UPS' Kluisinrichting en Kofferklnis
i LFaber &Zn.,
ÏISCV
Fa, C. CASSEE
voor KENNEMERLAND en HAARLE
Boekhandel JL1CTDBA"
TOESET's
Groentewinkel,
i Kleine Houtstraat 10, Haarlem
i. H. VAN DEK STEOR Ir.
0. J. (HIDE - CUISINIER
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
H.V DRUKKERIJ VOORHEEN OE ERVEN LOOSIES
DE TWENTSCHE BANK N.V.
P. VAN DER STAD
Wijnhandel
Dienst.
13ste Jaargang,
Maart 1931.
No, 8.
Technisch Bureau
Bezichtigt onze nieuwe
VERBINDINGSWEG 19
Tel. 22608
P. RUTTE
Bioemendaalsche Kopjes
en Pannekoekjes
BLOEMENDAAL - BLOEMENDAALSCHEWEG 147
illoemendaalscheweg 123A - Tel-22874
DE KLOP OP DE DEUR
Eerste Blad
Prijsvraag
„Bloemendaal's Bloei".
De Gebeurtenis van de
Week.
Medische dienst der vrij
zinnigen onder
inheemschen,
PLAATSËL!KNlËUWS.
H Wilt G gemakkelijk loopen, probeert 3
2, S dan onze SCHOENEN eens
1
le klas Heeren- en Dameskleermakerii
STEEDS HET NIEUWSTE in stoffen en
modellen Prijzen billijk
Bieemenmagazijn „DE DAHLIA" - Verbindingsweg Bloemendaal, Tel. 22338
ARTISTIEK BLOEMWERK - BRUIDSWERK - KRANSEN
WILD
ÏM GEVOGELTE
Tel. 10188.
VOOR UW
„Uitzending van Diners aan huis"
Bevordering van Openbaar
Onderwijs.
Bloemendaalscheweg 48
Telefoon 22444.
Mr. Cornelissfraaf 38,
Telef. 15014,
Keurig geschild en geschraapt
zoodat de aardappelen alleen nog
maar van de oogen ontdaan moeten
worden en de worteltjes van de
kopjes en steeltjes.
Ontwapening der Volkeren.
Het Bloemendaalsch Weekblad
ADVERTENTIÊN
Advertentiën per regel f 0.15
Vraag en Aanbod, 4 regels f 0.35, bij vooruitbetaling
Elke regel meer f 0.10
Advertentiën bij contract belangrijke korting
VOOR REDACTIE, ADMINISTRATIE
EN ADVERTENTIEN -
wende men zich tot de
Ged. Oude Gracht 88, Haarlem -- Telef. 10144
ABONNEMENTEN
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling f 1.75
per haljaar
Bloemendaalscheweg
Tel. 22184
59-71
COMESTIBLES
FIJNE VLEESCHWAREN
DELICATESSEN
Heeft U onze heerlijke
al geproefd???
IETS FIJNS BIJ D1? THEE
WETTIG GEDEPONEERD
BOUD IER—BAKKER
4e en 5ë druk.
Advertenties kunnen 'ot nlterijjk Donder*
dags tien nur worden aangenomen.
Ingezonden stukken vóór Woensdag 13 uur.
Klachten over de bezorging rlchte men recht
streeks tot de Administratie.
WEDER TWEE ANTWOORDEN.
De inzendingen op de prijsvraag der vereeni-
ging .Bloemendaal's Bloei" komen geregeld bin
nen. We laten hier weder twee inzendingen vol
gen.
Vooreerst deze:
BLOEMENDAAL, Febr. '31.
Aan het Bestuur der Vereen.
„Bloemendaal's Bloei".
Mijüeheeren,
UW prijsvraag brengt bij mij tot uiting, bet-
geen ik sinds jaren als een innerlijke verwon
dering (Iaat ik het zoo mogen noemen) voelde,
wattneer ik zqo eens een gedachte wijdde aan de
schoonheid van onze gemeente, van de belang
stelling" voor ons dorp.
En laat ik nu met de deur in huis vallen
en om te beginnen één woord noemen: het
„pannekoekenhuisje"
Ja mijneheeren, ,,het pannekoekenhuisje".
Sinds 20 jaren ben ik bewoner van Bloemen-
öaal en daarvoor was ik Amsterdammer.
En als ik mij uit mijn jeugd, uit de vele kin
derherinneringen, een van de meest prettige
dagen terugdenk, dan was 't de gang naar „het
pannekoekenhuisje in Bloemendaal. De zomer-
sche uitgang naar het mooie Bloemendaal en
als een slag op de vuurpijl: de pannekoeken
van ,,'het Bloeendaalseh pannekoekenhuisje".
Het was een echte Amsterdamsche uitgang en
niet zoo héél duur. Van alle standen trok men
er in de zomermaanden heen en ik herinner mij,
dat de onderwijzer uit mijn klas eens vroeg:
„Wie van jullie is er nog nooit in het pannen
koekenhuisje geweest?"
En er was er maar één, zegge éen, die daar
nog nooit geweest was en die kwam voor een
klein jaar terug van Groningen.
Hel was nu eenmaal een van de meest ge
liefde zomers ohe attracties.
Verwonderd was ik altijd, dat men niet op
de een of andere wijze, ondanks de inkrimping
en veranderingen van het Bioemendaalsche
bosch, dit wonderoord voor kinderen en heusch
even zoo goed voor de grooteren, hersteld had.
Kan nu is mijn vraag het ijverige be
stuur van „Bloemendaalsch Bloei" niet de mo
gelijkheid en de middelen vinden, dit Bioemen
daalsche pannekoekenhuis op waardige wijze in
volle eere te herstellen?
En dan denk is als plaats daarvoor een duin
terrein ter linker of rechterzijde van den zee
weg op een pl.m. 2 K.M. afstand van het dorp.
Een flink pannekoekenpalies, omgeven door be
schaduwende waranda's, met achter dit huis
gelegen een omrasterd stuk duinterrein voor de
gasten, met daaraan verbonden een gróote com
plete moderne speeltuin voor de jeugd.
Bussen met overstapgelegenheid: Dorp— Pan-
nekoekenhujsBloemendaal-bad, zoodat men
gelegenheid heeft, na wandeling door onze
duinen, hetzij in den middag, hetzij in den na
middag met een overstapje de plaats voor ver
sterking van den inwendigen mensch te bezoe
ken en daarna door de bussen naar ons mooie
strand, of zoo men wil, in omgekeerde volgorde.
En dit alles, mijneheeren, niet zoo duur; niet
Bloemendaalsch duur, zou ik bijna zeggen. Dé
bus niet, en de consumptie, de zalige pannekoe
ken niet!
Ik meen werkelijk, wanneer deze gevleugelde
woorden: „wij gaan naar het Bloemeudaalsch
Pannekoekenhuisje", weder in de ooren van
Groot-Mokum kan klinken en daar niet alleen,
want hoeveel Nederlanders kenden destijds ons
lustoord niet, dat de aandacht op Bloemendaal
nog sterker, het verlangen, de attractie naar
onze gemeente, een bijzondere zijn zou.
Hoogachtend,
EEN OUD-AMSTERDAMMER.
En ren tweede de volgende:
Bi) het vele dat voor de plaats onzer inwoning
raadzaam te achten is, zou inzender het volgen
de in beleefde overweging Willen geven.
1. Kan mogelijk niet door een vereeniging
als „Bloemendaal's Bloei" oen stoot gegeven
worden tot het beschikbaar stellen van voldoen
de speelterrein voor de Bioemendaalsche jeugd
Gaandeweg werden aardige stukjes grond,
"aarvoor uitermate geschikt, voor andere doel
einden gebruikt.
Voorkomen zou worden, dat de jeugd steeds
op den openbaren weg speelt en zich daardoor
aan gevaar blootstelt niet alleen, doch ook het
verkeer bemoeilijkt. Zie slechts hoe dankbaar
gebruik gemaakt wordt van verschillende bouw
terreinen, zoodat de vraag rijst, „Wat zal men
zien als deze gronden bebouwd zijn?
2. Zou mogelijkheid bestaan dat op een wijze
ais vroeger (het groene pijltje langs den weg
geeft den weg aan naar den vreemdelingen
op afdoende wijze den weg wordt aangeduid
naar verschillende veel be- en gezochte aardige
plekjes in onze natuur-sehoone gemeente? Een
eenvoudig" bordje op enkele punten (c.q.) in
particuliere tuintjes, zou naar inzenders mee
ning zijn nut hebben. (Zie het goede voorbeeld
vau een bewoner van den Hooge Duin en Daai-
scheweg, nabij het „Kopje".) Ook een buurt-
vereeniging in onze gemeente past dit reeds
eenigt jaren, naar ik meen, met succes toe.
Voor de verwezenlijking van bovenaangehaal
de denkbeelden, zouden bezoekers zoowel als in
woners onzer gemeente, uwe vereeniging dank
baar zijn en niet minder,
een vader-onderwijzer van den weg.
We stellen andermaal de vraagWie volgt
Hoe meer inzendingen'er komen, hoe grooter
de keus en hoe aangenaam het ongetwijfeld het
ijverige bestuur der vereeniging „Bloemendaal's
Bloei", inzonderheid derzeiver voorzitter, is.
Komt ingezetenen, Iaat uw gedachten gaan.
zet u ter neer en zendt uw denkbeelden in.
We ontvingen deze week een circulaire, waar
van we op deze plaats melding maken, om het
belangrijke der zaak, die er in wordt aangeroerd.
In deze circulaire stellen de Indische Commissie
van den Ned. Protestantenbond, de Centrale
commissie voor het Vrijzinnig Protestantisme en
de Vereeniging Simavi de vraag: Wat doet Vrij
zinnig Nederland tegen het lichamelijk lijden van
de uitheemsche bevolking van Oost- en West-
Indië? Het antwoord op die vraag moet luiden:
weinig of niets. Wel zijn er onder de belangstel
lenden in dit groote werk ook vrijzinnigen, maar
van een breed opgezette actie om van eigen
kring uit b.v. de Medische Zending te steunen, is
nog nimmer gebleken.
Wel weet een groot deel van Vrijzinnig Neder
land van den bewonderenswaardigen arbeid van
Prof. Schweitzer tot genezing van den lichame-
lijken nood onder de inheemsche bevolking van
Lambarene, en de sympathie voor dat werk heeft
zich in ruime geldelijke bijdragen geuit. Te pijn
lijker is de overweging, dat slechts zeer weinigen
van deze voor prof. S. in geestdrift ontvonkten
ook maar bevroeden, dat in ons Oost- en West
Indië op vele plaatsen artsen en zusters, even
energiek, even toegewijd, de zieke bevolking hel
pen en dienen. Zij zullen de laatsten zijn om zich
met een figuur als Schweitzer te vergelijken,
voor wiens persoon en werk zij de diepste be
wondering koesteren. Maar zij mochten althans
verwachten, dat men wist, dat in Indië hetzelf
de werk met dezelfde toewijding wordt verricht.
Laten er voor deze onwetendheid redenen zijn,
met klem dringt zich de vraag op, of dit zoo
moet blijven? En dan, of Vrijzinnig Nederland
hier niet eene eigen taak, eene eigen roeping
heeft? Op de eerste vraag heeft Simavi reeds
het antwoord gegeven. Op de tweede vraag is
in de kringen der Vrijzinnigen na ampel beraad
en ernstig overleg een duidelijk antwoord ge
komen: de Vrjjzinnige Christenen in Nederland
mogen niet langer wachten met het uitdragen,
onder de bevolking van Oost- en West-Indië, van
een der kostelijkste schatten van hun Christen
dom, onzelfzuchtige naastenliefde.
Millioenen in Indië IJjden zonder hulp, zonder
verpleging, zonder de zegeningen onzer wester-
sche geneeskunst. Moeten wij, zegt de circulaire,
daarvan niet weten? En, zoo wij ervan weten,
moeten Wij dat van verre blijven aanzien zonder
een hand uit te steken Er is een groote onrust
over ons gekomen en in menigeen is er iets gaan
trillen van heillige bezieling.
De Indische Commissie van den Ned. Pro
testantenbond dringt er op aan, dat alles te over
wegen. Twee wegen staan open, zegt de circu
laire:
A. Men kan in vrijzinnige kringen aansporen
tot het steunen van Simavi. De gelden, die hter-
•door binnen mochten komen gebruikt deze ver
eeniging om bestaand en nieuw werk voort te
helpen;
B. een tweede weg opent de Indische Commissie,
Zij heeft, na ernstig onderzoek en overleg, be
sloten zelve de hand aan den ploeg te slaan, door
onder den naam van Medische Dienst der Vrij
zinnigen een eigen medische post op een der
buitengewesten in Oost Indië op te richten, een
klein volledig ingericht hospitaal, bediend door
een V ijzinmig godsdienstig arte en zusters
van u—elfde beginselen.
Zij zal daartoe gegadigden oproepen op nader
te bepalen voorwaarden, zich met den Dienst
der volksgezondheid in Indië over het te kiezen
terrein te verstaan; en eindelijk de technische
voorlichting van Simavi genieten, die immers in
deze materie orvaring heeft.
Veel geld is daarvoor noodig. Verzocht wordt
propaganda te maken, hetzij voor A., hetzij voor
B. Simavi zal de gelden innen en wat voor B.
bestemd is, zal ze afdragen aan de Indische
Commissie van den Ned. Protestantenbond. Si
mavi stelde haar secretaris, den heer A. J. Ber-
man Jan., van Goyenstraat 29 te Heemstede,
voor die propaganda onder de Vrijzinnigen be
schikbaar.
Hier is voor de Vrijzinnigen werk aan den
winkel. Er is inderdaad medische nood in onze
Overzeesche gewesten. Indië n.l. heeft slechts
900 artsen voor 60.000.000 inwoners. Deze 900
doktoren zijn voor het overgroote deel gevestigd
op Java en in de groote cultuur-centra der Bui
tengewesten, dat wil zeggen dat millioenen ver
stoken zijn van medische hulp, dus extra lijden.
Het gaat om geneeskundige hulpverschaffing
aan de inheemsche bevolking" van Ned. Oost
en West Indië.
Een mooi ethisch doel, dat van vrijzinnigen
kant wordt aangevat. We vertrouwen, dat vrij
zinnigen gaarne dit werk van hun geestverwan
te zullen steunen, opdat in het vervolg, als we
der de vraag gesteld wordt, wat doet vrijzinnig
Nederland tegen het lichamelijk lijden van de
inheemsche bevolking van Oost- en West Indië
geantwoord kan worden niet; „weinig of niets",
maar „naar vermogen draagt het finantieel bij
tot het verstrekken van medische hulp aan die
bevolking". Hier is voor vrijzinnig Nederland
een eereplieht te vervullen.
t
v
ea
Q,
MAAT- en RBPARATIE-1NHICHTING
Kleverparkweg 154
Tegenover de Middelbaar Technische Schooi
Opgericht 1903 Telefoon 10303
Origineele ontwerpen voor tuinaanleg. Bekroond met hoogste onderscheiding
W. BEUNDER.
Opgericht 1870.
KL. HOUTSTRAAT 136, HAARLEM
fijnste lunch 1
dagelijksche koffietafel l
diner, souper of
gewoon middagmaal
J. 8ALM ZOON,
Bloemend.weg 60 - Bloemendaal.
.Anno 1861 - Telef. 23280 (2 lijnen).
Jordensstraat 74, Haarlem, Tel. 13132
irétop aansrage ioagsionden.
Rede van Prof. Dr. B. D. Eerdmans.
Op den mooien winteravond, dien het Woens
dag was, toen de maan helder scheen en heel
het landschap schitterend verlichtte, zoodat het
een lust en een genoegen was onderweg te zijn,
togen we naar Aerdenhout, om daar bij te
wonen een lezing, die de bekende Leidsche
Hoogleeraar Prof. Dr. B. D. Eerdmans, houden
zou op uitnoodiging van de afdeeling Bloemen
daal en omstreken van de vereeniging tot be
vordering van openbaar onderwijs en school
bezoek.
De lezing" had plaats in het stemmige en
vriendelijke gebouw van den Religieuzenkring
aan de Eikenlaan. Ondanks dat het bestuur op
ruime schaal strooibiljetten had verspreid, ais
we het wel hebben wel een zeshonderd tal,
was de opkomst gering. Met drie persmenschen
medegerekend, waren er totaal zestien personen
aanwezig. Het onderwerp dat behandeld wor
den zou luidde: „Welke houding moeten wij
aannemen tegenover het openbaar onderwijs?"
Bij de opening der vergadering zeide de voor
zitter Mr. J. H. Sehultz van Haegen, dat het
doel der samenkomst was meer belangstelling
voor het openbaar onderwijs te wekken. Het
doet ons genoegen, zoo zeide spr. verder, dat
Prof. Eerdmans de uitnoodiging heeft aan
vaard, omdat hij Hoogleeraar is aan de Acade
mie, die een Thorbecke heeft opgeleverd, welke
Staatsman, indien hij nu leefde, verwonderd
staan zou, zooals met het openbaar onderwijs
wordt rondgesprongen.
Prof. Eerdmans begon met het maken van
de opmerking, dat de houding van het Neder-
landsche publiek tegenover het onderwijsvraag
stuk even teleurstellend is als de houding van
de kiezers tegenover de politiek. Er wordt door
den wetgever verondersteld dat een ieder Ne
deriandsch ouderpaar belangstelling heeft in het
onderwijsvraagstuk. Maar de practijk des levens
leert het wel anders. Voortgaande, betoogde
spr., dat het oprichten eener school in ons land
wel heel gemakkelijk is, in niet eenig land is
het zoo gemakkelijk als hier te lande. Als een
verzoek aan den gemeenteraad maar van ge
noeg handteekeningen is voorzien en er een
genoeg aantal kinderen voor het ontvangen van
onderwijs wordt opgegeven, dan is men klaar en
dan komt de school er.
Aan critiek onderwierp spr. hoe het soms
toegaat met het verzamelen van handteekenin
gen. Hij merkte verder op, dat het aantal leer
lingen op bijzondere scholen toenemende is,
maar dat niet alle leerlingen, die op bijzondere
scholen gaan, kinderen zijn van ouders die voor
standers van bijzonder onderwijs zijn. Om aller
lei redenen worden soms kinderen r.aar bijzon
dere scholen gezonden, volgens spr. vaak, om
dat de school er zoo aardig uitziet, of ook,
omdat de school dicht bij is. Aan den anderen
kant ziet men ook weieens dat kinderen naar
openbare scholen gaan, wier ouders geen voor
standers van het openbaar onderwijs zijn.
Nadat spr. had uiteengezet, dat zijns inziens
opvoeden van menschen een dhr factoren is, die
den geest van een volk vormt, betoogde hij,
dat de geest van ons volk is een „van vrijheid
van beweging, óók op geestesgebied". Hier te
lande was het onderwijs losgemaakt van kerke
lijk gezag en van kerkelijke macht. In onzen
tijd wordt getracht, aldus spr., dat weg te
werken. Uit een kerkelijk oogpunt wil men
bijzonder onderwijs. Evenwel, zoo" oordeelde hij,
dan komt er niets meer van die breede op
vatting, die eenmaal geldende was. Indien men
de kinderen van elkander tracht af te houden,
dan zal er een verwijdering komen. Dan gaat
de „geestelijke vrijheid" weg.
In het tweede gedeelte zijner rede gaf spr.
als zijn meening te kennen, dat op de openbare
school kinderen van verschillend geloof gaan
kunnen. Het is, zeide spr., „bijgeloof" dat het
onderwijs op de openbare school neutraal" is.
dat is iets anders dan „neutraal" tegenover alle
Hoogere dingen te staan. Het woord „neutraal"
is afkomstig, voegde spr. daaraan toe, van hem,
die een tegenstander van staatsonderwijs was,
van Mr. Groen van Prinsterer, die, nadat hij
na de aanneming van de schoolwet van Van
der Brughen in 1857 uit de Kamer was gegaan,
in 1862 in het Parlement terugkeerde en die
toen als program stelde, dat het onderwijs op
de staatsschool „neutraal" moest zijn.
Aan dien eisch van neutraliteit heeft echter,
volgens spreker, de openbare school, noch in
het verleden, noch in het heden, beantwoord.
Met nadruk verklaarde spr.: „De openbare
school ontkerstent niet. Het onderwijs moet op
leiden tot Christelijke en maatschappelijke deug
den. Maar hoe kan men opleiden tot Chr.
deugden, indien op de openbare school niet
van godsdienst mag gerept worden? Het ge
loof wordt op de openbare school niet aan
getast," voegde spr. daaraan toe.
Aan het "einde zijner rede betoogde spr. nog,"
dat, indien de openbare school teruggebracht
worden zou tot een „armenschool", aan de
volksontwikkeling een groot kwaad zou gedaan
worden. Tenslotte stond spr. stil bij eehige moei
lijkheden, waarmede de openbare school heeft
te kampen.
De detailhandel ontleent zijn rechten
reden van bestaan aan de diensten
die hij zijn begunstigers betoont. In
worden desgewenscht en wie zou
het niet willen de AARDAPPE
LEN en WORTELTIES keurig GE
SCHILD en GESCHRAAPT geleverd,
zonder verhooging van prijs.
Nadat spr. een paar hem gedane vragen had
beantwoord, werd de vergadering gesloten.
J
Op 10 Maart zal het 25 jaar geleden zijn,
dat de heer J. Hamburg alhier, als vertegen
woordiger bij de firma A. H. Wiemkes en Co. te
Amsterdam in dienst trad. Daar de heer Ham
burg een werkzaam man is en vele vrienden
heeft, zal zeker 10 Maart niet ongemerkt hem
voorbij gaan.
MOET DE REMONSTRANTS CHE
BROEDERSCHAP ZICH UITSPREKEN?
We lezen in ,,Uit de Rem. Ger. Gemeente"
het volgende:
In het vorig nummer werd medegedeeld, dat
het Bestuur meende dat het goed was het oor
deel der gemeente te vernemen over de vraag:
„Is ontwapening der volkeren of eenzijdige ont
wapening van het Nederlandsehe volk een aan
gelegenheid, waaromtrent zoowel de Remon-
strantsche Broederschap als onze gemeente
stelling te nemen en waarover ze zich hebben
uit te spreken? Wtj ontvinger." van zeven leden
een antwoord op de bovengenoemde vraag.
Eén lid schrijft, dat deze vraag overbodig
moest zijn, omdat het „Vrede op Aarde" van
Christus in strijd is met het „wapent U voor
den oorlog", het één 3)uit het ander uit. Twee
andere leden sóhrijven dat „naar him oordeel
de Remonstrantsche Broederschap zoowel als
onze gemeente zeer zeker stelling hebben te
nemen tegenover de bovengenoemde aangele
genheid en zich da'.rover hebben uit te spreken,
aangezien ieder individu en iedere vereeniging.
zoowel op godsdienstig als op ander gebied over
een kwestie van zoo ingrijpend belang zijn
standpunt heeft in te hemen, en te handhayep,:'
