3. Stichting Santpoort en haar acties
In de jaren zestig en vooral daarna in de zeventiger jaren was in Velsen, evenals elders in
Nederland, een drastische, niets ontziende sloop- en vernieuwingsdrang gaande, waarbij
veel verloren ging dat het behouden waard was geweest.
Ook in Santpoort werd bij de aanleg van wegen en nieuwe wijken, het vestigen van
bedrijven en andere nieuwbouw veel onherstelbare en vaak onnodige schade aangericht.
De voorgenomen sloop van villa Longwood (tegenover station Santpoort-Zuid) in 1976
was voor een aantal Santpoorters de druppel die de emmer deed overlopen. Zij richt
ten de Stichting Santpoort op in de verwachting een halt te kunnen toeroepen aan de
sloop van ons cultureel erfgoed.
Om dit doel te kunnen bereiken is het noodzakelijk gebleken om naast constructief
overleg met de Gemeentebestuurders diverse acties te ontplooien.
Alle acties van de Stichting kwamen en komen nog steeds voort vanuit de doelstelling;
het behoud van het landelijk aanzien, van het dorpskarakter, van objecten van histori
sche, cultuurhistorische en culturele waarden van Santpoort en omgeving en de bescher
ming daarvan tegen (verdergaande) verstedelijking en/of aantasting en bederf.
Dat betekent dat wij vooral op onze hoede moeten zijn voor ingrepen van de
(gemeentelijke) overheid, die ongewenste veranderingen kunnen opleveren voor het
woon- en leefklimaat. Stichting Santpoort doet dat op twee manieren, te weten
a) die van inspraak en overleg ten aanzien van bouwplannen of andere ingrijpende
plannen voor Santpoort en omgeving. Meestal gebeurt dit door gebruik te maken
van de inspraakprocedures, maar ook via rechtstreeks contact met de wethou
ders of de ambtenaren. Zonodig hanteert de Stichting bezwaar-procedures.
b) die van het vergaren en verspreiden van historische kennis over het gebied.
Onderstaand overzicht geeft een beknopt beeld van de belangrijkste zaken waarbij de
Stichting betrokken is geweest middels inspraak, overleg of soms bezwaarschriften.
Voorbeelden van betrokkenheid van de Stichting bij bouwplannen zijn:
- Het kantoorgebouw dat aan het appartementengebouw "Princenbos" is
gebouwd in Santpoort-Zuid.
- Het appartementengebouw aan de Terrasweg.
- Hotel "De Weiman" op de hoek van de Wüstelaan en Hoofdstraat.
- Het luxe appartementengebouw "Spaarnberg".
- Het complex met winkels en woningen op het "Landje van Hop" aan de
Hoofdstraat.
- De verbouwing van "Maranatha" tot appartementen aan de Duinweg.
Voorbeelden van bestemmingsplannen waarbij de Stichting een inbreng heeft gehad zijn:
- Santpoort Zuid 1 en 2.
- Santpoort Noord
- Vluchthoven
- Agrarische gebieden West en Zuid
- De Biezen
- Velserbroek
De Stichting heeft verdergaande acties gericht op de volgende grotere projecten.
Middenduin.
De Stichting heeft voorkomen dat Middenduin gesloopt is voor de bouw van een
doorgangshuis voor het Provinciaal Ziekenhuis. In juni 1979 hebben Provinciale Staten
van Noord-Holland het voorstel van Gedeputeerde Staten goedgekeurd het boerderijcom
plex Middenduin te Santpoort-Zuid te doen restaureren en daartoe een bedrag van f
200.000 op de begroting van 1979 uit te trekken. De totale kosten voor de restauratie en
8
achterstallig onderhoud worden voorlopig geraamd op f850.000. Onder de restauratie
vallen de 17de-eeuwse woning (van de Middenduinerweg af gezien links vooraan) met
zijn typische rode puntgevel, de beide "witte panden" aan de rechterzijde, de twee
hooibergen en de daarachter gelegen wagenloods. De achtergelegen boerderij is voor
onderhoud in het plan opgenomen.
Het stemt de Stichting Santpoort tot grote voldoening, dat haar pogingen dit unieke
complex te behouden beloond zijn. Dat de bewoners van het complex verheugd zijn
over de restauratieplannen, laat zich gemakkelijk raden. Maar ook velen in en buiten
Santpoort,
hebben van voldoening en geruststelling blijkgegeven. En dit laatste terecht, want
onder het beheer van het provinciaal Ziekenhuis is het de bedoeling geweest om in
ieder geval de
woningen met de grond gelijk te maken. Van verdere restauratie is niet veel terecht
gekomen waardoor wij ook recentelijk meerdere malen hebben moeten waarschuwen
tegen o.a. de deplorabele toestand waarin zich de kappen van de twee hooibergen
bevonden.
De kappen in hun huidige toestand
9