a tie ÏRLINGEN osotis" Lager Onderwijs in Bloemendaal BERGISCH Gedurende het jaar 1940 Mr. P. Tideman 70 jaar ONTRUIMT UW ZOLDERS! IERLINGEN van Noord- al. 35e Jaargang - No. 4 Vrijdag 27 Juni 1941 ADVERTENTIEN BUREAU: KORTE KLEVERLAAN 68, BLOEMENDAAL, TELEFOON 23453, POSTGIRO 191387 ABONNEMENTEN OP DE GRENS VAN WEIDEN EN DUINEN VOOR M.U.L.O. ere school Tette. i Instituut Oranje 36, Bloemendaal. nde 1 September ags en Zaterdags) ïw aan de Tette- S.30 tot 4 uur ot ran het hoofd der der Stichting 5RK EN SCHOOL mber a.s. aan het en Vrijdags tus- r. der Stichting 3RK EN SCHOOL e 14.30 uur in de DKANTOOR te !KLAAN 19, zal ister kookonder- TNS, zal een in- tin zoo goed ilijke tijden MELIUS—WVNIA Isel in deze ierechten worden en worden ge- AERDENHOUT GIRO 365613 EEN MAATCOR- i- OF BREUK- ID1G7 >pt dan natuurlijk ize speciaalzaken, dan zijt gij zeker ndige bediening. ieuwe Gracht 33 'oon 11288 iord, Rijksstraat- Telefoon 19108 er Nero n harp niet onver- j den brand van hij precies speelde, de consternatie ver- hrijven. Anders was e k vast verkrijg- HENAAR. Vraag ernaar bij HET BLOEMENDAALSCH WEEKBLAD Algemeen Weekblad voor Bloemendaal, Overveen, Aerdenhout, Bentveld, Vogelenzang, Heemstede, Haarlem (Kleverpark en Ramplaankwartier) en Santpoort-Station Advertentiën per regel 20 cent KRUIDNOTEN (4 regels) 40 cent, elke regel meer 10 ct. Bij contract belangrijke korting O.A. BEVATTENDE DE OFFICIEELE MEDEDEELINGEN DEB GEMEENTE BLOEMENDAAL HOOFDREDACTEUR: A. VAN DER SCHOOR, KORTE KLEVERLAAN 66, BLOEMENDAAL. Abonnementen bij vooruitbetaling 1 1.— per haïf jaar. Losse nummers 5 cent. Dezer dagen verscheen het verslag over 1940, omtrent den toestand van het Lager Onderwijs in de gemeente Bloemendaal, waaraan wij het vol gende ontleenen: De Commissie was op 31 December 1940 als voSgt samengesteld: Cïroep A. Ouders van leerlingen eener Open bare School: 1. C. J» Dhont aftr. 1 Jan. 1945 2. J. A. A. Hock aftr. 1 Jan. 1941 Groèp B. Ouders van leerlingen eener Bijzon dere School: 3. J. M. B. van Vlijmen aftr. 1 Jan. 1944 4. Mr. J. C. C. W. Hijszeler aftr. 1 Jan. 1942 Groep C. Onderwijzers eener Openbare School: 5. D. Kuiper aftr. 1 Jan. 1943 6. J. A. C. Bleeker aftr. 1 Jan. 1943 Groep D. Onderwijzers eener Bijzondere School: 7. S. A. Wilson aftr. 1 Jan. 1945 8. G. A. van der Mey aftr. 1 Jan. 1941 Groep E. Overige inwoners der gemeente: 9. J. Mulder aftr. 1 Jan. 1944 10. Ds. J. C. Brussaard aftr. 1 Jan. 1942 Op 1 Januari 1940 waren de heeren Dhont en Wilson aan de beurt van aftreden. Beiden werden herbenoemd. Het bureau der Commissie bleef sa mengesteld als het daaraan voorafgaande jaar: Ds. J. C. Brussaard, voorzitter, S. A. Wilson, se cretaris. V erg aderingen. Een vergadering werd gehouden op 12 April, in Welke bijeenkomst het verslag over 1939 werd sa mengesteld. Een tweede vergadering werd gehouden op 30 October, waarin op verzoek van Burgemeester en Wethouders een advies werd uitgebracht inzake het onderwijs in lichamelijke oefening op de la gere school. De Commissie kon zich niet vereenigen met de door Burgemeester en Wethouders voorgestel de verlenging van den schooltijd met een half uur, teneinde In dien tijd door de klasse-onderwijzers onderwijs in de lichamelijke oefening te doen ge ven. De Commissie vond, dat de schooltijden die door de Fransche cursussen, welke aan de meeste scholen bestaan, toch al verlengd zijn niet nog langer mochten worden gemaakt. Bovendien was de Commissie van meening, dat de klasse-onderwijzers niet deskundig zijn en dat de lichamelijke oefening in handen moet blijven van vakleerkrachten. De Commissie meende, dat klassen 1 en 2 der lagere scholen deskundig on derricht dringender behoeven dan dat de hoogere klassen meer uren lichamelijke oefening ontvan gen. Daarom verzocht de Commissie aan Burge meester en Wethouders, ook aan de klassen 1 en 2, als aan de klassen 3 t.m. 7, onderricht in de li chamelijke oefening door vakonderwijzers te doen geven. Een derde bijeenkomst werd gehouden op 24 October, welke bijeenkomst een gecombineerde vergadering was met de Commissie voor het On derwijs uit den Raad. Op deze vergadering werd een bespreking van het verslag over 1939 aan de orde gesteld. Verschillende opmerkingen uit dat verslag gaven aanleiding tot een vruchtbare dis cussie: lichamelijke opvoeding, schoolbioscoop, school-eindexamen voor de ULO-scholen, de be zetting der schoolgebouwen, wijze van samenstel ling van het verslag, bescherming der leerlingen tegen gevaren uit de lucht, werden aan een be spreking onderworpen. Als vorig jaar gaf deze bijeenkomst veel voldoening en terecht mocht de Wethouder van Onderwijs bij het sluiten van de bijeenkomst constateeren, dat deze wijze van sa menwerken niet anders dan van groot nut voor het onderwijs in onze gemeente kan zijn. Toestand gehouwen en terreinen. De toestand van de gebouwen en de terreinen wordt algemeen als goed beoordeeld, voorzoover er althans over te oordeelen valt. Verscheidene gebouwen zijn immers aan hun bestemming ont trokken. Een uitzondering moet worden gemaakt voor gebouw en terrein der Christelijke School te Over veen. De toestand van beide laat te wenschen over. De R.K. School te Aerdenhout werd met 3 lokalen en een lokaal voor lichamelijke oefening uitgebreid. Bij het begin van den nieuwen cursus in 1940 werden de nieuwe lokaliteiten ïn gebruik genomen. Helaas is het hij een gebruik van eenige dagen gebleven. Gedurende bijna het geheel© jaar werd van het sportterrein aan de Donkerelaan te Bloemendaal door de daar gevestigde scholen druk gebruik ge maakt. Het zal wellicht in de toekomst, wanneer de gemeente weer geheel de vrije beschikking over het terrein verkrijgt, aanbeveling verdienen een voetbal-, hockey- en korfbalterrein daarop uit te zetten van afmetingen, die aangepast zijn aan den leeftijd van de jonge beoefenaars der sporten, die onze lagere scholen bevolken. Op het terrein zijn nu twee hockeyvelden uitgezet, velden voor volwassenen, waarbij uitsluitend rekening is ge houden en moest gehouden worden met de ei- «chen, die de hurende vereeniging stelt. Voetbal moet men op deze hockeyvelden beoefenen, het geen nog eenigszins mogelijk is, maar van korf- balbeoefening, dat is beoefening van een zuiver Nederlandsch spel, is geen sprake. Wanneer bij beoefening van deze sport voor den aanvang van de les eerst drie velden moeten worden uitgezet, velden die geheel anders zijn, dan die voor voet bal of hockey, gaat een te groot deel van het les uur met deze voorbereiding heen. De leerlingen moeten na het betreden van het veld onmiddellijk met de beoefening van het openluchtspel, dat ge speeld zal worden, kunnen beginnen. Van het toch nog geringe aantal lesuren, aan de lichamelijke oefening besteed, ga zoo weinig mogelijk verloren. Aantal leerlingen. Het totaal aantal leerlingen op 31 December 1940 bedroeg 2866; op denzelfden datum van het vorige jaar 2871. De vermindering bedroeg dus 5 leerlingen, d.i. 0.17%, tegenover een vermeerde ring van 135 leerlingen (5%) vorig jaar. Sedert 1924 steeg het leerlingenaantal regelma tig. In 1938 trad voor het eerst een lichte daling van het aantal in, in 1939 was er echter weer een stijging van 5% en wij spraken toen de verwach ting uit, dat in de toekomst wel wederom op een regelmatige stijging zou kunnen worden gerekend. Die verwachting is niet verwezenlijkt. De tijds omstandigheden zullen daar niet vreemd aan ge weest zijn. Van het totaal aantal had: Bloemendaal 1332 (vorig jaar 1358) leerlingen, dat is 46.5% (vorig jaar 47.3%). Overveen 735 (vorig jaar 705) leerlingen, dat is 25.6% (vorig jaar 24.5%). Aerdenhout 598 (vorig jaar 607) leerlingen, dat is 20.9% (vorig jaar 21.2%). Vogelenzang 201 (vorig jaar 201) leerlingen, dat is 7% (vorig jaar 7%). Het aantal leerlingen van het Openbaar Onder wijs op 31 December 1940 bedroeg 986; op hetzelfde tijdstip van het vorige jaar 1040. De vermindering bedroeg dus 54 leerlingen, d.i. 5.2% (vorig jaar was er een vermeerdering van 1%). Het totaal aantal leerlingen van het Bijzonder Onderwijs op 31 December 1940 bedroeg 1880; op hetzelfde tijdstip van het vorige jaar 1831. De vermeerdering bedroeg dus 49 leerlingen, d.i. 2.7% (vorig jaar een vermeerdering van 7.3%). Het totaal aantal leerlingen van het Christelijk Onderwijs op 31 December 19^0 bedroeg 455; op hetzelfde tijdstip van het vorig jaar 457. Do ver mindering bedroeg dus 2 leerlingen, d.i. 0.4% (vo rig jaar een vermeerdering van 8%). Het totaal aantal leerlingen van het R.K. On derwijs op 31 December 1940 bedroeg 1071; op het zelfde tijdstip van het vorig jaar 1012. De ver meerdering bedroeg dus 59 leerlingen, d.i. 5.8% (vorig jaar een vermeerdering van 9.5%). Het totaal aantal leerlingen van het Neutraal Bijzonder Onderwijs op 31 December 1940 bedroeg 354; op hetzelfde tijdstip van het vorig jaar 362. De vermindering bedroeg dus 8 leerlingen, dat is 2% (vorig jaar een vermeerdering van 0.6%). Openbaar onderwijs werd gegeven aan 986 leer lingen, dat is 34.4% van het totaal (vorig jaar 36.2%). Bijzonder Onderwijs werd gegeven aan 1880 leer lingen, dat is 65.6% van het totaal (vorig jaar 63.8%). Bijzonder Onderwijs op religieuzen grondslag werd gegeven aan 1526 leerlingen, dat is 53.2% van het totaal (vorig jaar 51.2%). Bijzonder Neutraal Onderwijs werd gegeven aan 354 leerlingen, dat is 12.4% van het totaal (vorig jaar 12.6%). R.K. Onderwijs werd gegeven aan 1071 leerlin gen, dat is 37.4% van het totaal (vorig jaar 35.2%). Christelijk Onderwijs werd gegeven aan 455 leerlingen, dat is 15.9% van het totaal (vorig jaar 15.9%). TJ.L.O. Onderwijs werd gegeven aan 334 leerlin gen, (vorig jaar aan 369 leerlingen), dat is een vermindering van 35 leerlingen of 9.5%. Gezondheidstoestand van onderwijzers en leer lingen. De gezondheidstoestand van onderwijzers en leerlingen gedurende 1940 kan goed worden ge noemd. Alleen in de maanden Januari, Februari en Maart heerschte wat griep en mazelen, maar het aantal gevallen overschreed niet het normale. Een tweetal gevallen van zeer langdurig ziekte verlof onder deonderwijzers kwam voor. Tandverzorging. Behalve op de school der Schoolvereeniging Aerdenhout-Bentveld en op de Christelijke School te Aerdenhout had op alle scholen tandverzorging plaats. Op een enkele school waren de tijdsom standigheden er de oorzaak van, dat geen tand verzorging kon plaats hebben: er was geen ver trek beschikbaar voor den tandarts. Het aantal leerlingen van scholen, waarop tand verzorging plaats heeft en dat aan die verzorging niet deelneemt, is gering. Het bedraagt ingeveer 3%. (Wordt vervolgd). blHet is heden, Vrijdag 27 Juni 1941, voor den stichter van ons blad, Mr. Pieter Tideman, een bijzondere dag. Na een ziekte, die hem langen tijd aan het bed hield, mag hij thans in vrij goede gezondheid het feit herdenken, dat hij zijn zeventigste levens jaar ziet bekroond met den dag waarop hij zijn een en zeventigste, in ongebroken geesteskracht intreedt. Nadat Mr. Tideman, als zoon van den beken den predikant bij de Remonstrantsch Gerefor meerde Gemeente te Haarlem, dr. B. Tideman, het Gymnasium te Haarlem had doorloopen, stu deerde hij aanvankelijk aan de Gemeente-Univer siteit van Amsterdam in de medische wetenschap. Later ging hij in de rechten studeeren, waarbij hij op stellingen promoveerde tot doctor in de rechtswetenschappen. Zijn juridische werkzaamheid begon op het kantoor van Jhr. F. W. van Styrum, waarna Mr. Tideman zich zelfstandig als advocaat te Haarlem vestigde, en daar een veel geraadpleegd pleitbe zorger werd. Hij betoonde zich - behalve een goede kenner der historie van de gemeente zijner inwoning - ook een belangstellend en warm ijveraar voor de belangen dezer gemeente in allerlei vorm: de be hartiging van Bloemendaal's belang in de veree niging „Bloemendaal's Bloei", die zijn werk waar deerde bij haar 25-jarig bestaan in 1931 toen zij Mr. Tideman het eere-lidmaatschap aanbood; voorts als lid van den Bloemendaalschen gemeen teraad, waar zijn woord gezag had; als oprichter in 1906 en nadien lange jaren hoofdredacteur van Het Bloemendaalsch Weekblad, waar zijn vaardige pen het plaatselijk gebeuren, of van ver daarbui ten in levendige, soms piquant© vormen beschreef. Daarnaast trok het wijsgeerig denken en de li teraire wereld zijn hart, en deed zjjn polemische geest hem menigmaal de pen opnemen om zich te weren, getuige verschillende bijdragen van zijn hand in de Nieuwe Gids. De zeven decennia zijns levens zijn geweest vol strijd en bewegelijkheid, die zich uitstrekten over een breed terrein dat hij met groote geestesgaven beheerschte, waar hij talloos velen hetzij in vrede, hetzij in strijd heeft ontmoet, doch welke velen bij de overschrijding van den leeftijd der sterken den zeventigjarige in dankbaarheid zul len gedenken en hiervan blijk geven. Luchtbeschermingsdienst In den laatsten tijd is het gebruik van BRANDBOMMEN tijdens luchtaanvallen sterk toegenomen. Tengevolge hiervan dienen alle maatregelen ter voorkoming van brand bijzonder zorgvuldig te worden nagegaan. Gebleken is dat branden door deze brand bommen veelal uitbreken op ZOLDERS. Het is in verband daarmede dat de Rijks inspectie voor de Bescherming der Bevolking tegen luchtaanvallen er nogmaals op aan dringt dat een IEDER ZIJN ZOLDERS ZOOVEEL MOGELIJK OPRUIMT. Veelal bewaart men op zijn zolder allerlei voorwerpen die niet meer gebruikt worden en waarvan de waarde practisch nihil is. Aan de burgerij wordt in overweging gegeven deze voorwerpen te verwijderen. Voorts moeten van de zolders verwijderd! worden alle brandbare voorwerpen en voor werpen die door hun grootte de brandbestrij ding zouden kunnen belemmeren. Tenslotte dienen alle zolders, welke als opslag plaats worden gebruikt, geheel ontruimt te worden. In opdracht van den Rijksinspecteur voor de Bescherming der bevolking tegen Luchtaanval len zal in het geheele land een aotie worden in gezet tot opruiming van zolders. Vanwege de politie zal een en ander binnen kort worden nagegaan. Zij, die dan niet of in onvoldoende mate zijn overgegaan tot het nemen van bovenaangegeven maatregelen stellen zich aan groote onaan genaamheden bloot, doch ook buitendien nemen zij een groote verantwoordelijkheid op zich. Immers indien branden uitbreken als gevolg van het feit, dat er allerlei onnutte of overbodige voorwerpen op den zolder lagen, is toch ook de gebruiker van dien zolder mede aansprakelijk voor de gevolgen. De Hoofden der Gemeentelijke Luchtbescher mingsdiensten in de gemeenten Bloemendaal, Haarlem en Heemstede dringen er bij de bevol king op aan ten spoedigste over te gaan tot het nemen van bovenvermelde veiligheidsmaat regelen. Vooral ih dichtbebouwde, uit gebouwen van meer dan één verdieping bestaande woonwijken en in panden, ingericht voor bedrijf, kantoor of woongelegenheid, welke bestaan uit meer dan één verdieping, is het een kwestie van zelf bescherming en gemeenschapzin alles te doen wat kan dienen om rampen te vermijden. Uiteraard worden hier niet in de eerste plaats bedoeld werkplaatsen of woonvertrekken welke zich op zolders bevinden. ZORG BUITEN GENOEMDE MAATREGE LEN VOOR EENIGE EMMERS MET WATER, ZAND e.d. Een Patrijzennest De heete middagzon blakerde den polder; dat we inplaats van het koele bosch. de gloeiende open polderwegen betraden, had wel een be paalde oorzaak. Ontegenzeggelijk was het mooi! Een geheel eenig landschap! Op vele weilanden werd ge hooid; zij lagen in de verschillende stadia van den hooioogst. Pas gemaaid, gekeerd, op hoopen geharkt of op den wagen getast. De boeren werkten in deze hitte onverdroten voort; hun weertje was het wel, want het droogde dat het knapte en er was geen wolkje aan de lucht. De nog niet gemaaide landen stonden vol gele boterbloemen en roode zuring. Behalve die overvloed van geel en rood plekten er in de fraaae bloeiende grassen nog wat ganzebloemen en aan de randen wat kleiner goed van eere- prijs, zilverschoon, vergeetmijniet, enz. Vlinders hoofdzakelijk koolwitjes, zweefden op en over de weiden, bijen en hommels vlogen af en aan. De leeuwerik liet zich door de hitte niet weer houden omhoog te stijgen en zijn lied te jubelen. De tureluur tuterde op een damhek, grutto's en kieften vlogen roepend rond, hun jongen, die in het hooge gras rondscharrelden, voerend en leerend. In de bijna drooge slooten lag nog wat vochtig kroos, waarop kwikstaartjes vlugjes hapten. De graspiepers hielden zich naar gewoonte meer aan den slootkant op en lieten zich op een kluitje goed observeeren. Ze zijn bij het wegvliegen gemakkelijk te herkennen aan de witte staartveeren. Voor al die bijzonderheden gingen we wél met den stovenden polder in, maar die entou rage geniet men en passant gaarne! Op een kaalgemaosiden dijk. Ons doel was een polderdijk, een dag of tiea geleden gemaaid en, omdat het na dien tijd nog heelemaal niet geregend had, een echte kale dijk. Zou er een flinke bui komen, dan zouden verschillende schermbloemen al gauw weer wat fleur aan den dijk geven. Dan zouden ook de lage planten, als zilverschoon, vijfvingerkruid., madeliefje, enz. een mooie na-ontwikkeling krij» gen. Voorloopig echter brandde onmeedoogend de zon en op die zondoorstoofde dijkhelling had den de maaiers een patrijzennest gevonden met vijftien eieren. De maaiers roofden dat nest niet leeg, het geen een eervolle vermelding verdient. De meeste broedsels die gevonden worden, zijn met een ten doode opgeschreven, maar deze vin ders achtten het simpele nest, slechts uit wat grasstengels gemaakt, met vijftien effen geel grijze eieren te aardig om verstoord te worden. Misschien zal de bezorgdheid van het patrijs- hoen, dat de eieren niet verliet, totdat de maai- eers vlakbij waren, of de zenuwachtige opge wondenheid van den patrijshaan, die op een tiental meters afstand vol bezorgdheid de ont wikkeling der dingen gadesloeg, daartoe hebben medegewerkt. In elk geval lag het nest er ook thans nog ongeschonden. Ook wij konden tot op een goeden meter het nest naderen, vóór het wijfje, dat zich geheel laag op de nestkom gedrukt hield, opvloog, waarbij we de roestbruine, korte staart duide lijk konden waarnemen. De eieren zijn over het algemeen geelbruin, maar deze maakten sterk een geelgrijzen in druk, zonder vlekjes of streepjes. De vijftien eieren lagen niet allen op den bodem van het nest, maar één lag boven op de anderen en de eieren volgden door hun groote aantal de kom- vorm zoodat de buitensche rand eieren hooger lag dan de binnenste. Vijftien is wel het maxi mum dat van de patrijs gewoonlijk gevonden wordt. Bevinden zich méér eieren in één nest, wat ook wel voorkomt, dan hebben twee henne tjes in één nest gelegd, een verschijnsel dat bij meer hoenderachtige vogels voorkomt. Het wijfje van de patrijs broedt alleen. Het mannetje dient, als de eieren gelegd zijn alleen als bewaker op een afstandje. Het wijfje moet haar voedsel maar zoeken in de korte perioden dat ze de eieren onbewaakt kan laten. Dat is niet zoo moeilijk, want het voedsel bestaat zoowel uit kleine insecten, die dus in de omgeving, hier de dijk. anders ook wel bouwland, duinen en soms heidevelden, al tijd wel voorradig zijn. Zoo'n nest-geval te mogen zien maakt alle doorgestane hitte goed. 't Is te hopen, dat de alleraardigste patrijskuikens voorspoedig te* wereld zullen komen en in het najaar met hun ouders en verdere familieleden één van die charmante patrijzen-„kluchten" zullen vormen. 21 Juni 1941. EXAMENS. blVoor het toelatingsexamen van het Am- sterdamsch Conservatorium slaagde voor het tweede leerjaar H. van Eeuwijk, leerling van mej. Alie Michielsen te Overveen. Voor het examen L.O. slaagde aan de R.-K. Kweekschool „De Voorzienigheid" te Amster dam mej. G. A. C. M. Roozen te Overveen. bl.Bij de exemens voorbereidend onder wijs zijn geslaagd voor onderwijzeres akte A. de dames J. C. van Toelvoorden en C. Boot te Bloe mendaal, en M. T. v. d. Schans te Aerdenhout

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Het Bloemendaalsch Weekblad | 1941 | | pagina 1