*Mededeelinq
I
Drie Speciale
St. Nicolaas-Nummers
Vrijdag 26 November
Dinsdag 30 November
Vrijdag 3 December
Tooneel
Tooneel.
iVfuzüek.
Burgerlijke Stand.
Agenda.
Teneinde onze adverteerders voldoende
gelegenheid te bieden met de a s. St. Nicolaas
hun artikelen onder de aandacht van het
publiek te brengen, geven wij
op de volgende data
Advertenties voor deze nummers moeten den dag vóór
den verschijndag in ons bezit zijn.
12 November j.l. De Amsterdamsche Tocneelver.
(Van Dalsum en Defresne) met „Freddy's Bekee-
rlng", blijspel in 3 bedrijven van Frantisek Langer.
Veertig-jarig Tooneeljubileum van Oscar Tour-
niaire in den Stads-Schouwburg.
Tourniaire's tooneel-jubileum is in alle bladen
zoo uitvoerig en deskundig herdacht, dat ivij in
dit opzicht kunnen volstaan met onze beste wen-
schen voor den jubilaris te voegen bij onzen harte-
lijken dank voor het vele merkwaardige, kunst
volle, dat hij, niet het minst in Royaard's tijd op
ons tooneel is geweest en gegeven heeft.
Naar aanleiding van deze opvoering ontvingen
wij een schrijven van een heer, die ais Andreas
met onze lezers wilde kennismaken, te lang echter
om hier op te nemen, maar dat wij, om de curiosi
teit, zij 't bij uittreksel, hun niet willen onthouden.
Andreas is aan 't woord.
Natuurlijk zult u, zooals ook in Amsterdam ge
beurde, stuk en spelers prijzen. Maar o, o, o, wat
is 't allemaal erg. Ik heb den lieelen avond niet
anders gehoord van de planken dan: Man, geef
me nog 'n druppie, voor rekening van den com
missaris, nog een Catz, nog 'n brandewijntje met
suiker enz. enz. Tourniaire, de jubileerende man,
dronk, nee z p. maar raak. Geen wonder, dat
ie ten slotte als 'n harington over 't tooneel liob-'
belde.
Wij komen (A.) dan toch in den schouwburg
om te leeren, hoe wij ons in 't leven moeten ge
dragen. Mooie boel! Ik zal me daar 'n halve dag
in de kroeg zitten pimpelen en gezichten trekken
met handen en beenen goochelen En wat zag die
man er uit. Te vies om met 'n tang aan te raken,
't leek Paul Verlaine wel. En hij kreeg nog kranzen
op 't eind toe! Natuurlijk had ie zich toen in een
fatsoenlijk pakkie gestoken. Dat had er nog bij
moeten komen: een krans over z'n vette vodden-
plunje
Maar hij was niet de eenige, die ons Mensch-zijn
door 't slik sleurde. Er was een madam-van-betere-
dagen, die n.b. haar voeten en kuiten in kranten
papier gewikkeld had, alsof ze tegen het publiek
wou zeggen: ik heb maling aan jullie fatsoen.
En vloeken, dat er gedaan werd! Cm de haver
klap riep een der hoofdpersonen: donder op. Heeft
onze vd. burgemeester en onze schouwburgcom
missie het stuk wel vooraf gelezen Laten zij zich
dan spiegelen aan Den Haag. Van der Lugt Melsert
heeft daar toch maar fijn 'n lange neus gekregen.
Die heeft zeker op asndeelcn van een Duitsche
staalfabriek verloren, dat ons in oorlog met
Duitschland w ilde brengen. Nou hebben Van Dal
sum en Defresne en Tourniaire oorlog met mij;
ik wou, dat ik ze met hun heele tooneel van den
aardbodem kon wegvagen.
En in z'n naspeecli hemelde de jubilaris 't too
neel nog op in vergelijking met de bisoseoop. Dat
begrijp ik zoo wel. Zijn doel met zijn stuk was
het goede en edele te bespotten en te kleincercn
en net te doen of een vieze aapjeskoetsier een
soort filosoof kan voorstellen. Niks hoor! Persi
flage op Leger des Heils en Oxfordgroep, hooncn
van al wat fatsoen is en welluidt, anders heb ik
niet gehoord of gezien.
De eenige politieman, die nog op 't tooneel
kwam, nam een biertje voor rekening van den
commissaris. En toen die zelf kwam en in den
per oon van „de held" een stuk inbreker, die zoo'n
beecje bij vergissing een paar kinderen had gered,
herkende en hij hem eens even aan de tand wilde
voelen en zijn gezag wilde laten gelden, komt
me die sloeri-madam van de vlakte bij den com
missaris staan en vraagt 'm hardop of ie niet een
paar avonden tevoren een juffertje uit haar buurt
had staan opwachten.
Denkt Tourniaire zoo den invloed van 't tooneel
op 't maatschappelijk leven te vergrooten. 't Was
allemaal niets. Een eelite Russische vorst met een
witte sikbaard als een pijpenla in rok en witte das,
zit bij den vieze aan huis z'n heele hebben en benden
met één-en-twintigen te vergokken.
Van Dalsum wil zeker, dat ik m'n jongens van
boven de 18 daar mee naar toe neem. Niks hoor,
fll blijf bij m'n Cineac Cineone, Rembrandt en
er niet veel toe. Inhoud heeft zoo'n ding niet en
er zijn min of,meer leuke shetches en liedjes. Soms
niet veel meer dan een in dialoog gestelde mop.
..Het Zwaard van Damocles", waarin Louis
Dayids het woord Damocles maar niet onthouden
kan en dus spreekt van het zwaard van dinges
Een beetje flauw en toch gezellig, 't Klinkt
raar. maar 't is toch zoo. Als je 'n weinig moe bent
of ietwat „down", dan is zoo'n flauwe aardigheid
je diit.
'n Reprise van „De Witte Ziekte", ccn tafreelcn-
stuk van Dr. Karei t apet. Een tendenzstuk van
goede bedoeling. Elk tendenz-stuk heeft altijd
göeic bedoelingen. Stelling Er moest geen oorlog
zijn. 't mocht niet magge. Leve den vrede. Wij
vechten voor den vrede. Eilieve, vrede is er alleen
op liet kerkhof. Of'ik 't dan prettig zou e inden ais
er oorlog kwam? Dit zijn flauwe argumenten.
Maar of de doktoren het eens zouden zijn met Dr.
Galèn (W. v. d. Lugt Melsert) den wazigen idealist,
die een serum heeft uitgevonden om de fictieve
witte ziekte te bestrijden en die de samenstelling
van dat serum geheim hcudt en dat alleen toepast
l)ij mensehen. die anti-oorlog zijn, dus niet bij den
geweldigen maarschalk (Piet Bron) of den vervaar
lijken wapenfabrikant Baron Krüg (Theo Frenkel),
of de doktoren het met dien Galèn eens zouden
zijn is een andere vraag. Ik zou zeggen dat 'n
dokter met zoo'n doktersinstinct iedereen helpt
dien hij helpen kan of die nu vóór- of anti-oorlog is.
Tegenover de cene tendenz kan je de andere
zetten en liet publiek is liet bij voorbaat eens met
de vredesgedachte. 'n Dusclanig samengesteld
publiek (allemaal vredesapostelen) is veel liever
dan elk van dat publiek afzonderlijk. Spel excellent
voornamelijk van de drie genoemden en van Anton
Roemer, die kostelijk een verwaten, ietwat ge-
meenen hoogleeraar speelde.
Edmond J'isser.
I uxor; zie ke daar 'n enkele keer wat schunnings
dan heb je dat in het denker voor je zelf te ver
antwoorden. Maar hier schaamde ik me.
Enz. enz.
We kunnen na deze boutade o.i. niet beter.doen
dan hier met kleine wijzigingen ten deele over
nemen, vat vermeld stend cp een ios velletje,
dat de tooneeldircctic eau c'e programma's had
toegevoegd, aan den ltzer of lezeres, die de op
voering bijwoonde overlatende of en in hoever
zii 't met Andreas c'an wel met Albert eens zijn
De opvoering had in ieder geval veel succes.
,.De barabters van het stuk vertonnen de tegen
stelling van rralltf.it en fantasie. Allen zijn vrij
lui iters, vagebonden, alien worden gedreven door-
de zorderlijbste levcnsbe udingen, de meest fan
tastiseho ppvattirgen van orde, plicht, eerlijk
heid, leugen, kameraadschap en liefde. En tceli
zijn al 1 un woorden, c'aden en bendingen reëel
eri geloofwaardig, cnrdat zij ieder voor zielr stam
men uit de onloochenbare waarachtigheid van
het leven zelf. De lcugeraar I an de leugen, waarin
lrij zelf gelooft, niet meer onderscheiden van de
waarheid. Trouwens, waar ligt de grens tussclren
leugen, fantasie, halve, waarheid, heele waarheid.
Dit is de these, waarop de figuur van zuster
Tlieresia gebouwd is. Heeft de eenzame niet de
neiging zoo veel mensehen te zoeken, dat liij de
te zware last van zijn leven, zich zelf, niet meer
terne- vindt en alc'us tot de dolzinnigste daden
bomt? Dit is het conflict, dat aan de figuur van
den officier van de Liga ten grondslag ligt. In de
eerlijke, oprechte, zich in baar zindelijk huis en
kroegje een koningin te rijk voelende, gewezen
vrouw v an den inbreker, breekt plotseling ijdel
beid los. Zij gaat poseeren als „verstooten vrouw
van den held." Het gevolgis bijna moord en dood
slag. Zij wordt van baar vrijheid herrofd en, even-
ais in bet begin de alles veroorzakende villa,
brandt op liet slot van het stuk baar buis af.
Tussolien deze ebaos van verwikkelingen, tus-
sehen deze bonte figuren, wandelt er een, die in
wezen met de bar deling niets te maken heeft, die
er zonder deelname dwars doorheen loopt, z.ocals
de rei in de klassieke drama's, z,coals de nar in
de blijspelen van Shakespeare.
Dat is de koetsier, de vader van den inbreker,
die Oscar Tourniaire acht jaren geleden creëerde,
tot een der mooiste figuren, die ooit cp de Neder-
landsehe planken verscheren ziin. „Der zijn der
in mijn bakkie geboren en gestorven. Eén het
zich in mijn bakkie gczclfmcord. Het heele leven
het achter" mijn paard angel: ungelt en v an kinds
been af heb ik de vore ld var af mijn bokkie be
spugen."
Dit is de lever.tbcuc.irg, waartce deze humo
ristische filosoof ra een leven van over de wereld-
rijden gekomen is. Hij bemoeit zich met alles, ter
wijl in wezen geen mensch rekening met liem lioudt.
Hij trekt zich alles aan, terwijl in werkelijkheid
niets hem raakt in zijn vrije boven het leven
staarde ongebondenheid. Hij liecft vanaf zijn
bok de betrekkelijkheid van alle waarden in het
leven leeren erkenren en beschouwt van af dit
standpunt het gebeuren. Het is aldus de belang
rijkste figuur uit het stuk, een clown, een filosoof,
een vader, een koetsier, dit alies in een vorm,
die men zoo zeiden cp tooneel, in iedere kunst
trouwens aantreft, in den vorm van een tot in
alie bijzonderheden levend mensch." T.
TE AMSTERDAM.
De vierde voorstelling op het gebied der Klein-
Funst is eene revue „Amsterdam Follies". Hier
zijn de voornaamste vertolkers Henriëtte alias
Heintje Davids en l aar broer Louis. Nu, men kent
Heintje ais de onverv alsc-hte Amsterdamsché, al
stond haar bakermat in Rotterdam. Men hcudt
van die soort geest of men houdt eT niet van. Het
is gedeeltelijk levens-echt, gedeeltelijk charge.
Men meet 'n beetje een sterken maag hebben en
dan geniet men ervan. Keel erg fijnz.irnigen vinden
hunne zenuwen daartegen niet bestand. Lcuis is
genietbaar voor en waardeerbaar door iedereen.
Hij is de populaire man en heeft recht op die popu
lariteit. Wat nu in zoo'n revue geboden wordt, doet
HE 19
ZuivTt den mond.
Cor de Greet.
Onder auspiciën van de N.V. Int. Concert
directie Ernst Krauss zal de Nederlandsehe pianist
Cor de Groot oen reeks concerten in ons land geven.
0)i 29 Novc nrber zal Cor de Groot in de hoofdstad
een recital geven in de kleine zaai van het Concert
gebouw.
o
Bach-Cyclus Alexander Borovsby.
De Russische pianist Alexander Borovsky zal
onder auspiciën van de N.b*. Int. Coneertdirectie
Ernst Krauss volgende maand een Bach-Cyclus
geven in de kleine zaal v an het Concertgebouw en
o.a. de 24 preludes van het „Wohltempcrierte
Klavier" ter uitvoering brengen.
José Barniel.
De jeugdige Spaansc.he violist José Earniol, die
kort voor het uitbreken van den oorlog in Spanje
werd bekroond met den Sajaratc-prijs en van de
Spaansche regeering een cude meesterviooi ten
geschenke ontving, een instrument, dat vroeger
door Wieniawsky werd bespeeld, zal onder auspi
ciën van de N.V. Int. Coneertdirectie Ernst Krauss
een tcurnée door Neder'and maken en o.a. op
treden te Amsterdam, Den Haag, Rotterdam,
Utrecht (met U.S.O.), Haarlem, Zwolle, Den
Bosch, erz.
Haarlemsche
Jeugd-Luchtvaart-CEuh
De Haarl. Jeugd-Luclitvaart Club, aangesloten
bij cle Kon. Ned. Vereen, voor Luchtvaart, heeft
een interessante excursie gemaakt naar de N.V.
Nederlandsehe Vliegtuigenfabriek „Fokker" te
Amsterdam. Aan deze excursie namen 25 jongelui
deel. die werden rondgeleid door de hecren Ir.
Smits en Ir. Da Costa. In het geheelé bedrijf, waar
vele typen vliegtuigen aanwezig waren, werd een
kijkje genomen.
De voorzitter der H..J.L.C., de heer J. van Kuik,
heeft dezer dagen z'n A-brevet (sportvliegen) be.-
liaald bij de Nationale Luchtvaart School, afd.
Schiphol'.
Binnenkort houdt de H.J.L.C. een luchtvaart-
avond. Vertoond zullen worden eenige Rhön-
zweefvliegfilms, opgenomen door den heer Glanzer,
technisch adviseur van de vliegtechnische club
der A.M.V.J. te Amsterdam; een propagandafilm
voor de Nat. Luchtvaartschcol; de K.L.M. in het
algemeen; de Nederlandsehe Rondvlucht, en een
Clipperfilm. Nadere mededeelingen over plaats en
datum zullen nog volgen.
Geboren: P. M. van der HorstGrenz-
liauzei', dochter.
Ondertrouwd Th. J. B. M. Wester-
woudt en B. A. Israels. G. II. Selhorst en A. M.
de Boorder.
Getrouwd: A. Bredius en O. Subbotin.
P. G. Rolvers en E. Berghaus.
Overl e denE. Smots, oud 74 jaar, echtgen.
van II. W. v. Zomeren (won. te Haarlem)J. de
Wilde, oud 56 jaar.
Gevonden Voorwerpen.
blGevonden en terug te bekomen bijRuigrok,
Bloemendaalsehe weg 127, een gummi capeRaven
horst, Kinheimweg, een kindermuts; W. Flooren,
Oosterduinweg 4, een vulpenhouder; Keereweer,
Kinheimweg 5, een dameshoed; J. Dames, Bosch-
laan 47, een blauwe regenjas; 1'. Tromp, Sirius-
straat 37, Haarlem, een handschoen; Van Klink,
Rijnegomlaan 22, een haarkam; Bersee, I-Iooge
Duin en Daalscheweg 7, een belastingmerkJ. v.
Dijk, Korte Kleverlaan 68, een belastingmerk;
1). Zijlstra, Hendrik Roozenlaan 39, een bus met
petroleum; Mr. de Vries van Doesburgh, Rusten-
burgerweg 16, een loden regenjas; Stoeltje, Brede-
rodelaan 51, een beige handschoen; K. v. Apel
doorn, Bloemendaalschcweg 245, een zakmesje;
1'. Smid, Noordlaan 19, een haarkam in étui;
Störman, Juiianalaan 77, een bankbiljet. Politie
bureau Overveen(alleen op werkdagen van 10 tot
12 uur v.m.): 1 want, 3 handschoenen, 1 kinder--
wantje, 1 kwitantie t. n. van Bornebroek. Politie
post Aerdenhout: 2 oude jasjes, 1 bruingrijs jon
gensjasje, 1 ceintuur, 1 muts, 1 kinderhandschoen.
o
Propaganda-avond B. v. L.
blDe afdeeling Bloemendaai van den Bij
zonderen Vrijwilligen Landstorm houdt een voor
alle vrijwilligers en belangstellenden in het Anti-
Revolutie-Instituut vrij toegankelijke propaganda-
avond in hótel „Vreeburg", op Woensdag 24
November a.s. Generaal-majoor b. d. H. Zeeman
te Voorburg houdt een toespraak. Eenige films
zullen worden vertoond, n.l. „Bij ons in de rim
boe" en „Een dag in verkennersland", opgenomen
door den heer kapelaan B. G. Henning te Bloe
mendaai, en de film „Jamboree in Nederland".
Reserve-majoor A. F. Borren, korps-comman
dant zal de prijzen der schietwedstrijden uit
reiken.
,De Nederlandsehe Literatuur in Vogelvlucht".
baOver bovenstaand onderwerp houdt de
voordrachtkunstenaar Paul Huf Maandag 22 Nov.
a.s. voor het Departement Haarlem van de Mij.
„Tot Nut van 't Algemeen" een voordrachtsavond
in de Tuinzaal van liet Gemeentelijk Concertge
bouw. Paul Huf zal een overzicht geven van de
literatuur door vele eeuwen en daarbij o.a. een
belangrijke plaats inruimen aan het werk van den
grooten dichter Joost van den Vondel, die in ons
land dezer dagen allerwege herdacht wordt.
Stadsschouwburg: Zaterdag 20 Nov., 8 uur:
Haarlemsche Tooneek-hib X.Y.Z.
Zondag, 8.15 uur: Gezelschap Saaiborn-Parser,
Mijn Zoon de Minister.
Maandag, 8.30 uur: Nieuwe Haarlemsche Kunst
kring, „De arme Millionnair". (Door Gezelschap
Saaiborn-Parser).
Dinsdag, 8.30 uur: Idem.
Woensdag, 8 uur: Comm. v. Moeders en Op
voedsters uit Volkenbond en Vrede. X.Y.Z.
(Door H.T.C.)
Donderdag, 8.15 uur: R.-K. Rederijkerskamo'
„Alberdingk Tliijm", „Adam in Ballingschap",
Elckerlye.
Vrijdag, 8.15 uur: Centraal Tooneel. „Nee
Dochter, nee
Frans Hals-Theater: „De fatale Bruid", me
Mary Ellis, Walter Pidgeon en John Halliday.
Luxor Sound-Theater: Prolongeert „Shall wi
Dance" met Ginger Rogers, Fred Astaire en
Edward Everett Horton.
Cinema-Palace: „De geschiedenis begon 's
nachts", met Charles Boyer, Jean Arthur.
Rembrandt-Theater: „Wee Willie Wjnkie" met
Shirley Temple en Victor Me. I.aglen. Zondag
morgen 11 U uur: „Dc wonderen der techniek".
Cineone-TÏieater„Gravin Maritza" met Do
rothea Wieck, Szöke Szakall.
