de Molenduinen. De landschappelijke elementen vormen tezamen
een uniek geheel van de jonge duinen en de oude duinen met daar
tussen de natte smalle vallei, waarin de nog herkenbare bleekvel
den en een park aanwezig zijn. De hoogteverschillen, het reliëf op
zich en de beplanting zorgen voor een hoge belevingswaarde van
het gebied.
Wegen en lanen
Het Brederodemeer en wegenKaarten uit de 16de eeuw geven
aan dat, grote delen van het huidige Meer en Berg zeer nat
waren. De afvloeiing van het water stagneerde, doordat het
grootste deel van de voormalige grachten van de kasteelruïne van
Brederode met zand waren dichtgestoven. Door de komst van
vooral de blekerijen is het gebied drooggelegd. Door de kunstmati
ge afwateringen en verbeterde afvoer langs de ruïne is het Bre
derodemeer tussen 1614 en 1620 gereduceerd tot het huidige
oppervlak. Het Brederodemeer, een duinmeer, bestond voor een
groot deel uit een vrijwel onbegaanbaar moeras. In 1614 werd de
vroegere blekerij Bloemendaalsbegin nog in het oosten begrensd
door het Brederodemeer, terwijl vlak na 1620 het noordoostelijk
deel als land werd bijgetekend in het caertboeck van 1599. Omdat
het tot aan de kasteelruïne van Brederode zo nat was, zal de Velse-
renderlaan (=dwarsverbinding) pas omstreeks 1620 aangelegd zijn.
Ook de hofstede Velserend zal pas in het begin van de 17de eeuw
gesticht zijn.
Volgens de kaart van Johanni Luipenius uit 1683 moet het zuide
lijk gelegen moeras dat deel geweest zijn, dat op de kaart aange
geven wordt als perceel nr. 9 met een grootte van 1 morgen en 527
roeden. De vroegere heereweg (nu Bergweg) liep hier namelijk
precies langs de contouren van dat moerassige gebied, terwijl aan
de westzijde van de weg de steilrand van de duinen begon. Een
smalle uitloper van het meer liep nog tot ongeveer de blekerij
Bleek en Berg.
Eind jaren veertig van de 19dc eeuw moest de Bergweg (inmiddels
een achterweg) vanwege de bouw van het krankzinnigengesticht
een flink stuk naar het westen worden afgebogen. Daar dit nieuw
aangelegde deel en een gedeelte van het oude tracé toch nog te
dicht langs het gesticht liepen, is uiteindelijk een omleiding ge
maakt. Het oude tracé ligt nog altijd aan de voet van de jonge dui
nen en geeft een goede indruk, hoe de heereweg als zandweggetje
er door de eeuwen heen heeft uitgezien.
De oostelijke heerewegDe weg langs de Molenduinen is ter
hoogte van Meer en Berg verlegd. Ten behoeve van de bouw
van het krankzinnigengesticht werd het deel ter hoogte van de
Duinlustparkweg en de eeuwenoude ingang van Meer en Berg in
35
