'ingevolge het akkoord van 12 november 1622, hebbende dese het reght
van te eijsschen ses guldens jaarlijx van de leijnwaetblekerije
[Zorgvrij] van ouds toebehoort hebbende Nicolaes van de Berg, ter sake
het water van de beek, beginnende van de heul van de Prince laan af,
oost aen over de grond van dit perceel is loopende en eeuwiglijk
gelede moet werden'"
Het vorengaande behoeft enige toelichting; een heul is een gemetselde
duiker onder een weg, in dit geval de Princelaan die een zijweg was
van de huidige Middenduinerweg, voorheen Brederodelaan. De Princelaan
ontleende zijn naam aan de hofstede de Prinshof die ten noorden van
het kasteel Brederode lag. Vanaf het kasteel stroomde de Brederodebeek
via deze heul langs de huidige Middenduinerweg naar de hofstede
Duijvesteijn om vervolgens via de gronden van de hofstede Broekbergen
uit te monden in de Langesloot. Bij de heul splitste de huidige
Bosbeek af van de Brederodebeek om de blekerij 'Zorgvrijvan water te
voorzien.20 Mogelijk is de in 1610 aangegeven greppel in 1622 verbreed
en op een zodanige wijze verbeterd dat hij meer water kon leveren aan
de blekerij 'Zorgvrij'. Dit ging hoogstwaarschijnlijk ten koste van de
Brederodebeek en de aanvoer van water op de hofstede Duijvesteijn,
waarvoor als schadeloosstelling de zes guldens waren bedoeld. Het
geschil tussen Quijrijn van Napels en Claes Anthoni kan eveneens zijn
veroorzaakt door de verbetering van de Bosbeek aangezien hierdoor meer
water werd onttrokken aan de welsloot naar de blekerij van Quijrijn
van Napels.
In 1645 maakte landmeter P. Wils een kaart van een 'sekere hofstede
ende blekerije met de lande'.21 Het geheel is volgens deze kaart
gelegen tussen de 'bleijc van Claes Engelsz. (de toenmalige eigenaar
van de blekerij 'Leek in de Bergen') en de bleijc van Claes Anthoni'
(Zorgvrij).22 Op de kaart wordt in het oosten de Delft weergegeven en
in het westen de Wildernis die in deze tijd ook als 'Molenduinen' werd
aangeduid. Onderzoek naar de namen van de eigenaren van de belendende
percelen toonde aan dat hier de blekerij van Quijrijn van Napels werd
afgebeeld.
Op de kaart zien we aan de noordzijde de eerder genoemde teelhof, in
het centrum de blekersgebouwen en aan de zuidzijde de twaalf
bleekvelden die onderling door gietsloten van elkaar zijn gescheiden.
Vanuit deze gietsloten werd met hoosspanen het te bleken goed op de
bleekvelden nat gehouden. In de 'Molenduinen' staat een watering
getekend, het betreft hier de eerder genoemde welsloot die de blekerij
van Quijrijn van Napels van water voorzag.
Op een apart gedeelte van de kaart worden nog twee in de 'Molenduinen'
gelegen stukken land aangegeven die eveneens bij de blekerij
behoorden. De grond is naast bebouwing gesitueerd waarbij de naam
'Advocaet Boorten' staat geschreven. Deze bebouwing behoorde
toe aan advocaat Dirck Boorten, eigenaar van de hofstede 'De
Witsenborghdie oorspronkelijk in het bezit was geweest van de al
eerder genoemde 'Karthuijsers buij ten Amsterdam'.23 Aangenomen mag
worden dat de op de kaart afgebeelde bebouwing behoorde tot de in de
12
'■OQ.yaQÖ
\0 °v0
fJ\
oe cat-
nusers
13
19 GAV, ORA inv.nrs. 968 en 969; resp. folionrs. 207vo. - 208vo. en folionr. 188.
20 GAV, kaart van F.J Nauiz., zonder nr. C.J. Gonnet, Hofsteden in den banne van Velsen in de 17e -19e eeuwzonder
plaats, zonder datum.
21 GAV, dia-nrs. 10-44. GAH. negatief-nr. 991(20).
22 GAV, OAS nr. 5.
23 GAV, ORA inv.nr. 961, fo. 69 vo.
De landen behorende bij de blekerij
die ongeveer ten noorden van de wo
ning de Witsenborgh ligt, in
eigendom van:
Advocaet Boorten
"Erfpach van
d'Advocaet
Boorten»
V vJ'
"Erfpach van Claes Antoni
e
"De bleije van
Claes Engelz
(Leek in de Bergen)
"De bleije van
Claes Antoni
(Zorgvrij)
Bleekvelden
Ouiri^J^
-=-fc-::^a[pels
(Spa3' 60 Be'9 p\
De teelhof
Quirt)
.i»"
QoitÜ
V°"
ttapel
v»11
ttapels
ja"
Aren
den
°teotC^terdam
J.Morren 1993
De kaart van P. Wils uit 1645 van een 'sekere Hofstede en Blekerije met de lande' geprojecteerd (door J. Morrenop
van de kaart van F.J. Nauiz uit 1818-1832.
