Woord vooraf over de inhoud vaB_dit_nummer
Wij hebben gemeend in dit nummer van De Zandpoort u nu eens iets
te mogen voorzetten uit de geschiedenis van de oude dorpskern van
Santpoort en meer in het bijzonder van de huidige Hoofdstraat.
Hierbij kan natuurlijk geen sprake zijn van meer dan enkele brok
stukken uit de historie.
In drie bijdragen wordt u wat verteld over deze straat, die door
de eeuwen heen een gedeelte is geweest van de belangrijkste recht
streekse verbindingsweg van Zuid naar Noord, evenwijdig aan de
smalle kuststrook, een droge route langs de duinen in het westen
en het waterrijke en drassige Hollandse landschap in het oosten.
Pas toen in de dertiger jaren van deze eeuw de verkeersweg bui
ten de dorpskern om werd aangelegd, verloor dit deel van de Rijks
straatweg tussen Haarlem en Alkmaar zijn functie én zijn naam.
De straat werd toen een echte dorpsstraat en kreeg de tegenwoor
dige naam.
Wij vonden Kees van Berendonk bereid zijn opmerkelijke visie te
geven over de Romeinse tijd in Nederland en over de Hoofdstraat
als een voormalig stukje van een van de door de Romeinen in het
begin van onze jaartelling aangelegde verbindingswegen van hun
versterkingen langs de Oude Rijn en de Rijnmonding (bij het te
genwoordige Katwijk en Rijnsburg) naar hun vooruitgeschoven pos
ten, zoals het vlootstation Castellum Felisanum".
Vele eeuwen liggen tussen deze periode en de beide andere stuk
jes over de Hoofdstraat en het oude Santpoort.
Het eerste hiervan is grotendeels ontleend aan de catalogus van
onze in 1982 in Huize Beeckestijn gehouden expositie Drinken en
Klinken in Kennemerlandover herbergen en logementen aan deze
zelfde weg, uit de tijd toen men nog van Heirwegh of Heerenweg
sprak, tot heden. Het artikel sluit verder aan op de situatie
zoals deze is aangegeven op een oude kaart van 1892 behorende
bij een concessie-aanvraag voor eenpaardetram.
Deze bijdrage is in hoofdzaak samengesteld door ons bestuurs
lid Hans Kruger.
Het derde artikel waarvoor de gegevens bijeengegaard zijn door
mevrouw To Lindeman-Meijerinkbeschrijft de historie van de
stoomtram Haarlem - Alkmaar, die van 1896 tot 1924 over de Rijks
straatweg door het dorp reed en in die jaren een belangrijk aan
deel had in de bepaling van "het gezicht van Santpoort".
En tenslotte schreef mevrouw Line Vermande-Deinum, die op uit
nodiging van het Velsense gemeentebestuur zitting heeft in de
gemeentelijke Monumentencommissie, een bijdrage over de tot
standkoming van de gemeentelijke Monumentenverordening, de in
stelling van de Monumentencommissie en het monumentenbeleid.
2
55_§ÏÏ™TÏNG_SANTP00RT_IN_DE_JAREN 1984 en_1985
In de jaren 1984 en 1985 -en uiteraard ook nu nog-
heeft het stichtingsbestuur, bijgestaan door zijn adviseurs en
enkele enthousiaste medewerk(st)ers bij de uitoefening van zijn
taak weer zeer veel werk van uiteenlopende aard verricht.
Gebrek aan mankracht had ook nu weer ten gevolge dat
wij niet zijn toegekomen aan min of meer geregelde verslaggeving
daarover
Wél is de Stichting enige malen "in het nieuws" ge
weest, maar door gebrekkige en vaak "gekleurde" voorlichting,
niet van ons afkomstig, was dat "nieuws" nogal eens onvolledig,
onjuist en weinig vleiend voor de Stichting. Eenmaal hebben wij
naar aanleiding van ongegronde critiek daarop door publicatie
van Gen uiteenzetting van ons standpunt in de plaatselijke pers
gereageerd, (sta-caravans Velserend)
Doordat de Stichting zelden heeft geaarzeld waar no
dig te protesteren wanneer ingegrepen of juist het achterwege la
ten daarvan door gemeentelijke instanties landschappelijke waarden
en belangen in het gedrang brachten, werd veelal van "officiële"
zijde geen medewerking en weinig sympathie ondervonden.
Onze critiek betrof dikwijls bouwplannen waardoor het aanzien van
het woonmilieu of het landschap werd geschaad, plannen ook die
smijdig waren met bestaande voorschriften van bestemmingsplannen.
Zowel bij de gemeente als bij Gedeputeerde Staten werden bezwaren
procedures gevoerd, in een aantal gevallen gevolgd door zo geheten
AROB-procedures bij de afdeling rechtspraak van de Raad van State,
en tegen een tweetal bestemmingsplannen (Velserbroek en Hofgeest)
is nog steeds een "Kroonberoep" aanhangig.Ij
Van de vele zaken die ons door bespreking in de —ge
middeld eens in de drie a vier weken gehouden- bestuursvergaderin
gen en door opstelling van bezwaar- en beroepschriften en van
"memories" en teksten voor te houden spreekbeurten vóór Raads-en
Commissievergaderingen zeer veel werk hebben bezorgd en tijd heb
ben gekost willen wij er enkele vermelden.
1. Inspraakprocedures en hoorzittingen naar aanleiding van door
ons ingediende bezwaar- en beroepschriften samenhangend met
het Ontwerp-Bestemmingsplan Santpoort-Zuid I, en bepaalde aspec
ten van het Bestemmingsplan Velserbroek; verder is een bezwaren
procedure gaande tegen een door B W als Ontwerp-bestemmings-
plan aangekondigde reeks "moderne" bouwvoorschriften welke in
één keer in een groot aantal oude en zeer verouderde planologi
sche regelingen (bestemmingsplannen) zouden moeten worden inge*-
voegd, waarmee men de voorgeschreven wettelijke gang van zaken
voor herziening van de afzonderlijke bestemmingsplannen denkt te
kunnen "omzeilen".
2. De kwestie Spaarnberg. Zoals bekend heeft de Stichting Sant
poort, bijgestaan en vertegenwoordigd door haar adviseur,
Mr.W. de Vos uit Amsterdam, in 1983 kunnen voorkómen dat, in
flagrante strijd met het bestemmingsplan, op Spaarnberg met me
dewerking van het gemeentebestuur een grote camping officieel
werd geopend.
3