal en houdt zoo noodig verder contact;
uitgezonderd hiervan zijn degenen, die tegen
advies van dén Geneesheer-Directeur werden
naar huis gehaald.
Wij kregen contact met andere onderafdee-
lingen van de Centrale Vereeniging, die ons
vroegen toezicht te houden op ontslagen pa
tiënten uit gestichten elders in ons land. Wij
zeiden onze medewerking toe onder voorwaarde
dat de gemeente, die op het oogenblik van ont
slag uit een krankzinnigengesticht de ver-
plegingskosten betaalde, garandeerde bij even-
tueele recidive de hernieuwde verpleging van
den patiënt te zullen betalen. Daardoor wordt
de moeilijkheid omgaan, dat de gemeente, waar
de betreffende patiënt zich gaat vestigen, later
voor dezen half genezen en eventueel recidi
veerenden lijder, de verplegingskosten zou
moeten betalen.
Op de Jaarvergadering van de Spaarne-
Stichting in het voorjaar van 1929 werd door
den secretaris ter sprake gebracht de mogelijk
heid van de opening van een Consultatie-bureau
voor het moeilijke kind.
Dit is opgericht. Onder verantwoordelijkheid
van den leider van het Consultatie-bureau van
de Spaarne-Stichting werd als psychiatrisch
leidster aangewezen Mevr. G. S. E. Mees-
Schuckink-Kool, arts, terwijl Mevr. E. J. Meer-
loo-Kalf als maatschappelijk werkster optrad.
Wat de Spaarne-Stichting betreft, daarvan zij
nog vermeld, dat in het Bestuur geen verande
ring plaats had. Dr. v. d. Spek werd bereid ge
vonden den leider van het Consultatie-bureau
gedurende diens vacantie te vervangen, waar
voor hem hier dank wordt gebracht.
De „Centrale Vereeniging" besloot dit jaar
iedere afdeeling te verzoeken een vertegen
woordiger aan te wijzen, om zitting in het Be
stuur te nemen, waarvoor ondergeteekende
werd aangewezen.
Belangrijk is nog, dat door de Centrale Ver
eeniging een bereidverklaring is afgelegd, om
mede te werken onder de Psychopathenwetten
en dat die bereidverklaring door den Minister
van Justitie werd aanvaard.
Het is dus te verwachten, dat in het volgend
jaar voor psychopathen, die met den straf
rechter in aanraking komen, de hulp van de
Spaarne-Stichting zal worden gevraagd.
Wat de financiën betreft: Evenals vorige
jaren werd hier en daar geldelijke steun ver
leend.
Ook het Bureau voor het moeilijke kind
eischte eenige uitgaven en het is begrijpelijk,
dat die uitgaven zullen vermeerderen.
Wij hebben echter goede hoop, dat de Ned.
Ver. ter Bevordering van Consultatie-bureaux
voor moeilijke kinderen ons finantiëel zal
helpen.
Zoo gaan we dus het volgend jaar met ver
trouwen tegemoet, wanneer onze contribuanten
ons niet in de steek laten en bovendien zorgen,
dat steeds meerderen zich verbinden een jaar
lij ksche bijdrage toe te zeggen of in te zenden
aan den penningmeester, Mr. P. E. Barbas,
Jansweg 39, Haarlem.
VOOR ONZE SPORTLIEFHEBBERS.
Herinneringsalbum Olympische Spelen.
We ontvingen een Herinneringsalbum aan de
in 1928 te Amsterdam gehouden Olympische
Spelen. Het is een fraai uitgevoerd album, dat
geeft onderscheidene kieken van hetgeen tijdens
de Spelen is gepresteerd op sportief gebied.
Tevens bevat het herinneringsalbum een Pro
gramma van de film der Olympische Spelen die
zal worden afgedraaid, zooals aanplakbiljetten
melden.
Terecht zegt het album, dat de bevolking van
Nederland trotsch kan zijn op de voor een klein
vólk zoo overwegende rol, die haar vertegen-
woordigers hebben gespeeld op het Schouw-
tooneel der Sport van Juli tot Augustus 1928
te Amsterdam. Niet alleen dat de bouw van het
Stadion een wereldreputatie heeft verschaft
aan den bouwmeester Jan Wils; maar ook de
organisatie van de Spelen is met lof genoemd
in alle persorganen der wereld en ons land zelf
heeft met eere deelgenomen, getuige de eerste,
de tweede en derde prijzen die door de Neder-
landsche deelneemsters en deelnemers zijn be
haald onder omstandigheden, die verre van ge
makkelijk waren.
Niet dan met groote interesse zal men dit
album doorbladeren. En de film aangaande de
Olympische Spelen belooft veel.
De moderne bakvisch krijgt een
autografie van de sprekende
filmster. (London Opint
DE NEDERLANDSCHE SCHOOL TE
BRUSSEL.
We lezen in „Neerlandia" het volgende:
Van het stille, verdienstelijke werk, dat de
heer P. Neven, bestuurder van de Nederlandsche
School en het onder zijne kundige leiding staan
de onderwijzend personeel, in het verfranschen-
de, of juister ontnederlandschende en ont-
vlaamschende Brussel, sedert vele jaren reeds
heeft verricht, hoort men zelden iets naar bui
ten. Dit zij een reden te meer, om hier eens aan
te stippen, wat de heer Neven en zijne mede
werkers en medewerksters, met een onge
ëvenaarde toewijding, dag aan dag doen, ten
einde de kinderen van te Brussel en omstreken
gevestigde Noordnederlandsche ouders en ook
van enkele vooraanstaande Vlamingen een
onderwijs te bezorgen, dat gelijken tred houdt
met het onderricht in Nederland.
Van een vergelijking met de Brusselsche
scholen, waar de opvoedkundige stelregel
moedertaal-onderwijstaal, op de brutaalste wijze
met de voeten wordt getreden, is geen sprake.
Ook om redenen, die niet rechtstreeks met het
gebruik der moedertaal verband houden, maar
op de leerwijzen slaan, staat het in de Neder
landsche School verstrekte onderwijs daar ver
boven en het is wel gelukkig, dat de in de Bel
gische hoofdstad wonende Nederlanders dit
eindelijk beginnen in te zien.
Het aantal schoolgaande kinderen steeg van
ongeveer 80 in 1923 tot ruim 165 op heden en
neemt ieder jaar nog toe. In het ruime gebouw
aan de d'Oultremontstraat, bij het Jubeljaar
park, zijn thans 9 klassen, evenveel leerjaren
omvattend, ondergebracht en weldra zal ook
weer aan een nog grootere uitbreiding moeten
worden gedacht. Zelfs kinderen uit gezinnen,
waar de vader Nederlander, maar de moeder
een Fransch sprekende is, volgen thans de les
sen van de Nederlandsche School. Een beter be
wijs voor de ontwaking van het stamgevoel bij
de te Brussel verblijvende Noord-Nederlanders
is moeilijk denkbaar.
De heer Neven en de uit Nederland betrokken
onderwijskrachten, die hem terzijde staan, ver
richten goed opvoedkundig en algemeen Neder-
landsch werk, dat nooit genoeg kan worden ge
prezen. Ons kort huidewoord aan hun adres
hebben zij dan ook ruim en meer dan ten volle
verdiend.
CENTRAAL GENOOTSCHAP.
Mogelijk uit vrees voor herhaling van den
strengen winter, was de bezetting der eerste
groepen kinderen in 1930 beneden de verwach
ting.
De volgende groepen echter laten zich gunstig
aanzien, dank zij de groote activiteit van vele
afdeelingen.
Nog ongeveer een maand en in 9 van de 10
koloniehuizen van het Centraal Genootschap
zullen de vroolijke kinderstemmetjes schallen
en niet langer daarna zijn alle 10 huizen in vol
bedrijf.
De zomerbezetting zal waarschijnlijk weer
buitengewoon groot zijn en tot October of
November zullen de huizen tot het uiterste
bezet zijn.
De plaats, die Nederland inneemt in de zorg
voor het zwakke kind, wordt mooier en eer
voller, ieder jaar weer.
Het stille jubilé van 25 jaar verpleging wordt
in de afdeelingen van het Centraal Genootschap
door toenemende arbeid voor het kind herdacht.
Vele afdeelingen storten een feestgave in de
algemeene kas, één der groote afdeelingen zelfs
een bedrag van 500 gulden.
De intens gevoerde winterpropaganda loopt
weldra ten einde. In 50 afdeelingen is dan
de mooie nieuwe film vertoond, met gevolg dat
weder nieuwe afdeelingen zijn opgericht en
bestaande afdeelingen uitgebreid.
De algemeene vergadering zal dit jaar op
3 Mei te Leiden worden gehouden. Eenige een
voudige feestelijkheden des avonds zullen den
volgenden dag met een rijtoer in de omgeving
worden voortgezet. Men hoopt en vertrouwt,
dat deze jaarlijksche bijeenkomst even druk en
enthousiast zal zijn als die te Groningen in 1929.
Immers het persoonlijk contact van vele werk
sters en werkers op het veld der kinderhygiëne,
is van groot belang voor de uitbreiding en de
verbetering van het werk en geeft steeds nieuwe
moed en nieuwe kracht.
HOE KNAP DE NEDERLANDSCHE
BOUWMEESTERS WAREN.
Men schrijft uit Pretoria aan „Neerlandia
orgaan van het Algemeen Nederlandsche Ver
bond:
De Rand Daily Mail geeft de afbeelding van
den onlangs afgebroken telefoontoren, dien de
Zuid-Afrikaansche Republiek indertijd te
Johannesburg deed bouwen, onder leiding van
de Nederlandsche bouwkundigen van het depar
tement van Openbare Werken der Republiek. De
Engelschen hadden in dien tijd het noodige en
overbodige aan te merken op de „stupid Hollan
ders". Welnu, deze „domme Nederlanders" heb
ben werken, zooals dezen telefoontoren nage
laten, welke de onvolprezen Engelsche architec
ten toch maar niet konden namaken, en die nu
aan de afbrekers een harde noot te kraken
geven. „De oude toren werd in de jaren-na 1890
gebouwd, maar had, zegt de R. Daily Mail, de
eeuwen kunnen verduren." Bekwaam werk en
bouwgrondstof van een hoedanigheid, die tegen
woordig bijna niet meer te krijgen is, hebben
tezamen de afbraak tot een moeilijk maar voor-
deelig werk gemaakt. De dakplaten waren van
ongewone dikte: „sterker baksteenen zag ik
nooit," verklaarde de aannemer. „Gij kunt ze
10 meter ver werpen zonder dat ze breken."
Dat was een verdiende hulde en rechtvaardiging
voor de Nederlandsche bouwmeesters, die werk
zaam waren onder de Zuid-Afrikaansche
Republiek.
INLICHTINGEN TE VERSTREKKEN DOOR
CONSULAIRE AMBTENAREN.
De vergoeding er voor.
Vanwege de Haarlemsche Kamer van Koop
handel en Fabrieken wordt ons verzocht het
volgende op te nemen:
Ingevolge artikel 18 sub 12 juncto artikel
12 der Wet tot regeling der Kanselarijrechten,
te heffen op diplomatieke en consulaire posten,
welke op 1 September 1919 in werking is ge
treden, kunnen de consulaire ambtenaren een
bedrag van 3.50 per inlichting in rekening
brengen voor het verstrekken van inlichtingen
omtrent de credietwaardigheid van personen of
vennootschappen in hun ressort. Mochten zjj
meerdere kosten moeten maken voor het ver
krijgen van dergelijke inlichtingen, dan mogen
zij deze eveneens aan belanghebbenden in
rekening brengen; zij zijn echter alsdan ge
houden belanghebbenden daarvan van te voren
op de hoogte te stellen, onder opgave van het
vermoedelijk bedrag der extra-kosten, ep te
vragen of zij bereid zijn deze te dragen.
