16
17
De daarin opgeslagen wapens hebben zonder meer invloed gehad op de gang
van zaken in en om KennemerlandHoewel dit zelfs binnen verzetskringen
geen algemene bekendheid genoot, zullen ongetwijfeld nog oud-verzetsmen
sen zich deze plaats nog heel goed kunnen herinneren.
Veel bewondering heb ik gehad voor de man die het sigarenzaakje bezat en
dus lettelijk en figuurlijk op een vulkaan heeft geleefd. Daar wij in oor
logstijd elkaar practisch niet van naam kenden, kan ik zijn naam helaas niet
noemen. Ongetwijfeld zal de heer Mathijsen, chef afdeling Bevolking op het
Raadhuis te Velsen dit nog wel kunnen achterhalen!
Een van de belevenissen die mij dit pand als zeer waardevol voor de gemeente
Velsen doet voorkomen, wil ik hieronder vertellen
Dat IJmuiden, IJmuiden Oost en Driehuis door een tankval in het duingebied
en op de omliggende landerijen door een dikke betonmuur van de rest van de
Gemeente Velsen werd gescheiden en zodoende een vesting was geworden, zal
bekend genoeg zijn.
De weinige wegen, die verbinding met de rest van Velsen en omliggende plaat
sen gaven werden doormiddel van slagbomen door duitse militairen bewaakt.
Aan weerszijden van deze slagbomen was een doorgang van circa 1 Meter om
voetgangers en fietsers door te laten. Op deze plaats moest men zijn "Ausweis
aan de militairen tonen, dit om te voorkomen dat ongewenste personen het
"Sperrgebiet" konden betreden. Eén van deze wegen, waarover deze belevenis
gaat, was de Duin en KruidbergerwegTer hoogte van de nu nog aanwezige
tankgracht was een doorlaatpost. Het moet ongeveer vier maanden vóór het
einde van de oorlog zijn geweest, toen ik opdracht kreeg 's middags om twee
uur naar een adres te gaan op de Harddraverslaan in Santpoort-Zuid. Ik moest
stevige dubbele fietstassen meenemen en zou worden geëscorteerd door een
koeriers ter
Deze koerierster, Nel van Deyck, had ik wel meer ontmoet.
Het gebeurde wel vaker dat wij zonder de opdracht te kennen ergens op uit
werden gestuurd. Niet echter altijd met een fietstas. Naar later bleek,wer
den wij op de Harddravers laan ontvangen door de Heer Gualtherie van Weezei
(Deze zou na de oorlog Hoofdkommissaris van Politie worden te Den Haag)
Hij op zijn beurt bracht ons naar de heer Swellengrebeldie niet ver van
de Harddraverslaan woonde.
Na verloop van tijd bracht deze ons naar de sigarenzaak op de hoek Duin
weg-Willem de Zwijgerlaan. In de naast de sigarenzaak gelegen opslagruimte
werden onze fietsen binnen geloodst en de deuren weer gesloten.
Toen wij de aanwezige voorraden munitie zagen werd ons al gauw duidelijk
wat onze opdracht zou worden. Er werd ons gezegd, dat wij wapens mee zou
den krijgen, welke naar de vesting IJmuiden moesten worden gebracht. Wij
kregen mede 3 stenguns, vijf handgranaten en een kistje munitie.
Eén stengun bestond uit drie delen. Deze vulden de dubbele fietstassen vol
ledig. De handgranaten kon ik in mijn jaszak meevoeren, terwijl achter op
de bagagedrager het kistje munitie een plaats kreeg, dat ik echter met één
hand moest vasthouden. Dit zou een levensgevaarlijke tocht kunnen worden,
temeer daar ik zelf geen wapen ter beschikking had om mij te verdedigen.
Nel van Deijck, die zelf niets vervoerde, was waarschijnlijk aan mij toe
gevoegd om anderen te waarschuwen als het eventueel fout mocht gaan. Ook
zij was echter niet bewapend.
Deze dag zou mij later en vooral 's nachts nogal eens duidelijk voor ogen
staan. Typisch was, dat ik op dat moment geen enkele angst had(hetgeen heel
goed van pas kwam)
Op de heenweg hadden wij geconstateerd, dat de bewaking bij de tankval op
de Duin en Kruidbergerweg uit drie duitse militairen bestond.
In voorgaande gevallen bood mijn valse "Ausweis" waarop stond vermeld dat
ik bij de Wasserschutzpolizei behoorde, mij nog wel een uitweg. Die uit
weg zou er bij aanhouding nu niet zijn, daar was ik mij wel van bewust.
Onderweg overwogen wij, hoe wij het beste konden handelen. Besloten werd,
dat Nel en ik bij de laatste boerderij vóór de tankval uit elkaar zouden
gaan. Zij zou bij het naderen van de tankval aan de rechterkant van de
slagbomen haar ausweis laten zien en daarbij trachten de drie duitsers
naar zich toe te lokken. Deze list lukte wonderwel. Toen ik de slagbomen
naderde kon ik ongehinderd, zelfs zonder mijn "Ausweis" te hoeven tonen,
aan de linkerkant passeren.
Di-b is mijn grootste overwinning, op welk gebied dan ook, geworden.
Dat wij in IJmuiden met gejuich werden ontvangen, laat zich raden.
Persoonlijk kreeg ik nog meer voldoening van deze trip, toen ik hoorde,
dat deze wapens o.a. zouden worden gebruikt om notaris Boerlage te bevrij
den. Notaris Boerlage was naar ik meen als notabele der Gemeente Velsen
als gijzelaar opgepakt en stond op het punt naar de Euterpestraat of
Weteringschans te worden vervoerd, 's Nachts werd door de jongens van de
K.P., waarvoor ik in die tijd zeer grote bewondering had, een aanval op
het door duitse militairen bewaakte Politiebureau van de Gemeente Velsen
aan het Tiberiusplein gedaan.
Ook zij slaagden in hun aktie en wisten notaris Boerlage op een onderduik
adres af te leveren.
Dat zulke dagen op mij een grote indruk hebben achtergelaten zult U kunnen
begrijpen.
Dat een dergelijke woning, die uiteindelijk hierbij centraal gestaan heeft,
een belangrijke rol gespeeld heeft zal ook duidelijk zijn.
En dat U er niet alleen door de karakteristiek maar ook door de hierboven
beschreven waarde in zult slagen dit pand voor de Gemeente Velsen te behou
den is ook de wens van
w.g.) G.A.J. Meijer (Joop)
Jan van Scorellaan 29-tel. 0227 -18776
1701 VA Heerhugowaard
Omdat dit verhaal van "Joop" Meijer wel
reacties zal oproepen, hebben wij zijn
volledige adres vermeld.
Red.
Het pand Duinweg 2 (en 2rood) is in 1902 gebouwd als woon/winkelhuis.
Er is van het begin af een (sigaren-?) winkel geweest, die zich in de
uitbouw met plat dak naast de woning bevond. Tot de ingebruikstelling
van het postkantoor aan de Vinkenbaan -op 1 november 1912- was het te
vens het hulppostkantoor voor "de Vaart" of Santpoort-Station» Het was
in de plaats gekomen van het eerste, in 1898 in de groentenzaak van
De Rooy ondergebrachte hulppostkantoor aan de Jan Gyzenvaart (nu Bloe-
mendaalsestraatweg, op nr 146a).
In het later -in 1921— achter de winkel aangebouwde magazyn heeft zich
het door de heer Meyer beschreven "wapenarsenaal" bevonden.
Red