mm
overgebleven linden. De brandstoffennood en de vordering gedurende de
bezettingstijd hebben ook voor dit bosbezit nadelige gevolgen gehad.
Plaatselijk is veel hout geveld en zijn open ruimten ontstaan. Vooral
in het kustgebiedwaar de invloed van de wind zich zeer krachtig doet
gelden, is dit zeer schadelijk. Gedurende de bezettingsjaren was het
niet mogelijk enige werkzaamheden op het landgoed te verrichten
tengevolge waarvan thans het landgoed door de aanwezigheid van dood
hout, veel onkruid, vernielde gazons en grasvelden en gedeeltelijk
dichtgegroeide sloten en vijvers een zeer verwaarloosde indruk maakt.
De toestand van het herenhuis zal ook niet optimaal meer zijn.
62
Vele andere landgoederen en andere historische objecten kwamen
eveneens verwaarloosd of soms geheel verwoest uit de 2e Wereldoorlog
te voorschijn. Aangezien andere zaken een hogere prioriteit hadden dan
het herstel van historische objecten kon dit herstel niet dadelijk na
de oorlog worden aangevat.154
Een van de eigenaren van Spaarnberg Christiaan Nicolaas Jacob
Moltzer, kwam op 20 september 1945 te overlijden. Zijn aandeel ging
over in handen van zijn weduwe en 2 kinderen. Jan Conrad van Tienhoven
werd aangesteld als beheerder van het landgoed namens de erfgenamen.
Zijn taak bestond uit het verhuren van verschillende delen van het
landgoed. Verhuurd werden:
- Een perceel grond in de zuidoost hoek van Spaarnberg waar in 1947
een pelsdierenfokkerij werd gesticht;
- De kleine tuin en een gedeelte van de voormalige hertenkamp;
- De voormalige moestuin van Spaarnberg, die heden ten dage nog in
gebruik is bij de Witte Paters;
- Het noordelijk deel van de voormalige hertenkamp;
- Gedeelten van het koetshuis;
- Het woonhuis met garage en schuur;
- Op een gedeelte van het landgoed werd een bijenstand van de N.V.
Bijenstand Mellona gevestigd;
- Het herenhuis werd in 1946 verhuurd aan de gemeente Velsen.
Ten behoeve van de inrichting van het herenhuis tot school liet de
gemeente de binnenmuren slopen en/of op andere plaatsen scheidings
muren aanbrengen. In januari 1947 werd het herenhuis als school in
gebruik genomen door de Liduinaschool en de School met den Bijbel, nu
de Julianaschool aan de Frans Netscherlaan 4 in Santpoort-Noord. De
St. Liduinaschool is later opgegaan in de Bernard Alfrinkschool aan de
Wulverdelaan 3 in Santpoort-Noord.
Uit deze opsplitsing van het landgoed in diverse in verhuur uitgegeven
gronden blijkt dat Conrad Jan van Tienhoven, noch één van de erven,
ook maar enige belangstelling aan de dag legden om op Spaarnberg te
gaan wonen. Slechts de exploitatie van het landgoed stond centraal.
Mogelijk is die exploitatie niet winstgevend geweest, want in 1949
verkocht Van Tienhoven, mede namens de eerder genoemde erfgenamen, het
landgoed aan de Sint Charles Stichting der Witte Paters van Kardinaal
Lavigerie155 Deze verkoop luidde een periode in van grote
veranderingen op het landgoed Spaarnberg. Deze veranderingen kwamen
het geheel, vanuit historisch oogpunt bezien, niet ten goede. In 1948
had het landgoed al te koop gestaan waarbij de gemeente Velsen
eventueel tot koop had kunnen overgaan. De gemeente vond een aankoop
van het landgoed echter te duur. Wel kocht de gemeente vier
tuinbeelden aan die nu de tuin van het landgoed Beeckesteijn sieren.
De beelden dateren uit de 18e eeuw en stellen Fortido, Orion, Venus en
Mercurius voor. Twee van deze beelden zijn oorspronkelijk afkomstig
van de hofstede Vechtestein bij Maarsen.156
63
SANTPOORT Inrijlaan'Spaarnberg
AJb. 32 De zuidelijke laan mei hei toegangshek tegenover de huidige Clarionlaan.
154 Rapport van de Heide Maatschappij aan pater J. van der Pol. Privé-archief van R.Visser te Santpoort-Zuid.
155 Gegevens uit huurovereenkomstenen koopakten. Privé-archief van de heer R Visser te Santpoort-Zuid.
156 Gebaseerd op gegevens van L. Deinum te Santpoort-Noord. Nederlandse Kastelenstichting, Beeckesteijn, (dl. 24),
Zutphen 1992, p.41