Volgens een akkoord van 12 november 1622 moest de lijnwaadbleker (van Zorgvrij) jaarlijks 6 gulden betalen aan de eigenaar van de garenblekerij achter het huidige Vlugthoven, waar de Brederoodse beek langs stroomde. Het akkoord werd pas nietig verklaard op 12 november 1776, toen de garenblekerij al bijna 30 jaar niet meer bestond.19 Voor de beek of sloot liggende tussen de droogberg en het bos genaamd de Molenduinen, zou nog wel een onderhoudsplicht gelden, nl. dat de beek nimmer zou mogen worden gedempt of gestremd, en altijd op de juis te diepte en wijdte moest worden gehouden.20 De beek stroomt nu via een stelsel van slootjes in de Delft. Het stelsel van slootjes (met een eilandje) werd door tuinarchitect Zocher jr. opgenomen in een Engelse parkaanleg.21 De afwatering in de Jan Gijzenvaart- of Leckbuurt (kaart C nr.15 16) De vroegere blekerijen gelegen aan de Wüstelaan en Bloemendaalse-straatweg lagen allen in de Leckbuurt. Deze naam geeft aan dat er destijds vele beekjes in dit gebied geweest zijn. In het zeer vochtige gebied ten westen van de Bloemendaalsestraatweg vestigden zich lijnwaad-, garen- en klerenblekerijen. Deze voormalige zanderij was zo vochtig, dat een zekere Lutgers in 1840 vermeldt, dat het afzakkende duinwater bij langdurige zomerdroogte nog zo overvloedig was, dat het water door duikers moest worden afgeleid. De relatief lage vlakte tegen de steile duinrand produceert het gehele jaar door nog steeds zeer veel water. Op een kaart door Antony Velsen van 1715 wordt duidelijk hoeveel slootjes op de Jan Gijzenvaart uitkwamen.22 Ook nu zijn er nog verscheidene beken te bewonderen. De beek op het voormalige Mellona terrein (kaart C nr.15) zal worden omgelegd in verband met de bouw van seniorenwoningen. De duikers vervangen hier de gedempte Jan Gijzenvaart aan de westzijde van de spoorlijn. Het schone water wordt op, de aan de andere zijde van het spoor gelegen, Jan Gijzenvaart geloosd. Dit in tegenstelling tot de afwatering van enkele andere beken, die rechtstreeks op het riool uitkomen. De Jan Gijzenvaart werd in 1915 voor het grootste deel gedempt.23 Voor die tijd werd de vaart ook wel vde stinkerd' genoemd, hetgeen tevens de reden aangeeft waarom tot demping en riolering is overgegaan. Het laat ste stukje van de vaart tot de spoorlijn werd in 1926 gedempt vanwege stank- en vuiloverlast. Het is aardig te weten dat de woningen tussen de Dekamarkt en de Duinlustparkweg boven op de gedempte Jan Gijzenvaart zijn gebouwd.24 Aan de voet van de duinen, langs de Duinlustparkweg, ligt, net binnen de gemeente Bloemendaal, een vijver die in 1930 nog in open verbinding stond met een sloot die dwars op de Bloemendaalsestraatweg uitkwam. Nu komt het schone water op de riolering van de Bruno Klauwerstraat uit. 19 apia W331-^ a5x-(;eu«00A 19 GAV, ORA inv.nr. 971 fo. 100. 20 RANH, Hypotheekkantoren Haarlem 1811-1838, deel 51 akte 59. 21 J. Morren, Vier eeuwen Spaamberg, 1593-1994; Van blekerij tot landgoedin: De Zandpoort (Orgaan van de Stichting Santpoort), Santpoort 1994, blz.44. 22 GAH, Stedelijke atlas, nr.51-504, kaart door Anthony Velsen, 1715. 23 GAV, Contracten, Contract voor het dempen van de Jan Gijzenvaart, 23 dec. 1914. 24 GAV, Raadsbesluiten dos. 61, Jan Gijzenvaart onttrekken aan het openbaar verkeer, 20 nov., kaartje schaal 1:2500.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

De Zandpoort | 1995 | | pagina 10