LLM
Pijnlijke Mei?
„Edeiwerck"
Herlly
Dames iandwerfcartikelen
Babygoedereii
Kousen en Handschoenen
Wild en ffmgelto
«TAX
ind!
lieloten
m
VAM OSTADESTRAAT1
Te!. 15583 - Haarlem
enng.
man
bligatiën
DE TWENTSCHE BANK N.V.
LIPS' Kluisinrichtlng en Kofferklufs
BINNENLAND
28e Jaargang.
12 Januari 1934.
No. 2.
ter blijken
NA.
22198.
34 a.S.
rr jr.
IJLDEN
N VANs
8ti3bank N,V,
Weekbl.
:ent,
jd gereed,
water heet
ALGEMEEN WEEKBLAD
voor Bloemendaal - Overveen - Aerdenhout - Bentveld - Vogelenzang
en Westelijk Heemstede
- Duinlustpark - Santpoort - Haarlem
ADVERTENTIEN
Bureau voor Redactie, Administratie en Advertentiën
Ged. Oude Gracht 63, Haarlem, Telefoon 11862
Na 6^2 uur 22177 - Postgiro 191387
Bijkantoor te BloemendaalBloemendaalscheweg 42
Telefoon van 10—6 uur 22240.
ABONNEMENTEN
VERANTWOORDELIJK REDACTEUR: Mr. P. TIDEMAN
raa
BUITENLAND
Kan een volgende crisis
voorkomen worden?
BRANDSTOFFENHANDEL
HAARLEM
Stookt onze EERSTE kwaliteiten
JE DAHLIA"
ARTISTIEK BLOEMWERK
ïeriipeü Bloemendaal Tel. 22338
BRUIDSWERK - KRANSEN
ECHTE WALES aNTHRACIET.
WITTOP KONING, Harmenjansweg 67 A.
P. VAN DER STAD
PLAATSELIJK NIEUWS
Gegarandeerde oplage 4000 exemplaren,
iRG.1
8.15 uur,
■JEEL.
uur
IE ND A AL.
Wie maakt mij wat,
lar (Haarlem) stad.
Iem voor veertig ct.
elef. 23018
16728.
van VerbbicHngs-
ïg 203, Overveen.
kunt
lent
„A" m
et 1905 voor
geoorloofde
s! Jaarlijks 10
itgeloot worden
-W
48.000
22.500
en kleinere
en, kunt 11
j op een of
onder nieten.
- per maand
tingslijsten
ekking.
in te vullen en
Hooftstraat 165
t hiermede
s - f r e n c o en
rettig geoorloofde
EMIÉLOTEN"
gevende vanaf
allen prijs.
d cim spoedig
mag vooral
erzuimen
Het Bloemendaalsch Weekblad
Advertentiënper regel f 0.15
KRUIDNOTEN, kleine advertenties, 4 regels f 0.35,
bfj vooruitbetaling. Elke rege! meer t 0.10.
BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING. --
Abonnementsprijs bi) vooruitbetaling f L—
per half jaar.
Abonnementen kunnen steeds ingaan, maar zijn
verbindend voor het loopende halfjaar.
Losse Nummers f 0.05.
BLOEMENDAAL - BLOEMENDAALSCHEWEG 147
Overname uit dit nummer is verboden
overeenkomstig art. 15 der Auteurswet
Jhr. mr. van Sasse van IJsselt, de sympa
thieke oud-president van hst Gerechtshof te
's-Hertogenbosch heeft zich in een interview
met een journalist van „De Haasbode" ka.im
maar critisch-scherp uitgelaten over de be
rechting der Leipziger „moordizaak" kunnen
wij nu wel zeggen, waaraan onze regeering op
waardige wijze nog getracht heeft een minder
tragisch slot te helpen verleenen dan er, zoo
wel voor den „verdwaasden" jongen man als1(
naar te verwachten is, voor heel dat land aan
onze oostgrens aan gegeven is.
De bejaarde magistraat, keurde de gevan
genhouding der Bulgaren, na het vooronder
zoek, dat geen enkel bewijs tegen hen ople
verde, af. Hij misprees het vooronderzoek zelf..
De leiding van den president van het Hof te
Leipzig heeft z.i. te veel te kennen gegeven
wat hij wenschte dat zou blijken, om een on
partijdig rechter te kunnen heeten, ook was
hij weel te slap tegenover den bulderenden
minister-getuige.
Ook het O.M. krijgt eenige terechtwijzin
gen. Gevaarlijk en bedenkelijk is het, dat men
over onze Oostgrens heeft gebroken met den
in de beschaafde wereld overal geldenden re
gel, dat aan een strafbepaling geen terug
werkende kracht mag worden verleend. Van
der Lubbe, aan wiens vermoording wij dit
maal onze rubriek Buitenland bij uitsluiting
hebben gewijd, en wiens nog wel clandestiene
terechtstelling voor het land aan onze Ooater-
grens, als wij goed zien. bedenkelijke gevol
gen na zich kan sleepen, Van der Lubbe is
volgens den Heer Sasse van IJsselt een echte
psychopaath geweest, een halve gare jongen,
waarvoor hij ook in Den Bosch bekend stond.
Wij achten het een voorrecht deze redelijke
uitingen uit den kring onzer hoogstaande zit
tende magistratuur verder te kunnen brengen.
Mr. de Wilde, heeft als minister van Bin-
nenlandsche Zaken de dagelijksche besturen
van de provinciën en door hen de gemeente
besturen verzocht de bekende nieuwe bepalin
gen in het Rijksreglement van ambtenaren ook
geldig te maken voor de ambtenaren der la
gere organen, om tot uniformeerlng te gera
ken. De Napoleon van zijn departement, mr.
c'r. Frederiks, zal zich anders moeten zettten
tot het ontwerpen van een Kon. Besluit in
dien zin. Wij hebben hier een symptoom van de
bedoeling der regeering om dictartoraal op te
treden, waarvan wij alleen kunnen hopen, dat
ze niet verder tot, uiting komt dan noodig is
om de vrjje burgers, die met knuppel en dolk
gewapend, de meerderheid hunner iandge-
nooten de dictatuur van één hunner willen
opdringen den wind' uit de zeilen te nemen.
Prinses Juliana gaat geen vrooljjke toekomst
tegemoet. Wij hopen voor haar dat onze Ko
ningin, die sympathieke, erfelijke presidente
onzer republiek, zooals onze constitutioneele
vorsten door onzen leeraar in het Staatsrecht
en reecis 40 jaren geleden werden betiteld, nog
lang in gezondheid en kracht en gesteund d'oor
het volk en door op zijn groningsch, leidsch en
am.oterd&msch opgeleide staatslieden, moge
regeeren, of beter gezegd besturen, want re-
geeren doet een vrij volk zichzelf..
De misdaad gaat te Oss niettegenstaande
Nederland een soort rechtstaat is ongestoord
haar gang-. Particulieren hebban zich nu aan
eengesloten om nu die regeering hier blikbaar
machteloos staat, zelf eigen have en leven vei
liger te stellen. Dat deed de 19e eeuw anders
en flinker. Er heersclhte een tijdlang op het
platteland ten onzent een soortgelijke terreur
als waarvan Oss in de 20e eeuw het slacht
offer is. Opgericht werd toen de Rijksveldwacht
die dezen vorm van misdadigheid vrijwel be
halve dan in Oss, heeft uitgeroeid. Zou het
niet hoog tij cl worden de politie over het ge-
heele land gelijk te schakelen, alles tot Rijks
politie te maken zooals ook in Ned.-Indië be
staat
Naar fascistische gezindheid wordt in de
Burgerwachten hier en daar onderzoek ge
daan. Ons is medegedeeld, dat tot de Haarlem-
sche fascisten een zekere Jan of Johan de
Haas behoort, die menschen tracht te fleuren
onder mededeeling, dat men fascist kan zijn
met de korte rok (zooals men vroeger sprak vaD
Jezuïeten met de korte rok, lieden die van bul
ten niet voor him gezindheid, belofte enz. be
hoefden uit te komen Caveant consuls
Stelt U zich voor, dat je dan b.v. niet eens
zoudt weten of het politiecorps van hoog tot
laag zuiver op de graat is. Zoo is ons o.m. ook
bekend, dat één van de hoofdofficieren van de
Amsterdamsche Burgerwacht (tevens de in
structeur) een Duit^cher is in hart en nieren,
wat denkt U hiervan?
Deskundige behandeling en voorlichting bij
W. C. STEKELENBURG - Voetspecialist.
Kleverparkweg 224 Telef, 16455
SPREEKUREN 1—2 en 7—8,
behalve Donderdags en volgens afspraak.
IN MEMORIAM
MARINES VAN DER LUBBE f
10 Januari 1934.
Een joch, een kind, verwarde van gedachten,
dun van bloed,
gekleed in vodden. Maar met diep een wil in
zijn gemoed
tot medebouwen aan de nieuwe Maatschappij.
Zoo zwierf hij zoekend, en niet eene
was hij uit een rei
van mannen, dde in éénen keten samengaan
plattredende de dingen, die ten-onder-gaan.
Hij was alleen. Geen aanzien gaf hem macht,
maar een geheime en verkeerde kracht
had in het wezen van zijn wezen postgevat
en dreef hem, die reeds vele menschen-
wetten overtradi
om ook de handen aan zichzelf te slaan
door op de baan waar de staatslieden staan
in 't Middeneuropeesch vóór-midd-en-
eeuwsch rijk te schenden 't recht,
dat daar geen kracht, maar vrees en
sluwheid in de menschem legt.
't. Gebouw, teeken van veeten, van
verdeeldheid en partijdigheid
door machtswellust gewijd, ontwijd door
liefdeloosheid,
steekt hij in brand, de spanten kraken,
gloeiende brokken vallen neer
HU staat versuft, zijn leven, ingezet,
beweegt niet meer;
Men grijpt hem, knauwt hem en zijn
lichaam wordt berecht
vóórdat de stem daarin één woord van zin
of reden zegt.
De overheid van 't land, die door het offeren
van bloed
van zwakken, hoopt in zich op te wekken
moed,
en vrees in anderen, maakte een
rechtelooze wet,
die later op wat reeds gebeurd is, straffen
heeft gezet.
O gruwbaar misbruik van de macht,
o schelmstuk van ambtswege,
hoe is nu midden in Europa 'n donkere plek
gelegen!
Men ging van alle zijden aan en vroeg genade
vóór 't zoogenaamde recht. Het was te spade.
De hoogmoed, die gedoemd is tot den val
te komen,
verstopte het verstand, het woord der rede
is voor niets vernomen;
van driften kent de duitsche ziel zich zelf
niet meer,
zij stinkt van gruwelijkheid, zij kookt,
zij is een troebel meer.
Het doffe, slappe, wezenlooze wezen
is ter dood gebracht,
Ztj die den goeden ouden duitschen geest
zoo minden, hadden 't niet gedacht.
Een stilte!Alom staat beschaving
met verbazing en ontzind,
men ziet de driftigen hun eigen zwakheid
wreken op een kind.
Maar wee! Een stilte? Is het niet een
dreigend slot? Want welk een lot
wacht 't volk. welks eerste daad, welks
eerste tolk van eenheid en van kracht,
Alleen zijn moordlust heeft aan 't licht
gebracht?
T.
BLADVULLING.
En daar ls vrede, vreugd noch licht,
dan op den engen weg der plicht.
Zitten er fouten in het systeem, dat Uw
blad onlangs van een uitvinder ter publicatie
kreeg en dat de gevolgen van een crisis tot
een minimum zou reduceeren Hoe gaarne
zouden wij dezen vraag met „Neen" beant
woorden, want zou het geen schitterende
perspectieven voor heel de menschheid openen
als wjj met de betrekkelijk eenvoudige mid
delen van den uitvinder voor altijd van de tra
gische gevolgen van het angstwekkende cri-
sisspook bevrijd waren Met groote vreeze
vreezen wij echter, dat ook dit systeem, on
danks de goede kerngedachte, die het onge
twijfeld bevat, ons niet afdoende zal helpen.
Laten wij trachten aan te toonen, waarom dit
o.i. niet het geval zal zijn.
De grootste tekortkoming in het systeem is,
dat het slechts gevolgen verzachten wil in
in plaats van de oorzaak weg te nemen. Zeer
zeker ls met verzaóhtingsmiddelen zeer veel
leed te lenigen, maar afdoende is het nu een
maal niet. En juist over die oorzaken zwijgt
het artikel in alle talen. Hoe wil men echter
de beste therapie toepassen, als men de diag
nose niet gesteld heeft? Toch laat de uitvinder
ons door één klein zinnetje iets over zijn
inzicht in het crisis (juister is conjunctuur)
verschijnsel zien; hij zegt nam.: „De oudste
bekende crisis, aangekondigd in den droom
van Pharao, duurde 7 jaar enz." Het is ech-
er ten eenen male onjuist om deze crisis en
alle crises, die wij vanaf ongeveer 1800 gekend
hebben, te vergelijken met de Egyptische en
alle daaropvolgende tot 1800. De vroegere
crisis traden incidenteel op, waren het ge
volg van misoogst, oorlogen, epidemieën enz.
Geheel anders staat het met de I9de en 20ste
eeuiwsche crisis. Deze volgen elkaar met
groote regelmaat op, zij zijn bovendien in wezen
allen gelijk, het zijn crises, veroorzaakt door
een overproductie ten opzichte van de koop
krachtige vraag. Vanaf het oogenblik, dat het
liberale beginsel van „laissez faire, laissez
passer, le monde va de lui-même" in het eco
nomische leven opgeld deed, vanaf dat oogen
blik hebben wij de regelmatige kringloop van
hoogconjunctuur tot crisis, gevolgd door een
lange malaise-periode, die ten slotte weer in
een hoogconjunctuur overgaat als begeleidend
verschijnsel gekend. Deze kringloop is in-
haerent aan de internationale, kapitalistische
(d.w.z. vrije) economie, is de eenig mogelijke
productieregeling in het liberaal kapitalistische
systeem. Een artikel n dit blad kan daar na
tuurlijk niet dieper op ingaan, de materie is
daarvoor te ingewikkeld en veelzijdig. Men
moet zich ook hoeden om dien kringloop, die
golfbeweging, al te simplistisch voor te stel
len. Er is een korte en ook een lange pro
ductiecyclus, terwijl de „golflengten" dezer
cycli niet constant zijn, zordat het resultaat
der interferentie verschillend is. Bovendien
hebben wij nog met structuurwijzigingen te
maken. De huidige crisis of eigenlijk het bui
tengewoon lange en diepe golfdal wordt nog
aanzienljjk verscherpt door een structuurwijzi
ging van enorme draagwijdte. Het internatio
nale kapialistische productiesysteem is bij het
critieke punt gekomen, het punt, waar voorbij
het niet langer meer bestaanbaar is. Onder
de hevige schokken der conjunctuurbeweging
heeft de productie zich internationaal steeds
verder uitgezet en is nu aan het punt geko
men. waarbij de opgeroepen spanningen zoo
heftig zijn, dat de internationale productie
zich zelf vernielt. Het gaat er mee als met
sterren, die uit elkaar spatten als de massa
een bepaald critiseh punt overschrijdt.
Het internationale kapitalirme is bezig in
een aantal grootere en kleinere autarkieën uit
een te spatten. Dit beteekent, dat het met de
internationale kapitalistische economie gedaan
is; langzaam m.ar zeker gaan wij maar de
gebonden economie op nationale basis over. En
van de wetten, die deze gebonden economie
zullen beheerschen weten wij absoluut niets af.
hoogstens kunnen wij eenige vermoedens heb
ben. Wij weten bijv. niet met zekerheid of er
in een gebonden economie net als in de vrije
een conjunctuurkringloop zal heerschen. Zal de
crisis daar ook regelmatig verschijnen en ver
dwijnen of zal hij een plotselinge onwelkome
gast zijn? Zal in dat systeem een crisis in zijn
ergsten vorm vrijwel 4 jaar duren of zal het
langer zijn of komt er in dat systeem heele-
moal geen crisis meer? Op al deze vragen is
met geen enkele graad van waarschijnlijkheid
een positief of negatief antwoord te geven en
daarmee vervallen alle mogelijkheden om van
te voren afweer- of verzachtingsmaatregelen
te nemen. Dit zijn eenige bezwaren van theo'
retischen aard, tegen het systeem van den
uitvinder. Er zijn er echter nog meer en wel
van meer practischen aard. Wjj zullen er
enkele noemen.
Hoe stelt de uitvinder zich het reservefonds
voor? Iedere onderneming een eigen fonds of
C. CASSEE
Belast zich met Begrafenissen
en Crematie
Telef. Int.
No. 22444
Bloemendaal
Bloemend, weg 4
N. VAN BREEMEN'S
BAKENESSERGRACHT 78
SCHOUWTJESLAAN 23
TELEF. 10070
TELEF. 10S48
Origineele ontwerpen voor tuinaanleg.
Bekroond niet hoogste onderscheiding.
W. BËUMIDËrj
allen gezamenlijk één? Ik vermoed het laat
ste, daar het eerste op ettelijke practische
bezwaren zou stuiten. Stelt hij zich verder het
totale bedrag, dat aan dividend uitgekeerd
wordt niet overdreven voor? Het uitgekeerde
dividend is laag in vergelijking met het totaal
aan arbeidsloon uitgekeerde. Men staart zich
wel eens blind op de enkele ondernemingen,
die in topjaren zeer hooge dividenden uit-
keeren, maar denkt niet aan de talloozen, die
nooit een cent winst maken en toch vele ar
beiders aanhet werk hebben. De gelukkige
bezitters van bijv. aandeelen van de Holland-
Amerikalijn kunnen daar meer van vertellen.
En moet nogal wat winst gemaakt worden,
wil men een fonds vormen, waaruit het perso
neel gedurende 5 jaar betaald wordt. Nemen
wij eens een onderneming met een aandeelen
kapitaal, groot nominaal f 109.000.Er wer
ken 100 werknemers, die gemiddeld per week
f 25.verdienen. Het fonds moet dus 52X100
X25X5 is f 650.000.groot zijn. Laten wij
eens erg optimistisch zijn en zeggen, dat het
nog na het eerste jaar, dat winst gemaakt
wordt, 26 jaar duurt eer er een crisis komt.
Dam moet er dus ieder jaar f 25000.in het
fonds gestort worden, zijnde 50 pCt. vam het
dividend. Het gemiddelde jaardividend is dan
f 50.000.of te wel 50 pCt. x) Hoeveel on
dernemingen maken 50 pCt. dividend gedurende
26 jaar? Dezulken zijn <er helaas niet veel
En nu hebben wij in dit voorbeeld nog cijfers
genoemd, die erg gunstig voor den uitvinder
zjjn. In werkelijkheid zijn de cijfers veel on
gunstiger.
Een andere moeilijkheid is deze. De gelden,
die het fonds toestroomen, moeten belegd
worden. Als de crisis ingetreden is. moet men
de beleggingsobjecten in blinkenden munt
omzetten. Dit zal de druk op de beleggings-
markt, die in crisistijden toch al groot is, on
gunstig beïnvloeden, hetgeen de koersen sterk
zal doen afbrokkelen. Gevolg is, dat het fonds
groote verliezen lijdt en niet voldoende kan
uitkeeren.
Ten slotte moet nog opgemerkt worden, dat
een heffing van 50 pCt. op het voor uitkee-
ring beschikbare winstsaldo een tendenz tot
kapitaalsvlucht in het leven werpt, terwijl
aandeelen in een buitengewoon ongunstige
positie ten opzichte van obligaties komen te
staan.
In het huidige parlementaire democratische
regime is aan kapitaalsvlucht niet veel te
doen. Wil men- dat ernstige anti-nationale
euvel afdoende tegen gaan, dan zal men het
huidige staatbestel door een geheel ander ver
vangen moeten. Wij willen niet in het drijf
zand der politiek belanden en zullen er dus
maar niet meer van zeggen.
Wij hop-en aangetoond te hebben, dat het
crisisverzaohtingsmiddel van den geachten in
zender helaa3 niet uitvoerbaar is en bovendien
geen succes zou kunnen boeken.
J. J. SCHILKAM.
Om de berekening niet te ingewikkeld te
maken hebben wij geen rekening met de
interest gehouden.
De schrijver, wien wij het artikel van den
heer J. J. Schilkam voorlegden, merkt hierbij
het volgende op;
Met groote interesse las ik het arikel
van den heer Schilkam, die toont zeer „au
fait" te zijn. Verschillende van zijne bezwaren
onderstreep ik ten volle, het ware b.v. juister
geweest, indien ik gezegd had: Kunnen de ge
volgen van een volgende crisis verzacht wor
den? Het doet mij genoegen, dat schrijver het
o.a. f 2.60.
HAARLEM. TEL. 16100.
POELIER TELEF..
KL. HOUTSTRAAT 136 m gpfetsi
HAARLEM
met mfj eens is dat met verzachtingsmidde
len veel leed te lenigen is.
M.i. is, zooals de zaken staan, met deze
verzachting het eenige middel gegeven, wat
thans bereikbaar is. Immers de oorzaken- van
een Icrisis zijn zoo ingewikkeld, de heoriën
loopen daarover dermate uiteen en raken be
langen van zoo verschillenden aard, dat men
het als een vrijwel uitgemaakte zaak kan be
schouwen, dat de oorzaken van een crisis niet
weggenomen kunnen worden ergo, zullen er
dus steeds „gevolgen" zijn. De crisis van
thans heeft echter „gevolgen", die remmend
weruen op een hernieuwde periode van voor
spoed, daarom mijn theorie om die gevolgen
te verzachten door reserves. Op de wijze als
door mij gedacht, zal de crisis niet dusdanig
kunnen voortwoekeren als thans. Men zal ook
hier velerlei tegen in kunnen brengen, het zij
zoo, hoofdzaak is voor mij, dat er 'een sy
steem komt, waarbij de gevolgen verzacht en
dus indirect een crisis als wij thans beleven,
voorkomen wordt. Blijkt tenslotte van het
systeem zooveel over te blijven, dat men
redelijkerwijs mag verwachten, dat er toch een
„kerntje" goed in zit, dan is het wellicht ge
boden, dit systeem toe te passen. De heer
Schilkam vindt het wellicht idealistisch, da
schrijver niet.
De heer Schilkam moge mjj een verstokt
optimist vinden, doch ik ben er nog niet van
overtuigd, dat mijn systeem absoluut onjuist
is. Misschien wil de heer Schilkam er zijn ge
dachten nog eens over laten gaan en naar ik
hoop ook anderen. Laat de heer Schilkam
beginnen met ,,de goede kerngedachte", welka
hij het toekent en die uitwerken, er moet toch
iets gevonden kunnen worden. Dat moet het
uitgangspunt zijn, het was ook het mijne.
PERSONALIA,
Bij K.B. is eervol ontslag verleend als lid
van het college van advies voor lichamelijke
opvoeding aan de heeren C. W. de Visser en
P. Otto te Bloemendaal; is herbenoemd als lid
van den radioraad de heer D. Crommelin te
Aerdenhout.
W. KAARS SIJPESTELJN.
Overleden is onze plaatsgenoot, de Heer
W. Kaars Sijpesteijn op Huize „Overbeek. De
overledene was reeds geruimen tijd sukke
lende. Hij was een vooraanstaand koopman
en industrieel aan de Zaanstreek. Zijn aan
gename en vriendelijke persoonlijkheid zal in
"uimen kring gemist worden.
I
