i
A
V
Speeltuinwerk opgericht bij notaris J.H.A.M.Anten te
Velsen. Voorzitter was de heer H.G.Sanders. Men waar
schuwde de ouders nogmaals geen lid te worden van een
neutrale speeltuinvereniging: "Denk om uw kind!" Het
is niet bekend of de pastoor er schande van gesproken
heeft dat naast communisten ook enkele katholieken
deel uitmaakten van het bestuur van Jong Santpoort!
fyjen vond snel een geschikt terrein: het "Terrasbosch"
achter de kerk. Het was de bedoeling dat in de zo
mervakantie de speeltuin elke dag open was. De kinde
ren gingen dan eerst naar de kindermis om kwart over
acht en vervolgens naar de speeltuin. Zo konden ze on
der toezicht de vakantie prettig doorbrengen, wat als een
zegen werd beschouwd voor de huismoeders. Er waren
al veel speeltoestellen: een draaimolen, drie zweefmo
lens, acht kleine schommels, vier wippen, twee grote
schommels en twee stellen ringen. Vonk, de oude smid,
had van oud ijzer alle toestellen gemaakt. En er moest
natuurlijk een clubhuis komen. Dankzij de hulp van vrij
willigers kon op zaterdag 3 augustus '46 de speeltuin
worden geopend.
Qe kinderen verzamelden zich op het pleintje bij de
Broekbergenlaan en werden afgehaald door de r.k.
Harmonie Soli Deo Gloria. De ingang van de speeltuin
was feestelijk versierd. Pastoor A.F.J.Goossens beklem
toonde in zijn openingswoord dat de kinderen zich hier
nu op een gezonde wijze konden vermaken en zegende
de speeltuin in. De vanwege zijn houten been legendari
sche opa (Coen) Handgraaf was de oppasser. De man
had het niet makkelijk: hij werd zo gepest om dat "hou
ten poot", dat hij er na ruim een jaar al mee stopte. De
Centrale van Velser Speeltuinen schreef in 1949 aan
B W van Velsen dat gebroken moest worden met het
stelsel een gepensioneerde als tuinopzichter aan te stel
len. Deze mensen zouden de padagogische talenten mis
sen om de jeugd in de tuin bezig te houden en mee te
leven "in spel, vreugde en verdriet". De Centrale voegde
er aan toe geen geld te hebben om een dergelijke kracht
te betalen.
jSjiets is nieuw onder de zon. Wie de illusie heeft dat
het vroeger allemaal beter was en dat vernielzucht
door baldadige jongeren niet voorkwam, heeft een kort
geheugen. Jongens, en zelfs meisjes, die in de speeltuin
niets te maken hadden, kinderen van ouders die geen lid
waren of, nog erger, lid waren van een neutrale instel
ling, hadden in het voorjaar van 1947 vernielingen aan
gericht. Maar niet alleen kinderen, ook ouders van beide
partijen zouden meegedaan hebben met die vemielin
Santpoort, de Hoofdstraat, mei 1946.
De speeltuin aan de Valckenhoeflaan, 8 april 1969.
gen. Pastoor Goossens speelde in deze strijd bepaald
niet de rol van vredesduif!
]-[et repareren, in stand houden en aankopen van toe
stellen kostte zoveel geld dat geregeld tijdens de
kerkdiensten werd gecollecteerd voor de speeltuin. De
speeltuin verloederde echter toch, veel ouders zegden
hun lidmaatschap op en in 1952 leek het erop dat de
stichting ontbonden zou worden. In de winter dreigde
het besluit genomen te worden alles op te ruimen in de
hoop uit de opbrengst de schulden te kunnen betalen.
Dit werd pastoor Goossens te gortig: hij ging met enkele
parochianen praten. Van 1948 tot 1952 bestond het be
stuur nog maar uit één persoon, de heer H.A.Vonk. Men
vormde nu een nieuw bestuur dat bij tal van mensen in
Santpoort kon aankloppen die bereid bleken een duwtje
in de goede richting te geven. Aannemers hielpen met
materialen, transport en reparaties bijgestaan door tal
van vrijwilligers. Daarnaast verleende de gemeente fi
nanciële steun en gaf het steunfonds Sint-Lidwina een
renteloze obligatielening uit ter waarde van fl. 2500,
verdeeld in 25 obligaties van honderd gulden. In mei
1952 werd de speeltuin feestelijk heropend door de pas
toor, wethouder De Boer en gemeenteraadslid Tonino.
De pastoor merkte in zijn toespraak op dat een goede
ontspanningsmogelijkheid een belangrijke factor is bij
de opvoeding van de tegenwoordige jeugd en dat het
spel een belangrijke invloed heeft op de karaktervor
ming van de kinderen. Wethouder De Boer sloot zich
hierbij aan met de woorden dat door karaktervorming op
jeugdige leeftijd de kinderen later hun taak in de maat
schappij beter kunnen verrichten. Soli Deo Gloria had
inmiddels een rondgang door het dorp gemaakt en was
nu op het speeltuinterrein aangekomen alwaar men het
bekende lied speelde "En dan gaan we naar de speel
tuin."
Opvallend was dat bij de heropening in 1952 ook het
gemeentebestuur vertegenwoordigd is. In de jaren
vijftig was er namelijk in ons land nog concurrentie tus
sen de neutrale en de katholieke speeltuinverenigingen,
pas vanaf het begin van de jaren zestig kwam er meer
samenwerking. In 1968 gingen de NUSO en het Katho
liek Speeltuinverbond samen op in een nieuwe organisa
tie. De naam NUSO bleef daarbij behouden.
[)e r.k. kerk van Santpoort zegde de huur van het ter
rein per 1 juni 1955 op zodat het bestuur zich ge-
32
mkmm f
,/f-^ -
I *4
t
33