ALLE BANKZAKEN
Vogelenzang en de
Amsterdamsche Waterleiding.
Haarden
Kachels
31e Jaargang - No. 18
1 October 1937
Oplaag 5900 El.
Algemeen Weekblad voor Bloemehdaaf, Overveen, Aerdenhout,
Haarlem (Kleverpark en Ramplaankwartier) en Santpoort-Station
De Twentsche Bank N.V. - Bloemendaal
IIAMPEKAP-MAGAZIJN „IVONNE"
OVERTREKKEN VAN LAMPEKAPPEN
Siaapdett - Xamdkmkels
£lecit. Smederij «4. i. oan (Riessen
begrafenis en crematie
2 2444
en
h.qgehbi.rk..& Zn,
J. M. VAN WELSUM
Kloostersiraai 59 - Haarlem -Telel. 12984
mm
HET BLOEMENDAALSC
AD VERTENTIEN
Advertentiënper regel i 0.15.
KRUIDNOTEN!, kleine advertenties, 4 regels I 0.35,
bij vooruitbetaling. Elke regel mcei f 0.11
BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING
Bureau voor Redactie en Adrripistratie en Advertentiën:
KORTE KLEVERLAAN éi BLOEMENDAAL
Telefoon 23453
Postgiro No. 1 91 387
ABONNEMENTEN
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling i 1.— per halfjaai
Abonnementen kunnen steeds mgaan, maar zijn ver
bindend voor het loopende halfjaar
Losse nummersl 0.05.
Bloemendaalscheweg 147 - Telefoon 23270
COVJrjpC/JC/JCOMCOOJCOCOCOCOCOCOCO
6 fERSTRAAl 38. TEL 10925, HAARLEM 0
SPECIAAL ADRES o
Eigen Ateliers Extra Lage Prijzen 0
C^CyXOCOCOC-JCOtr UCOCOCOCOCO
Levering en vakkundige plaatsing van
Nieuwste modellen Goed en GOEDKOOP Te zien en verkrijgbaar bij:
BLOEMENDAALSCHEWEG 131 BLOEMENDAAL TELEFOON 23092
BELAST ZICH MET
BLOEMENDAAL
SI RA AT WEG 4*
TELEFOON
De zomer, onze korte zomer, is voorbij. De
herfst heeft met zijn regenvlagen zijn intrede
gedaan. De vacantiegangers zijn weer aan hun
dagelijksche bezigheden begonnen en die plaatsen,
welke om haar natuurschoon gezocht zijn, keeren
terug tot haar wintersche rust en stilte.
De gemeente Bloemendaal heeft veel mooie
plekjes, biedt volop gelegenheid tot mooie wande
lingen vol afwisseling. Het zuidelijk deel der ge
meente, Vogelenzang, heeft zich in dezen zomer
in buitengewone belangstelling mogen verheugen.
Immers de „Jamboree" der Padvinders werd daar
gehouden en daardoor werd in binnen- en buiten
land de aandacht gevestigd op Bloemendaal.
Duizenden landgenooten en vreemdelingen hebben
het kamp der Padvinders bezocht en kennis ge
maakt met het mooie duinlandschap.
Een groote verandering is gekomen in de
publieke opinie ten opzichte van de Padvinderij.
Ik herinner mij nog zeer goed, en die tijd ligt
nog niet zoo ver achter ons dat men de Pad
vinderij beschouwde als eén soort van soidaatje-
spelen met stokken inpiaats van geweren. De
uniform en de stok moesten het ontgelden. Pad
vinders werden op straat nagescholden en niet door
kwajongens alleen, maar zelfs ook door sommige
volwassenen. Nu heeft langzamerhand de Pad
vinderij de waardeering gevonden, die ze verdient.
In het kamp te Vogelenzang werden de bezoekers
getroffen door de internationale verbroedering
tusschen de jonge mensehen van zooveel verschil
lende landen en volkeren.
Men lieeft begrepen, dat geeri militairistische
doeleinden worden nagestreefddat door dergelijke
groote samenkomsten de vrede tusschen de volke
ren bevorder kan worden.
„Maar", zegt men, „waarvoor dan die uniform
Allen zijn gelijk gekleed, zonder verschil in rang
en stand; arm en rijk dragen bij de padvinders
dezelfde kleeren. Bevorderingen-insignes, ze nor
den verkregen naar gelang van persoonlijke pres
taties.
Het marclieeren in de maat met tromgeroffel
en horengetoeter; allen weten we wel dat voor alle
massaverplaatsingen, ook voor optochten en de
monstraties, orde noodzakelijk is en dan wordt het
marcheeren in rijen van vier, acht, tien, noodig en
de meest vooruitstrevenden op politiek gebied
maken hij hun betoogingen ook gebruik van deze
marschorde en marschmuziek.
Te hopen is het nu, dat er een hand zal blijven
bestaan tusschen de verschillende Padvinders-
vereenigingcn in ons land, zoodat hij belangrijke
gebeurtenissen samenwerking mogelijk is. Een
dracht maakt macht!
De „splijtzwam", die m. i. in ons land en volk
reeds zooveel kwaad gedaan heeft, moet in de
Padvinderij niet haar funesien invloed doen ge
voelen, nu de „Jamboree" tot het verleden behoort.
Samenwerking moet blijven bestaan!
Nederland, het kleine, mooie, welvarende land
aan de zee, is in liet buitenland meer hekend ge
worden. De ftolzenöen padvinders uit zooveel
landen samengestroomd naar Vogelenzang wat
kostte het velen groote moeite dien naam uit te
spreken zullen zeker lierinnerinngen behouden
hebben aan hun verblijf aldaar en naar de uitingen
van velen hunner te oordeelen, hehooren die her
inneringen aan land en volk tot de aangename.
Zeker zullen zij, wanneer de omstandigheden1
daarvoor gunstig zijn, later nog eens weer een
bezoek brengen aan liet mooie, lage land met zijn
ruime vergezichten, zijn vele wateren. Nederland
(Holland) is in den vreemde meer bekend geworden
en die meerdere bekendheid zal het vreemdelingen-
bezoek doen toenemen. Bloemendaal zal dan zeker
niét veTgeten worden.
Het duinlandschap, waarop het „Kamp" ge
vestigd was, is weer voor liet publiek afgeslote)
De bordjes met „Verboden Toegang, art. 401 WetL.
v. Strafrecht" zeggen het je duidelijk. En in den.
f ansc-hen omtrc k zijn de duinc n, zoover mij bekend
overal „verboden terrein", zelfs voor den mstigen,
bedaagden wandelaar, uitgezonderd het smalle
terrein van het „Vissclierspad", dat van „Kraantje
lek" dwars door de duinen naar Zandvoort voert.
Wilt ge een andere duinwandeling doen dan die
langs liet „Visseherspad". vraag dan ren toegangs
kaart aan voor de ,,Amsterdanisch«r"\V*terieilMnj("
die se tegen een geringe vergoeding kunt bekomen
Een mooi uitgestrekt duinterrein staat dan voor
u open, dan kunt ge uren ronddwalen en genieten
van de flora en fauna der duinen. Geen wonder,
dat jaarlijks een groot aantal natuurliefhebbers
van deze gelegenheid profiteeren.
Ge kunt wandelen over de paden, over de liooge
bruggetjes, die over de waterleiding-kanaaltjes
gebouwd zijn. De duinhodem bevat het heerlijke
duinwater, dat, zorgvuldig gezuiverd, van hier,
van de price d'eau, naar de hoofdstad gevoerd
wordt, om de achthonderdduizend Amsterdammers
heerlijk duinwater te leveren. Drinkwater, zuiver
drinkwater, is een zaak van onschatbare waarde.
Amsterdam is volgens de statistieken, die geregeld
gepubliceerd worden, een der gezondste steden
van de wereld en dit voorrecht dankt liet voor een
belangrijk deel aan liet duinwater.
Voordat Amsterdam zijn waterleiding had was
het niet de drinkwatervoorziening treurig gesteld.
Ook in Haarlem was dat eveneens het geval. (Voor
dat Haarlem zijn eigen waterleiding had, kreeg
het z'n water van de Amsterdamsche Waterleiding).
Men moest zich oudtijds behelpen met het water
uit z.g. regenbakken, waarin het water, dat op de
daken viel en langs goten en pijpen afvloeide,
verzameld werd. Dit water was niet zuiver, zooals
te begrijpen is. Allerlei vuil, allerlei ongerechtig
heden kwamen van het dak naar heneden in den
regenbak.
Noodig moest de bak zoo nu en dan evenais
de goten en vergaarbakken van de daken schoon
gemaakt worden en dat gebeurde dan in den tijd,
waarop de regenbak, tengevolge van langdurige
droogte dat kwam niet vaak voor in ons regen
achtig land bijna leeg was.
In tijden van droogte ontstond watergebrek.
Dan moest water van elders, in dat opzicht meer
bevoorrechte plaatsen, aangevoerd worden, dat
tegen betrekkelijk hoogen prijs verkocht werd.
Te Haarlem waren ook pompen, die volgens de
bewering van zeer oude Haarlemmers heerlijk
drinkwater leverden.
Deze pompen vulden liet tekort aan drinkwater
aan. Ze zijn later, toen de waterleicfing er reeds
was, weggebroken, omdat bij nauwkeurig onder
zoek van dat „heerlijke" water bleek, dat het voor
de gezondheid schadelijke bestanddeelen bevatte.
In vroeger eeuwen werd in tijden van water
gebrek in onze steden (en dorpen) slecht drink
water gedronken; het water van gracht en cn
slooten werd dan vaak gebruikt voor reiniging van
allerlei vaatwerk. Het hoeft geen betoog, dat bij
het heerschen van tj-plius en cholera dit hoogst
gevaarlijk was.
De duinen leveren nu het drinkwattr voor Am
sterdam, maar ook Haarlem cn Bloemendaal
drinken duinwater en hebben een eigen water
leidingJabijna de geheele provincie Noordholland
ontvangt haar drinkwater uit liet duingebied.
Drinkwatergebrek lioeft niet meer voor te komen.
De zomer kw ijnt en door de witte dampen
Schiet laat een bleeke en w eifelende zon
II. Roland Holst.
De wandeling door liet duinlandschap der Am
sterdamsche Waterleiding is vol afwisseling cn
biedtfdén natuurliefhebber gelegenheid kennis te
nemén van de eigenaardige planten en dieren, de
duinfjora en -fauna. Nu de- herfst gekomen is,
kuntige de velerlei kleuren cn tinten bewonderen,
die liét loof der hoornen vertoonengroen, rood,
bYuuï geel.
Erff, reeds heel wat bladeren dwarrelen naar
1 cneden.
Geluidloos vallen de vergeelde bladen
En druppen zacht op mijn gebogen hoofd,
zooals de dichteres II. Roland Ilolst zegt.
Ge,hebt gelegenheid de vruchten van verschil
lende: planten te zien, te bewonderen de oranje
kleurjgc der duindorens, de mooi gevormde, roode
kardinoalshoedjes, de roode rozebottels, de vuur-
van de Geldersche roos, de zwarte
AyS-WifsLej-tt, dj, donker r-cc,ie ven. de jneïd
eji opcï'.i; "Eeueiïl vindtge het rdoolSttf
van dti duinroosjes. Aan de dennen hangen de
kegels, de denappels, waarvan de schubben later
losspringen en waaTuit de zaden verspreid worden
door den wind.
tv.)
De herfst is in het bijzonder de tijd van de
paddestoelen, die ge soms in grooten getale kunt
vinden. Gedurende de laatste dagen zag ik her
haaldelijk jongelui, waarschijnlijk leerlingen van
Middelbare scholen, die er op uittrekken om
paddestoelen te verzamelen, welke de belangstelling
wekken van velen.
Op liet terrein van de Amsterdamsche Water
leiding zult ge niet veel vinden de zoo mooie, maar
giftige, vliegenzwam, die ge vaak afgebeeld ziet.
Wel kunt ge er vinden de paarse russula's, de elfen
bankjes, de boleten, dan de sierlijke parasol-
zwammen en ook de giftige amanieten. De padde
stoelen zijn merkwaardige vertegenwoordigers
van het plantenrijk. Wat wij paddestoelen noemen
zijn cle vruchtlichamen van onder den grond
groe'trde planten. Als ge ze opgraaft vindt ge in
den 'cm een netwerk van fijne draden, het
myc i m geheeten. Dat is de eigenlijke paddestoel.
Wc est voorzicht ig met de paddestoelen. Vele
soorten zijn giftig, andere eetbaar. Maar wees zoo
verstandig ze nooit te eten, als ge ze niet goed,
zeer goed kent, want een vergissing kan zeer
ernstige gevolgen voor u hebben.
„Bevallig onkruid is er veel"
Bij de fauna der duinen denkt ge in de aller
eerste plaats aan het konijn, dat zijn holen in de
heuvels graaft. Vlugge, aardige diertjes zijn het
die door hun koddige sprongen de aandacht
trekken van iederen wandelaar. Jammer genoeg
zijn ze schadelijk in tweeërlei opzicht. In de eerste
plaats, omdat ze de schors van het houtgewas af
knagen en vele planten vernielen; in de tweede
plaats, omdat ze de duinen ondermijnen en ze door
hun graven het verstuiven van het zand bevorde
ren. Vervolging van de konijnen is daarom noodig
en men moet de natuurlijke vijanden: wezel, her
melijn en bunzing niet probeeren uit te roeien.
Een ander bevallig lid van de familie der knagers
komt tegenwoordig ook in de bossclien van den
duinzoom voor. Ik bedoel de eekhoorn. Kleine,
vlugge, elegante diertjes zijn het, die snel van den
eenen tak op den anderen tak springen, vliegensvlug
bij uw nadering achter den stam van den boom
naar boven klimmen en toeli niet kunnen nalaten
een nieuwsgierigen blik uit de hoogte op den
wandelaar te werpen.
Jammer, dat ook deze diertjes schadelijk zijn,
schadelijk voor het houtgewas, maar vooral voor
de vogels, omdat zij een groot aantal vogeleieren
verorberen. Zoolang zij in klein aantal in de duinen
voorkomen is de schade betrekkelijk gering, maar
daar zij zicli vrij sterk vermenigvuldigen, kan be
strijding en vervolging noodzakelijk worden.
Tot hun gevaarlijke vijanden moeten gerekend
worden de drie bovengenoemde kleine roofdiertjes
en dan de boommarter, die naar ik meen in de
duinen niet voorkomt. Kleine bloeddorstige roovers
met felle oogjes, scherpe tandjes, lenige, slanke
lichaampjes met pluimstaartjes zijn wezel, herme
lijn en bunzing. De laatste is de grootste. Men be
schouwt deze dieren meest als schadelijk, omdat
ze laag broedende vogels dooden, maar men moet
Maar Jan, wat, heb je nü gekocht?
Ik rook alleen 't beste en geen bocht.
Ga direct naar CREMER hk.Bakkerlaan
Daar haal 'k altijd mijn rookers vandaan!
Bloemendaalscheweg 119 - Telefoon 22628
Kennemer Foto-Kinohandel
Bl.straatweg 158. Santpoort-Station Tel. 506
FOTO EN SMALFILMS
Ontwikkelen en afdrukken
L EICA SPECIALIST
Groote Sorteering
Vakkundige reparaties
BLOEMENDAAL TELEFOON 22238
BLOEMENDAALSCHEWEG 56
LOOD- EN Z1NKWERKER
Complete Badkamer Installatiën
Geysers en Gasfornuizen
in Huurkoop
Levering via Gemeente Gasbedrijf
Gevestigd sinds 1903
koop uw
CAMERA EN ROLFILMS
bij:
FOTO ENGEL
Kleverparkweg 7, Telefoon 16246
Het adres van vertrouwen ook voor
Uw afdrukwerk.
niet vergeten, dat ze bovendien heel wat schadelijk
gedierte dooden. Met de vervolging dezer kleine
roofdieren moet men dus voorzichtig zijn.
Onschuldig zijn de kleine hagedissen, die zich
snel bewegen over den bodem of over de lage
takken. Zij vergasten zich aan mugjes en vliegjes.
De vogelwereld der duinen is zeer merkwaardig.
Achter de eerste duinenrij broeden in den zomer
de meeuwen op hun kunstelooze nesten. Ge hoort
hun gekrijsch. Dan ook de roep van den wulp, met
zijn grooten, flauw gebogen snavel. Aan den duin
zoom ziet ge nog den kievit en de gruto, weldra
zullen ze ons verlaten.
In het voorjaar kunt ge den duinleeuwerik be
wonderen, die zingend omhoog stijgt.
„In het ijle blauw verloren
„Volgt mijn oog niet meer uw vlucht.
In de lente en het begin van den zomer kunt
ge den „Wildzang" beluisteren, maar nu is het
gezang grootendeels verstomd en slechts enkele
tonen worden nog gehoord.
Verschillende vogelkenners, meestal mannen, die
reeds als jongens door dc duinen, de weiden, het
bosch en de heiden gezworven hebben, Weten door
hun artikelen in kranten en tijdschriften belang
stelling te wekken voor liet vogelleven. Populaire
boeken en boekjes zijn verschenen, waardoor be
langstellende amateurs in staat zijn vogels te her
kennen en te benoemen.
Zoo'n duinwandeling op een mooïen herfstdag
is een verfrissching voor lichaam en geest. Wie,
verre van het stadsgerucht, met ontvankelijk ge
moed de natuur gadeslaat, het kleine zoowel als
het groote en grootsche, bewóndert het schoone,
dat hij aanschouwt. Zijn bewondering stijgt tot
vcreering, tot aanbidding van den SchePPé!» 4'c
dat al geschapen heeft.