C. H C. VOS
A. G. G. N. GSORGIS Zn.
Vrijdag I April 1938
Schilderkunst.
Kunst.
Nieuwe Aansluitingen
Rijkstelefocn.
Agenda.
Uitsluitend Heerenkappersbedrijf
Uw drogist verkoopt thans
ook ROD O NT - doodelijk
voor rat en muis, doch onge
vaarlijk voor huisdieren en
pluimvee. Per doos 40 cent.
D 75
Tentoonstelling Dingemans, Dingemans Jr.
Mevr. Dingemans-Numans.
Hot voornemen bestaat van 3 tot 19 April in het
Frans Hals-museum te Haarlem een tentoonstelling
te houden van schildderstukken der zeer bekende
wij durven zeggen de niet alleen zeer bewonderde
maar om en door haar werk zeer beminde bloemen-
schilderes Mevrouw Dingemans-Numans, waarbij
tevens behalve schilderijen en etsen van haar
talentvollen overleden echtgenoot ook portretten
en ander werk van hun veel belovenden zoon
Waalko Dingemans Junior zullen worden ge-
exposeerd.
Nederland is nu eenmaal het schildersland bij
uitnemendheid en het is dus verklaarbaar dat
Haarlem, de bloemenstad van dit land, steeds
uitnemende schilders en lithografische en andere
teekenaars van bloemen heeft voortgebracht en
geherbergd. Ouderen onder ons herinneren zich de
figuren van Jeanne van Eeden, een tante van
Frederik van Eeden van de Wagenweg en Arentine
Arendsen van het Houtplein als die van uitstekende
bloementeekenaressen.
Het werk van Mevrouw Dingemans is verre
verheven boven het werk van beide ons nog van
vroeger bekende schilder- en teekenaressen van
bloemen. Him was het te doen om de getrouwe
zakelijke weergave. Zij waren verliefd (alle kunst
vertolkt in wezen een verliefd zijn) op de bloem
als levend ding om den vorm en de kleur, om het
karakter vooral der enkele bloem van weg- zijn
stijl. Bij Mevrouw Dingemans ontbreekt ook deze
liefde niet, maar zij heeft en geeft bovendien nog
veel meer. Of men bij haar ziet primula's blauw
en paars en lieht-rood, gedragen door een weelde
van prachtig nervige lichtgroene bladen, of fijn
roode en witte primula's elegant hangende over
den rand eener kleine vaas van Venetiaansch glas,
of de frissche anemoon, de donker paarse en blauwe
als 't ware dragende de bijna brutaal roode met het
witte hart rondom de zwarte kern, dan wel de rijke
appelbloesem welks droomerige teerheid doet
denken aan een eerste liefde van een onbedorven
meisjesziel, of in tegenstelling daarmee de twintig
stugge cynia's in vijf tinten geel en drie kleuren
rood en daar tusschen blauwe die met hunne gele
harten zijn als een bonte boerenbruiloft, maar
schooner, want harmonisch en niet kakelbont,
sterk en toch gedragen, het is alles van een rijkdom
die de natuur overtreft, een feestelijk raadsel dat
zijne oplossing voor ons verstand hierin vindt, dat
deze schilderes meer dan een waarnemend en kunst
zinnig talent is, dat zij is een levende ziel, die, nu
ja in haar liefde voor bloemen de aanleiding tot
haar teeken- en schilderwerk heeft gevonden, maar
wier eigenlijke liefde niet uitgaat naar voorwerpen
levend en lieflijk, maar naar haar kunst zelve, een
kunst, die elke uitbeelding, elk teekenen, elk
scheppen van een bloem, een blad, een steel, een
rank, een meeldraad, een stamper doet zijn de
onmiddellijke openbaring van een begenadigde
menschenziel, die zich in aanbidding voor de
schoonheid der schepping nu zóó uit en niet anders
omdat bloemen in hun teerheid en kracht en kleuren
en rangschikking, hun karakter en zuiverheid aan
haar zintuigelijk leven het naast verwant zijn;
maar welke ziel, ware haar zintuigelijk bestel
anders, zich anders maar evenzeer schoon zou
hebben geopenbaard, als zuivere bij haar altijd
aanwezige echo van het allerbeste wat een Mensch
maar in zich kan voelen leven en bewegen.
Het schoonste wat wij van deze hoogstaande
kunstenares hebben gezien is een fijne teergescha-
keerde lichtgevend bouqnet veldbloemen van
welker rijkdom een zachte gouden gloed afstraalt
naar ons gemoed van den onbevangen, kunst-
minnenden beschouwer.
En de jonge Dingemans, die zich gelukkig moet
gevoelen van twee zoo gave kunstenaars als zijne
moeder en haar fijnen zoo goed teekenenden man
af te stammen (welk een geluk, maar ook welk een
verantwoordelijkheidhem is het reeds nu gegeven
in een zelfportret, een portret van een ouden heer,
van Mej. L., van den heer en mevr. C. T. en niet
het minst in dat met waterverf op perkament ge
schilderd van een blijkbaar fijnbesnaard gevoelig
lezer en denker, zóóveel te leggen, dat wij de
grootste verwachtingen van hem koesteren en al
onze lezers zeer dringend in overweging geven deze
tentoonstelling eens, nee meerdere malen te be
zoeken. De heer Gratama en heel Haarlem zal er
eer mede inleggen en wij voegen gaarne onzen
aandrang bij die van tal van heeren en dames,
die met de schilders H. F. Boot en H. van Borssum
Buisman voorop in een op ruime schaal verspreide
circulaire tot een bezoek aan deze werken op
wekken. T.
SCHOORSTEENVEGERS
RIDDERSTRAAT 18 A ZWART
HAARLEM - TELEFOON 13310
Gala-voorstellingen Schiller-Theater Berlijn.
Het Schiller-Theater uit Berlijn, dat volgende
week onder auspiciën van impressario Ernst
Kfauss een reeks gastvoorstellingen in ons land
geeft, zal Woensdag 6 April a.s. in de Kon. Schouw
burg te 's-Gravenhage ter opvoering brengen ,,Der
Richter von Zalamea", tooneelspel in drie be
drijven (aelit tafereelen) van Calderen, vrij uit het
Spaansch nagedicht door Wilhelm von Scholz.
Medewerkenden zijn: Heinrieh George in de
titelrol); Edyth Edwards (Isabella); Anneliese
T'hlig (Ines); Erika Helmke (Chispa); Ernst
Stahl-Naehbaur (Philips II); Walter Siissenguth
(Don Lope de Figueros, Generaal); Ernst Eegal
(Sergeant); Heinz von C'leve (Don Alvaro); Horst
Braun; Hans Meyer-IIanno; Karl Meixner; Josef
Litsch; Herwarth Grosse; Otto Rubahn.
Regie: Ernst Eegal; decor-ontwerpen: Josef
Fenneker; muziek: Walter Gronostay; leiding
der tooneel-teehnische inrichtingen: Georg Linne-
bach; de hoofdleiding der gastvoorstellingen is in
handen van Intendant Oscar Ingenohl.
Zilveren Bestaansfeest Kon. Ver.
„Oost en West".
Afd. Haarlem cn Omstreken.
Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan der
afdeeling Haarlem en Omstreken van de Konink
lijke Vereeniging „Oost en West" werd in de geheel
gevulde nieuwe tooneelzaal van hotel „de Leeuwe
rik" te Haarlem een Indischen Film-, Dans- en
Voordrachtavond gehouden.
De oud-voorzitter der afdeeling, de heer A. G.
Boes, opende bij ontsteltenis van den voorzitter
de bijeenkomst, waarbij hij allereerst verwelkomde
elen Burgemeester vi n Haarlem, Baicn de Vos van
Steenwijk, en de leden van het Hoofdbestuur.
Spreker herinnerde hierna aan de bevoorrechte
positie die Haarlem indertijd innam, toen zij het
Koloniaal Museum huisvestte. In 1913 echter
werd dit Museum hij de stichting van het Kolo
niaal Instituut opgeheven, waarbij de afdeeling,
toen opgericht, een deel van de taak van het
Must mii zou overnemen. Den 23en Januari 1913,
werd de afdeeling gesticht met een ledental van
27, dat sindsdien aanzienlijk is gestegen, doch
eigenlijk te klein is gebleven. Want „Oost en West"
is niet een club van cud-Indischgasten alleen
hoewel het voor hen iets zeer aantrekkelijks bezit
door een voortdurende herinnering en op de hoogte
houden van hetgeen in Oost en West geschiedt
zij wil kennis aanbrengen van en belangstelling
wekken voor het groote, goede land van overzee.
Door het houden van filmavonden en tentoonstel
lingen tracht zij die kennis en belangstelling te
bevorderen.
Spreker brengt tenslotte Lulde aan de heeren
Deii um en Michelsen, die resp. in hun functie als
secretaris en penningmeester veel belangiijk werk
voor de vereeniging hebben gedaan.
Namens het Hoofdbestuur werd het woord ge
voerd door den heer R. Zuiderhof, algemeen voor
zitter der Vereeniging, die eerst een ecre-saluut
bracht aan de nagedachtenis van den overleden
afdeelingsvoorzitter, wijlen den heer Brongeest.
Spreker zeide daarna dat de afd. Haarlem in de
afgeloopen 25 jaar steeds haar uiterste best heeft
gedaaif" om het doel, waarvoor zij in het leven
geroepen werd, te bereiken. Er is in de afgeloopen
periode veel gebeurd, dat een gunstigen invloed
heeft uitgeoefend op de verhouding met onze over-
zeesclie gewesten, toch is de kennis van Indië over
het algemeen nog te gering. „Oost en West" wil
daarin verandering brengen en het propageert niet
den negatieven stelregel: „Indië verloren, ramp
spoed geboren", maar wel het: „Oost en West en
Nederland, krachtig door het Rijksverband". Als
symbool van de, op de afdeeling lustende taak,
om de laatste zinspreuk er in te hameren, over
handigt spreker de jubileerende afdeeling een voor
zittershamer, die namens haar dankbaar door den
heer Boes wordt aanvaard
Het programma voor den avond werd hierna
voortgezet met de vertooning van de film „Het
Jubelende Indië", een rijk-geschakeerde heelden
reeks van de feesten die in den geheelenlndischen
Archipel ter gelegenheid van het huwelijk van het
Prinselijk Paar voor de verschillende landaarden
werden gevierd.
Na de pauze vergastte de danseres Saba het
publiek op twee klassieke Hindoedansen, waarmee
zij zeer veel succes oogstte. De voordrachtskunste
nares Anny Prins, vulde met medewerking van
eenige leden der Jongerengroep van de Haagsche
afdeeling van „Oost en West" het verdere gedeelte
van den avond met een gevarieerd programma dat
menige herinnering aan Indië weer levendig maakte.
o—
Opening Rijwielmagazijn van Technisch Bureau
Feenstra.
De heer J. K. Feenstra die een winkel heeft in
radio en electriciteit aan de Santpoorterstraat 55
in het Kleverpark, heeft zijn zaken uitgebreid met
een afdeeling rijwielen. In de showroom worden
smaakvol de nieuwste modellen rijwielen, merk
Wolff Cycle" geëxposeerd, tegen een prijsnotee-
ring aangepast aan dezen tijd.
Zijn wij goed ingelicht, dan zal de ondernemer,
bij wijze van attractie een electrisch toestel aan het
etalageraam bevestigen. Plaatst men nu aan de
buitenzijde van het raam de hand tegen het kastje
dan wordt daardoor een rijwiel-vehikel, dateerende
van 1840. in beweging gebracht.
De werkplaatsen van radio en rijwielen zijn geheel
gescheiden; voor radio en electrische apparaten is
een reparatie-inrichting op de bovenverdieping,
terwijl de rijwielwerkplaats zich in een gebouw
achter den winkel bevindt.
Wij wenschen den heer Feenstra gaarne succes
met deze uitbreiding en verwijzen onze lezers naar
een desbetreffende advertentie voorkomend in
dit nummer.
De zesde Haarl. Voorjaarsbeurs.
Gisterenmiddag is de Voorjaarsbeurs, uitgaande
r an de Ned. Vereen, van Huisvrouwen afd. Haar
lem, door den burgemeester van Haarlem, Dr. J.
E. Baron cjp Vos van Steenwijk geopend.
De belangstelling voor deze telkenjare terug-
keerende beurs wordt steeds grooter, geen wonder,
want het is er gezellig en niet minder interessant
om de keurig verzorgde stands van diverse firma's
uit de stad en van andere plaatsen te bezichtigen
en kennis te maken met artikelen die voor menig
een nog nieuw zijn.
Voor een rijk gevarieerd programma is zorg
gedragen waarvoor men de advertentie kan lezen
voorkomend in dit nummer
De entreeprijs is zeer laag gesteld zoodat een
ieder deze attractieve voorjaarsbeurs kan bezoeken.
Het is de moeite en de kosten waard
Hedendaagsche Aardewerkkunst
Zakbijbel-Bond.
hlOp Maandag 4 April n.m. 8 uur belegt bo
venvermelde lond een openbare samenkomst in
reljCUw „Ors Huis", Gtd. Voidersgiaeht r.o. 15.
De avond wordt opgeluisterd met viool- en orgel
spel, uit te voeren door het c'.uo Marsbergcn-Hol-
stein.
Op uitnoodiging van het Teekencollege „Kunst
zij ons doel" te Haarlem, hielden j.l. Maandag de
heeren N. W. en C. Brouwer uit Leiderdorp in het
Waaggebouw een lezing over hedendaagsche aarde
werkkunst. Eerstgenoemde heer is directeur van
de N. V. Brouwers Aardewerkfabrieken te Leider
dorp de tweede is als scheikundige aan deze onder
neming verbonden. Beiden zijn zoons van den
baanbreker voor de moderne terra-cotta-kunst,
wijlen Willem Brouwer en zetten de door deze
gestichtte fabriek voort. In hun gedocumenteerde
rede gaven deze heeren, na een historisch over
zicht van de ontwikkeling der eeramische kunst
in den loop der eeuwen, een beschrijving van de
plaats en de functie, die de hedendaagsche terra-
cotta-kunst behoort in te nemen, resp. te vervul
len de voorwaarden waaraan zij moet voldoen
en den eiseh, die men den waarachtigen kunstenaar
in haar dienst, mag en moet stellen. Daarnaast
wezen zij op de gevaren, die de aardewerkkunst
van weinig-scrupuleuze en ondeskundige zijde,
dreigen cn die de z.g. kunsthandels doet over-
stroomen met producten, welke onder den bedrie-
gelijken naam van terra-cotto aangebeden worden,
doch die dit absoluut niet zijn. Met klem drongen
zij aan cp een wettelijke regeling, waardoor het
publiek tegen dergelijke misleiding gevrijwaard
wordt. Uitvoerig werden de verschillende, in aan
merking komende, kleisoorten, hun winning, schei
kundige samenstelling, behandeling en gedra
gingen behandeld, aslmede de wijze waarop en de
machines waarmede de geprepareerde klei wordt
gekneed, gedraaid, geboetseerd, voorgebakken,
verglaasd en nagebakken. Met behulp van licht
beelden werd aangetoond, hoe dit Leiderdorpsche
atelier niet alleen klei plastieken en artikelen voor
huis-, tuin- en grafsier, maar ook beelden maakt,
die een hoogte van meer dan drie meter hebben,
zooals o.a. de monumentale leeuw te Olst, ter her
innering aan de mobilisatie. Deze prestatie stempelt
dit atelier dan ook tot een unicum in den lande.
Een reeks lichtbeelden gaf verder een indruk van
den rijkdom die aan Brouwer's aardewerk-sier aan
-en rend het Vredespaleis is aangebracht, ge
durende de 2 y2 jaar, dat de fabriek hieraan ge
werkt heeft. Óp een dier opnamen vas ook het
spannend moment vastgelegd, v.. -rep wijlen
Willem Brouwer zijn schepping, het standbeeld
van Koppelstok (thans in den Briel geplaatst) met
zijn helpers uit den, zoo juist gaargeloopen en af-
gekoelden oven te voorschijn brengt. Vele religi
euze heelden voor kerk- en liuisversiering, ontwor
pen door een schaar van jonge kunstenaars, die
hun krachten aan dit atelier geven, passeerden nog
de revue.
De voorzitter van het teekeneollege, de kunst
schilder Bcot, dankte beide sprekers voor hun be
langwekkende voordracht, verzekerend, dat ze
hem de overtuiging geschonken had, dat de be
langen der werkelijke eeramische kunst in hun
atelier beschermd en met volle kunstenaarschap
en vakkunde gediend wordt. B.
Stadsschouwburg.
Zaterdag 2 April, 8.15 uur: Dansavond Yoma
Sasburg.
Zondag 3 April, 2.30 uur: Ned. Arbeiders Sport-
Bond, Jonge Pieter Jelle Groep.
Zondag 3 April, 8.15 uur: Amsterd. Tooneel-
vereeniging, „Kinderen op een IJsschots".
Maandag 4 April, 8.15 uur: Haarl. Orkest Ver.
met ballet Corrie Hartung.
Dinsdag 5 April, 8.15 uurVer. Rotterd. Hofstad-
Tooneel, „Jeugd zoekt werk". (Invitatie-voorstell.)
Woensdag 6 April. 8.15 uur: Rozekruisers Ge
nootschap, Perseus", aquariusspel.
Vrijdag 8 April, 8.15 uur: „Macbeth" door
Eduard Verkade, voor Ver. Geloof en Wetenschap.
Rembrandt-Theater: „Orkaan", een boeiende
geschiedenis van primitieve bewoners uit een
Zuidzee-paradijs, Zondagmorgen 11 uur her
haling van Dr. Paul Julien's „Bibayak", hij de
dwergvolken in Equatoriaal Afrika.
Frans Hals-Theater: „Tango Notturno" met
Pola Negri cn Albreelit Sehoenlials.
Cinema-Palace: „Tusschen twee Oceanen" met
Joel Mctrea, Bob Burns en Frances Dee.
Luxor-Sound Theater: „Artisteningang" met
Katharine Plepburn, Ginger Rogers en Adolphe
Henjou.
Bezoekt U ook eens het
van
Lambrecht van Dalenlaan 9a
le zijstraat links achter Rollandslaan
Jong. J. H. A. de., Burg. v. Lennepweg 5,
Heemstede.
Rienks, J., Jelgersmastraat 24.
Stoffenmagazijn „Favoriet", Bartelioris-
straat 27.
Werf. Mr. D. van der, Joh. Vermeerstraat
17, Heemstede.
Cornelisse. P., Soendastraat 20, Heemstede.
„Finia" Speciaalzaak Dameshoeden, Groote
Houtstr. hoek Spekstraat.
Haarl. Import- en Exporthandel „Himex",
Kenaustraat 3.
Keulen. I,. M. van, Bloembollenexpert, van
Zeggelenstraat 54.
Kreuger. C., Chef Afd. Passage Ilolla vd-
Afrika Lijnen, Amsterdam, Bronsteeweg 98,
Heemstede.
Miseroy-Bückmann. Mevr. G., Heemsteed-
sche Dreef 139, Heemstede.
Muller. H. M. E., Koninginneweg 39.
Wasscherij Paula, Rijksstraatweg 317.
Bruynzeel's Deurenfahriek en Schaverij
Zaandam, vertegenw. J. Fokkens, Staten
Bolwerk 22.
Hennekam. A„ Oppersinrichting-Kleer-
maker, Spaarnwouderstraat 67.
Heyhoer. C. J. v. d., Vinnestraat 27rcod.
Koninklijke Vereenigde Tapijtfabrieken N.V.
vertegenw. C. V. Visser, Tesselschadelaan 7,
Heemstede, post Aerdenliout.
Meubelmakerij. J. F., Gosewehr, Meubel
maker, Woninginrichting, Starreboschlaan
43.
Wiese. H., Automatiek, Krocht 8.
Wijnhal en Gedistilleerd „Cronjé", B. J.
Man, Cronjéstraat 80.
Bank voor Onroerende Zaken N.V., kantoor
Haarlem. Ged. Oude Gracht 65, kamer 31.
Duk, H. la, aannemer, Weltevredenplein 3.
Fictoor, A. L., fotograaf, Spaarnhoven-
straat 13.
Hioolcn, K., hoofdinspecteur N.V. Verze
keringsbank „Victoria". Amsterdam, afd.
Kapitaalsverzekering, Heemst. Dreef 79,
Heemstede.
Koning, T. H., dir. Amsterdamsche Bank,
bijk. Haarlem. Baehlaan 3, Heemstede.
Kol, G. G., alle tuinspeciën, vrachtrijder,
Lorentzkade 42.
Kuylc, Hans van, Veenbergplein 40.
Timmer's Complete Woninginrichting, Scho
terstraat 8.
Alplienaar, W., Alg. Muziek- en Instru-
mentenliandel, Iepenlaan 46, Bloemendaal.
Boerendans, H., behanger, stoffeerder, Ac-
eaciastraat 27.
Deutsche Evangelische Gemeinde, Wilhel-
minapark 10.
Drogisterij „Het Roede Leeuwtje", filiaal,
Duinoordstraat 84.
Geref. Kerk Heemstede, Julianalaan 5,
Heemstede.
Geuzendam, L. J., Vechtstraat 8, Heem
stede.
Grünfeld, G. M. B., damesconfectie, Hout
plein 5.
Kipp, C. P. G., ortliop. instrumentmaker,
speciaal in steunzolen, Bloemhofstraat 17.
Klein, Zr. J. M., gedipl. verpleegster, „Rust
huis", Florastraat 14.
Renout, W. H., Ncptunusstraat 59.
Schie, M. P. van, Nassaustraat 24.
Huf, schoenenmagazijn, Groote Houtstraat
18—20.
0
Ned. Natuurhistorische Vereeniging, ATd. Haarlem
en Omstreken.
haBovengenoemde afdeeling brengt op
Zondag 3 April a.s. een bezoek aan het Museum
van oudheden, Rapenburg 28, Leiden (de geologi
sche afdeeling, opgravingen in Nederland e. d.)
Vertrek trein uit Haarlem 13.01 uur; terug uit
Leiden pl.m. 16.30 uur.
Zondag 10 April wordt een wandeling gemaakt
door het Vogelenzangsclie boseh, onder leiding van
de heeren G. Gerbranda en G. A. van Sehaik.
Samenkomen9.30 uur, hoek Bekslaan en Vogelen-
zangscheweg, Vogelenzang. Fietsen kunnen gestald
worden. Terug in Haarlem pl.m. 1 uur. Kosten
van deelname f 0.10 per persoon.
o—
Practisch Christendom.
haOp Woensdag 6 April, n.m. 8 uur, belegt
bovenvermelde gemeenschap een zang- en ge
tuigenissamenkomst in gebouw „Ons Huis", Ged.
Voldersgraclit 15. De inleiding tot de getu'genissen
zal worden gehouden door de heeren A. Vries en
G. Oversteegen. Muzikale medewerking zal worden
verleend door den lieer John Minderman (orgel
met salozang).
o
GEWOONTE OF INSTINCT?
Hoe beschaafder we worden, des te minder
worden we door onze natuurlijke instincten geleid.
Niettemin ondervinden we den invloed van een
groot aantal primitieve instincten, die vaak ten
onrechte als „gewoonten", worden aangemarkt.
Waarom b.v. doet Tante regelmatig haar dutje
na het middageten? Eenvoudig omdat zij bij
nstinct weet, dat men na den maaltijd de spijs
vertering een handje moet helpen.
Waarom loopt Oom heen en weer wanneer hij
nerveus is? Eenvoudig omdat het instinct van
onze primiteve voorouders weer bij hem boven
komt. Deze toeh werden opgejaagd door hun vijan
den en waren steeds in beweging, hetzij voor ver
dediging of voor de vlucht.
Daar is bv. de z.g. „kauwgewoonte". Waarom
kauwen jongens en meisjes op school op hun
potlooden als ze zich extra moeten inspannen?
Waarom bijten vele mensehen op het platteland
op een takje of een strootje? Om de eenvoudige
reden, dat kauwen een natuurlijke, instinctieve
wijze is om den mond te verfrissehen en de zenu
wen te kalmeeren. De wetenschap komt nu de
natuur te hulp. Kauwgom neemt thans de plaats
in van die afgeknabbelde potlooden en strootje;
want behalve dat het de zenuwen kalmeert, be
vordert het de spijsvertering en zuivert het de
tanden.
Bovendien maakt de heerlijke smaak ervan, dat
toegeven aan dit kauw-instinct bijzonder aan
genaam is.
29709
18105
11770
18207
29803
18309
18206
18305
184-05
29601
18209
23139
18107
18406
18106
27302
18108
19904
18205
18307
18506
18407
28266
29707
27305
23186
18508
23159
23164
18606
23160
29804
29808
18605
18509
18507
23142
18408
19901