Dameskapsalons
LIPS' KlRislnricktiBg en Kofferkliis
fotografisch Aieiier „R!CIE"
OESTERS
J.Saii Zmi BloGmendaal
Wijnhandel Fa. C. Cassee
voor KENNEMERLAND en HAARLE
Iteslriiandel ..LETURA
L.Faber&Zn.,i
Bloemenmagazijn „DE DAHLIA"
dfe S. H. II DEK STEUR Ir.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BIJKANTOOR TE BLO E M EN DA AL: DRUKKERIJ TIMMER, DE GENESTETWEG 23
HAARLEMSCHE BANKVEREENIGING
Kleine Houtstraat 10.
24ste Jaargang,
7 November 1930.
No. 45.
Bos-van den Enden
laarwerken - Permanent Wave
Parfumerieën - Water-Ondulatie
H.Ï DRUKKERIJ VOORHEEN DE ERVEN L0DS1ES
P. RUTTE
Bloemendaaische Kopjes
en Pannekoekjes
Eerste Blad!
De Gebeurtenis van de week
Bloemendaalscheweg 123A - Tel-22874
H Wilt gemakkelijk loopen, probeert 9
2. D dan onze SCHOENEN eens
Schooltandverzorging.
MAAT- en REPARATIE-INRICHTING
e»
a
e
Gr. Houtstr.169
Familie- en
Extra groote Zeeuwsche
Imperiale f 2.75 p. dozijn
Kleinere per dozijn f 1.50
Verbindingsweg Bloemendaal, Tel. 22338
ARTISTIEK BLOEMWERK
BRUIDSWERK - KRANSEN
ORIGINEELS ONTWERPEN voor tuinaanleg.
W. BEUNDER.
Gaf6-Restanrant„Boeke]iroode"
Tel. 26137. HEEMSTEDE-AER0ENHOUT
HESTAURANT DEN 6EHEELEN DAG-
—GELEGENHEID VOOR PARTIJEN-
J. J. M. DECKRflANN
Verdraagzaamheid.
^PLAATSELIJK NIEUWS.
le klas Heeren- en Dameskleennakertl
STEEDS HET NIEUWSTE in stoffen en
modellen Prijzen billijk
Bloemendaal Telefoon 22444
Het Bloemendaalsch Weekblad
Bloemendaalscheweg 27, Tel. 22S8B
bij het Postkantoor
ADVERTENTIES
Advertentiën per regel f 0.15
Vraag en Aanbod, 4 regels t 0.35, bij vooruitbetaling
Elke regel meer t 0.10
Advertentiën bij contract belangrijke korting
VOOR REDACTIE, ADMINISTRATIE
EN ADVERTENTIEN -
wende men zich tot de
Ged. Oude Gracht 88, Haarlem Telef. 10144
ABONNEMENTEN
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling f 1.75
per haljaar
Bloemendaalscheweg 59-71
Tel. 22184
COMESTIBLES
FIINE VLEESCHWAREN
DELICATESSEN
Heeft U onze heerlijke
al geproefd???
IETS FIJNS BIJ D- THEE
WETTIG GEDEPONEERD
8IJKANTOOR: BLOEMENDAAL, BLOEMENDAALSCHEWEG 147
Advertenties kunnen tot uiterlyk Donder
dags tien uur worden aangenomen.
Ingezonden stukken vóór Woensdag 12 uur.
Klachten over de bezorging richte men recht
streeks tot de Administratie.
VOORTGEZET ONDERWIJS.
Ideeën over een schriftelyken cursus.
Deze week bereikte ons een lang stuk, dat en
kele ideeën op het gebied van het geven van
onderwijs bevatte, die we hier in het kort wil
len weergeven. Het gaat er om wat gedaan moet
worden voor de tal van kinderen, die de lagere
school verlaten en die het in hun verder leven
moeten stellen met de kennis, die deze inrichting
hun heeft medegegeven. Letterlijk staat er, „de
weinige kennis". Maar dit zal wel zoo niet bedoeld
zijn. Immers, steeds hebben we het peil van het
onderwijs op de lagere school hooren roemen, of
de lagere school dan zóó „weinig kennis" mede-
geeft? We kunnen "net niet inzien. Maar hoe dit
zij, dit staat toch zeker wel vast, dat voor onze
jongens en meisjes, ook na den leerplichtigen, leef
tijd nog we! wat kan gedaan worden, om
meer kennis bij te brengen. Op welke manier? De
schrijver zoekt het in een schriftelijken cursus
voor voortgezet onderwijs.
Met opzet spreekt hij van voortgezet onderwijs,
omdat hrj noch van herhaling, noch
van vervolgonderwijs voldoende stuwkracht ver
wacht om de jongelui aan het werk te houden.
Het onderwijs moet, verklaart hij, in de eerste
plaats de interesse van de leerlingen hebben, er
moet dus veel nieuwe kennis worden aangebracht
en er moet met het onderwijs voor de kinderen
wat te bereiken zijn. En hij voegt daaraan toe,
dat in landen, waar het lager onderwijs niet zoo
goed verzorgd wordt als op onze scholen (waarom
dan te spreken van de „weinige kennis"? Red. Het
B. W.) een dergelijken cursus geen of weinig
succes kan hebben. Vervolgens gaat de schrijver,
do heer H. G. Clerkx te Den Haag de plannen
voor het oprichten van een cursus voor schrifte
lijk voortgezet onderwijs nader te ontwikkelen.
Het volgende is daaraan ontleend:
Het ligt in onze bedoeling den Cursus te doen
aanvangen begin September 1931 en dan uitslui
tend toe te laten kinderen, die dat jaar met een
goed rapport of getuigschrift de lagere school
hebben verlaten en deze geheel hebben door-
loopen. Het daarop volgende jaar wordt
een tweede klasse gevormd, een jaar later
een derde en zoo vervolgens, tot de cursus met 5
leerjaren in volle werking zal zijn. Aan het
eind van het vijfde leerjaar zal gelegenheid ge
geven worden voor het afleggen van het eind
examen. Aan de leerlingen, die daarin slagen, zal
en getuigschrift of diploma worden uitgereikt.
Het eindexamen zal worden afgenomen ter plaat
se, waar de leerlingen wonen, of zoo dicht moge
lijk in de buurt. Elke drie maanden zal proef
werk worden opgegeven, waarover aan de leerlin
gen een rapport wordt uitgereikt. Op het eind
rapport der eerste vier leerjaren zal tevens wor
den vermeld, of de leerling voldoende vorderin
gen heeft gemaakt, om het onderwijs in het
naast hoogere cursusjaar te kunnen volgen.
Ook tusschentijds wordt een erkele maal werk
opgegeven, dat ter correctie moet worden gezon
den. Al dit werk wordt besproken in het Cor
respondentieblad, dat dagelijks verschijnt en ons
in staat stelt, niet alleen om directen invloed uit
te oefenen op het onderwijs in het algemeen,
doch tevens om leiding te geven aan de studie en
vorming afzonderlijk. Voor de lessen zullen hand
leidingen worden samengesteld, waarin voor el-
ken dag zal worden aangegeven, wat moet wor
den bestudeerd en welke oefeningen moeten wor
den gemaakt. Alle opgaven zullen worden uit
gewerkt, zoodat de leerling zelf na kan gaan,
welke fouten hij in de opgegeven oefeningen heeft
gemaakt.
De leerstof zal zooveel mogelijk dezelfde zijn,
als die van het drie-Jarige M.U.L.O.; vreemde
talen zullen niet ln het programma worden op
genomen, daar deze o.i. schriftelijk niet met
succes aan kinderen van 13 14 jaar zijn te on
derwijzen. Hiermede is echter niet gezegd, dat dit
deel van het onderwijs geheel zal worden ver
waarloosd. We zullen trachten op de plaatsen,
waar daaraan behoefte is, de kinderen op an
dere wijze wat van genoemde talen te leeren.
Aan wiskunde zal minder worden gedaan dan bij
't M.U.L.C. waar tegenover staat, dat meer zorg
zal worden besteed aan handelsrekenen, eenvou-
Brehm. - Leven der Dieren
Nieuwe Uitgave
dige boekhouding, land- en tuinbouwonderwijs,
huishoudkunde en handwerken voor meisjes, kor
tom aan zulke vakken, die vooral practisch waar
de hebben.
De eerste plaats zal worden ingeruimd aan het
onderwijs in de Nederlandsche taal, waarnaast
ook eenige aandacht zal worden geschonken aan
onze letterkunde. Aan het eind van den cursus
hopen we de leerlingen zoover te hebben ge
bracht, dat zij hun moedertaal zonder grove
taal- en stijlfouten zullen kunnen, schrijven, Bij
zondere zorg zal verder worden besteed aan het
teekenen. terwijl alles zal worden gedaan, wat
mogeijk is om den leerling een mooie hand van
schrijven te bezorgen. Het schrift van ons volk
laat over het algemeen alles te wenschen over. Dit
kan ook niet anders, daar een vaste hand van
schrijven op de lagere school niet wordt ver
kregen en voor de verdere ontwikkeling der
schrijfkunst nog heel wat oefening noodig is.
Daar, zooals gezegd, de meeste leerlingen van den
cursus overdag werken in ambachten, bedrijven,
op kantoren, in winkels, enz. is een cursus van
5 jaren o.i. noodzakelijk en kan met minder niet
worden volstaan.
Breedt wijdt schrijver uit over hetgeen z.i. is te
bereiken met het onderwijs, zooals hij aan de
rijpere jeugd wenscht te geven. Of hij daarin
niet wat overdreven is? „Het zal," zegt hij on
der meer, een gunstigen invloed hebben op de
zedelijke vorming en veel bijdragen tot de vor
ming van het karakter. Het verhoogt de denk
kracht, het verantwoordelijkheidsgevoel, het ini
tiatief en het inzicht in allerlei zaken. Het maakt
de leerlingen meer geschikt om landbouw, handel,
nijverheid, scheepvaart enz. tot bloei te brengen.
Het bevordert den zin voor wetenschap en schoo-
ne kunsten. Het tempert de overdreven neiging
tot sport. Het wekt liefde voor de natuur en be
vordert de bescherming van het dier. Het zal
tengevolge hebben dat minder kinderen in aan
raking komen met den strafrechter." Is dan het
voortgezet onderwijs een middeltje tegen alle kwa
len en voor alle goede dingen? Kom, alle over
drijving schaadt. Waarmede we niet willen zeggen
dat een cursus als de schrijver wil oprichten, geen
nut zal afwerpen. Maar men moet nuchter rede
neeren en zich wat meer op den bodem der wer
kelijkheid stéllen.
Is de schrijver niet te veel idealist en te veel
optimist? Hfj wil dat 't Rijk er. da gemeenten hem
met subsidio per leerling zullen steunen en ver
der wil hij steun van allen die zegt hij „hun zaken
door de vlijt en toewijding onzer arbeidende be
volking tot bloei hebben zien komen". Het stuk,
dat hij aan de bladen zond, heeft hij ook aan ver
scheidene anderen gezonden, onder méér aan dê
Koningin, de Koningin-Moeder, den Prins der
Nederlanden, Prinses Juliana, den Vice-President
en de xeden van den Raad van State, de Mi
nisters, de leden der Staten-Generaal, de Com
missarissen der Koningin, de leden der Gedepu
teerde en der Provinciale Staten, de Inspecteurs
van het lager Onderwijs, de besturen van alle po
litieke partijefi en van verschillende vereeniging-
gen. Het geheele plan lijkt ons wel aardig be
dacht, wat aangaat het doel; maar of de uitwer
king er van zal zijn wat de schrijver verwacht
is zeker nog de vraag. Evenzeer is het de vraag
of het slagen zal, te meer daar de schrijver op
merkt, dat „zonder de subsidies", die hij hoopt,
dat hem zullen worden gegeven, de totstandko
ming van den cursus een onmogelijkheid is. De
allesbeheerschende vraag is: ia 't noodig dat ge
geven wordt een dergelijken schriftelijken cur
sus, gezien de gelegenheid die er in de meeste ge
meenten is tot het ontvangen van vervolgonder
wijs, avondhandelsonderwijs enz?
We nemen daarom tegenover het denkbeeld,
dat do heer Clerekx ontwikkelde, 'r. afwachtende
houding aan. Het zou wel eena interessant zijn de
meening van de onderwijsautoriteiten er omtrent
te vernemen; waarbij dan tevens onder de oogen
kon worden gezien de quaestie, of, daar het lager
onderwijs een voorwerp van de aanhoudende zorg
der regeering is het wel noodig en gewenscht is
dat naast het lager onderwijs en voortgezet on
derwijs dat van Overheidswege wordt gegeven,
esn particulier zich ook met de zaak van het on
derwijs gaat bemoeien. Hoe denken daar de man
nen van het onderwijs over?
■r
Bij het besluit van den Raad tot instelling
van gemeentelijke schooltandverzorging werd
als doel voorop gezet te trachten te maken,
óat de leerling de lagere school verlaat met
een gezond gebit. Er zal derhalve gevolgd
worden bet zoogenaamde Bonner systeem, dat
óók te Den Haag wordt toegepast. Het zal
den lezer zeker belang inboezemen te verne
men, welke resultaten te Den Haag met dit
systeem werden bereikt.
De afd. 's-Gravenhage en omstreken dec
Maatschappij tot bevordering der tandheel
kunde heeft een onderzoek naar de verkregen
resultaten ingesteld. Het onderzoek werd in
samenwerking met de gemeentelijke school
tandverzorging door een i'3-tal leden van de
afdeeling gehouden. Een steekproef is gehou
den uit het totaal aantal behandelde scholen.
Een 17-tal scholen werd geheel nagezien. Er
bleek, dat inderdaad van een volledige sanee
ring van het blijvend gebit sprake was, behou
dens enkele hieronder genoemde uitzonderin
gen.
Van in de zesde klassen der onderzochte
scholen aanwezige kinderen, 306 in getal, was
1 kind nooit behandeld, doordat de ouders
h-ertoe hun toestemming- hadden onthouden,
kinderen doordat zij voor de behandeling hang
waren en deze vrees in den loop der jaren niet
hadden kunnen overwinnen. Een grooter aan
tal vormden echter de te laat voor prophylac
tische behandeling aangetroffenen, n.l. 58.
De oorzaak hiervan was te zoeken in net
overplaatsen van een school zonder schooltand
verzorging naar één met schooltandverzorging.
Dit getal zal dus, zoodra de schooltandverzor
ging over de geheele stad is uitgebreid hoog
scens beheerscht worden door het overplaatsen
van leerlingen van scholen, die niet wensehen
gebruik te maken van de schooltandverzorging
en van buiten de stad.
De afdeeling kan dan ook, gezien de erva
ringen van deze 13 deskundigen haar volkomen
instemming betuigen met de wijze, waarop te
's-Gravenhage de schooltandverzorging wordt
uitgeoefend. Dat 79 pCt. der kinderen de
school verlaat met een gezond blijvend gebit,
terwijl dit volgens de cijfers, verkregen in het
onderzoek in 1910 nog geen 30 pCt. bedroeg,
mag reeds nu een verblijdend verschijnsel zijn;
zoodra de rubriek „te laat" verdwenen is, zai
het percentage niet ver van de 40 afblijven.
Dat een gedeelte van de kinderen den mond
nog niet op een wijze onderhoudt, zooals dit te
wenschen is, valt gedeeltelijk op rekening van
een gebrek aan kennis der ouders, gedeeltelijk
op bezwaren bij de aanschaffing van onder
houdsmiddelen te stellen.
Tot zoover het rapport van het onderzoek,
dat te Den Haag is ingesteld. Met hetgeen aan
het einde van het rapport vermeld wordt, zal
men vermoedelijk hier niet te kampen hebben.
Vóór het overige, in de verordening, die de
Raad vast stelde, Is vermeld, dat B. en W. aan
den schoolarts de opdracht kunnen geven tot
het houden van voordrachten en cursussen
over de verzorging van het gebit voor het on
derwijzend personeel en de ouders der leer
lingen.
Te Den Haag werden de leerlingen van
eenige 3cholen sinds 1925 volgens het Bonner
systeem behandeld. Het resultaat dat werd
verkregen: 79 procent der leerlingen verlaat
de school met een gezond blijvend gebit, is
zeker een pracht resultaat. In 1910 was het
nog geen 30 procent.
Moge hetgeen in Den Haag is bereikt, óók
in onze gemeente met de schooltandverzorging
geschieden. In ieder geval, ziende naar het
geen te Den Haag de resultaten zijn geweest,
mag men in dezen optimistisch gestemd zijn,
zeker kan in ieder geval gezegd worden, dat
de raad een goed besluit nam met de instel
ling van een gemeentelijke schooltandverzor
ging. Natuurlijk, de zaak beziende van den
practischen kant.
B.
«I
Tel. 13472, Haarlem
Bij U thuis geopend.
die het doen, want, daar zit meer achter. Hier
geldt het: Zoo de ouden zongen, piepen de jon
gen.
Indien er thuis niet over werd gepraat, indien
daar niet smalend werd gesproken over de an-
dere omroepvereeniging, dan waarbij men zelf is i
aangesloten, zou de Bloemendaaische jeugd j
zeker op de straat heel anders optreden.
Verdraagzaamheid is nog altijd een deugd.
Voor de vrijheid van meening; voor het hebben
van een eigen inzicht, dient onverkort het pleit
gevoerd te worden. Waar gaat het heen, indien
het uit is met de verdraagzaamheid Indien de
jeugd door het voorbeeld, dat men, als oudere,
geeft, wordt opgevoed in onverdraagzaamheid,
dan, waarlijk gaat het er treurig in het land
uitzien.
Het begrip liberaliteit sluit in verdraagzaam
heid, het kunnen verdragen, dat iemand uitkomt
voor zijn beginsel, waarvan hy de drager is.
We willen daar nog eens den nadruk op leggen.
Het moet niet dien kant opgaan, dat Bloemen-
daal berucht gaat worden wegens het onheb
belijk optreden der jeugd. En daarvoor is ge
vaar, indien het niet anders wórdt.
In naam der verdraagzaamheid daarom:
ouders neemt uw kinderen eens flink onder han
den en brengt hun het onhebbelijke van hun ge
drag onder het oog. Nog immer geldt: Wat gij
niet wilt, dat u geschiedt; doet dat ook aan an
deren niet.
Ook in den strijd in den aether. By alle ver
schil van meening en inzicht, worde de strijd
met waardigheid gevoerd. Het moge algemeen
worden ingezien; de ouders mogen in deze pae-
dagogisch te werk gaan. Dan is het met het on
hebbelijk optreden van de Bloemendaaische
jeugd, waarvan een inzender in ons nummer
van heden gewaagt, spoedig uit.
Bekroond met hoogste onderscheiding.
tegenover halte Station.
De strijd in den aether heeft in onze gemeen
te: tot wel treurige gevolgen geleid!
Het is nu zóóver gekomen, dat men, indien
men lid is van een bepaalde omroepvereenigine'
cn daarvan blijk geeft door eenig kenteeken,
door de jeugd wordt nagejouwd en gehoond. Dat
is nu toch waarlijk alle perken te buitengaande,
JUBILEUM H. GROOTEGOEÜ.
Maandag 10 November is het 25 jaar ge
leden, dat onze plaatsgenoot, de heer H. Groote
goed, als lijkbezorger bij de Bloemendaaische
Begrafenis-onderneming in dienst trad. De heer
Grootegoed heeft al die jaren de functie als
lijkbezorger correct vervuld en heeft zich in
dien tijd veie vrienden verworven. We meenen
dan ook wel te mógen gelooven, dat zijn her
inneringsdag voor hem niet onopgemerkt zal
voorbijgaan.
-JUBILEA PROV. ZIEKENHUIS.
Zr. G. Hertjes, die 25 jaar was verbonden
aan het Provinciaal Ziekenhuis ze staat
thans aan het hoofd der dames-afdeeling
mocht ter gelegenheid daarvan ondervinden,
dat haar arbeid wordt gewaardeerd.
De directeur, Dr. Kraus, sprak haar namens
de commissie van beheer en het personeel in
zeer hartelijke bewoordingen toe en overhan
digde haar namens de commissie van beheer
een enveloppe met inhoud. Van de leden van
het personeel ontving Zr. Hertjes eenige prac-
tische geschenken.
De heer C. M. J. van der Korst, portier
kleermaker, die eveneens een kwart eeuw in
dienst van het Ziekenhuis is, werd mede van
verschillende zijden gecomplimenteerd. Ook hij
ontving vele blijken van belangstelling. Ook
hem complimenteerde de directeur en ook hij
ontving namens de commissie van beheer een
enveloppe met inhoud.
NED. HERV. KERK TE SANTPOORT.
Bö de verkiezing van leden van het kiescol
lege der Ned. Herv. Kerk te Santpoort werden
zco meldt de N. R. Crt., de vrijzinnige eandi-
3e2SS_. Kleverparkweg 154
Tegenover de Middelbaar Technische School
Opgelicht 1903 Telefoon 10303
Medoc
Type St. Emilion
Fronsac
Haul St. Emilion
per flesch f 0 90
f 1.00
f 1.20
f 1.40
Nu zegge men niet; het zyn slechts kinderen, daten met 205 tegen 207 stemmen gekozen. De
rechtzinnige candidaten, waarbij een aftredend,
vroeger vrijzinnig lid, was, versregen 4S tot 55
stemmen.
EEN NIEUW PROVINCIAAL ZIEKENHUIS?
Bij de bespreking der begrootingen van de
provinciale ziekenhuizen werd in de afdeelingen
der Prov. Staten van N.-Holland, de vraag ge
steld, of Ged. Staten de vraag onder de oogen
wenschen te zien, of het ziekenhuis te Medem-
fclik op den duur wel moet worden gehandhaafd.
Een feit is, dat Medemblik niet in trek is.
Het gesticht is oud, de verbinding met Medem
blik is slecht. Opheffing van het ziekenhuis te
Medemblik zonder meer is niet voldoende. De
ziekenhuizen te Santpoort en Castricum mogen
een bepaald maximum-aantal patiënten niet
overschryden. De vraag is zelfs, of dit ma
ximum in Santpoort niet reeds is bereikt of
overschreden. Bakkum laat nog slechts een ge
ringe uitbreiding van het aantal patiënten toe.
In overweging werd gegeven den bouw van
een nieuw Prov. Ziekenhuis voor te bereiden
in het Gooi. Nog andere leden drongen er op
aan, te onderzoeken, of het niet wenscheljjk
was elders over te gaan tot stichting van een
nieuw ziekenhuis, waarbij men het in de hand
had de arbeidstherapie in te richten zooals men
begeerde.
Algemeen was het gevoelen, dat er iets ge
daan behoorde te worden om verbetering in den
bestaanden toestand te verkrijgen.
WONINGBOUW
VOORSTEL TOT AANKOOP TERREIN
VOGELZANGSCÏ3ENWEG.
Er is thans geen terrein voor woningbouw
ts Vogelenzang, zeide wethouder Laan in den
Raad, maar de mogelijkheid is niet uitgesloten,
dat we eerlang beslag' op terrein weten te leg
gen.
Thans doen B. en W. den Raad een voorstel
waarby ze worden gemachtigd, op grond van de
wenschelykheid om ten behoeve van woning
bouw een terrein ter grootte van ongeveer
1600 M2. gelegen langs den Vogelr »ngschen-
weg aan te koopen, tot dien aankoop. De gron-
