Fragment van een kaart van de heerlijkheid Brederode, oorspronkelijk vervaardigd door P. Wils in 1635, gekopieerd in 1775 door J. van Varel 20 lil de kroniek die de Carmeliet Johannes k Leydis om streeks 1480 heelt geschreven over het geslacht van Bre- derode, leest men daarover het volgende: "Int jaer ons Heeren 1399 in die vasten so ginck dese Heer Johan in Sinte Patricius vegevyer in Terlant, ende hy quam wederom thuys op St. Odul- phusdach in dat selfde jaer. Hy stichte oock die Capel in de Santpoort in die eer Gods ende Sinte Patricius mit twee missen ter weeck". is wel gesuggereerd dat Jan naar Ierland trok om de voorspraak van de heilige Patricius, de beschermheilige van de leren, in te roepen in verband met zjjn kinder loos gebleven huwelyk. Ik meen echter dat het bewijs daar voor ontbreekt. Op het Sint Patricius-vagevuur kom i_k hieronder terug. Kerst dient aandacht besteed te worden aan de kapel die Jan na zijn terugkeer uit Ierland heelt gesticht. In een artikel in de TJmuider Courant van 7 december 19b1 vertelt II.J. Calkoen, dat resten van de kapel tevoorschijn zijn gekomen by een verbouwing van het pand van de heer Hop in 195^, dat op de hoek van de Hooldstraat en de Huis ten Biltstraat staat. Op een getekende kopie van een kaart uit 16 35 (Hijks Uni versiteitsbibliotheek Leiden) staat inderdaad op dit punt zeer duidelijk het woord "capel" vermeld. Olschoon het ab solute bewijs ontbreekt, mogen we veronderstellen dat dit de kapel is die door Jan van Brederode is gesticht. In de gralelykheidsregisters uit de .jaren ^b72-^U^k vin den we een interessante passage die de relatie tussen de Santpoortse kapel en het geslacht Brederode beklemtoont: die Cape lie in die Zandpoirt heelt jairlix ende erllic uyt die goeden van Brederode dertigh pondt Hollants 's jaers Ken beschrijving uit 1628 van de gevechten die zie.. in juli 1572 voordeden in de Velserbroek, maakt nog melding van het "Capelleken inde Sandpoorte" Daarna zwijgen de ons bekende bronnen, waardoor men geneigd is te denken dat het gebouwtje tijdens de oorlogshandelingen van die dagen verwoest is. Het bl ijlt natuurlijk merkwaardig dal men de kapel nog aangegeven vindt op een kaart uit 163j» zoais wij ni er boven zagen. Misschien is het gebouw wel b1yven staan, maar heelt het zyn taak als ge1oolscentrum verloren. Dat zou verklaard kunnen worden uit het optreden van de Staatse overheid tegen het katholicisme. In 15.3 werd de uitoefening van de Hoorns—katholieke eredienst namelyk verboden. 21

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

De Zandpoort | 1978 | | pagina 12