Fragment van een kaart van de heerlijkheid Brederode,
oorspronkelijk vervaardigd door P. Wils in 1635,
gekopieerd in 1775 door J. van Varel
20
lil de kroniek die de Carmeliet Johannes k Leydis om
streeks 1480 heelt geschreven over het geslacht van Bre-
derode, leest men daarover het volgende:
"Int jaer ons Heeren 1399 in die vasten so ginck
dese Heer Johan in Sinte Patricius vegevyer in
Terlant, ende hy quam wederom thuys op St. Odul-
phusdach in dat selfde jaer. Hy stichte oock die
Capel in de Santpoort in die eer Gods ende Sinte
Patricius mit twee missen ter weeck".
is wel gesuggereerd dat Jan naar Ierland trok om de
voorspraak van de heilige Patricius, de beschermheilige
van de leren, in te roepen in verband met zjjn kinder
loos gebleven huwelyk. Ik meen echter dat het bewijs daar
voor ontbreekt.
Op het Sint Patricius-vagevuur kom i_k hieronder terug.
Kerst dient aandacht besteed te worden aan de kapel die
Jan na zijn terugkeer uit Ierland heelt gesticht.
In een artikel in de TJmuider Courant van 7 december 19b1
vertelt II.J. Calkoen, dat resten van de kapel tevoorschijn
zijn gekomen by een verbouwing van het pand van de heer
Hop in 195^, dat op de hoek van de Hooldstraat en de Huis
ten Biltstraat staat.
Op een getekende kopie van een kaart uit 16 35 (Hijks Uni
versiteitsbibliotheek Leiden) staat inderdaad op dit punt
zeer duidelijk het woord "capel" vermeld. Olschoon het ab
solute bewijs ontbreekt, mogen we veronderstellen dat dit
de kapel is die door Jan van Brederode is gesticht.
In de gralelykheidsregisters uit de .jaren ^b72-^U^k vin
den we een interessante passage die de relatie tussen de
Santpoortse kapel en het geslacht Brederode beklemtoont:
die Cape lie in die Zandpoirt heelt jairlix
ende erllic uyt die goeden van Brederode dertigh
pondt Hollants 's jaers
Ken beschrijving uit 1628 van de gevechten die zie.. in
juli 1572 voordeden in de Velserbroek, maakt nog melding
van het "Capelleken inde Sandpoorte" Daarna zwijgen de
ons bekende bronnen, waardoor men geneigd is te denken
dat het gebouwtje tijdens de oorlogshandelingen van die
dagen verwoest is.
Het bl ijlt natuurlijk merkwaardig dal men de kapel nog
aangegeven vindt op een kaart uit 163j» zoais wij ni er
boven zagen. Misschien is het gebouw wel b1yven staan,
maar heelt het zyn taak als ge1oolscentrum verloren. Dat
zou verklaard kunnen worden uit het optreden van de
Staatse overheid tegen het katholicisme. In 15.3 werd de
uitoefening van de Hoorns—katholieke eredienst namelyk
verboden.
21