ONZE STRAATVERLICHTING.
INSCHRIJVING VAN LEERLINGEN
'N. VAN BEEM'
2
Vrijdag 27 Mel 1938
'ft Kampeerder,
'ft Zeiler
DE SPECIAALZAAK
Christelijke Schooi voor L.O. en U.L.O. - Bloemendaal
Gevonden Voorwerpen.
blGevonden en terug te bekomen bijHuurne
man, Leidschevaart 98, Vogelenzang, een belas-
tingmerk; Bartels, Zijlweg 18a, Overveen, een bril
in étui; E. Wolff, de Genestetweg 18 een rozen
krans; Dellemijn, H. Roozenlaan 3, Haarlem, een
portemonnaie; Paternoster, P. C. Hooftkade 7,
Heemstede, een kinderschoentje; Nieuwpoort,
Zomerzorgerlaan 38, een struisveer en een kaart
Beverwijk-Bloemendaal; O. de Vries, Noordlaan
21, een nijptang; Van der Broek, Bloemendaalsche-
weg 265, een portemonnaietje met inhoud; Con
cierge Bronwaterschool, Bloemendaal, 3 sleutels;
Van Telgen, Bloemendaalscheweg 18 een dames-
taschje met inhoud; Toornent, Oranje Nassaulaan
9a, een kinderschortje; Van Hasselt, Westerlaan
43, een schildpad; K. Barten, Lambrecht van Dale
laan 9b,.een chroom horloge; Rijnhart, Ramplaan
78, Haarlem, een ceintuur; J. Hes, melkhandel,
Bloemendaalschestraatweg Santpoort, een schortje
W. Dijs, Kaninefatenstraat 72, Haarlem, een zil
veren rozenkrans; Van der Schans, Spiegelenburg
laan 37, een poesje; Waasdorp, Dompv->edslaanl,
een handpomp; K. L. IJzer, JulianaU. n 89, een
verm. gouden damesarml and.
blDe politie te Bloemendaal heeft aangehouden
en in arrest gesteld den 53-jarigen verzekerings
agent J. v. L. uit Den Haag. De man is verdacht
van verduistering. Bij onderzoek is n.l. gebleken,
dat liij geld van kwitanties ontving en niet af
droeg. Verder maakte hij zelf verzekeringspos-
ten om de prgmies machtig te worden, waar
door verschillende menschen gedupeerd zijn. Ver
dachte is voor den officier van justitie te Haar
lem geleid.
D. J. JANSSE
„Meubileer-önrichting"
Tlieuwenhof
Bellamy Herdenking.
blVoor het examen Kraamverzorgster (Slnats-
diploma) slaagde o.a. Mej. P. de Graal' te Bloemen
daal.
Zooals wij reeds Vrijdag j.l. meldden, is in de
vorige week gehouden Gemeenteraadszitting een
nieuwe overeenkomst met het P.E.N. gesloten,
waardoor de weg tot verbetering der straatver
lichting in onze gemeente is gebaand.
Het deskundig onderzoek, door den wethouder
den heer Ir. J. Ouwehand ingesteld, is door hem
samengevat in een uitgebreid rapport, dat vele
interessante mededeelingen bevat, en waaraan wij
het een en ander willen ontleenen.
Hoe slecht het is.
In de maand Februari aldus wetli. Ouwehand
heb ik op een donkeren avond, geen maneschijn,
echter met heldere lucht, metingen gedaan in het
net. Ik heb ook eenige metingen gedaan in de
gemeente Haarlem en wel in het geannexeerde
gedeelte in de omgeving van de Ramplaan. Uit
het resultaat bleek duidelijk trouwens zonder
metingen door de eerste de beste leek te consta-
teeren dat de verlichting slecht is.
Het is mij namelijk zelf meermalen gebeurd,
wanneer ik met een auto reed, dat men terejege
moet opletten om niet op langs de wegen staande
auto's te botsen. Immers deze mogen op een bij de
Wet voorgeschreven afstand van een lantaarn
onverlicht langs den weg worden neergezet, doch
de verlichting is dusdanig, dat deze wagens volko
men in het duister staan en een groot gevaar ople
veren voor de auto's, die met stadslichten of met
gedimde lichten moeten rijden. Of in 1928 de beste
keuze is gedaan wat betreft de reflectoren, meen ik
te mogen betwijfelen op grond van het feit, dat
b.v. aan de Kleverlaan, waar de jarenoude reflec
toren zijn aangebracht, zeker niet minder voldoen
dan de lantaarns welke zijn aangebracht op advies
van het Adviesbureau Flesseman en Stigter. Men
is in 1928 van het standpunt uitgegaan in onze
lantaarns één lamp van 100 Watt te plaatsen. Voor
een dergelijke lamp is dan ookhetgranito-armatuur
geconstrueerd met een bepaalden afstand voor het
gloeilichaam. Later is de lamp van 100 Watt uit
bezuinigingsoverwegingen verwijderd en zijn in de
plaats daarvan aangebracht twee Splendorlampen
elk van 40 Watt, evenwel in een 2-spruitsfitting.
Hierbij is naar mijn meening niet voldoende reke
ning gehouden met het lichteffect, wat men ver
krijgt want het wil mij voorkomen dat wij thans
geen 80 van het licht-effect hebben van de
lantaarns met één lamp van 100 Watt.
Hoe het moet.
Het is thans de vraag, aldus weth. Ouwehand,
welke verlichting in de toekomst voor onze ge
meente de meest gewenschte is. In dit verband
kan dan tevens de vraag worden beantwoord welke
door de Bloemendaalsche Middenstandsvereeni-
ging en de afdeeling Overveen-Bloemendaal van
de R.K. Middenstandsvereeniging „De Hanze"
d.d. October 1937 aan den Raad werd gedaan in de
vergadering van 11 November 1937, alsmede een
vraag van de Vereeniging Buurtbelang Aerdenhout -
Bentveld van 16 April 1938 tot verbetering der
straatverlichting.
In verband met de vraag van de Vereeniging
Buurtbelang Aerdenhout-Bentveld om het ver
lengde van de Zandvoortschelaan ook in onze
gemeente van Natrium-verlichting te voorzien,
geef ik in overweging voorloopig daartoe niet
over te gaan. Inderdaad is de overgang van de
verlichting te Heemstede en Bloemendaal enorm,
doch vraag ik mij af of de verlichting in Heemstede
van de Zandvoortschelaan wel de juiste is; de
overgang van de verlichting met Natriumlampen
naar°de verlichting in de zijwegen toegepast is te
sterk. Naar mijn meening moet men rekening
houden met de eischen welke door verschillende
weggebruikers aan een straatverlichting worden
gesteld. Het spreekt vanzelf, dat een automobilist
geheel andere wenschen heeft dan een fietsrijder
of een voetganger.
Eerstgenoemde stelt zich tevreden met een goed
verlichten rijweg, doch zal bovendien op een direct
naast den rijweg gelegen fietspad, tenminste wan
neer op de randen hiervan een beplanting is aan
gebracht, een verlichting wenschen; immers iedere
autobestuurder heeft een gevoel van onveiligheid
wanneer door hem niet kan worden waargenomen,
wat op het voetpad plaats vindt en dus ieder
oogenblik een onvoorzichtigen voetganger plotse
ling op den rijweg kan verwachten.
Om tot een goede verlichting van verkeerswegen
te komen is het gewenscht, dat de verlichtings
sterkte niet minder dan 0.5 Lux; evenwel zijn de
kosten daaraan verbonden zoo hoog, dat daaraan
voorloopig niet kan worden gedacht. Uit het resul
taat der proefverlichting in de Iepenlaan zouden
dan de lantaarns op afstanden van 25 meter moeten
worden geplaatst met lampen met een verbruik van
150 Watt.
Een voetganger zal met een veel mindere ver
lichting tevreden zijn. Door hem wordt veel meer
prijs gesteld op een verlichting van de geheele om
geving; dit geldt vooral voor de bewoners van de
betreffende wegen, die bij een dergelijke verlichting
zonder bezwaar de tuinpaden kunnen betreden
om zich naar hun woningen te kunnen begeven.
Een dergelijke verlichting, waarbij dan geen breed-
of diepstralers gebruikt mogen worden, maakt een
veel aangenamer indruk.
In de gemeente Bloemendaal voldoet de straat
verlichting nergens aan bovengenoemde eischen.
De oorzaak hiervan is de te groote afstanden van
de lantaarns grootendeels 40 a 50 meter en op vele
plaatsen komen zelfs afstanden van 60 a 70 meter
voor. Verder is nagenoeg overal gebruik gemaakt
van z.g. breedstralers, die naar mijn meening alleen
dan toegepast mogen worden, wanneer de onder
linge afstanden van de lichtmasten zoodanig zijn,
dat een voldoende overkapping van de liehtkegels
wordt verkregen. Ik geef dan ook in overwegging
in de toekomst de breedstralers niet meer toe te
passen en geleidelijk over te gaan tot het gebruik
van de thans bijna overal in gebruik zijnde
armaturen.
Gezien de door verschillende weggebruikers te
stellen eischen is voor een geleidelijke overgang
een verdeeling in vier groepen noodig en wel
le. hoofdverkeerswegen;
2e. verkeerswegen;
3e. woonwegen;
4e. buitenwegen, boschpaden, enz.
Hoofdverkeerswegen gelijk b.v. de Rijksweg
Heemstede-Hillegom en Haarlem-Amsterdam, ko
men in de gemeente Bloemendaal niet voor, en
kunnen wij deze derhalve buiten beschouwing
laten.
Verkeerswegen zijn b.v. de Iepenlaan, Juliana
laan en de Zandvoorterweg. Het voorbeeld te vol
gen van Heemstede lijkt mij ongewenscht daar het
verschil tusschen Natriumverlichting en onze
lantaarns een te groote overgang is. Bovendien is
voorzichtigheid geboden in verband met de groote
en snelle veranderingen der moderne lichttechniek;
immers de Natriumverlichting in Limburg het
eerst toegepast en als een groot wonder beschouwd,
wordt tegenwoordig in vele gevallen reeds achter
gesteld bij de z.g. kwiklamp gemengd met gloei-
lampenlicht, terwijl Philips thans weer propaganda
maakt met haar nieuwste vinding en wel de super-
hoogedruk-kwiklamp met kleurcorrectie. Voor de
hiervoor genoemde wegen zou b.v. in de Zand
voorterweg of Julianalaan een proef kunnen worden
genomen met kwikdamplampen gecombineerd met
gloeilampen van de Electrotechnische Industrie
Esco-Electric N.V. of Philips. De masten, met een
zij weten wat goede sportkleding
waard is en de kamp- en
zeilkleding van Hensen voldoet
aan alle eisen. Daarbij bieden wij
U 'n grote keuze in alle maten.
We hebben voor U: kampshirts
en broekjes, zeeduffel kielen en
pantalons. Alles even practiscli
en sportief. De kwaliteit Iaat
niets te wensen over en onze
prijzen maken het U gemakkelijk.
Paarlaarsfeeg 1 - Telefoon 12842 - Haarlem
lichtpunthoogte van ca. 8 meter, te plaatsen op
onderlinge afstanden van ca. 35 meter. Voor de
winkelstraten in Overveen en Bloemendaal, welke
men ook als verkeersweg kan beschouwen, lijkt
mij gewenscht lampen boven het midden van den
weg te hangen op een lichtpunthoogte van ca. 6.5
meter en daarvoor armaturen en lampen tc bezigen
zooals bij de proef worden gebruikt. Voor de Iepen
laan en Julianalaan zouden in aanmerking komen
ijzeren masten zooals b.v. in de Ramplaan, even
wel daartoe over te gaan wanneer het wegdek
wordt vernieuwd en de rioleering wordt gewijzigd.
De proefverlichting in de Iepenlaan, hoewel pro
visorisch aangebracht, heeft zeer zeker voldaan.
Het effect zou ongetwijfeld beduidend beter zijn
geweest indien de lantaarns om en om aan beide
kanten van den weg waren geplaatst..
Wat betreft de woonwegen, buitenwegen en
boschpaden lijkt het mij gewenscht geen kosten te
maken; althans waar reeds straatverlichting is aan
gebracht. Men kan volstaan met uitwisseling der
lampen. Voor de nieuwe wegen de lantaarns te
plaatsen op afstanden van 35 meter met rokjes
armaturen en gasgevulde lampen van 100 Watt,
voorop gesteld dat eerst de granitomasten welke
nog aanwezig zijn, worden geplaatst.
Ten slotte wensch ik de aandacht nog te vestigen op
de verlichting aan de Spiegelenburglaan te Aerden-
hout, waar over een klein gedeelte de armaturen
hooger zijn aangebracht. In de toekomst lijkt mij
een wijziging gewenscht door de armaturen op
dezelfde hoogte aan te brengen als in de Spiegelen
burglaan. Deze wijziging kan zonder hooge kosten
plaats vinden aangezien de post van de begrooting,
ten bedrage van f 5.000.hiervoor wel gedeelte
lijk beschikbaar kan worden gesteld.
En nu de kosten.
Naar aanleiding van het concept-contract met
BOSCH- EN DUINLAAN la EINDPUNT BUS C
Mor de nieuwe cursus, die 1 September begint, mondeling of schriftelijk bij het
Hoofd der School, TJ. K. R00SJEN, Zomerzorgerlaan 5, Tel. 22866
het P.E.N. heeft weth. Ouwehand voorts na
gegaan, welke besparing bij aanvaarding daarvan
wordt verkregen. Ik heb daarvoor als maatstaf
aangenomen, schrijft hij, het jaar 1936 en kwam
tot een besparing van 21.2 doch ik heb dien
aangaande, om zekerheid te hebben, aan de
directie van het P.E.N. verzocht over 1937 even
eens een opstelling te willen maken, wat betaald
werd in 1937 volgens het oude contract en welk
bedrag wij zouden hebben betaald in 1937, indien
het nieuwe contract geldig ware geweest.
In haar schrijven d.d. 22 April 1938 van de
directie van het P.E.N. wordt gespecificeerd welk
bedrag de gemeente heeft betaald in 1937n.l.
f 32.432.02, dus volgens het bestaande contract.
Bij toepassing van het nieuwe contract had de
gemeente f 25.660.79 moeten betalen, hetgeen be-
teekent een verlaging van f 6771.of 20.9
Hierdoor wordt het derhalve mogelijk het stroom
verbruik met ruim 25 op te voeren zonder
verhooging van uitgaven. Indien bij alle straat
lantaarns de 2 lampen van 40 Watt worden ver
vangen door één gasgevulde lamp van 100 Watt,
kom ik tot de volgende uitgaven
1270 lantaarns met 2 x 40 Watt: volgens het
oude contract f 32.432.volgens het nieuwe
contract f 25.661.
1270 lantaarns met 1 x 100 Watt gasgevulde
lamp: volgens het oude contract f 38.961.
volgens het nieuwe contract f 30.290.
Hieruit volgt dus, dat bij veThooging van het
Watt-verbruik per lantaarn van 80 tot 100 Watt,
de uitgaven van stroom nog ruim f 2000.lager
zijn dan volgens het oude contract in 1937 werd
betaald, welk bedrag dus kan worden aangewend
voor de hoogere uitgaven welke de gasgevulde
lampen veroorzaken.
Het P.E.N. is bereid de te sluiten overeenkomst
aan te gaan voor den tijd van 5 jaar, te rekenen
van 1 Januari 1938 af, met ingang van welken
datum het onder dagteekening van 24/26 Mei '28
tusschen partijen gesloten contract als ont
bonden wordt beschouwd.
(Een en ander is inmiddels door het Raadsbe
sluit van 19 Mei j.l. bekrachtigd. Red.).
Politiebureau Overveen (allen op werkdagen
van 10—12 uur voormiddags): een gewicht, een
armband, een dameshandschoen, een ceintuur, een
jasje, een voetbal, een paar heerenhandschoenen,
een f haartje, een dameshandschoen, een sleutel
bos, een defect horloge met armband, een rozen
krans.
Politiepost Aerdenhout: een portemonnaie met
inhoud.
Gevonden en terug te bekomen bijFranken,
Bloemendaalscheweg 265, een portemonnaie met
inhoud); Strere, Bosch en Duinlaan 15, een jonge
hond; Jolles, Oranjeplein 1 Haarlem, een pak
inhouden schoenen; postkantoor Aerdenhout, een
portemonnaie met inhoud; A. Hooijen, Lorents-
kade 87, Haarlem, een sjaalBonarius. Kleverlaan
19, Bloemendaal, een dameshandschoenHoff-
sclilag, Wittte Huis Zeeweg, een kinderhoedje;
P. van IJzerloo, Saxenburgerlaan 4, een medaille;
Wilmering, Prins Hendriklaan 88, een belasting-
merk; J. C. Thoolen, Zuider Tuindorplaan 6 Haar
lem, een rozenkrans in étui; Garage Nelis, Sant
poort-Station een autoplaid, C. Cassee, Bloemen
daalscheweg 4, een jonge hond; J. Hooreman,
Grebbestraat 17, Haarlem, een grijze damestasch
met inhoud; A. Laduc, Leidschevaart 38 Vogelen
zang, een vulpenhouder; Van der Broek, Bloemen
daalscheweg 265, een halsketting; D. Marchant,
Bisschop Otteslraat 12, Haarlem, een bril in
doos; Bandsma, Alb. Tliijmlaan 28, een geldstuk;
J. Termaat, Stoels' Hofje 2, een kindcrmanteltje
Bloemhof, Verbenalaan 18, een double armbandje;
Van Eerden, Kiosk Einde Zeeweg, een belasting-
merk. Politiebureau Overveen (Alleen op werk
dagen van 10 tot 12 uur voormiddags): sleuteltjes,
1 armbandje, 1 handschoen, 1 ceintuur een rozen
krans, 2 handschoenen. Politiepost Aerdenhout:
1 want een paar handschoenen. Politiepost Strand
1 rijwielmerk, 1 schoentje, 1 schop, 1 ceintuur, 1
ring met sleutel, 1 vulpotlood. Politiebureau Over
veen: 1 'vulpenhouder.
Verzekeringsagent aangehouden.
AUTOBEKLEEDER-ZADELMAKER
Speciale inrichting voor het
Bekleeden van Automobielen
KORTE KLEVERLAAN 76
■TELEF. 23187 BLOEMENDAAL*
Timmerman, Aannemer
Tel. 12464, Haarlem
Zonneschermen- en Mar-
quizenfabrlek.
Prijsopgaaf zonder ver
plichting. Marquizen
nieuw bekleeden, in I
dag retour.
Verkoop en vakkundig
plaatsen van BALTEX
Zonrolgordijnen.
Gen. Cronjéstraat 88.
Groote keuze Tuin-j
parasols, Tuinmeubels,]
Strandtenten, enz.
lste Klas werk onder garantie Prijzen zeer laag
Esschilderstraat 29, Tijdelijk Telef. 12530
haDe afd. Haarlem en omstr. der Int. Ver.
„Bellamy" hield Dinsdagavond een openbare
bijeenkomst ter herdenking van den 40sten sterf
dag van Edward Bellamy, in de groote zaal van
den Haarl. Kegelbond. De afd. voorzitter, de heer
Th. H. de Vries sprak een kort openingswoord,
waarin hij o.m. memoreerde, dat Edward Bellamy's
werken geïnspireerd hebben tot het oprichten
van de I.V.B., teneinde de daarin vervatte econo
mische theorieën, gebaseerd op de universeele
broederschapsgedachte, in alle lagen der bevolking
te verbreiden. De muzikale en vocale medewerking
werd verleend door mevr. E. Messias, piano, en de
bekende H.O.V. orkestleden de H.H. A. H. Koning
cellist en F. Visscher violist, alsmede de heer J.
Hensen tenor. Het met zorg gekozen programma
werd op zeer prijzenswaardige wijze uitgevoerd,
waarbij speciale vermelding verdient, „Levens
lied," een eigen compositie van den heer Hensen.
De spreker, de heer J. Horsmeijer Jr. uit Bloe
mendaal, bracht in herinnering, hoe Edward
Bellamy reeds op 18-jarigen leeftijd, als weinig
anderen, tot in het diepst van zijn hart gegrepen
werd door de menschelijke ellende, die hij eerst
tijdens zijn reis door en studie in Europa opmerkte
en daarna eveneens waarnam zelfs in het wel
varende Amerikaansche dorp zijner inwoning.
Gedurende zijn journalistieke arbeid waren altijd
weer zijn gedachten bij de menschelijke misere,
die hij in steeds grooteren omvang en scherpte alom
waarnam, en die hem er tenslotte toe bracht om
zijn gedachten omtrent de oorzaken daarvan,
dé ontwikkeling van crississen en de wijze waarop
de complete chaos, die n.z.m. zou moeten ontstaan,
zou ?ijn op te lossen. Op 40-jarigen leeftijd zette
hij zijn gedachten op papier, schreef daartoe een
boekwerk, waarin het economische probleem op
zoo populaire wijze werd toegelicht, dat het voor
iedereen bevattelijk werd. In het eerste jaar van
verschijning werden 10.000 en nadien lOO.OOOden
exemplaren van dit boekwerk verkocht. Veel
critiek komt losmen lacht, hoont en spot. Bellamy
beantwoordde de critiek in woord en geschrift
en gaat er tenslotte toe over om zijn geestespro
duct in détails te ontleden in een tweede boek,
waaraan hij op zijn sterfbed de laatste hand legt.
Op slechts 48-jarigen leeftijd sterft hij, die met
wel zeer groote liefde jegens de mensehheid was
begiftigd, die in waarheid weliswaar de mensch-
onwaardige toestanden, die hij waarnam en in ver
ergerde mate in de toekomst zag toenemen,
hekelde, maar personen wist te sparen, die een
scherpe visie had ook op de evolutie in het alge-
beuren en de ontwikkeling der dingen met zeker
oog wist te doorschouwen.
Spreker schetste den wordingstoestand van
heden, hoe met name dc ontwikkeling der machine
en de steeds toenemende productie niet naar be
hoefte maar om winst, hoe de speculatie ter
beurze en de vorming eerst van grootere bedrijven
dan de kleine winkel, daarna van warenhuizen,
trusts, concerns en kartels onverbiddelijk moest
uitloopen op den chaos van heden, waarin de
geconcentreerde machten van het kapitaal alle
winst incasseeren en macht uitoefenen over den
wereldhandel en alle bij het productieproces in
vollen omvang betrokken werknemers, terwijl
het millioenen te midden van overvloed ontbreekt
aan het noodige: werkloozen zoowel als werk
nemers, arbeiders zoowel als middenstanders.
Niet minder dan 75 a 80 der bevolking moet
temidden van overdadige productie leven van een
inkomen beneden f1400.
De oplossing geeft slechts Edward Bellamy aan:
de regeering van het land zelve dient het beheer te
voeren over handel en nijverheid, kortom over het
geheele complex verrichtingen, dat dient om te
voorzien in de behoeften van gansch de bevolking
en aan het geld wordt het persoonlijk karakter
ontnomen, zoodat men niet meer tot sparen en dus
weer tot kapitaalvorming kan overgaan. Spreker
legt den nadruk op het feit, dat, indien allen in het
productieproces worden ingeschakeld en de waarde
van het geld in zijn huidige beteekenis vervalt,
ieder lid der bevolking, dus man, vrouw en kind,
een gelijk aandeel in de dan ontstane welvaart
kan verkrijgen, dat, dank zij de vorderingen op
het gebied van wetenschap en techniek, zoo groot
kan zijn, dat men in wezen zal kunnen spreken van
een economische gelijkheid voor allen.
Aan het slot dezer rede werden door de aan
wezigen staande enkele minuten stilte gewijd aan
de nagedachtenis van Edward Bellamy en ter be
zinning op de zaak, welke elk weldenkend, warm
voelend menscli zich door Bellamy thans in den
gang der evolutie opgelegd ziet.
Na de pauze declameerde spreker nog de „Ge
lijkenis van de Watertank", uit een der werken
van Bellamy.
o
Examens.
0
