N.V. I. hpAlik i lm'i
DE HUISVLIJT
ADVERTEERT IN DIT BLAD.
15 OCTOBER
Bloemendaal - Telel. 2223S
A. G. POST, Carrosserier
JL *J. LAMME
J. A. HUPKENS-
Tooneel.
DANS-ACADEMIE
J. G. MARTIN ZONEN
m
IJzer- en StaaMndustrle
Bloemendaalscheweg 56-58
Magazijn van
Smederij
Lood-
Aanleg van
Reparafiën
en Zinkwerken
Gas- en Waterleiding
Gymnastiek-Jurken voor
School- en Sportverenigingen
LUXE AUTOBEDRIJF
Inrichten en bijhouden van Administraties
Opmaken van Balans en Inventaris.
Adviezen in belastingzaken en belegging.
2 rol f 0.25, 10 rol i 0.80
VARIA.
De rentevergoeding der
Rijkspostspaarbank.
BURGERLIJKE STAND.
PREDIKBEURTEN.
N.V.
Aanvang van den nieuwen cursus
de moderne dansen
Aan onze Academie is verbonden Miss
Mary Leslie, van de Cone School
of Dancing, Londen.
Verbindingsweg 53, BLOEMENDAAL.
TUINBOUWGEREEDSCHAPPEN.
alsharken, schoffels, 6 tands
overschietvorken, enz.
SCHAGCHELSTR. 46
HAARLEM, Tel. 14461
Jb. GENIS Co.
„GARAGE HARTEN LUST"
Zocherstraafi @8 - Haarlem
BILLIJKE CONDITIËN.
Zandvoortschelaan 165 Heemstede-Aerdenhout
Telefoon 26512.
50.000 Dollar.
BBBS
rv.-nfmoru# ->
De heer M. C. M. de .Groot te Den Haag' zendt
ons een afdruk van een adres, dat door hem is
gezonden aan de Staten-Generaal ter zake van
de rentevergoeding der Rijkspostspaarbank.
Wegens den omvang van het stuk kunnen we
het niet in zijn geheel opnemen. Er wordt be
pleit de rente te stellen op 4 pCt.
De heer de Groot meent, dat het geen twijfel
lijdt of verhooging der rente zal het sparen
bevorderen. Hrj zegt onder meer het volgende:
De talrijke kleine luiden, die beleggen zouden
bij de Bank, indien ze een redelijke rente gaf,
doch ze om de lagere rente mijden, komen nu
terecht bij banken, notarissen, commissionnairs.
Bij deze zijn ongetwijfeld vele vertrouwbare lie
den, doch ook niet weinig onbetrouwbare. De
kleine spaarders hebben meestal weinig ver
stand van geldzaken en het is dus geen wonder,
dat onder hen vele verliezen geleden worden;
ieder kent daarvan voorbeelden.
De Bank stoot door haar lage rente deze
lieden van zich af en pleegt daardoor ernstig
plichtverzuim. De betrouwbare andere geld-
nemers zullen ongetwijfeld bij verhooging der
vergoeding door de Bank ook iets meer moeten
vergoeden. Hier vindt men den stillen tegen
stand tegen de verhooging door de Bank. Maar
zoolang deze niet meer dan een behoorlijke
rente geeft, hebben de bedoelde geldnemers
geen reden tot klagen. Hun belang moet acnter-
slaan bij dat van de millioenen kleine spaar
ders.
Sedert jaren worstelen we met een ellendige
werkloosheid, over bijna de gansche wereld.
Alle geneesmiddelen hebben ernstige bezwaren,
zijn vaak erger dan de kwaal. Het geneesmiddel
ertegen is kapitaalvorming, omdat elke be
snaarde gulden arbeidskracht vraagt om hem
productief te maken, niet voor éénmaal maar
voortdurend. En toch houdt de Bank, dat is cie
Staat, de rente kunstmatig laag, belemmert
het sparen en bevordert de werkloosheid.
De besten van ons geslacht trachten der
woeker te bestrijden en ondervinden daarbij
telkens en telkens de grootste moeilijkhe .ion
De principieele vijand van den woeker is ~iet
sparen. De Staat belemmert het sparen door
een onbehoorlijk lage belooning ervan.
Koopen op afbetaling wordt, behalve bij aan
schaffing van productieve zaken, algemeen ver
oordeeld. Waarschijnlijk heeft de ongezonde
prikkeling van de koopkracht door dit stelsel,
een reactie teweeggebracht: de onvoldoende
koopkracht van tegenwoordig. De vijand van
dit stelsel is het sparen. De Staat geeft aan het
sparen een te lage vergoeding en bevordert dus
den woeker!
Zóó zien we prof. Moriarty in zijn hol met de
geheimzinnige handles, die het hol herscheppen
in een rattenval voor slachtoffers.
Gespeeld is er door allen uitstekend.
Nel Stants als Alice Faulkner, het meisje om
wier papieren het gaat, boeide door eenvoud
en soberheid van gebaren. Ook ons leuk, jong
actricetje Georgette Hagedoorn, als Billy, was
alleraardigst.
JEANNE VEEN.
DE NIEUWE K. K. SCHOOL TE
AERDENHOUT.
Uit de den Raad overgelegde stukken, bljjkt
dat de nieuwe R. K. school voor L. O. te Aer
denhout, voor de stichting waarvan den Raad
de noodige gelden zijn gevraagd, zal komen op
een terrein aan den ^Oosterduinweg, hoek As
terstraat. Het zal worden een school met gym
nastieklokaal en speelterrein.
BEVOLKING.
Opgave 1118 September.
Gevestigd: G. M. Tjaden Rieuwerts, van
Overveen naar Pr. Hendriklaan 116; J. Rooder-
kerk, van Aerdenhout naar Koekoeksweg 4;
F. Vetter, van Bloemendaal naar Plantsoen
laan 17; A. J. van. Sabben, van Overveen naar
Militairenweg 12; E. Groen, van Bloemendaal
naar Iepenlaan 7; J. J. Zalm, van Bloemendaal
naar Hofje van Stoel 10; D. van der Werf,
van Aerdenhout naar Ted. van Berkhout-
!aan 29.
BLOEMEN DAAL.
Bevallen: S. PhilipsJkv. van Lennep, doch
ter; A. de WolfKijff, zoon; D. JansenWes-
seling, dochter; J. E. C. BoomKruseman
Aretz, zoon.
Ondertrouwd: P. A. Joustra en A. H. Luhrs.
Getrouwd: W. J. G. H. Scholten en A. J.
M J. van Meeuwen.
Overleden: C. Hobo,
Haarlem; H. Kwak, 47
Hoppe, 81 jaar, idem.
Ned. Hervormde Evangelisatie
te Santpoort.
V.m. 10 uur: J. Makkelie, Evangelist Zeemans
zending. Amsterdam.
Ned. Herv. Gem., Sanlpoort.
V.m. 10 uur: Prof. Dr. G. A. van den Bergh
van Eysinga.
„Der dingen Achtergrond", Hebr. 11, vs. 3.
V.m.
Nederl. Protestantenbond.
10% uur: Ds. H. H. Dorgelo, Naarden.
Religieuze Kring, Aerdenhout.
V.m. 10% uur: Ds. G. A. Barger, te Hees.
Eglise W'allonne.
(Ned. Herv. Kerk)
Dimanche 21 Septembre.
10 h. 30: Service divin. Sermon.
Collecte spéciale pour l'Eglise.
11 h. 45: Service pour les enfants.
8 h. (soir.): Service divin: Sermon.
Vendredi 26 Sept. 8 h. (soir).
Service Pasteur Krafft.
Geref. Kerk te Bloemendaal.
V.m. 10 uur: Ds. J. C. Brussaard.
N.m. 5 uur: Ds. J. C. Brussaard.
Collecte voor de Kerk en voor de Emer. Pre
dikanten, Weduwen en Weezen.
KERKGENOOTSCHAP NED. HERV. TE
BLOEMENDAAL.
Zondag 21 Sept., v.m. 10 uur, Ds. J. C. van
Dijk.
Jeugddienst in het Jeugdhuis, (Donkere -aan
6a). V.m. 10 uur de heer M. Hinlopen, Theol.
cand. Overveen.
OVERVEEN.
V.m. 10 uur Ds. C. J. Waardenburg, Pred.
Haarlem.
ie
DE VRIJE KATHOLIEKE KERK,
POPELLAAN KINHEIMPARK
Zondag 21 Sept., 10.30 v.m. Gezongen H. Mis.
Woensdag 24 Sept., 's avonds 8 uur: Vespers
en lof.
Donderdag 24 Sept., 7.30 v.m. Stille H. Mis.
Vrijzinnige Jongeren Kerk.
Gebouw „Theosophia", Nassauplein 8.
V.m. 10% uur: De heer B. Agter, Utrecht.
18 jaar, overleden te
jaar, idem; M. H. S
STADSSCHOUWBURG.
Woendag 17 September speelde het Amster-
damsch' Tooneel het detective-spel: Sherlock
Holmes.
Verkade en zijn uitgelezen staf kunnen zich
deze weelde veroorloven, nu nog met een
zoo hekend gegeven te komen. Een soort ver
ontschuldiging hierover treffen we dan ook als
voorwoord op het programma aan: Sherlock
Holmes isvan alle tijden. Volkomen waar.
Echterhet publiek, de groote massa, is
niet van alle tijden. En dus is er in de uitwer
king van het motief, en ook het spel: psycho
logie, mimiek, taal, rekening te houden met het
publiek van nu.
Wc hebben echter stellig niet te klagen gehad
Zooals Verkade ons den Sherlock Holmes
brengt, kan ons meest ontwikkeld en beschaafd
publiek ervan genieten. Is het zelfs van begin
tot einde boeiend.
't Spreekt vanzelf, dat .Verkade „de groote
figuur" is. De traditioneèle „flegmatieke moed;'
is juist iets voor hem. Bijzonder goed was hij
in de scène met prof. Moriarty ten huize van
dr. Watson. De rol van prof. Moriarty, in Am
sterdam gespeeld door Van Dalsum, hier door
Pauf Huf, is een eveneens zeer dankbare, doch
vereischt ontzaggelijk veel beheerscht spel, om
niet banaal te worden.
Paul Huf gaf er heel den glans en de glorie aan,
die een vernuftig en doortrapt misdadiger aan
zijn eigen daden toekent. Dót, wat hij Verkade
(kolme3) voor de voeten werpt: ,,'t Is de
vraag of mijn werk niet evenveel recht van be
staan heeft als het uwe! Meneer Holmes!" Met
deze gedachten rijst het geheele werk. Staat het
ineens op een hooger plan. Dit is de eeuwige
vraag naar 't „waarom?" voor goed en kwaad.
God en oatan tegenover elkander geplaatst.
Het bestaan van God en de vraag naar het recht
van bestaan van Satan. Het doel van wat in de
duisternis gebeurt.
DE ENERGIE DIE ZICH IN DE ATOMEN
BEVINDT
door Prof. Sir. A. S. EDDINGTON.
Indien wij eens het gebied der natuurlijke
energieën verlaten en onzen blik richten op de
in de materie vastgelegde energie, welke wij als
de zich in de atomen bevindende energie aan
duiden, de binnen in de atomen besloten energie,
dan doen zich aan ons geestes-oog visioenen
voor van zoo ontzettend groote krachten en van
zulke onbegrensde bronnen, dat de meest phan-
tastische wensehen van de ingenieurs verre
overtroffen worden. De in de atomen besloten
energie is overal om ons heen aanwezig, doch
de wegen om deze uit haar isolement te verlos
sen zijn helaas voor ons gesloten.
Einstein heeft aangetoond, hoe deze energie'
berekend kan worden. De in een druppel water
aanwezige energie is voldoende om gedurende
den tijd van een jaar 200 P.K. af te geven. De
uitgebreide rangeerterreinen, havens, trans
portinrichtingen, enz. enz., welke wij heden
moeten bouwen om onze electrische kracht
centrales van de noodige brandstof te voorzien,
zouden totaal overbodig worden, indien wij onze
machines met de in de atomen besloten energie
konden laten werken, want een glas water zou
dan ruim voldoende zijn om dergelijke centrales
van energie te voorzien!
Voor de astronomen beteekent deze theorie
meer dan het geestesproduct van een over
spannen theoreticus, want iedere ster schijnt te
spotten met de aardsche wet, dat elke kachel
uitgaat, die niet van de noodige brandstof voor
zien wordt. Hier is het systeem van het glas
water dus waarschijnlijk wel degelijk werk
zaam. Om een juist beeld omtrent de in de
sterrenwereld plaats vindende gebeurtenissen
te verkrijgen, moet allereerst de vraag beant
woord worden of een ster leeft van vreemde,
van buiten af aangevoerde energie of wel van
een in haar binnenste aanwezige krachtbron, te
vergelijken met een accumulatoren-batterij.
Voor deze laatste oplossing is aan de hand
der wetenschappelijke waarnemingen het
meeste te zeggen, want, indien men weet, dat
b.v. de temperatuur van de zon aan de opper
vlakte ca. 6000 °C. bedraagt, terwijl die van
haar kern op ca. 40 millioen graden geschat
wordt, zoodat de hitte vanaf jiet midden naar
buiten toe steeds afneemt, dan moet de kern
van deze energie toch wel in het midden of
daaromtrent liggen. Bij gevolg schijnt de ster
hare energie in het middenste gedeelte be
sloten te hebben. Volgens onze hedendaagsche
overtuigingen moeten de gewone soorten van
kracht binnen ongeveer 20 millioen jaren geheel
verbruikt zijn. Niemand gelooft tegenwoordig,
dat de zon en bijgevolg ook de aarde, zoo jong
z(jn. Er blijft dus over, de in de atomen be
sloten energie, de constitutie van de atoom-kern
en der electronen, waaruit d; kern bestaat.
Indien men een bepaald gedeelte van deze con
stitutie verwijdert, dan kan de materie natuur
lijk niet langer blijven bestaan, ze wordt om
zoo te zeggen onbestendig. Met het verdwijnen
van haren voorraad energie, verdwijnt metter
tijd ook de materie van de zon.
Het proces van het afstaan van energie kan
beschouwd worden als een verandering dei-
materie in straling.
Indien men nu werkelijk belangrijke hoeveel
heden van de binnen in de atomen besloten
energie zou willen vrijmaken, dan zou men de
materie tot 30 k 40 millioen graden moeten
verhitten, dat is de temperatuur, welke in de
kern der meeste, tot de z.g. hoofdseries behoo-
rende sterren heerscht.
Schagchelstraat 29
HAARLEM Telefoon 10806
Spreekuren ie Haarlem:
dagelijks van 2 - 5 en van 7 - 9
Haarlem Amsterdam Bussum
Hilversum Baarn
Zaandam.
Haarden en Kachels
in iedere gewenschte kleur.
TELEFOON 22075
CITROËN NASH
BLOEMENDAAL
Ign. Bispinckl. 1—3.
Closetpapier
stijgt die afgifte van deze energie zoo snel. Wij
zouden echter wel zeer veel energie moeten ver
spillen om een dergelijke temperatuur te berei
ken, terwijl de afgifte der dan vrijkomende
energie slechts langzaam zou geschieden.
(Nadruk verbodenh
door JACK KITTERN.
Jim Sharkey hield z'n adem in, toen de dek-
wacht op z'n ronde, die reddingboot voorbij
kwam. Hij hoefde anders niet te vreezen, dat
hij gezien zou worden, want de reddingboot
bevond zich huiten den lichtkring der lampen,
doch er was iets, wat Jim zelf niet wist, dar
hem drukte. Veel gevaarlijke karweitjes had hij
in z'n misdadigersloopbaan al opgeknapt, waar
bij er nog nimmer één was geweest met zoo
weinig risico, waarbij vergeleken, de buit onge
woon groot zou zij>n.
Jim had op deze gelegenheid gewacht en al
eenige dagen te voren z'n plan tot in de puntjes
uitgewerkt. Het was zoo eenvoudig, dat het
slagen moest. Volle twintig minuten zou het
duren, alvorens de dekwacht weer langs zou
komen, en in dien tijd zou Jim het karweitje
opgeknapt hebben en zou er geen haan naar
kraaien, dat hij de dader was.
Jim grinnikte even. Een oogenblik later
hengelde een touw ondier de reddingboot over
de reeling. Snel keek Jim naar beneden. Het
reikte juist tot aan de patrijspoort van het
nummer 13, de hut, waar de buit zich bevond.
Ver in de diepte stroomde het zeewater, snel
vlietend langs den wand van het groote passa
giersschip.
Heel wat whiskey's had hij den rijken Werner
naar binnen laten gieten alvorens hij van hem
te weten was gekomen wat hij wilde. Werner
was een snoever, die hem aan 't begin van de
reis reeds verteld had, dat hij steeds een groot
bedirag n.I. minstens vijftig duizend dollars, hij
zich droeg.
Bij Jim Was onmiddellijk het plan gerijpt,
zich van dat geld meester te maken. Een
handige diefstal, en de kosten van zijn zeereis
waren er dubbel en dwars uitgeslagen.
Werner had hem verteld, dat hij altijd met
een geopende patrijspoort sliep, omdat hij ziek
werd door bedompte lucht. De deur van zijn
hut grendelde hij zorgvuldig uit vrees voor
ongewenschte bezoekers. En zijn geld borg hij
ondier z'n hoofdkussen, zoodat hij niet de minste
risico liep, dat het hem ontstolen werd, zooals
hij er bijvoegde.
Toen Jim dit gehoord had, wist hij, dat hem
geen ander middel, om het geld in z'n bezit te
krijgen, overbleef, dan het door de patrijspoort
te gaan halen. En nu zou dit gebeuren. Hij
voelde nog even of het cloroformspuitje in
orde was, en lenig als een kat, slingerde hij zich,
Bij deze temperatuur'over de reeling en liet zich langs het touw
zakken. Het touw was wel iets te kort, maar
hij kon zich laten zakken tot z'n voeten rustten
op een richel huiten boord, terwijl hij zich aan
de patrijspoort vasthield.
Voorzichtig stak Jim het hoofd naar binnen
en een flauwe lichtstraal die door het raampje
boven de hutdeur naar binnen viel. stelde hem
in staat de situatie te overzien. Werner lag in
diepen slaap, z'n hoofd geen halven meter van
de patrijspoort vandaan. Voorzichtig wrong
Jim ook z'n rechterarm naar binnen, in z'n
hand het spuitje. Met een snelle beweging spoot
hij wat van het bedwelmende vocht op het ge
laat van den slapenden man. Enkele oogen-
blikken van wachten waren voor Jim genoeg.
Hij kende voldoende de werking van de chloro
form om geen fouten te maken. Nu kon hij ge
rust onder het hoofdkussen tasten en met een
ingehouden kreet van triomf haalde hij een
pak bankbiljetten te voorschijn. Zacht jubelend
herhaalde hij eenige malen: Minstens vijftig
duizend dollar! Minstens vijftigduizend dollar"
Nu snel terug, en de buit was veilig. Niemand
zou hem ooit verdenken.
Zonder te kijken, en met den arm zwaaiend,
trachtte hij het einde van het touw te grijpen.
Met een schok bemerkte hij, dat het er niet
meer was. Als in 'n muizenval gevangen? Maar
neen, daar zag hij het touw, dat door den wind
en de snelheid van het schip naar achter woel,
Stom, dat hij het einde niet verzwaard had, dan
had hem dat niet kunnen gebeuren. Nu maar
voorzichtig langs den richel naar het einde van
het touw toe. Wanneer de wind even minder
sterk zou zijn, dan zou het einde wat lager
komen en kon hij het grijpen.
Angst voelde Jim nog niet, maar wel voelde
hij zich minder op z'n gemak. De gedachte aan
de vijftigduizend dollars vroolijkte, hem even
wel weer op. Het moest toch eigenlijk ook niet
al te gemakkelijk gaan!
Langzaam schuifelde Jim verder, zich vast
pakkend waar het maar mogelijk was. Nog
een halven meter en hij zou zijn, waar hij wezen
moest en dan was tevens de redding nabij. Daar
was een klein rond gat in den scheepswand,
waar hij zich gemakkelijk kon vastgrijpen.
Wanneer de scheepstimmermansjcngen niet
een klein restje verf had. overgehad, dan zou er
niets gebeurd zijn. Nu greep Jim naar het gat,
greep in een glibberige massa en verlo alle
houvast.
Tien minuten later kwam de dekwacht
langs. Met een verwensching vroeg hij, wie een
touw buiten boord had laten hangen
Maar er was niemand, die antwoord gaf
Indien niet in de Staten-Generaal?
De zilling der Staten-Generaal openende
:ak de Koningin onder meer het volgende:
„Te midden van u, leden der Staten-Generaal,
,kan Ik den toestand des lands, al stemt veel
tot erkentelijkheid, niet onverdeeld gunstig
heeten".
Alsof de Koningin, als ze niet in de Staten-
Generaal was, iets anders zou zeggen. Het is
niet te gelooven! Troonreden zijn, als regei,
geen fraai gestyleerde stukken.
Maar toch, hoe is het mogelijk dat de Raad
van ministers de Koningin zóó liet spreken?
Is dat bekend?
De burgemeester van Enkhuizen verbood ver
koop van Vredesbrochures op de Zuiderzee-
tentoonstelling, alwaar de Vredeskring van
Enkhuizen een stand gehuurd had.
In den Haag is een strooibiljet over den
vrede, onderteekend- door dominé Hugenholtz,
in beslag genomen.
De marine-autoriteiten te den Helder hebben
de manschappen verboden een vergadering van
„Kerk en Vrede" hij te wonen.
Het voorbeeld.
„Ik weet niet, wat u voor bezwaren tegen
ons huwelijk kunt aanvoeren", sprak het jong-
mensch tot zijn aanstaanden schoonvader, „U
weet toch dat ik 'n heel fatsoenlijk man hen.
ik boemel niet, ik drink niet, ik speel niet
„Juist daarom! Dacht je dat ik 't lollig vind
dat jij me voortaan steeds als voorbeeld en
model gesteld zal worden.
Wat niet iedereen kan.
Er zijn verscheidene voorbeelden van groote
mannen, die een boek konden lezen in den
zelfden tijd als wij één hoofdstuk.
Lord Macauly was daar een schitterend voor
beeld van. Voor hem was het lezen van de
grootste hoeken slechts kinderspel. Hij was in
dit opzicht een ware slokop, want 's avonds
nam hij dikwijls een boek om het te lezen
en vóór hij naar bed ging moest het uit. Niet
tegenstaande dat kon hij de voornaamste
passages toch letterlijk opzzeggen.
Charles Dickens bezat een dergelijk verwon
derlijk vermogen om snel te lezen. Nooit ver
gat hij den inhoud van een boek. Ook Daniel
Webster bezat die hoedanigheid.
Van onzen grooten Schaepman is hetzelfde
bekend.
Weet ge dat
S t a m b oe 1, het oudste gedeelte van Kon-
stantinopel, beteekent eigenlijk: poort der ge
lukzaligheid.
Er wonen te New-York meer Italianen dan
te Rome, meer Duitschers dan te Bremen en
meer Ieren dan te Dublin.
Berlijn de grootste stad is, wat oppervlakte
betreft. Zij is 830 vierkante K.M. groot en
heeft een omtrek van 225 K.M.
Doordat misdadigers vaak met handschoe
nen aan werken, de vingerafdruk dikwijls niet
voldoende is om hen te identificeeren. Men pro
beert het daarom ook wel eens met een oor-
afdruk.
Het Louvre te Parijs is het grootste en het
rijkste museum ter wereld-